Με νέα τροπολογία που προστέθηκε απόψε στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ με τίτλο “Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα, επείγουσες διατάξεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές-πολεοδομικές και ενεργειακές ρυθμίσεις”, εισάγονται νέες ρυθμίσεις αναφορικά με τους δασικούς χάρτες.

Αναλυτικά:

Με το Άρθρο 1 επιλύεται το ιδιοκτησιακό καθεστώτος δασών, δασικών εκτάσεων και χορτολιβαδικών εκτάσεων των περιοχών του άρ. 62 του ν. 998/1979. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η διοικητική αναγνώριση της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των ανωτέρω εκτάσεων που κείνται στις περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62, διενεργείται από τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (Σ.Ι.Δ.Χ.Β.Ε.)

Με το Άρθρο 2 συνιστώνται Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (Σ.Ι.Δ.Χ.Β.Ε.). Στο άρθρο αυτό προβλέπεται η σύνθεση τους, καθώς και οι αρμοδιότητες αυτών.

Με τα άρθρα 1 & 2 επιλύονται οι ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες μεταξύ ελληνικού Δημοσίου και ιδιωτών στις περιοχές της χώρας που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητάς του επί δασών και δασικών εκτάσεων, σύμφωνα με το 2^ο εδάφιο του άρθρου 62 του ν.998/1979 (Α’ 289). Περαιτέρω, με την παρ. 2 του άρθρου 2 εισάγεται μεταβατική ρύθμιση σχετικά με την κατάργηση εκκρεμών δικών μεταξύ του Δημόσιου και ιδιωτών ή νομικών προσώπων ιδιωτικού ή δημόσιου δικαίου με αντικείμενο την αναγνώριση της κυριότητας επί των ανωτέρω περιοχών και σχετικά με την ανάκληση εκδοθέντων σε βάρος ιδιωτών πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής.

Με το Άρθρο 3 αποσαφηνίζεται ότι τα αντιδιαβρωτικά -αντιπλημμυρικά έργα προστασίας καμένης δασικού χαρακτήρα έκτασης που έχει κηρυχθεί ή πληροί τις προϋποθέσεις να κηρυχθεί ως «αναδασωτέα» αποτελούν ειδικά δασοτεχνικά έργα, μη υπαγόμενα στον ν. 4014/2011 περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Περαιτέρω δε, προβλέπεται η έκδοση απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον καθορισμό των ειδικότερων όρων, προϋποθέσεων, κριτηρίων, διαδικασιών, λοιπών τεχνικών ζητημάτων και κάθε άλλης αναγκαίας λεπτομέρειας σχετικά με τη μελέτη και εκτέλεση των ανωτέρω έργων.

Με το άρθρο 4 αποσαφηνίζεται η έννοια των απολύτως αναγκαίων έργων ή δραστηριοτήτων για τη λειτουργία των πάρκων ή αλσών.

Με το Άρθρο 5 προστίθεται στο άρθρο 10 του ν. 3208/2003, το οποίο προβλέπει τις περιπτώσεις μη προβολής δικαιωμάτων εκ μέρους του Δημοσίου στις δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, νέο εδάφιο που αφορά ειδικώς στις εκτάσεις δασικής και χορτολιβαδικής μορφής που κείνται στις περιοχές του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979.

Με το Άρθρο 6 επιδιώκεται η άρση ασάφειας που έχει προκληθεί κατά την εφαρμογή του άρθρου 60 του Δασικού Κώδικα [(ν.δ. 86/1969) (Α’ 7)], σχετικά με τις μεταβιβάσεις των αγροτικών τμημάτων ευρύτερων κτημάτων που περιλαμβάνουν τόσο αγροτικές, όσο και δασικές εκτάσεις. Με το εδάφιο που προστίθεται διευκρινίζεται ότι η μεταβίβαση των αγροτικών εκτάσεων ευρύτερου κτήματος στο οποίο περιέχονται και δασικές εκτάσεις χωρίς την προβλεπόμενη από την ως άνω διάταξη άδεια, δεν συνιστά παράνομη κατάτμηση.

