Προς ενεργοποίηση η ψηφιακής πλατφόρμας του Ηλεκτρονικού Μητρώου της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου

Η απόφαση που είχε υπογράψει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Δημήτρης Οικονόμου, για την υλοποίηση της ψηφιακής πλατφόρμας του Ηλεκτρονικού Μητρώου της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, είχε δημοσιευθεί στο ΦΕΚ Β’ 5447. Η ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος «Ταυτότητα Κτιρίου» έπρεπε να είχε γίνει ως και την 31η.12.2020 από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), που ορίζεται και πάροχος των ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς το ΥΠΕΝ, τους μηχανικούς και τους πολίτες.

Βάσει των σημερινών δημοσιευμάτων ενεργοποιείται από την 1ηΙανουαρίου 2021 η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πρόκειται για έναν θεσμό μείζονος σημασίας για το δημόσιο συμφέρον, την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και την προστασία της ιδιοκτησίας που παρέμενε στον «πάγο» από το 2010.

Η ψηφιακή πλατφόρμα «Ταυτότητα Κτιρίου» τίθεται σε πλήρη λειτουργία από την αρχή του νέου έτους, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση από το ΤΕΕ.

Για ένα μήνα, ως και την 31η Ιανουαρίου 2021, το νέο σύστημα θα λειτουργεί σε προαιρετική βάση, παράλληλα με την ισχύουσα σήμερα διαδικασία. Το διάστημα προσαρμογής διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση για τους μηχανικούς και την αποφυγή παύσης των δικαιοπραξιών.

Μετά την παρέλευση αυτού, η καταχώρηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου και της Ταυτότητας Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησία θα είναι υποχρεωτική και θα γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και χωρίς χρέωση.

Το ΥΠΕΝ επισημαίνει ότι σκοπός της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είναι η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών τους κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής τους. Το νέο σύστημα εξασφαλίζει την αποδέσμευση της ταυτότητας του ακινήτου από τον μηχανικό που κάνει την αρχική καταχώρηση. Αποφεύγεται έτσι η ομηρία των ιδιοκτητών που έχει παρατηρηθεί ως σήμερα σε πλήθος διαδικασιών.

Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα είναι το τελευταίο βήμα της οριστικής τακτοποίησης των αυθαίρετων κτισμάτων τα οποία έχουν ενταχθεί στους σχετικούς νόμους. Μόνο με την απόκτησή της η τακτοποίηση θα θεωρείται ολοκληρωμένη.

Υποχρέωση για εισαγωγή στον θεσμό έχουν: 

(α) τα νέα κτίρια και διηρημένες ιδιοκτησίες για τα οποία εκδίδονται νέες οικοδομικές άδειες,

(β) τα παλαιότερα κτίρια κατά τη στιγμή της μεταβίβασής τους.

Για την υποβολή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, βάσει του ν.4495/2017, τα κτίρια διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

Κατηγορία Ι:

α. Κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ και κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες αυτών

β. Κτίρια συνάθροισης κοινού (θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες εκδηλώσεων, συνεδριακά κέντρα, κτίρια εκθέσεων), συμπεριλαμβανομένων βιβλιοθηκών, μουσείων, αθλητικών εγκαταστάσεων, σταθμών μετεπιβίβασης ΜΜΜ

γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων, συνεργεία ή πλυντήρια αυτοκινήτων

δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των 300 τ.μ.

ε. Δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

στ. Νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας, βρεφοκομεία, παιδικοί-βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με αναπηρία

ζ. Καταστήματα κράτησης και ειδικά καταστήματα κράτησης νέων

Κατηγορία II: 

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλα τα υπόλοιπα κτίρια και οι αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες ανεξαρτήτως χρήσης.

Για τα κτίρια της Κατηγορίας Ι, υπάρχει περιθώριο 5 ετών για την καταχώρηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Για τα λοιπά κτίρια της Κατηγορίας II, η υποβολή γίνεται κατά τη μεταβίβαση του κτιρίου ή της αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας και η σχετική δήλωση προσαρτάται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο.

