Δασικές εκτάσεις στην Κρήτη: Νίκος Σκουλάς γράφει για τα Δικαιώματα Δήμων, Εκκλησίας και ιδιωτών έναντι του Δημοσίου

Άρθρο του Νίκου Κ. Σκουλά (δικηγόρος, αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Κρήτης)

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στην Κρήτη είναι γνωστό ότι δεν ισχύει το τεκμήριο ιδιοκτησίας υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου για τα ακίνητα που έχουν χαρακτηριστεί δασικά (άρθρο. 62 του ν. 998/1979). Αυτό σημαίνει αφενός ότι το Δημόσιο θεωρεί ιδιοκτησία του κάθε δάσος και δασική έκταση. Αφετέρου ότι κάθε φυσικό πρόσωπο ή οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου μπορεί να ανταποδείξει ισοσθενώς την κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμά του επί δασικών εκτάσεων με τίτλο ιδιοκτησίας ή με δικαστική απόφαση.

Το Ελληνικό Δημόσιο διεκδικεί ως ιδιοκτήτης με το τεκμήριο που θεσπίζει ο παραπάνω νόμος, κάθε δασική έκταση στην Κρήτη. Τούτο, ιδίως μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών, τον Φεβρουάριο του 2021 και μετά την πάροδο της προθεσμίας ενστάσεων για την αμφισβήτησή τους, τον Ιούλιο του 2022.

Αντίστοιχα, οι ιδιώτες ή οι υπόλοιποι δημόσιοι φορείς, δηλαδή τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) δηλαδή Δήμοι, Περιφέρεια, Εκκλησία της Κρήτης, Μονές, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα κ.ά. μπορούν να ανταποδείξουν την ιδιοκτησία τους σε δασικές εκτάσεις που νέμονται και κατέχουν παλαιόθεν είτε με τίτλους  (συμβόλαια, δικαστικές αποφάσεις, παραχωρητήρια κ.λπ.) είτε με δικαστικό αγώνα που θα αποδείξει τα δικαιώματά τους.

Β. ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Είναι γεγονός, ότι η απουσία Κτηματολογίου και νομικής τάξης στο παρελθόν, δυσκολεύει τώρα την νομική θέση των ΝΠΔΔ και των ιδιωτών, αναφορικά με πολύ μεγάλες εκτάσεις αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας, που πλέον διεκδικεί το Δημόσιο.

Επισημαίνεται, ότι ιδιαίτερα στην Κρήτη με την ξεχωριστή ιστορία που οδήγησε στην Ένωση με την Ελλάδα, έχουμε την ισχύ του οθωμανικού δικαίου έως το 1898, του δικαίου της Κρητικής Πολιτείας ως το 1913 και του ελληνικού δικαίου έκτοτε. Τα τρία δικαιικά συστήματα, εμπεριείχαν αποκλίνουσες διατάξεις για τα δημόσια ακίνητα, για τον τρόπο κτήσης κυριότητας τους και για το καθεστώς των δασικών εκτάσεων. Οι διαδοχικές έννομες τάξεις, συνθέτουν ένα ιδιαίτερο νομικό πλέγμα διατάξεων στην Κρήτη, διαφορετικό από το ισχύον στην υπόλοιπη επικράτεια. Ενδεικτικά απαριθμούμε τον οθωμανικό νόμο περί γαιών του 1856, τη δυνατότητα κτήσεως δημοσίου ακινήτου με χρησικτησία δυνάμει των διατάξεων του Κρητικού Αστικού Κώδικα του 1904 που ίσχυσαν αναδρομικά από το 1889 έως και το 1915 και τον  νόμο 2074/1920 που παραχωρούσε στους Δήμους και τις Κοινότητες των Νέων Χωρών τα αφημένα στην κοινή χρήση ακίνητα του οθωμανικού νόμου του 1856.

Δυνάμει αυτών ιδίως των διατάξεων, ιδιώτες και ΝΠΔΔ, ιδίως οι Δήμοι και η Εκκλησία, έχουν αποκτήσει κυριότητα σε ακίνητα της Κρήτης, που δεν υπήρχε νομική οδός να κτηθούν παρομοίως στην λοιπή επικράτεια.

Μέχρι το έτος 1956, το Δημόσιο, διά μέσου των τοπικών Δασικών Αρχών, ουδέποτε αξίωσε οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα επί των δασών και των δασικών εκτάσεων της Κρήτης. Αντιθέτως, αποδέχθηκε την κατάσταση η οποία είχε δημιουργηθεί από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Περιορίστηκε απλά στο να ασκεί δασική πολιτική και να επιτηρεί τα δασοκτήματα θεωρώντας τα ότι ανήκουν σε ιδιώτες ή νομικά πρόσωπα.

Την περίοδο από το 1915 έως το 1957, τα δασικού χαρακτήρα εδάφη της Κρήτης διαχειρίζονταν ως ιδιωτικά, γεγονός που αναγνωρίζεται και από τις πράξεις της Διοίκησης στο εν λόγω χρονικό διάστημα. Η αναφορά της Γενικής Διεύθυνσης Δασών Κρήτης (9663/5642/15-07-1924) κάνει λόγο ότι, τα Δάση της Κρήτης θεωρούνται και διαχειρίζονται ως ιδιωτικά. Με την υπ’ αριθμ. 2005/2-1-1956 αναφορά, ο Δασάρχης Ηρακλείου αναφέρει ότι τα δάση της Κρήτης δεν λαμβάνεται υπόψη ότι αποτελούν δημόσια ιδιοκτησία και ότι καταγράφονται ότι ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

Στην συνέχεια, με την υπ’ αριθ. 51098/434/1957 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, νομοθετήθηκαν τα αντίθετα από τα παραπάνω. Έτσι, τα κατεχόμενα από ιδιώτες, Κοινότητες ή Μονές δάση της Κρήτης χαρακτηρίστηκαν ως «διακατεχόμενα».

Ο ιδιότυπος θεσμός της «διακατοχής» των εν Κρήτη δασικών ή άλλων εκτάσεων είναι άλλη μία εμβαλωματική νομική διατύπωση του Κράτους. Τούτο, ενόψει της δυσχερούς νομικής και πολιτικής λύσης του θέματος που συνεχώς αναβάλλονταν, εκ μέρους της Πολιτείας.

Αυτός ο επισφαλής χαρακτηρισμός της διακατοχής, στην πράξη επαναδιατύπωσε μεταπολεμικά την διεκδίκηση του Ελληνικού Δημοσίου. Αυτή, που ήρθε να επιστεγάσει μεταγενέστερα η διάταξη του αρ. 62 του ν. 998/1979.

Στο μεταξύ, η έλλειψη Κτηματολογίου και Δασολογίου είχε δημιουργήσει πάγιες καταστάσεις με εκχερσωμένες εκτάσεις, επιδοτούμενες, καλλιεργούμενες, νεμόμενες και κατεχόμενες διανοία κυρίου για δεκαετίες από ιδιώτες, επιχειρηματίες, αγρότες και κτηνοτρόφους.

Η ίδια κατάσταση ισχύει σε εκτεταμένες ιδιοκτησίες, ιδίως ορεινές και ημιορεινές, που οι Δήμοι, η Εκκλησία Κρήτης και οι Μονές τις νέμονται διανοία κυρίου και θεωρούν ότι τους ανήκουν, αλλά δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας.

Μετά την ανάρτηση των δασικών χαρτών, ο νόμος είτε θα ανέτρεπε τις παγιωμένες καταστάσεις στην Κρήτη,  είτε θα τις αναγνώριζε διαφυλάττοντας ωστόσο, τον πυρήνα της νομιμότητας.