Το πλήρες κείμενο:

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ- ΠΡΟΣΘΗΚΗ 11

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ  ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ

«Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων- Ενσωμάτωση των Οδηγιών

2018/851 και 2018/852 του  Ευρωπα’ίκού Κοινοβουλίου  και του  Συμβουλίου  της 30ής Μα’ϊου  2018  για  την  τροποποίηση της  Οδηγίας  2008/98/ΕΚ   περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης  του   Ελληνικού  Οργανισμού   Ανακύκλωσης,  διατάξεις   για   τα   πλαστικά προϊόντα, επείγουσες διατάξεις  για την προστασία του Φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές-πολεοδομικές και ενεργειακές ρυθμίσεις»

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1

Επίλυση ιδιοκτησιακού  καθεστώτος δασών, δασικών εκτάσεων  και χορτολιβαδικών εκτάσεων των περιοχών του άρθρου  62 του ν. 998/1979 – Τροποποίηση της περ. δ) της παρ.5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979

Το τρίτο εδάφιο της περ. δ) της παρ. 5 του άρθρου  3 του ν. 998/1979 (Α’ 289) τροποποιείται και η περ. δ) διαμορφώνεται ως εξής:

«δ)  Η  αναγνώριση της κυριότητας  ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των εκτάσεων αυτών  υπάγεται  στην αρμοδιότητα των προβλεπομένων στο άρθρο  8 του παρόντος  νόμου Συμβουλίων  και των πολιτικών δικαστηρίων.  Οι υποθέσεις που προσάγονται στα Συμβούλια κρίνονται  κατά τις διατάξεις  του  α.ν. 1539/1938 (Α’488) όπως  ισχύει.  Ειδικά η διοικητική αναγνώριση  της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των ανωτέρω εκτάσεων που  κείνται στις περιοχές  του δευτέρου εδαφίου του άρθρου  62, διενεργείται από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8Α συμβούλια, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 3 του άρθρου 8Α».

Άρθρο 2

Διατάξεις για τη διοικητική αναγνώριση της ιδιοκτησίας στις περιοχές του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979 – Προσθήκη άρθρου 8Α στον ν.998/1979

1. Μετά το άρθρο 8 του ν. 998/1979 (Α’ 289) προστίθεται άρθρο 8Α, ως εξής:

«Άρθρο 8Α.

Συμβούλια  Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων (ΣΙΔΧΒΕ) που κείνται στις περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου  62 του ν. 998/1979,

1. Για τη διοικητική   αναγνώριση   εκ  μέρους   του   Δημοσίου   της   κυριότητας   ή   άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου  ή ιδιωτικού δικαίου επί των δασών, των δασικών εκτάσεων  και των εκτάσεων των παρ. 5α και 5β του άρθρου  3 που κείνται  στις  περιοχές   του  δευτέρου  εδαφίου  του  άρθρου   62  συνιστώνται   τουλάχιστον τέσσερα (4) Συμβούλια Ιδιοκτησίας, που έχουν αντίστοιχα ως έδρα την Κέρκυρα, το Ηράκλειο Κρήτης, τη Μυτιλήνη και τον Πειραιά.

Η τοπική αρμοδιότητα εκάστου των ανωτέρω συμβουλίων εκτείνεται : α) του πρώτου, στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, β) του δεύτερου, στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων της Κρήτης, γ) του τρίτου, στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των  Περιφερειακών  Ενοτήτων Λέσβου, Σάμου και Χίου και, δ) του τέταρτου,  στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων  Κυκλάδων, στις νήσους  Κύθηρα και Αντικύθηρα και στην περιοχή  της Μάνης, όπως  αυτή  ορίζεται από τα διοικητικά όρια των Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης.