Ως χρήστες του πληροφοριακού συστήματος ορίζονται:

– Οι εξουσιοδοτημένοι μηχανικοί

– Οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες στο πλαίσιο των καθηκόντων τους και οι εμπλεκόμενοι με τις σχετικές διαδικασίες υπάλληλοι των φορέων αυτών

Η δομή του πληροφοριακού συστήματος θα υποστηρίζει διαβαθμισμένη πρόσβαση με την απόδοση διαφορετικών δικαιωμάτων χρήσης στις αντίστοιχες κατηγορίες χρηστών, βάσει των όσων προβλέπονται στην απόφαση.

Η καταχώρηση της Ταυτότητας Κτιρίου και της Ταυτότητας Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας στο σύστημα θα γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά και χωρίς χρέωση. Όπως αρχικός είχε ανακοινωθεί το τέλος ανταπόδοσης που δικαιούται ο πάροχος (ΤΕΕ) αποκλειστικά για την έκδοση πιστοποιητικών ορίζεται σε 20 ευρώ ανά εκδιδόμενο πιστοποιητικό.

Το πιστοποιητικό πληρότητας θα εκδίδεται από τους εξουσιοδοτημένους μηχανικούς και σε αυτό θα βεβαιώνεται με δήλωσή τους η συμπλήρωση των στοιχείων που περιλαμβάνονται στην ταυτότητα. Το πιστοποιητικό εκδίδεται για κτίριο, οριζόντια ή κάθετη διηρημένη ιδιοκτησία, έχει μοναδικό αριθμό και αναγράφει τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του οικοπέδου ή γηπέδου ή διηρημένης ιδιοκτησίας.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί δήλωση ψευδών στοιχείων, εκτός των ποινικών κυρώσεων, προβλέπεται πρόστιμο, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 2.000 έως 20.000 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια που δεν έχει αποτυπωθεί στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Τα όρια των κυρώσεων διπλασιάζονται, εάν υπάρξει υποτροπή των παραβάσεων και εάν αυτές αφορούν σε οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και προστατευόμενες περιοχές.

Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Δημήτρης Οικονόμου δήλωσε ότι «Η ενεργοποίηση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου μας εφοδιάζει με ένα εξαιρετικά σημαντικό πολεοδομικό εργαλείο. Μέσα στα επόμενα χρόνια, με απλές και απόλυτα ψηφιακές διαδικασίες, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που ανέπτυξε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, θα συμπληρωθεί το παζλ του κτιριακού αποθέματος της χώρας.

Δημιουργείται έτσι ένα μόνιμο σύστημα παρακολούθησης των κατασκευών, αλλά και των μεταβολών σε υφιστάμενα κτίρια καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, που θα βάλει τέλος στις νέες αυθαιρεσίες και θα θωρακίσει την ιδιοκτησία των πολιτών, αλλά έχει και γενικότερη χρησιμότητα, ως πληροφοριακή υποδομή για όλες τις μορφές χωρικού σχεδιασμού στη χώρα. Επιπλέον, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα αναπτύξει συνέργειες και τελικά θα διασυνδεθεί με άλλες πληροφοριακές υποδομές που βρίσκονται σε φάση δημιουργίας, όπως το Κτηματολόγιο και ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης».

Δελτίο Τύπου ΠΣΔΑΤΜ: Χωροταξικό και πολεοδομικό νομοσχέδιο χωρίς Τοπογράφους Μηχανικούς

Χωροταξικό και πολεοδομικό νομοσχέδιο χωρίς Τοπογράφους Μηχανικούς

Γίνεται;

Μετά την απουσία διαλόγου πριν, αλλά και κατά την διάρκεια της διαβούλευσης για το χωροταξικό και πολεοδομικό νομοσχέδιο, δεν περιμέναμε και την μη πρόσκληση του Συλλόγου των Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών στην ακρόαση των φορέων κατά την επεξεργασία του στην αρμόδια επιτροπή του Ελληνικού Κοινοβουλίου.