Γ. Η ΛΥΣΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ

Απέναντι στο θέμα αυτό, ως δικηγόρος και περιφερειακός σύμβουλος Κρήτης,  τοποθετήθηκα δημόσια με αρθρογραφία τον Μάρτιο του 2021. Στο άρθρο μου με τίτλο «Δασικοί χάρτες- Πρόταση επίλυσης του ιδιοκτησιακού θέματος στην Κρήτη», κατέληγα στο συμπέρασμα:

«Κατά την άποψή μας, η Ελληνική Πολιτεία πρέπει να νομοθετήσει την παραχώρηση των ιδιοκτησιών της στους κατέχοντες ακτήμονες και ιδιώτες. Να το κάνει με κριτήρια που αποτυπώνουν την πραγματικότητα μεν, αλλά όχι καταχρηστικά. Κυρίως με εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια, ισότητας και δικαιοσύνης. Να ληφθούν υπόψιν ως κριτήρια παραχώρησης, το χωροταξικό σχέδιο κάθε περιφέρειας, το περιβάλλον, η βιοποικιλότητα και το τοπίο.

Συμπερασματικά, το κράτος πρέπει να δεσμευτεί πολιτικά και να νομοθετήσει την κατά κυριότητα  παραχώρηση και τη μακροχρόνια μίσθωση των ακινήτων του στους καλλιεργητές, στους κτηνοτρόφους και στους επιχειρηματίες, οι οποίοι τα κατέχουν μακροχρόνια και το αποδεικνύουν νομίμως. 

Οι ίδιοι οι ωφελούμενοι πολίτες ως φορολογούμενοι και ως εργαζόμενοι θα σηκώσουν το βάρος της ανάπτυξης της χώρας. Η Πολιτεία οφείλει να νομοθετήσει  με όρους κοινωνικού και αναπτυξιακού προσανατολισμού που θα επιμερίσουν  δίκαια την ωφέλεια. Έτσι, θα διαφυλαχθεί ο πυρήνας της νομιμότητας ταυτόχρονα με μία σπουδαία κοινωνικοπολιτική τομή».

Την επεξεργασμένη αυτή άποψή, που ανευρίσκεται στον ιστότοπό μου (www.nikosskoulas.gr), εισηγήθηκα ως δημόσια πολιτική στην Περιφέρεια Κρήτης.

Η θέση αυτή ψηφίστηκε και υιοθετήθηκε από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης, τον Μάρτιο του 2021. Απεστάλη ως πολιτική θέση στην Κυβέρνηση. Προσωπικά, δέχτηκα πρόταση συμβολής στην επεξεργασία της, την οποία αποδέχθηκα ασμένως, για το κοινό καλό.

Την ίδια θέση υποστήριξα και υπέβαλλα, ως νομικός και  μέλος της αρμόδιας επιτροπής του Υπουργείου, κατόπιν πρόσκλησης του αρμοδίου Υπουργού. Η θέση αυτή, υιοθετήθηκε και από την Κυβέρνηση.

Ήδη σήμερα, βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και έπεται επεξεργασία το σχετικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών.

Η πρότασή μου αυτή, αναμένεται να ψηφιστεί ως νόμος του Κράτους τις επόμενες εβδομάδες. Σύμφωνα με το σχέδιο, θα παραχωρούνται ακίνητα που νέμονται και κατέχουν ιδιώτες από δεκαετίες και το αποδεικνύουν. Κάθε ιδιώτης θα έχει δικαίωμα εξαγοράς για ένα ακίνητο εκτός οικισμού εκτάσεως έως 10 στρεμμάτων  και ένα άρτιο οικόπεδο εντός οικισμού ή σχεδίου πόλεως. Το τίμημα, θα κυμαίνεται σε ποσοστό τουλάχιστον 20% της αντικειμενικής αξίας, λαμβάνοντας υπόψιν κοινωνικά κριτήρια. Η εξόφληση θα μπορεί να γίνεται με δόσεις.

Συνεπώς, με τον τρόπο αυτό, επιλύεται μερικώς  το θέμα, όσον αφορά τους ιδιώτες που κατέχουν και  διεκδικούν ακίνητα χωρίς τίτλο, έναντι του Δημοσίου.

Δ. ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

Οξύ αναφαίνεται και το πρόβλημα των εκτεταμένων ιδιοκτησιών που οι Δήμοι και η Εκκλησία κυρίως, νέμονται και κατέχουν στην Κρήτη, χωρίς τίτλο ιδιοκτησίας. Η δυνατότητα υποβολής ενστάσεων στους δασικούς χάρτες, κόστιζε ιδιαίτερα καθότι αφορά εκτάσεις δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων. Έτσι, διά της παρόδου των προθεσμιών, το Ελληνικό Δημόσιο φέρεται ιδιοκτήτης Δασών και Δασικών Εκτάσεων, των οποίων η φύση δεν αμφισβητήθηκε με ενστάσεις στους Δασικούς Χάρτες και εγγραφές στο Κτηματολόγιο.

Δήμοι της Κρήτης με διοικητική συνέχεια από τις πρώτες αυτοδιοικητικές εκλογές του 1879, (σύμφωνα με την Σύμβαση της Χαλέπας), έχουν  περισσότερα νομικά επιχειρήματα για την κυριότητά τους, επί εκτάσεων που νέμονται και κατέχουν αδιάλειπτα και ανεπίληπτα, έκτοτε.   

Το Ελληνικό Δημόσιο, μέσω του προσεχούς προγράμματος «Σχεδίων Διαχείρισης Βοσκοτόπων», θα έρθει σύντομα να νομιμοποιήσει τις διεκδικήσεις του ως ισοσθενώς τεκμαιρόμενος ιδιοκτήτης των δασικών εκτάσεων, ιδίως στους ορεινούς όγκους της Κρήτης. Τούτο, ακόμα και αν εκχωρήσει μερική συνδιαχείριση αυτών στους Δήμους.

Εξ άλλου το Δασαρχείο, ως βραχίων του Δημοσίου,  εισπράττει εσχάτως χρήματα από ιδιώτες ποιμένες, ως «αντάλλαγμα για το δικαίωμα χρήσης γης» βοσκοτόπων. Αυτό συμβαίνει, κάθε φορά που οι νέοι κτηνοτρόφοι υποβάλλουν για έγκριση χρηματοδοτούμενα σχέδια εγκατάστασης μάντρας ελεύθερης εκτροφής.

Συνεπώς, κάθε Δήμος της Κρήτης που έχει την βούληση ή την δύναμη απόδειξης της κυριότητάς του επί δημοτικής δασικής έκτασης, δεν διαθέτει άλλη λύση από την δικαστική αναγνώριση αυτής, με προσφυγή στην Δικαιοσύνη. Ορισμένα Δημοτικά Συμβούλια της Κρήτης, έχουν λάβει ήδη τις σχετικές αποφάσεις, μετά τις ακριβείς τοπογραφήσεις των εκτάσεων, όπου εγείρουν εμπράγματα δικαιώματα.

Τα ίδια προφανώς δικαιώματα, έχουν και οι Μονές ή οι Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Κρήτης καθώς και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) στο νησί.

Ωστόσο, λόγω του ιδιαίτερου νομικού χαρακτήρα των δασών στην Κρήτη, υπάρχει και η δυνατότητα νομοθετικής ρύθμισης που να αποκαθιστά την ιδιοκτησία των ΝΠΔΔ, στις συχνότατες περιπτώσεις που δεν υπάρχει τίτλος ιδιοκτησίας. Νομικές προϋποθέσεις υπάρχουν, δεδομένης της περιορισμένης νομικής τεκμηρίωσης του Ελληνικού Δημοσίου επί των δασικών εκτάσεων έναντι των ΟΤΑ της Κρήτης, ιδίως μετά τον ν. 2074/1920. Το ίδιο ομολογείται και με μεταγενέστερα νομοθετήματα, έγγραφα και εγκυκλίους.

Η νομοθετική πρωτοβουλία για αποκατάσταση των ιδιοκτησιών των ΝΠΔΔ στην Κρήτη, προϋποθέτει την συγκεκριμενοποίηση και την σαφή αποτύπωσή τους. Επίσης, την συνακόλουθη δικαστική ή διοικητική αμφισβήτηση ενός εκάστου, έναντι της φερόμενης ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου.