2. Έκαστο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας αποτελείται από :

α) έναν πάρεδρο του  Νομικού Συμβουλίου του  Κράτους, ως πρόεδρο ή έναν δικηγόρο τουλάχιστον παρ ‘ εφέταις, αναπληρούμενο από τον νόμιμο αναπληρωτή του,

β) τον προϊστάμενο  της οικείας  Κτηματικής Υπηρεσίας, αναπληρούμενο από  τον  νόμιμο αναπληρωτή του και

γ) τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης  Δασών της έδρας του Συμβουλίου, αναπληρούμενο από τον νόμιμο αναπληρωτή του.

Ο πρόεδρος  και τα μέλη των ως άνω συμβουλίων  με τους αναπληρωτές τους, ορίζονται με απόφαση  του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης επί διετή θητεία,  η οποία μπορεί να ανανεώνεται. Η  συνεδρίαση μπορεί  να διεξαχθεί  και με τηλεδιάσκεψη ως προς ορισμένα ή και ως προς όλα τα μέλη.

3. Τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας της παρ. 1επιλαμβάνονται της αναγνωρίσεως της κυριότητας ή άλλου εμπραγμάτου δικαιώματος  με  αίτηση  του   ενδιαφερομένου  ιδιώτη   ή  νομικού προσώπου, επί τη βάσει προσκομιζομένων  υπ’ αυτών νόμιμα μεταγεγραμμένων τίτλων ιδιοκτησίας, οι οποίοι έχουν συνταχθεί  το αργότερο  μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχουν μεταγραφεί  μεταγενέστερα και οι οποίοι  συνοδεύονται από  τοπογραφικά διαγράμματα, εξαρτημένα  στο  Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς  1987  (ΕΓΣΑ 87), στα οποία αποτυπώνεται η περιγραφόμενη στους τίτλους έκταση όπως και επί τη βάσει όσων στοιχείων τηρούνται στη δασική υπηρεσία. Τα Συμβούλια μπορούν  να ζητήσουν και την αποστολή από άλλες δημόσιες  υπηρεσίες  κάθε χρήσιμου εγγράφου ή άλλου  στοιχείου  ή να διατάξουν  τη διενέργεια  ειδικής  έρευνας  ή πραγματογνωμοσύνης προς διαμόρφωση ασφαλούς  κρίσεως περί των προβαλλομένων ιδιωτικών δικαιωμάτων. Περισσότερες  αιτήσεις   που   αφορούν  στην  ίδια   έκταση   ή   σε  συνεχόμενα   τμήματα, εξετάζονται από  κοινού. Τα ως άνω  Συμβούλια,  μετά την ανάγνωση  της εισηγήσεως  του ορισθέντος εισηγητού,  γνωμοδοτούν αιτιολογημένα  επί εκάστης  υποθέσεως. Η  κρίση των Συμβουλίων  σχηματίζεται  με  ελεύθερη   εκτίμηση  των  ως  άνω  αποδεικτικών   στοιχείων υπόκειται δε στην έγκριση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δυναμένου να αποδεχθεί  ή μη αυτή, εν όλω ή εν μέρει, αλλά επ’ ωφελεία του  Δημοσίου, όχι όμως  και να τροποποιήσει αυτήν εις βάρος του Δημοσίου. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων έχει καταχωρηθεί υπέρ  ιδιωτών  στα  κτηματολογικά  βιβλία  των  οικείων  κτηματολογικών  γραφείων   και το ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει  δικαιώματα  κυριότητας επ’ αυτών κατ’ εφαρμογή της περ. IV  της παρ.  1 του  άρθρου  10  του  ν. 3208/2003 (Α’ 303), δεν  ακολουθείται η ανωτέρω διαδικασία.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Οικονομικών, και Δικαιοσύνης καθορίζονται    ειδικότερα    τα   θέματα    της   συγκρότησης    και   εσωτερικής οργάνωσης των Συμβουλίων  Ιδιοκτησίας, τα της λειτουργίας  και της ενώπιον  αυτών διαδικασίας προς κρίση των υποθέσεων και έκδοση των γνωμοδοτήσεών τους, περιλαμβανομένης και της εκπροσωπήσεως ή αυτοπρόσωπης παραστάσεως των ενδιαφερομένων, τα της συλλογής του αποδεικτικού υλικού και εξετάσεως  μαρτύρων, τα της ανάθεσης πραγματογνωμοσύνης, τα της  κοινοποιήσεως των γνωμοδοτήσεων στους ενδιαφερομένους  και  τις  δημόσιες   αρχές,   τα  της  εκδόσεως   και  κοινοποιήσεως  των υπουργικών  αποφάσεων, όπως  και τα της εκτελέσεως αυτών.
5. Μέχρι τη συγκρότηση των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας της παρ. 1, αρμόδια για τη διοικητική αναγνώριση  της κυριότητας ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί των ανωτέρω  εκτάσεων κατά τη διαδικασία της παρ. 3 είναι τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών του άρθρου  8.
6. Με την κοινή απόφαση της παρ. 4 είναι δυνατόν να ιδρύονται  περισσότερα Συμβούλια Ιδιοκτησίας και να καθορίζονται  η έδρα  και η περιφέρεια εκάστου  των ιδρυομένων Συμβουλίων.»