Από ό,τι φαίνεται, το ΥΠΕΝ και ο αρμόδιος υφυπουργός προτιμά μια διαδικασία παρουσίας ημετέρων και όχι των αρμόδιων θεσμικών φορέων.

Αλήθεια για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό είναι περισσότερο αρμόδιοι οι συμβολαιογράφοι και οι δικηγόροι, και όχι οι Αγρονόμοι Τοπογράφοι Μηχανικοί;

Στην εν λόγω ακρόαση προσκλήθηκαν τουλάχιστον δύο εκπρόσωποι Πολεοδόμων – Χωροτακτών και ούτε ένας Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός. Το ίδιο ατόπημα έγινε και για τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας, ο οποίος επίσης δεν προσκλήθηκε.

Είναι τουλάχιστον προσβλητική η στάση αυτή του ΥΠΕΝ και δεν έχει προηγούμενο.

Ο ΠΣΔΑΤΜ είναι ένας σύλλογος ο οποίος έχει ιδρυθεί το 1953 και εκπροσωπεί όλους τους Αγρονόμους Τοπογράφους Μηχανικούς. Μέλη του δε, έχουν διατελέσει Υπουργοί, Πρόεδροι παγκόσμιων οργανισμών, ενώ τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης.

Αν δεν το γνωρίζει το ΥΠΕΝ, θα θέλαμε να το ενημερώσουμε ότι το 29% των Μελετητών Δημοσίων Χωροταξικών και Πολεοδομικών Μελετών είναι Αγρονόμοι Τοπογράφοι Μηχανικοί.

Για τον λόγο αυτό, δεν δικαιούμαστε να σιωπούμε.

Για τον λόγο αυτό δεν μπορεί το ΥΠΕΝ να μην προτείνει στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας (άρθρο 4) να συμμετέχει εκπρόσωπος του ΠΣΔΑΤΜ. Αντιθέτως προτείνει την συμμετοχή τριών εκπροσώπων συλλόγων μηχανικών πολεοδόμων και χωροτακτών, που στην ουσία εκπροσωπούν την ίδια νέα ειδικότητα μηχανικών. Αλήθεια θα θέλαμε να γνωρίσουμε ποιος είναι ο «Σύλλογος Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας», ο οποίος διαφέρει από τον ΣΕΠΟΧ και τον ΣΕΜΠΧΠΑ;

Είναι τουλάχιστον ντροπή να γράφεται στο πόδι ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο.

Επειδή όμως οφείλουμε να τοποθετηθούμε σε κάποια σημαντικά θέματα που τίθενται σε αυτό το νομοσχέδιο, για να έχει γνώση ο τεχνικός κόσμος και η κοινωνία, θα θέλαμε να επισημάνουμε τα παρακάτω σημεία:

  • Κεφάλαιο Α’ άρθρο 4 Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η συμμετοχή ενός εκπροσώπου του ΠΣΔΑΤΜ είναι αυτονόητη για όσους γνωρίζουν τι σημαίνει χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός. Το ίδιο αυτονόητη είναι και η συμμετοχή ενός εκπροσώπου του ΣΑΔΑΣ (Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών).

 

  • Κεφάλαιο Γ’ Εκτός σχεδίου δόμηση. Το μεγαλύτερο μέρος του αφορά στην δόμηση τουριστικών εγκαταστάσεων, ενώ οι αναφορές για την δόμηση των υπόλοιπων χρήσεων έχει την μικρότερη δυνατή αναφορά. Θα μπορούσε κάλλιστα το κεφάλαιο να έχει τίτλο «Εκτός σχεδίου δόμηση τουριστικών εγκαταστάσεων». Δυστυχώς επαναλαμβάνεται το ρητό «Δύο μέτρα και δύο σταθμά». Υπάρχει άλλη αντιμετώπιση για τον τουρισμό, και άλλη για την δόμηση κατοικιών, βιομηχανικών και άλλων κτιρίων.