Συνοπτικά, ακόμα και η πολιτική λύση της νομοθετικής αναγνώρισης των ιδιοκτησιών των ΝΠΔΔ στην Κρήτη, προϋποθέτει την αποτύπωση και τη δικαστική ή διοικητική διεκδίκηση της κυριότητας από τους επιμελείς ιδιοκτήτες φορείς.

Μετά την ενεργοποίηση, ιδίως των «Σχεδίων Διαχείρισης Βοσκοτόπων», που θα καταστούν υποχρεωτικά έως το 2025, η αναγνώριση της ιδιοκτησίας του Δημοσίου, θα επέλθει έμμεσα. Τούτο διότι, ο νόμος θα υποχρεώνει τους  ΟΤΑ να συμπράττουν σε αυτό τον σχεδιασμό μαζί με την Περιφέρεια και το Δημόσιο.

Συνεπώς, τα χρονικά περιθώρια δραστηριοποίησης των επιμελών ιδιοκτητών, Δήμων και Εκκλησίας ιδίως, ελαχιστοποιούνται.

 

8 Φεβρουαρίου, 2023 /  

ΣτΕ 1941/2022 [Νόμιμη απόφαση μερικής κύρωσης δασικού χάρτη]

Με απόφαση του ανώτερου δικαστικού σώματος απορρίφθηκε η ένσταση κατά της κύρωσης των δασικών χαρτών της περιφέρειας Χανίων μετά απο αίτημα των ενδίκων καθώς θεωρούσαν ότι η εκδίκαση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του απάλαζε απο την αντίρρηση κατά του δασικού χαρακτηρισμού της έκτασης. Αποτέλεσμα αυτού είναι η διαδικασία της κύρωσης των δασικών χαρτών να μην αποτρέπετε ασχέτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.

 

Περίληψη

– Εάν, ο ενδιαφερόμενος, ο οποίος τεκμαίρεται ότι τελεί σε γνώση της αναρτήσεως του δασικού χάρτη και της δυνατότητας ασκήσεως αντιρρήσεων κατ’ αυτού, επιλέξει να μην τις ασκήσει, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη έκταση που τον αφορά, να συμπεριληφθεί στην απόφαση κυρώσεως του δασικού χάρτη κατά το άρθρο 17 του ν. 3889/2010, δικαιούται μεν να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως κατά της αποφάσεως αυτής, με αυτήν, όμως, δεν είναι επιτρεπτή, από τη φύση του ακυρωτικού δικαστικού ελέγχου, η προβολή λόγων ακυρώσεως κατ’ επίκληση στοιχείων τεχνικής φύσεως σχετικών με τη βλάστηση της εκτάσεως, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν υποβληθεί ενώπιον του αρμοδίου για την εξέταση των αντιρρήσεων διοικητικού οργάνου και να αξιολογηθούν από αυτό, τέτοιοι δε λόγοι ακυρώσεως είναι, ιδίως, οι προβαλλόμενοι κατ’ επίκληση εκθέσεων φωτοερμηνείας αεροφωτογραφιών κ.λπ. Έχοντας την έννοια αυτή, οι ως άνω διατάξεις δεν καταλείπουν κενό δικαστικής προστασίας, διότι η αιτιολογία της τυχόν απορρίψεως των σχετικών λόγων από την οικεία Επιτροπή, εφόσον βεβαίως είχαν ασκηθεί οι προβλεπόμενες αντιρρήσεις, θα μπορούσε να αποτελέσει περιεχόμενο παραδεκτού λόγου ακυρώσεως, εξεταστέου κατ’ ουσίαν.

Eν προκειμένω, τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες στον νόμο διατυπώσεις δημοσιότητας του επίμαχου δασικού χάρτη και συγκεκριμένα δόθηκε ευρεία δημοσιότητα στην ανάρτησή του καθώς και επαρκής χρόνος στους ενδιαφερομένους, περίπου εννέα μηνών, για την υποβολής αντιρρήσεων). Εξάλλου, η απόφαση ανάρτησης του δασικού χάρτη εκδίδεται από την οικεία Διεύθυνση Δασών και όχι από την ΕΚΧΑ Α.Ε., όπως αβασίμως υποστηρίζουν οι αιτούντες. Εν προκειμένω, δε, εντός 15 ημερών από τη θεώρηση του δασικού χάρτη εκδόθηκε η απόφαση της Διεύθυνσης Δασών Χανίων και η τροποποιητική της, με την οποία αναρτήθηκε ο επίμαχος δασικός χάρτης στον ειδικό διαδικτυακό τόπο της ιστοσελίδας της ΕΚΧΑ Α.Ε., προς την οποία και απεστάλη. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της εν λόγω απόφασης, στα αναρτημένα στοιχεία περιλαμβάνεται και ο αντίστοιχος ιστορικός ορθοφωτοχάρτης. Με αυτά τα δεδομένα, πρέπει ν’ απορριφθεί ως αβάσιμος ο περί του αντιθέτου λόγος ακυρώσεως με τους επιμέρους ισχυρισμούς του.

Προβάλλεται από τους αιτούντες ο ισχυρισμός ότι δικαιολογημένα παρέλειψαν να ασκήσουν αντιρρήσεις κατά τη διαδικασία που προηγήθηκε της έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης, διότι δημιουργήθηκε σ’ αυτούς η εύλογη πεποίθηση πως δεν απαιτείται να ασκήσουν αντιρρήσεις καθώς είχε ήδη εκδοθεί η 111/2018 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Χανίων που τους δικαίωνε σχετικά με αγωγή που άσκησαν κατά του Ελληνικού Δημοσίου. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, με την απόφαση του εν λόγω δικαστηρίου κρίθηκαν ζητήματα σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του επίδικου ακινήτου, ενώ, κατά τα παγίως κριθέντα, από την παρεμπίπτουσα κρίση, την οποία και μόνο εκφέρουν αρμοδίως τα πολιτικά δικαστήρια σε σχέση με το δασικό χαρακτήρα μιας έκτασης, δεν παράγεται δεδικασμένο που να δεσμεύει τις αρμόδιες για τον χαρακτηρισμό έκτασης ως δασικής, διοικητικές αρχές και το Συμβούλιο της Επικράτειας.

Λαμβάνοντας υπόψη την ερμηνεία των εφαρμοστέων διατάξεων και το γεγονός ότι, παρ’ ότι τηρήθηκαν όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητάς του δασικού χάρτη, όπως προεκτέθηκε, οι αιτούντες δεν άσκησαν αντιρρήσεις κατ’ αυτού κατά τη διαδικασία που προηγήθηκε της κύρωσής του με την προσβαλλόμενη πράξη, ο εξεταζόμενος λόγος ακυρώσεως με τον οποίο αμφισβητείται ευθέως ο δασικός χαρακτήρας του επίδικου ακινήτου κατ’ επίκληση στοιχείων τεχνικής φύσης σχετικά με τη φυσιογνωμία της περιοχής και της επίδικης έκτασης και ιδίως αεροφωτογραφιών καθώς και έκθεσης πραγματογνωμοσύνης ιδιώτη δασολόγου, που προσκομίζεται, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος.

 

Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Ζ. Θεοδωρικάκου

 

Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.

26 Οκτωβρίου, 2022 /  

Δασικά αυθαίρετα: Άνοιξε η πλατφόρμα για την τακτοποίηση – Η διαδικασία και τα μυστικά

Δασικά αυθαίρετα: Άνοιξε στις 5 Οκτωβρίου η πλατφόρμα για την τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων, ενώ οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες καλούνται να υποβάλουν τις αιτήσεις τους έως το τέλος του έτους, για να «κερδίσουν» το πάγωμα των διοικητικών προστίμων, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής εξαίρεσης από την κατεδάφιση, καταβάλλοντας ένα παράβολο ύψους 250 ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Eleftherostypos.gr, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 1 εκατ. ιδιοκτήτες θα συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας τη σχετική αίτηση. Πάντως, τα υπό αμφισβήτηση στρέμματα ανέρχονται περί τα 300.000, εκ των οποίων τα 115.000 βρίσκονται στην Αττική.