2. Το ελληνικό Δημόσιο δεν  ασκεί  ένδικα  μέσα  κατά αποφάσεων του  κτηματολογικού δικαστή με τις οποίες  αναγνωρίζεται η κυριότητα  ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα  ιδιωτών  ή νομικών προσώπων δημοσίου  ή ιδιωτικού δικαίου  επί των ανωτέρω  εκτάσεων, εφόσον  δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας  ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης  της κυριότητάς του. Πρωτόκολλα Διοικητικής Αποβολής που εκδόθηκαν  μέχρι την έναρξη  ισχύος του παρόντος και αναφέρονται στις παραπάνω εκτάσεις ανακαλούνται από τότε που εκδόθηκαν.

Αρθρο 3

Επιτάχυνση  της μελέτης  και εκτέλεσης έργων  προστασίας καμένων εκτάσεων με δασικό χαρακτήρα- Τροποποίηση της περ. στ) της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν. 998/1979

Στην περ. στ’ της παρ. 3 του άρθρου 25 του ν. 998/1979  (Α’ 289), προστίθενται δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφια  και η περ. στ) διαμορφώνεται ως εξής:

«στ) Την κατ’ απόλυτη  προτεραιότητα και με τη διαδικασία του εξαιρετικά επείγοντος χαρακτήρα  εκτέλεση των από  το πρόγραμμα δασικών  έργων προβλεπομένων κατασκευών και εργασιών.  Το πρώτο εδάφιο ισχύει και για την εκπόνηση μελετών  και την εκτέλεση  των έργων  σε  ό,τι  αφορά   στα  αντιδιαβρωτικά – αντιπλημμυρικά έργα  προστασίας   καμένης έκτασης δασικού  χαρακτήρα  που έχει κηρυχθεί ή πληροί τις προϋποθέσεις για να κηρυχθεί αναδασωτέα. Τα ανωτέρω  αποτελούν ειδικά δασοτεχνικά  έργα,  που προβλέπονται από το άρθρο 16 του παρόντος  νόμου,  υπάγονται  στην παρ. 11 του άρθρου  1 του ν. 3208/2003 (Α’

303)  και εξαιρούνται   από  το  άρθρο  1 του  ν. 4014/2011 (Α’ 209).  Οι ειδικότεροι   όροι, προϋποθέσεις, κριτήρια, διαδικασίες, λοιπά τεχνικά ζητήματα και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος  και Ενέργειας.».