 

Εν είδει τιμωρίας η διοίκηση του υπουργείου ζητά από τους πολίτες, μέσα σε 2 χρόνια, να εκδώσουν οικοδομικές άδειες, που δεν είχαν κάνει μέχρι τώρα λόγω οικονομικής αδυναμίας. Από την άλλη πλευρά, παραπέμπει την ολοκλήρωση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, που είναι ευθύνη του, σε βάθος δεκαετίας.

Ένα κράτος, πρώτα θα ολοκλήρωνε τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό και μετά θα αυστηριοποιούσε τους όρους δόμησης για την εκτός σχεδίου δόμηση,. Εν ολίγοις, δεν θα έβαζε το κάρο μπροστά από το άλογο.

 

  • Κεφάλαιο Α’ άρθρο 12 Οριοθέτηση οικισμών. Προτείνεται η οριοθέτηση τους να γίνει και στο πλαίσιο Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, το οποίο θα ολοκληρωθεί σε βάθος δεκαετίας.

 

Αν το ΥΠΕΝ συνομιλούσε με τους αρμόδιους φορείς, θα άκουγε την πρόταση μας για ταχύτερη οριοθέτηση των οικισμών με την χρήση της εφαρμογής των ορίων οριοθετημένων οικισμών επί του προκαταρκτικού υποβάθρου που κατατίθενται από τους μελετητές στα πλαίσια των μελετών σύνταξης Εθνικού Κτηματολογίου. Οι συγκεκριμένες οριοθετήσεις έχουν ελεγχθεί και επιβεβαιωθεί από τους αντίστοιχους δήμους. Η δημοσιοποίηση τους και το εύλογο διάστημα κατάθεσης ενστάσεων θα γινόταν σε λιγότερο από ένα έτος.

 

  • Άρθρα 133-134 που αφορούν στο Κτηματολόγιο.

Άρθρο 133 Πρόστιμο για εκπρόθεσμη δήλωση. Το κατώτερο ποσό των 300 ευρώ ανά δικαίωμα είναι εκτός πραγματικότητας, όταν πολλές φορές τα ακίνητα τα οποία αφορούν δεν έχουν ούτε αυτή την αξία. Είναι μέτρο που τιμωρεί υπερβολικά τους πολίτες και για τον λόγο αυτό, είτε δεν μπορεί να εφαρμοστεί, είτε η εφαρμογή του θα φέρει στρεβλά αποτελέσματα.

Άρθρο 134 Ζητήματα λειτουργίας Κτηματολογίου. Η τροποποίηση αφορά στον Πρόεδρο της Επιτροπής εξέτασης υποθέσεων κτηματογράφησης, ο οποίος εναλλακτικά μπορεί να είναι δικηγόρος με πενταετή εμπειρία ή συμβολαιογράφος. Αλήθεια γιατί όχι μηχανικός; Μήπως αυτοί που συνέταξαν την τροπολογία δεν γνωρίζουν πως συντάσσεται το κτηματολόγιο;

 

  • Άρθρο 57 παρ. 2β. Η συγκεκριμένη αναφορά είναι αντιγραφή του ν.4495/2017, όπου αναφέρεται η αποδεκτή απόκλιση τοπογραφικών διαγραμμάτων. Δυστυχώς το λάθος της μη πρόβλεψης του τι γίνεται με τα τοπογραφικά διαγράμματα που έχουν συνταχθεί μετά την 8.8.2013 δεν θεραπεύεται. Αυτά συμβαίνουν όταν αντιγράφεις άκριτα παλαιότερους νόμους και δεν συμβουλεύεσαι τους αρμόδιους φορείς.

 

  • Άρθρο 80. Κατηγορίες αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγών χρήσεων. Μετά το φιάσκο με την μη συνέχιση ένταξης στο ν.4495/2017 των αυθαιρέτων κατηγορίας 5, το υπουργείο εν μέρει κατάλαβε το λάθος που έκανε λόγω της ελλιπούς γνώσης.