Διαδικασία

Τι, όμως, πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες από αύριο έως και τις 31 Δεκεμβρίου; Στο διαδικαστικό κομμάτι, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις οικιστικές πυκνώσεις, οι πολίτες θα καταθέσουν αίτηση με παράβολο ύψους 250 ευρώ και αν τελικά επιβεβαιωθεί από την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πως δεν πρόκειται για κατοικίες που βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων, θα πετύχουν την οριστική νομιμοποίησή τους.

Οσοι τελικά πάρουν το «πράσινο φως» θα έχουν την ευκαιρία να διατηρήσουν την κατοικία τους για 30 χρόνια και θα καταβάλουν πρόστιμο το οποίο θα εξαρτηθεί από οικονομοτεχνικές μελέτες, οι οποίες θα καταγράφουν τη δόμηση εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες και θα περιληφθούν σε Προεδρικό Διάταγμα. Το πρόστιμο νομιμοποίησης θα υπολογίζεται με μαθηματικό τύπο, βάσει της αξίας, της παλαιότητας, της επιφάνειας και της κατηγορίας του ακινήτου.

Οπως προβλέπει ο νόμος, σε περίπτωση που προκύπτει, μετά από διόρθωση προδήλου σφάλματος, αποδοχή αντιρρήσεων και κύρωση του δασικού χάρτη, ακύρωση του χάρτη με δικαστική απόφαση ή αναμόρφωση του δασικού χάρτη, ότι η υπαχθείσα στη διάταξη κατοικία δεν διέπεται από τη δασική νομοθεσία, η υπαγωγή αυτή αίρεται και επιστρέφονται στον ενδιαφερόμενο τα παράβολα και πρόστιμα που έχει τυχόν καταβάλει. Το ίδιο ισχύει και εάν η παραπάνω διαπίστωση γίνει καθ’ οποιοδήποτε προγενέστερο στάδιο της υπαγωγής.

Λύση

«Με τη ρύθμιση αυτή προχωράμε σε τακτοποίηση μιας ακόμα εκκρεμότητας πολλών ετών που ταλαιπωρεί αρκετούς συμπολίτες μας. Μέριμνά μας παραμένει σταθερά η προστασία του δασικού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με την προστασία της περιουσίας των Ελλήνων πολιτών. Με την πρωτοβουλία μας αυτή δίνουμε λύση σε μια ακόμα παθογένεια δεκαετιών», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.

Ο υφυπουργός ΠΕΝ, Γιώργος Αμυράς, δήλωσε ότι «μετά από εξονυχιστική εργασία, ώστε να συνυπάρξουν αρμονικά και σύμφωνα με τις επιταγές του νόμου η δασική προστασία με την ακίνητη περιουσία των πολιτών, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κλείνει μία ακόμη μεγάλη εκκρεμότητα».

Με τη σειρά του, ο γενικός γραμματέας Δασών, Κωνσταντίνος Αραβώσης, επεσήμανε ότι οι ρυθμίσεις αυτές αποτελούν ένα ακόμα μέσο για την προάσπιση της περιουσίας των πολιτών, παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος και των δασών, με βάση τις ειδικές οικονομοτεχνικές μελέτες που προβλέπει ο νόμος και θα εκπονηθούν σε όλες τις περιπτώσεις.

Το ΥΠΕΝ σημείωσε στην ανακοίνωση του ότι: «Σύμφωνα με  τις ευνοϊκές ρυθμίσεις του κεφαλαίου ΣΤ’ ΟΙΚΙΣΤΙΚΕΣ ΠΥΚΝΩΣΕΙΣ του ν.4685/2020 (άρθρα 50-55)  οι κάτοχοι κτηρίων οικιστικής χρήσης σε εκτάσεις δασικού χαρακτήρα, που εμφανίζουν λειτουργική ενότητα, έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν στις ρυθμίσεις των οικιστικών πυκνώσεων και να τακτοποιήσουν τις δομημένες επιφάνειες ιδιοκτησίας τους για 30 χρόνια. Κατόπιν της υποβολής αίτησης υπαγωγής στις παραπάνω ρυθμίσεις, η οποία, συνοδεύεται από παράβολο των 250€, παγώνουν οι διοικητικές πράξεις προστίμων και κατεδαφίσεων».

Η λειτουργία και η διαδικασία υποβολής αιτήσεων στην πλατφόρμα, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά αναφέρονται στην ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/68161/3775/21 (Β΄3253) με τίτλο «Όροι και προδιαγραφές λειτουργίας διαδικτυακής πλατφόρμας της παρ. 1 του άρθρου 52 του ν. 4685/ 2020».

1.Ποιοι έχουν δικαίωμα αίτησης;

-Δικαίωμα για να υποβάλουν την αίτηση, έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες που συγκεντρώνουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας. Πρώτοι και με αυξημένες προϋποθέσεις είναι οι χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, οι ιδιοκτησίες των οποίων έχουν καταγραφεί στις λεγόμενες “οικιστικές πυκνότητες”, δηλαδή σε διαμορφωμένους οικισμούς που περιγράφονται με ιώδες χρώμα στους Δασικούς Χάρτες, σε όλες τις περιοχές της χώρας. Δικαίωμα για να υποβάλουν την αίτηση, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση «έχουν και όσοι ενδιαφερόμενοι έχουν υποβάλει αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακυρώσεως ή οποιοδήποτε άλλο διοικητικό ή ένδικο βοήθημα, με το οποίο αμφισβητούν ότι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα».

2.Τι πετυχαίνουν οι ιδιοκτήτες με την υποβολή της αίτησης;

-Η υπαγωγή δασικού αυθαιρέτου σε διαδικασία τακτοποίησης αφορά στα κτίρια κατοικίας. Με την υποβολή της αίτησης και εφόσον αυτή συμπληρώνει τους όρους και τις προϋποθέσεις να γίνει δεκτή, οι ιδιοκτήτες σε γενικές γραμμές σύμφωνα με το καθεστώς προστασίας του πολεοδομικού χωροταξικού νόμου, (άρθρο 55 του νόμου 4685/2020)  θα πετυχαίνουν για το δασικό αυθαίρετο τους:

-Εξαίρεση από την κατεδάφιση,

-Διαγραφή καταλογισμένων προστίμων

«Πάγωμα» νέων προστίμων

-Συμψηφισμό προστίμων, σε περιπτώσεις τακτοποιημένων αυθαιρέτων

Και εφόσον κατά την τελική έκβαση του Δασικού Χάρτη  το ακίνητο τους εξαιρεθεί ή επιβεβαιωθεί ότι δεν είναι δασικό θα πετυχαίνουν:

-Οριστική νομιμοποίηση αλλά και

-Επιστροφή των τελών και προστίμων που έχουν καταβάλλει από το κράτος.

Ειδικότερα  η νομοθεσία (παράγραφο 4 του άρθρου 52 του ν.4685/2020) προβλέπει ότι: « Η υποβολή του αιτήματος έχει ως συνέπεια την άμεση αναστολή των τυχόν επιβληθεισών διοικητικών κυρώσεων και τη μη επιβολή νέων, σε σχέση με την κατοικία και τις συνοδεύουσες αυτήν κατασκευές, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής εξαίρεσης από την κατεδάφιση αυτής, μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του άρθρου 55. Η παραπάνω αναστολή και προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν ισχύει για κτίρια και κατασκευές της παραγράφου 4 του άρθρου 51 ή σε περίπτωση που, με αιτιολογημένη κρίση της αρμόδιας αρχής, κρίνεται επιβεβλημένη η άμεση κατεδάφιση της κατοικίας για λόγους αποτροπής άμεσου κινδύνου στη ζωή ή την περιουσία ή το περιβάλλον».