Αρθρο 4

Επιτρεπτές  επεμβάσεις σε πάρκα και άλση -Τροποποίηση άρθρου 59 ν. 998/1979

Το δεύτερο  εδάφιο της παρ. 2α του άρθρου  59 του ν. 998/1979  (Α’ 289) τροποποιείται και η παρ. 2α διαμορφώνεται ως εξής:

«2α.  Η  παραχώρηση της χρήσεως  πάρκου  ή  άλσους  επιτρέπεται μόνο  σε ο.τ.α.  α’  και β’ βαθμού, με  απόφαση του  Συντονιστή  της οικείας  Αποκεντρωμένης  Διοίκησης,  μετά  από εισήγηση  της αρμόδιας  περιφερειακής δασικής  υπηρεσίας,  υπό τον όρο της μη μεταβολής του προορισμού  ή της χρήσης της παραχωρούμενης έκτασης.

Επιτρέπονται  έργα  ή δραστηριότητες που  είναι απολύτως  αναγκαία  για τη λειτουργία  του πάρκου  ή άλσους, όπως τα οριζόμενα στις περ. α’, β’ και γ’ της παρ. 1 του άρθρου  20 του ν.4067/2012   (Α’  79),   η  κατασκευή   έργων   κοινής  ωφέλειας  συμπεριλαμβανομένων  και υπόγειων  υδατοδεξαμενών, δραστηριότητες εστίασης  και ήπιας αναψυχής περιορισμένης έκτασης, καθώς και η ανέγερση μικρών ναών γνωστών θρησκειών μέγιστου εμβαδού βάσης δεκαπέντε  (15) τ.μ. που δεν αλλοιώνουν  τον προορισμό τους».

Άρθρο 5

Ιδιοκτησιακές ρυθμίσεις νια τις δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα εκτάσεις των περιοχών του δευτέρου εδαφίου  του άρθρου 62 του ν. 998/1979  -Τροποποίηση της παρ. 1του άρθρου 10 του ν. 3208/2003

Στην παρ. 1του άρθρου  10 του ν. 3208/2003 (Α’ 303), προστίθεται  περ. IV ως εξής:

« IV. Περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979 (Α’289), για τις οποίες  το ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει  τίτλους  ιδιοκτησίας  ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης,  αξιοποίησης  και προστασίας  της έκτασης ως δημόσιας  και, συγχρόνως,  οι διεκδικούντες την έκταση διαθέτουν τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι  έχουν συνταχθεί  μέχρι την 1η.7.2001 το αργότερο,  έστω και εάν έχουν  μεταγραφεί μεταγενέστερα κι εφόσον  ήδη κατά τη σύνταξη του τίτλου του διεκδικούντος  ή του δικαιοπαρόχου του αυτοί τελούσαν σε καλή πίστη και η έκταση δεν διεκδικούνταν από το Δημόσιο. Σε περίπτωση  που το δικαίωμα  της κυριότητας επί των ανωτέρω  εκτάσεων  έχει καταχωρηθεί  υπέρ ιδιωτών ή νομικών προσώπων  δημοσίου  ή ιδιωτικού δικαίου στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων, το ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει  δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών  και δεν ασκεί τα ένδικα βοηθήματα που προβλέπονται στο άρθρο 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275).»

Άρθρο 6

Κατάτμηση μεικτών δασικών και μη δασικών εκτάσεων- Προσθήκη εδαφίου στην παρ. 3 του άρθρου 60 του ν.δ. 86/18.1.1969