 

Δυστυχώς, η μετάθεση αυθαιρεσιών από την κατηγορία 5 στην κατηγορία 4 είναι κατώτερη των περιστάσεων.

Δυστυχώς, πολλά κτίρια με μικρές παραβάσεις δεν θα καταφέρουν να ενταχθούν στον νόμο και κατ’ επέκταση δεν θα μπορούν να μεταβιβαστούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η παραβίαση στην πρασιά μεγαλύτερη από 20 εκ.

Δεν ισχύει όμως το ίδιο για ακίνητα που προέρχονται από πλειστηριασμούς ή που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing που μεταβιβάζονται στην ΕΤΑΔ (άρθρο 128). Και εδώ επικρατεί το ρητό «Δύο μέτρα και δύο σταθμά» ή η πιο δυνατή συντεχνία κερδίζει.

Αλήθεια, πόσο περιβαλλοντικά επιζήμια θα είναι η μη χρήση κτιρίων που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν, γιατί δεν θα μπορούν να ενταχθούν στον ν.4495/2017; Θα κατεδαφιστούν; Τι περιβαλλοντικό αποτύπωμα θα έχει η πληθώρα «νεκρών» κτιρίων;

Δυστυχώς για 5η φορά αλλάζει ο νόμος για την Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης και την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου. Κλείνουμε αισίως τα 10 χρόνια. Ελπίζουμε κάποια στιγμή να εφαρμοστεί.

Δυστυχώς, σε αυτό το νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίζεται το μεγάλο θέμα του σχεδιασμού και του χαρακτηρισμού του οδικού δικτύου της χώρας. Ένα σημαντικό ζήτημα, που κρίνοντας τον τρόπο νομοθέτησης του ΥΠΕΝ, ευτυχώς δεν συμπεριλήφθηκε. Και για αυτό το ζήτημα ο σύλλογος μας έχει τεκμηριωμένη πρόταση που θα καταθέσει, εφόσον το ΥΠΕΝ επιλέξει να διαβουλευθεί με τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς.

Δυστυχώς και αυτό το νομοσχέδιο, αντί να είναι λιτό και ουσιαστικό, αριθμεί 183 σελίδες και 139 άρθρα, πολλά από τα οποία αφορούν τροποποιήσεις άλλων νομοθετημάτων. Επιτέλους, θα πρέπει να υπάρξει ένα όργανο που θα είναι υπεύθυνο για την ερμηνεία της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας, αλλά και την κωδικοποίηση της. Το όργανο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και εκπροσώπους των αρμόδιων θεσμικών φορέων που θα εγγυώνται την εύρυθμη και τεκμηριωμένη λειτουργία του.

Προφανώς, τα παραπάνω σημεία δεν είναι τα μόνα σημεία άξια αναφοράς. Είναι όμως ενδεικτικά, ώστε να αναδειχθούν τα ζητήματα που προκύπτουν, και να ενημερωθεί ο τεχνικός κόσμος και η κοινωνία για τα προβλήματα που θα προκύψουν και τις εκκρεμότητες που παραμένουν.

 

Το ΥΠΕΝ δεν μπορεί πια να πει ότι δεν γνώριζε. Οφείλει να αλλάξει το αλαζονικό ύφος του και να προσαρμοστεί στις συνθήκες που επικρατούν. Δεν μπορεί να επιχειρεί να νομοθετήσει μόνο με  ημετέρους, αγνοώντας ιστορικούς θεσμικούς φορείς. Η χώρα δεν έχει ανάγκη μαθητευόμενους μάγους.

Ο ΠΣΔΑΤΜ θα συνεχίσει, όπως οφείλει, να λειτουργεί θεσμικά και σύμφωνα με τους καταστατικούς του σκοπούς. Είναι υποχρέωση μας σε όλη την ιστορία του, αλλά και σε όσα έχει προσφέρει σε αυτή την χώρα ο τεχνικός κόσμος.

Καλούμε την ηγεσία του ΥΠΕΝ να πράξει το ίδιο.