3.Θα εγκρίνονται όλες οι αιτήσεις;

-Όχι. Η  υποβολή της αίτησης θα γίνεται στη  ψηφιακή πλατφόρμα του Κτηματολογίου και  θα παραλαμβάνεται διαδικτυακά ταυτοχρόνως και από το Δασαρχείο. Ο ιδιοκτήτης θα μαθαίνει την έγκριση της αίτησης του, με ηλεκτρονικό μήνυμα, εντός διμήνου από την υποβολή της αίτησης. Η έγκριση η απόρριψη της αίτησης θα γίνεται σύμφωνα με τους  όρους και προϋποθέσεις, που έχει καθορίσει  το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο  προβλέπει συγκεκριμένες εξαιρέσεις, που αποκλείονται από το καθεστώς προστασίας, ιδίως για δασικά αυθαίρετα που βρίσκονται σε διακεκριμένες περιοχές προστασίας.

4.Ποιοι εξαιρούνται και δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση;

-Εξαιρούνται και δεν έχουν δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση, ή αν υποβάλλουν θα απορριθφθεί όσοι δεν έχουν τις προϋποθέσεις για να τακτοποιηθεί κατοικία εντός δασικής έκτασης οι οποίες είναι:

-Η χρήση του κτιρίου να είναι κατοικία, ενώ επιτρέπονται και τα παραρτήματα αυτής.

-Η κατοικία να έχει ανεγερθεί μέχρι τις 27 Ιουλίου 2011.

-Η κατοικία και οι λοιπές κατασκευές (δεξαμενές, παραρτήματα κλπ) να μη βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε υγροτόπους που προστατεύονται σύμφωνα με τη συνθήκη Ramsar και σε άλλες προστατευόμενες περιοχές.

-Σε περίπτωση που το ακίνητο έχει πρόσωπο σε δρόμο, να μη βρίσκεται το κτίσμα και οι λοιπές κατασκευές εντός ζώνης διάστασης ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) των οριζόμενων από τη νομοθεσία περί μέτρων για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας απαλλοτρίωσης των διεθνών, εθνικών, επαρχιακών ή δημοτικών ή κοινοτικών οδών. Εξαιρούνται αυθαίρετα για τα οποία έχει χορηγηθεί νομίμως οικοδομική άδεια, σε μικρότερη απόσταση από τα οριζόμενα στην παρούσα περίπτωση, καθώς και αυθαίρετες κατοικίες που χρησιμοποιούνται ως τουριστικά καταλύματα από τον ΕΟΤ και βρίσκονται σε επαφή με τα όρια δημοτικών ή κοινοτικών οδών, σε απόσταση μικρότερη από τα οριζόμενα στην παρούσα αλλά σε κάθε περίπτωση εκτός των ορίων απαλλοτρίωσης και με την προϋπόθεση ότι λειτουργούσαν και είχε χορηγηθεί άδεια λειτουργίας από τον Ε.Ο.Τ. πριν από τις 28.7.2011.

-Να μη βρίσκεται σε δημόσιο κτήμα.

-Να είναι εκτός αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Επιτρέπεται η τακτοποίηση κατοικιών και λοιπών αυθαίρετων εγκαταστάσεων τους που βρίσκονται εντός του παλαιού αιγιαλού, εφόσον έχουν νομίμως εμπράγματα δικαιώματα που προϋφίστανται της σχετικής οριοθέτησης του παλαιού αιγιαλού.

-Να μη βρίσκεται εντός ζώνη παραλίας. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις που δεν έχει συντελεστεί η απαλλοτρίωση και οι αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις προϋφίστανται της σχετικής οριοθέτησης της ζώνης.

-Να μην κτίστηκε σε ρέμα, κρίσιμη παράκτια ζώνη ή προστατευόμενη περιοχή, αν απαγορευόταν η εκτέλεση κάθε οικοδομικής εργασίας κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης.

-Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η υπαγωγή εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος. Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής και της οικοδομικής γραμμής, εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης.

-Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων ή έλλειψης προσωρινών οριογραμμών, θεωρούνται ως προσωρινές οριογραμμές αποκλειστικά για την εφαρμογή του παρόντος κατά περίπτωση οι εξής:

α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του ενός (1) τετραγωνικού χιλιομέτρου (τ.χ.), όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης του μισού (0,50) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,

β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή είκοσι (20) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,

γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή πενήντα (50) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.

-Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο Ζώνης Α, εξαιρουμένων των αυθαιρέτων κατασκευών που πραγματοποιήθηκαν πριν την κήρυξη της αρχαιολογικής ζώνης εφόσον δεν απαγορευόταν η δόμηση,

-Να μην είναι σε αρχαιολογικό χώρο εκτός Ζώνης Α, εκτός αν δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής ή εγκατάστασης της αυθαίρετης χρήσης.

-Να μην είναι σε ιστορικό τόπο, ιστορικό διατηρητέο οικισμό και περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους εκτός αν δεν απαγορευόταν η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών κατά το χρόνο εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής

-Να μην είναι σε κηρυγμένο διατηρητέο κτίριοή σε κτίριο που είναι μνημείο.

-Το κτίριο να μην είναι χαρακτηρισμένο ως επικινδύνως ετοιμόρροπο.

-Το κτίσμα να μην υπερβαίνει το ύψος της κορυφογραμμής.

-Να είναι το κτίσμα εντός απόστασης μικρότερης ή ίσης των είκοσι πέντε (25) μέτρων εφόσον πρόκειται για γραμμή μεταφοράς υψηλής τάσης.

-Να μη βρίσκεται το κτίσμα σε περιοχές που υπόκεινται σε περιορισμούς για την προστασία εναέριας κυκλοφορίας, εκτός αν συνοδεύεται από σχετική έγκριση της υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.

-Η κατοικία και οι λοιπές κατασκευές δεν πρέπει να είναι εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες λόγω πυρκαγιάς, εξαιρούνται όσα έχουν ανεγερθεί πριν την κήρυξη της αναδάσωσης.

-Δεν τακτοποιούνται κτίρια ή συνοδεύουσες κατασκευές που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαϊάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.

5.Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά;

α) Τα έγγραφα για την απόδειξη του εννόμου συμφέροντος (συμβόλαιο, κληρονομικό δικαίωμα κλπ).

β) Υπεύθυνη δήλωση ιδιοκτήτη, με την οποία ο ενδιαφερόμενος δηλώνει ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή.

γ) Δήλωση μηχανικού υπογεγραμμένη.

δ) Κατά περίπτωση, την αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, αντίρρησης, αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό ή χορτολιβαδικό χαρακτήρα, εφόσον υφίσταται.

ε) Το αποδεικτικό έκδοσης και πληρωμής του ηλεκτρονικού παραβόλου 250 ευρώ.

στ) Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας/διαβατηρίου.

 6.Τι θα βεβαιώνει ο μηχανικός;

-Με τη δήλωση του μηχανικού βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών, εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επιφάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4685/2020.

Η  απόφαση των υφυπουργών ΠΕΝ και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που καθορίζει τους όρους και προδιαγραφές λειτουργίας της διαδικτυακής πλατ­φόρμας,  (σύμφωνα με την παρ. 1, του άρθρου 52 του ν. 4685/2020) ορίζει επίσης τη διαδικασία υποβολής της αίτησης και των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Σχετικά με τη δήλωση μηχανικού αναφέρεται συγκεκριμένα ότι: «απαιτείται δήλωση μηχανικού υπογεγραμμένη με την οποία βεβαιώνεται η περιγραφή της κατοικίας και των συνοδευουσών κατασκευών εφόσον υπάρχουν καθώς και τα απαιτούμενα στοιχεία, ήτοι κάλυψη, δομημένη επι­φάνεια και ύψος τους, καθώς και ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αποκλεισμού υπαγωγής στη διάτα­ξη που περιγράφονται στην παρ. 3 του άρθρου 51 ν. 4685/2020» που εξαιρούνται από τη διαδικασία υπαγωγής σε τακτοποίηση δασικού αυθαιρέτου».