Στην παρ. 3 του άρθρου  60 του ν.δ. 86/18.1.1969 «Δασικός Κώδιξ» (Α’ 7) προστίθεται τρίτο εδάφιο και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3. Η  μεταβίβαση  αυτοτελών  ιδιωτικών δασοτεμαχίων που  δεν συνορεύουν μεταξύ τους, καθώς  και η μεταβίβαση   ιδανικού  εξ αδιαιρέτου μεριδίου   ιδιωτικού  δάσους   ή δασικής έκτασης δεν συνιστά κατάτμηση. Δρόμοι, αντιπυρικές  ζώνες και άλλα τεχνικά έργα που κατασκευάζονται  εντός δασών  και δασικών  εκτάσεων,  καθώς  και νομίμως  κηρυσσόμενες αναγκαστικές   απαλλοτριώσεις  δεν   συνιστούν   κατάτμηση   αυτών.   Η    μεταβίβαση   των αγροτικών εκτάσεων ευρύτερου κτήματος στο οποίο περιέχονται  και δασικές εκτάσεις, χωρίς την άδεια της παρ. 1 δεν συνιστά παράνομη κατάτμηση, ανεξάρτητα από το εάν τα τμήματα που προκύπτουν  από τη μεταβίβαση  είναι άρτια και οικοδομήσιμα.»

 

Επι της ουσίας ανάλυση:

Φρένο στο …μακρύ χέρι του Δημοσίου, το οποίο διεκδικούσε πλήθος εκτάσεων, τις οποίες θεωρούσε δασικές συντελώντας στη συντήρηση πολυετών ιδιοκτησιακών εκκρεμοτήτων και δικαστικών διαμαχών με ιδιώτες, δίνει τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος, η οποία παράλληλα στόχο έχει να κάμψει το μπαράζ αντιδράσεων που ακολούθησαν την ανάρτηση των δασικών χαρτών σε πολλές περιοχές της χώρας.

Η πολυαναμενόμενη ρύθμιση πρακτικά απαγορεύει στο Δημόσιο στις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητας να ασκεί ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του κτηματολογικού δικαστή, με τις οποίες αναγνωρίζεται η κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου επί των ανωτέρω εκτάσεων, εφόσον δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του.

Επιπλέον, ορίζει ότι πρωτόκολλα Διοικητικής Αποβολής που εκδόθηκαν μέχρι την ψήφιση της συγκεκριμένης τροπολογίας και αναφέρονται στις παραπάνω εκτάσεις, ανακαλούνται από τότε που εκδόθηκαν.

Η ρύθμιση αφορά στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης (ανατολική και δυτική).

Με τη νέα ρύθμιση δίνεται αυξημένος ρόλος αποφάσεων στα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών, Δασικών, Χορτολιβαδικών και Βραχωδών Εκτάσεων και τα Συμβούλια Ιδιοκτησίας στις κατά τόπους περιοχές. Στα Συμβούλια αυτά, ο αριθμός των οποίων προβλέπεται να αυξηθεί, θα μπορούν να καταφεύγουν οι ιδιώτες, για να εκδοθούν αποφάσεις ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων.

Τέλος στις άνευ τίτλων διεκδικήσεις του Δημοσίου

Επιπλέον, ορίζεται ξεκάθαρα ότι εφόσον υπάρχουν στα χέρια των ιδιωτών συμβόλαια γεωτεμαχίων που έχουν συνταχθεί έως την 1η Ιουλίου 2001 – ακόμα και αν αυτά έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα – και το Δημόσιο δε διαθέτει τίτλους ή άλλα αποδεικτικά κυριότητας, δεν μπορεί να διεκδικήσει τις εν λόγω εκτάσεις. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ρύθμιση αφορά περιοχές: «για τις οποίες το ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας και, συγχρόνως, οι διεκδικούντες την έκταση διαθέτουν τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγράφει μεταγενέστερα κι εφόσον ήδη κατά τη σύνταξη του τίτλου του διεκδικούντος ή του δικαιοπαρόχου του αυτοί τελούσαν σε καλή πίστη και η έκταση δεν διεκδικούνταν από το Δημόσιο. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων έχει καταχωρηθεί υπέρ ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων, το ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επ’ αυτών και δεν ασκεί τα ένδικα βοηθήματα που προβλέπονται στο άρθρο 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275)».