7.Τι επακολουθεί μετά την υποβολή της αίτησης;

-Η αίτηση υπαγωγής σε τακτοποίηση μέσω της νέας πλατφόρμας εξασφαλίζει στους ιδιοκτήτες  να υπαχθούν στις προστατευτικές διατάξεις του άρθρου 55 του νόμου 4685/2020, οι οποίες για μετά την υποβολή της αίτησης  συγκεκριμένα προβλέπουν ότι:

-Εντός έξι (6) μηνών από την έκδοση του προεδρικού διατάγματος άρθρου 54 οι ενδιαφερόμενοι συμπληρώνουν την αίτηση υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος με τα δικαιολογητικά που ορίζονται στο προεδρικό διάταγμα. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής αίρεται αυτοδικαίως η αναστολή που προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 52 για τα ακίνητα, ως προς τα οποία δεν συμπληρώθηκε η αίτηση υπαγωγής.

-Εντός δύο (2) μηνών από τη συμπλήρωση των παραπάνω δικαιολογητικών γνωστοποιείται στον ενδιαφερόμενο η αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος. Κατά της απορριπτικής απόφασης είναι δυνατή η άσκηση προσφυγής ενώπιον του κατά τόπον αρμοδίου Διοικητικού Πρωτοδικείου. Η προσφυγή δεν παρατείνει την αναστολή που προβλέπεται στην παράγραφο 4 του άρθρου 52, η οποία λήγει αυτοδικαίως με την έκδοση της απορριπτικής απόφασης.

-Η γνωστοποίηση αποδοχής του αιτήματος υπαγωγής συνοδεύεται από τον υπολογισμό του καταβλητέου ειδικού προστίμου. Το πρόστιμο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο.

-Σε περίπτωση που προκύπτει, μετά από διόρθωση προδήλου σφάλματος, αποδοχή αντιρρήσεων και κύρωση του δασικού χάρτη κατά τη διαδικασία του άρθρου 19 του ν. 3889/2010 (Α’ 182), ακύρωση του χάρτη με δικαστική απόφαση ή αναμόρφωση του δασικού χάρτη, ότι η υπαχθείσα κατοικία βρίσκεται επί ακινήτου που δεν διέπεται από τη δασική νομοθεσία, η υπαγωγή αυτή αίρεται και επιστρέφονται στον ενδιαφερόμενο τα παράβολα και πρόστιμα που έχει τυχόν καταβάλει. Το ίδιο ισχύει και εάν η παραπάνω διαπίστωση γίνει σε οποιοδήποτε προγενέστερο στάδιο της υπαγωγής.

-Εάν η υπαγωγή του παρόντος αφορά σε ακίνητο, το οποίο είχε ήδη τακτοποιηθεί, δυνάμει των διατάξεων του  άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), του άρθρου 8 του ν. 4178/2013 (Α’ 174) και του άρθρου 97  του ν. 4495/2017 (Α’ 167), τυχόν πρόστιμα που είχαν καταβληθεί με βάση τις ανωτέρω διατάξεις συμψηφίζονται με το ειδικό πρόστιμο της παραγράφου 3″.

8.Τι θα ισχύσει για τα ακίνητα που θα ενταχθούν σε καθεστώς νομιμοποίησης;

-Για την υποβολή της αίτησης στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα απαιτείται έκδοση και πληρωμή, μέσω της ιστοσελίδας της Γ.Γ.Π.Σ. ηλεκτρονι­κού παραβόλου ύψους διακοσίων πενήντα (250) ευρώ. Σε περίπτωση, που το ακίνητο ανάλογα με την τελική έκβαση του Δασικού Χάρτη θα ενταχθεί σε καθεστώς νομιμοποίησης τότε θα κληθεί ο ιδιοκτήτης να πληρώσει το πρόστιμο νομιμοποίησης το οποίο θα υπολογίζεται με μαθηματικό τύπο, βάση της αξίας, της παλαιότητας, της επιφάνειας και της κατηγορίας του ακινήτου και θα αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο, προκειμένου να δημιουργηθεί «κουμπαράς» για περιβαλλοντικά έργα «δασικού ισοζυγίου», αναπλήρωσης των επιπτώσεων από την τακτοποίηση δασικών αυθαιρέτων.

9.Πώς θα γίνεται η αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κτηματολογίου;

-Η αίτηση θα περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία:

α) Τα στοιχεία του υποβάλλοντος την αίτηση.

β) Η διεύθυνση μόνιμης κατοικίας ή διαμονής στην αλλοδαπή.

γ) Το είδος του επικαλούμενου δικαιώματος.

δ) Ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης διόρθωσης προδήλου σφάλματος του δασικού χάρτη, των αντιρρήσεων, της αιτήσεως ακύρωσης ή οποιουδήποτε άλλου διοικητικού ή ένδικου βοηθήματος, με το οποίο ο αιτών αμφισβητεί ότι η ιδιοκτησία του έχει δασικό χαρακτήρα ή εμπίπτει σε χορτολιβαδική έκταση, εφόσον υφίσταται.

ε) Περιγραφή της κατοικίας, στην οποία αφορά η αίτηση, και των κατασκευών που την συνοδεύουν, ως προς την κάλυψη, τη δομημένη επιφάνεια και το ύψος.

στ) Οι γεωγραφικές συντεταγμένες (σε ΕΓΣΑ 87), των κορυφών των ορίων του γεωτεμαχίου.

ζ) Τις γεωγραφικές συντεταγμένες (σε ΕΓΣΑ 87) των κορυφών του περιγράμματος της κατοικίας και των δευτερευουσών κατασκευών που την συνοδεύουν.

 10.Ποια είναι η διαδικασία υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης;

-Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας που τηρείται από το ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Η είσοδος στην πλατφόρμα πραγματοποιείται με τη χρήση κωδικών taxis.

-Για την υποβολή της αίτησης, συμπληρώνεται ειδική ηλεκτρονική φόρμα.

-Γίνεται ο γεωχωρικός εντοπισμός του γεωτεμαχίου.

-Στην περίπτωση που ο αναρτημένος δασικός χάρτης αφορά σε περιοχή που λειτουργεί κτηματολόγιο, θα υπάρχει δυνατότητα με καταχώριση του ΚΑΕΚ του γεωτεμαχίου, έκδοσης «ειδικού αποσπάσματος» που θα περιλαμβάνει το γεωτεμάχιο, σύμφωνα με τα στοιχεία του κτηματολογικού διαγράμματος, τα στοιχεία του οποίου θα χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό του γεωτεμαχίου και τον προσδιορισμό των συντεταγμένων των ορίων του.

-Γίνεται ο γεωχωρικός εντοπισμός του περιγράμματος της κατοικίας και των τυχόν συνοδευουσών κατασκευών εντός του γεωτεμαχίου.

-Για την ολοκλήρωση της αίτησης απαιτείται η πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου ύψους διακοσίων πενήντα (250) ευρώ.

-Μετά την υποβολή της αίτησης, αποδίδεται αριθμός πρωτοκόλλου.