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας, η συγκεκριμένη ρύθμιση έρχεται να επιλύσει ιδιοκτησιακά ζητήματα και εκκρεμότητες καθώς είναι γνωστό ότι το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε όλα ανεξαιρέτως τα δάση, τις δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Ωστόσο στις περιοχές που δεν ισχύει το τεκμήριο κυριότητάς του η απόδειξη τον ισχυρισμών του περί ιδίας κυριότητας ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων είναι ιδιαίτερα δυσχερής, με αποτέλεσμα οι εμπράγματες διαφορές που φτάνουν στις αίθουσες των δικαστηρίων να επιλύονται κατά κανόνα υπέρ των ιδιωτών. «Στις περιοχές αυτές παρατηρείται το φαινόμενο οι υπηρεσίες του Δημοσίου και τα δικαστήρια να απασχολούνται με πλήθος εμπραγμάτων διαφορών με προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα και παράλληλα να προκαλείται αίσθημα αδικίας στους πολίτες, οι οποίοι καλούνται να υποβληθούν σε μεγάλες δαπάνες για να αποδείξουν δικαστικά την κυριότητα τους» επισημαίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Προσθέτει μάλιστα πως όπως έχει κριθεί και με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικράτειας (ΣτΕ 805/2016) στις περιπτώσεις δασών και δασικών εκτάσεων που βρίσκονται σε περιοχές που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ως άνω τεκμηρίου, μόνη η διοικητική πράξη του χαρακτηρισμού ή της διαπιστώσεως του χαρακτήρα της εκτάσεως δεν αρκεί για την εγγραφή δικαιώματος κυριότητας του Δημοσίου, χωρίς την επίκληση και απόδειξη της κτήσεως του με συγκεκριμένα αποδεικτικά στοιχεία.

Ετσι, πλέον το βάρος αναγνώρισης της κυριότητας θα πέφτει στα Συμβούλια Ιδιοκτησίας Δασών στις κατά τόπους περιοχές, στα οποία θα μπορούν να υποβάλουν σχετική αίτηση οι ενδιαφερόμενοι. Προϋπόθεση είναι να διαθέτουν συμβόλαια 20ετίας, καθώς όπως ξεκαθαρίζεται στη ρύθμιση, οι αιτήσεις θα υποβάλλονται «επί τη βάσει προσκομιζομένων υπ’ αυτών νόμιμα μεταγεγραμμένων τίτλων ιδιοκτησίας, οι οποίοι έχουν συνταχθεί το αργότερο μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχουν μεταγράφει μεταγενέστερα και οι οποίοι συνοδεύονται από τοπογραφικά διαγράμματα, εξαρτημένα στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987 (ΕΓΣΑ 87), στα οποία αποτυπώνεται η περιγραφόμενη στους τίτλους έκταση όπως και επί τη βάσει όσων στοιχείων τηρούνται στη δασική υπηρεσία. Τα Συμβούλια μπορούν να ζητήσουν και την αποστολή από άλλες δημόσιες υπηρεσίες κάθε χρήσιμου εγγράφου ή άλλου στοιχείου ή να διατάξουν τη διενέργεια ειδικής έρευνας ή πραγματογνωμοσύνης προς διαμόρφωση ασφαλούς κρίσεως περί των προβαλλομένων ιδιωτικών δικαιωμάτων».

Λύση και για τις μεταβιβάσεις

Επιπλέον, η τροπολογία δίνει λύση και στο ζήτημα των μεταβιβάσεων αγροτικών τμημάτων που βρίσκονται σε ευρύτερα κτήματα, τα οποία περιλαμβάνουν αγροτικές και δασικές εκτάσεις ξεκαθαρίζοντας ότι η μεταβίβαση των αγροτικών τμημάτων δε συνιστά παράνομη κατάτμηση.

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι δρόμοι, αντιπυρικές ζώνες και άλλα τεχνικά έργα που κατασκευάζονται εντός δασών και δασικών εκτάσεων, καθώς και νομίμως κηρυσσόμενες αναγκαστικές απαλλοτριώσεις δε συνιστούν κατάτμηση αυτών.

Για την αιτιολόγηση της ρύθμισης, το υπουργείο σημειώνει: «επειδή στα δάση και στις δασικές εκτάσεις ισχύει, το τεκμήριο της κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου και σε αρκετές περιπτώσεις το ζήτημα της ιδιοκτησίας δεν έχει λυθεί έναντι του Δημοσίου, οι συμβολαιογράφοι αρνούνται να συντάξουν συμβόλαια, όχι μόνο για την ευρύτερη έκταση, στην οποία περιλαμβάνονται εκτός από αγροτικές και δασικές εκτάσεις, αλλά και αυτοτελώς για τα αγροτικά τμήματά της. Δυνάμει της υφιστάμενης διάταξης απαγορεύεται η κατάτμηση της δασικής ιδιοκτησίας. Ωστόσο, δεν προκύπτει με σαφήνεια εάν απαγορεύεται και ο διαχωρισμός των αγροτικών εκτάσεων από τις δασικές εκτάσεις του ίδιου κτήματος με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες τέτοιων εκτάσεων να αδυνατούν να διαχωρίσουν τις αγροτικές από τις δασικές»

Έργα προστασίας σε καμένες εκτάσεις

Διαδικασίες fast track προβλέπονται για την επιτάχυνση των μελετών και των έργων κυρίως αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών για την προστασία των καμένων δασικών εκτάσεων, τα οποία στο εξής θα μπορούν να προχωρούν ως ειδικά δασοτεχνικά έργα, τα οποία δεν υπάγονται στους κανόνες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενώ δε θα χρειάζεται γι΄αυτά η έκδοση απόφασης από τον υπουργό Περιβάλλοντος για τον καθορισμό των ειδικότερων όρων, προϋποθέσεων, κριτηρίων, διαδικασιών και λοιπών τεχνικών ζητημάτων.

Η ρύθμιση έχει στόχο να προχωρούν εγκαίρως τα συγκεκριμένα έργα, τα οποία είναι ιδιαίτερα κρίσιμα εξαιτίας της εμφάνισης ακραίων φαινομένων – αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης και κάνουν την εμφάνισή τους ολοένα και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια.

Έως τώρα οι δασικές υπηρεσίες, οι οποίες έχουν την ευθύνη αυτών των έργων, βρίσκονταν συχνά αντιμέτωπες με ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα μέσα στα οποία απαιτείται να ολοκληρώνονται οι διαδικασίες εκπόνησης μελετών, κατάλληλης αδειοδότησης, ανάθεσης και επίβλεψης των ανωτέρω έργων, γεγονός που καθιστούσε πρακτικά αδύνατη την έγκαιρη ανταπόκρισή τους. των υπηρεσιών στις υποχρεώσεις αυτές.

Ποιες δραστηριότητες θα επιτρέπονται στα άλση

Δραστηριότητες ήπιας αναψυχής και εστίασης, αλλά και ναοί θα είναι «ευπρόσδεκτοι» σε πάρκα και άλση, όπως ορίζει άλλο άρθρο της τροπολογίας του υπουργείου Περιβάλλοντος, το οποίο αιτιολογεί την παρέμβαση του προκειμένου να αποσαφηνίσει και να εξειδικεύσει τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες.

Συγκεκριμενα επισημαίνεται ότι η παραχώρηση χρήσης πάρκου ή άλσους επιτρέπεται στον δήμο ή την Περιφέρεια, ενώ επιτρέπονται έργα και δραστηριότητες που είναι απολύτως αναγκαία για τη λειτουργία τους και συγκεκριμένα:

• Κατασκευή έργων κοινής ωφέλειας συμπεριλαμβανομένων και υπόγειων υδατοδεξαμενών,
• δραστηριότητες εστίασης και ήπιας αναψυχής περιορισμένης έκτασης, καθώς και
• ανέγερση μικρών ναών γνωστών θρησκειών μέγιστου εμβαδού βάσης 15 τ.μ.