Τι λέει η αντιπολίτευση

Στην κοινή δήλωση τους οι Σ. Φάμελλος και Πέτη Πέρκα αναλυτικά αναφέρουν τα ακόλουθα:

-“Με δελτίο Τύπου, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) πανηγυρίζει για τη λειτουργία της  πλατφόρμας υποβολής  αιτήσεων για τις οικιστικές πυκνώσεις, 2 χρόνια και 4 μήνες μετά την ψήφιση του Ν. 4685/2020 και ενώ θα έπρεπε να λειτουργεί ήδη εδώ και καιρό. Δεν έχει καταφέρει ακόμα να ολοκληρώσει την Υπουργική Απόφαση που θα καθορίζει τη διαδικασία ανάθεσης σύνταξης, παραλαβής και έγκρισης, και τις λοιπές προδιαγραφές των ειδικών  οικονομοτεχνικών μελετών, που απαιτούνται για τις οικιστικές πυκνώσεις. Όλα στον αέρα λοιπόν!

Για να καλύψουν όμως την ανεπάρκεια και την καθυστέρησή τους, στο δελτίο Τύπου ασχολούνται με τον ΣΥΡΙΖΑ και παραπλανούν αναφέροντας ότι ο νόμος των οικιστικών πυκνώσεων που κατέθεσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ακυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Τους θυμίζουμε λοιπόν ότι με την απόφαση του ΣτΕ κρίθηκε αντισυνταγματική η προσωρινή εξαίρεση των οικιστικών πυκνώσεων από την ανάρτηση των δασικών χαρτών και ότι το σχέδιο νόμου για τη διαχείριση των οικιστικών πυκνώσεων που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ τον Μάιο του 2019 δεν έχει κριθεί ποτέ από το ΣτΕ αλλά αντίθετα πολλές διατάξεις του έχουν εισαχθεί στον 4685. Η βασική διαφορά όμως ανάμεσα στο σχέδιο νόμου του ΣΥΡΙΖΑ και στον 4685 είναι ότι από το νόμο της ΝΔ απουσιάζουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και δεσμεύσεις για την ολοκλήρωση της διαδικασίας, κάτι που αφήνει πάλι σε εκκρεμότητα τους πολίτες. Ξέρει καλά από εκκρεμότητες η ΝΔ, οι δικές της εκκρεμότητες τόσα χρόνια οδήγησαν στις πυκνώσεις και σε αμφισβητήσεις περιουσιών αλλά και δασικών οικοσυστημάτων.

Μετά από σχεδόν δυόμιση χρόνια καθυστέρησης της πλατφόρμας, επιλέγουν να  εξαπατήσουν προεκλογικά τους ενδιαφερομένους με την αναστολή των διοικητικών κυρώσεων. Ακόμα και στον τίτλο του δελτίου Τύπου αναφέρονται σε προστασία της περιουσίας ενώ νομοθέτησαν μόνο την προσωρινή αναστολή κατεδάφισης, χωρίς απόδοση κανενός περιουσιακού δικαιώματος στους πολίτες.

Επιτρέπουν δε την υποβολή αίτησης χωρίς έλεγχο δικαιολογητικών, εφόσον στον 4685 δεν προβλέπεται αυτόματος έλεγχος και εξαίρεση των αιτήσεων που βρίσκονται  σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές, εξαπατώντας τους πολίτες για την τακτοποίηση της περιουσίας τους.

Παραπλανούν ακόμα και για το παράβολο των 250 ευρώ, αφού παρουσιάζουν ότι δεν αφορά όλους τους πολίτες, ενώ αναφέρονται μόνο σε Έλληνες πολίτες, χωρίς να προβλέπεται ως προϋπόθεση στον 4685 η ελληνική ιθαγένεια.

Από όλα τα παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι πρόκειται για μία προεκλογική εξαγγελία της ΝΔ, με μόνο σκοπό να συνεχίσει την ομηρία των ενδιαφερομένων μοιράζοντας υποσχέσεις που δεν θα κρατήσουν και φυσικά ζημιώνοντας το περιβάλλον. Παλιά τους τέχνη κόσκινο!!”

 

 

6 Οκτωβρίου, 2022 /  

Δασικά αυθαίρετα: έτοιμο το σύστημα για λειτουργία μετά την αντιπυρική περίοδο, Νεα για την επανέναρξη της κατηγορίας 5 των αυθαιρέτων

Για έξι μήνες και αμέσως μετά την αντιπυρική περίοδο η οποία λήγει στις 31 Οκτωβρίου, ξεκινά η διαδικασία τακτοποίησης των δασικών αυθαιρέτων. Αμέσως μετά αναμένεται να ξεκινήσει η διαδικασία για τα αυθαίρετα που βρίσκονται στην κατηγορία 5 (με μεγάλες παραβάσεις) ως μια δεύτερη ευκαιρία ένταξης σε διαδικασία τακτοποίησης.

Σκοπός του υπουργείου Περιβάλλοντος και του αρμόδιου υφυπουργού, Γιώργου Αμυρά, είναι να ενταχθούν ακίνητα τα οποία δεν βρίσκονται σε ρέματα, περιοχές Natura κ.λπ. Αλλωστε, όπως έχει ήδη επικοινωνήσει η διαδικασία τακτοποίησης των δασικών αυθαιρέτων δεν αφορά ιδιοκτήτες οι οποίοι έχουν κτίσματα σε απαγορευτικές από τον νόμο εκτάσεις.

Όπως ανέφερε στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» ο γενικός γραμματέας Δασών του ΥΠΕΝ, Κωνσταντίνος Αραβώσης, «η ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι πλέον έτοιμη, καθώς ξεπεράστηκαν τα τεχνικά προβλήματα που εντοπίστηκαν το προηγούμενο διάστημα και θα λειτουργήσει μέσα από την ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου». Ερωτηθείς για τον όγκο των αιτήσεων που εκτιμάται ότι θα κατατεθούν, διευκρίνισε πως «τουλάχιστον 1 εκατ. ιδιοκτήτες θα μπορέσουν να υποβάλουν αίτηση». Τα υπό «αμφισβήτηση» στρέμματα ανέρχονται περί τα 300.000, εκ των οποίων τα 115.000 βρίσκονται στην Αττική.

Αναλυτικά τα βήματα

Στο διαδικαστικό κομμάτι, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις οικιστικές πυκνώσεις, οι πολίτες θα καταθέσουν αίτηση με παράβολο ύψους 250 ευρώ και αν, τελικά, επιβεβαιωθεί από την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πως δεν πρόκειται για κατοικίες που βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων, θα πετύχουν την οριστική νομιμοποίησή τους.

Oσοι, τελικά, θα έχουν την ευκαιρία να διατηρήσουν την κατοικία τους για 30 χρόνια θα καταβάλουν πρόστιμο, το οποίο θα εξαρτηθεί από οικονομοτεχνικές μελέτες, οι οποίες θα καταγράφουν τη δόμηση εντός των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους δασικούς χάρτες και θα περιληφθούν σε Προεδρικό Διάταγμα. Το πρόστιμο νομιμοποίησης θα υπολογίζεται με μαθηματικό τύπο, βάσει της αξίας, της παλαιότητας, της επιφάνειας και της κατηγορίας του ακινήτου

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που προκύπτει, έπειτα από διόρθωση προδήλου σφάλματος, αποδοχή αντιρρήσεων και κύρωση του δασικού χάρτη, ακύρωση του χάρτη με δικαστική απόφαση ή αναμόρφωση του δασικού χάρτη, ότι η υπαχθείσα στη διάταξη κατοικία δεν διέπεται από τη δασική νομοθεσία, η υπαγωγή αυτή αίρεται και επιστρέφονται στον ενδιαφερόμενο τα παράβολα και πρόστιμα που τυχόν έχει καταβάλει. Το ίδιο ισχύει και εάν η παραπάνω διαπίστωση γίνει καθ’ οποιοδήποτε προγενέστερο στάδιο της υπαγωγής.

Δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση οι εξής περιπτώσεις:

  • Δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής συνοδεύουσας την κατοικία.
    Εχουν ανεγερθεί μετά την 28η/7/2011.
  • Βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε αιγιαλό, ζώνη παραλίας, αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους κ.λπ.
  • Βρίσκονται εντός περιοχών που είναι υποχρεωτικώς αναδασωτέες και έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης.

Η διατήρησή τους παρακωλύει τη διαφυγή των πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων σε περίπτωση πυρκαγιάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.

Αυθαίρετα κατηγορίας «5»

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία ένταξης αυθαιρέτων κατηγορίας 1-4, ενώ το υπουργείο Περιβάλλοντος, το επόμενο διάστημα -αν λάβει τις τελικές εγκρίσεις- θα ανοίξει την πλατφόρμα και για τα αυθαίρετα της 5ης κατηγορίας (με μεγάλες παραβάσεις).

Οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων θα έχουν μία ακόμη ευκαιρία να τακτοποιήσουν τα σπίτια τους έναντι προσαυξημένων όμως προστίμων. Ενα από τα σενάρια που εξετάζει η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και φαίνεται να είναι από τα επικρατέστερα, είναι οι αυθαιρετούχοι να αγοράζουν τον υπόλοιπο συντελεστή από εκείνους που έχουν διατηρητέα μνημεία και επιθυμούν να τα ανακαινίσουν.

Πώς όμως θα γίνεται αυτό; Μέσω της Ψηφιακής Τράπεζας Γης θα υπάρχει η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες των διατηρητέων μνημείων να δίνουν το υπόλοιπο του συντελεστή και να λαμβάνουν χρήματα για την αποκατάσταση του ακινήτου τους.

Ετσι, η ΨΤΓ θα αγοράζει συντελεστή από τους ιδιοκτήτες των διατηρητέων ή και των χαρακτηρισμένων μνημείων και θα τον πουλά σε αυτούς οι οποίοι έχουν αυθαίρετα με πολύ μεγάλες παραβάσεις, που κατά τον νόμο έχουν υποχρέωση αγοράς συντελεστή μεσοπρόθεσμα. Αυτοί που θα λαμβάνουν τα χρήματα δίνοντας συντελεστή θα υποχρεούνται στην αποκατάσταση των διατηρητέων τους και εκείνοι που θα αγοράζουν τον συντελεστή θα έχουν υποχρέωση στη σύννομη τακτοποίηση των παραβάσεών τους.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, στη χώρα μας παραμένουν σε εκκρεμότητα συνολικά 3.837 Τίτλοι Δικαιώματος Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, οι οποίοι αντιστοιχούν σε 428.602 τ.μ. μεταφερόμενης επιφάνειας. Συνολικά έχουν εκδοθεί 19.763 τίτλοι (έγκυροι και άκυροι). Η συνολική μεταφερόμενη επιφάνεια που αντιστοιχεί στους αρχικούς τίτλους είναι 1.125.815 τ.μ.

Σκοπός της ρύθμισης είναι να υπαχθούν ιδιοκτήτες οι οποίοι δεν έχουν ακίνητα που ανεγέρθηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, ημερομηνία που αποτελεί «κόκκινη γραμμή». Στο ίδιο μήκος κύματος, αποσαφηνίζουν πως η δεύτερη ευκαιρία δεν θα αφορά όλους τους αυθαιρετούχους.

Προκειμένου, λοιπόν, να μη γίνουν αιτήσεις για κατοικίες στις οποίες δεν προβλέπεται υπαγωγή στη ρύθμιση, αναμένεται να γίνεται έλεγχος σε όλες τις δηλώσεις για την κατηγορία 5. Ο έλεγχος στην περίπτωση των εν λόγω αιτήσεων δεν θα είναι δειγματοληπτικός στο 5% του συνόλου, όπως ήδη προβλέπει η νομοθεσία, αλλά οι υπαγωγές της συγκεκριμένης κατηγορίας θα ελέγχονται αυστηρά μία προς μία, ολοκληρωτικά και προς κάθε κατεύθυνση και, έτσι, καμία υπαγωγή δεν θα εισέρχεται στην πλατφόρμα άνευ ελέγχου και παρατηρήσεων. Ταυτόχρονα, όλα τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 θα δηλωθούν κανονικά στην πλατφόρμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου αποκλειστικά ηλεκτρονικά.

6 Σεπτεμβρίου, 2022 /  

Παράταση έως τις 31 Ιουλίου για την υποβολή αντιρρήσεων στους δασικούς χάρτες

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει ότι χορηγείται παράταση για την υποβολή αντιρρήσεων επί του περιεχομένου των δασικών χαρτών για 16 ημέρες. Η νέα καταληκτική ημερομηνία είναι η 31η Ιουλίου 2022. Η παράταση αφορά στους δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν εντός του 2021 και για τους οποίους η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων εκπνέει σήμερα, 15 Ιουλίου.

Η απόφαση ελήφθη λόγω των συνθηκών, που έχουν διαμορφωθεί από την ενεργειακή κρίση και οι οποίες δυσχεραίνουν τις οικονομικές συναλλαγές των πολιτών, σε συνδυασμό με τα τεχνικά προβλήματα στις ψηφιακές πλατφόρμες του ελληνικού κτηματολογίου. Η λειτουργία της πλατφόρμας τις τελευταίες μέρες λόγω του φόρτου των ενστάσεων ήταν με ιδιαίτερες καθυστερήσεις και πολλά προβλήματα. Η απόφαση απο το υπουργείο της παράτασης την τελευταία στιγμή καθώς και η μικρή παράταση που δόθηκε εξακολουθεί να είναι μεγάλο πρόβλημα, καθώς μέχρι και σήμερα οι χάρτες δεν έχουν ενημερωθεί σε σχέση με τις διορθώσεις που είχαν εξαγγελθεί.

Δεδομένου δε, πως σε πολλές περιοχές της χώρας βρίσκονται εν εξελίξει προγράμματα κτηματογράφησης σε διαφορετικές φάσεις (προανάρτηση, ανάρτηση κλπ), στα οποία οι ιδιοκτήτες διαπιστώνουν την απόρριψη των δηλώσεών τους, λόγω πρόκρισης των κατά τόπους διευθύνσεων δασών, καθίστανται εύκολα αντιληπτοί οι λόγοι, που επιβάλλουν μία νέα, σαφώς πιο επιμήκης χρονικά παράταση.

Πέραν όμως από τους ιδιώτες, σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι δήμοι. Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα που έρχεται από την  Αιτωλοακαρνανία και την ιστοσελίδα sinidisi.gr.

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δημοίευμα:

“Δεν είναι λίγοι οι δήμοι ανά την Ελλάδα όπου διαπιστώνεται μεγάλη καθυστέρηση ή και αδυναμία να ολοκληρωθεί η διαδικασία κτηματογράφησης δημοτικών ακινήτων και κοινόχρηστων χώρων.

Αρκετοί κάνουν λόγο για αδιέξοδο καθώς η προθεσμία διόρθωσης των ανακριβών πρώτων εγγραφών είναι η 31-12-22 σύμφωνα με τον ν.4623/19 και δεν προλαβαίνουν, ενώ υπάρχει και η προθεσμία ολοκλήρωσης της διαδικασίας για τους δασικούς χάρτες που λήγει την ερχόμενη Παρασκευή.

Την ίδια στιγμή που προβλήματα παρατηρούνται στην διασταύρωση των στοιχείων από το Κτηματολόγιο, ακόμη και για δήμους όπου υπάρχει καλή επιστημονική δουλειά και νομική τεκμηρίωση. Υπάρχουν ακόμη κι ερωτήσεις βουλευτών σε περιοχές όπου ο δήμος έχει δηλώσει ότι μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας προέρχεται από εκτάσεις που δόθηκαν μετά από διανομές αγρών ή συνοικισμών, οι οποίες όμως δεν ελήφθησαν υπόψη κατά τη διαδικασίας της πρώτης φάσης της κτηματογράφησης, με συνέπεια πληθώρα εκτάσεων του δήμου να εμφανίζεται ως ιδιοκτησία ιδιωτών.

Πολλές φορές, αρκετά ακίνητα που αποκτήθηκαν από δήμους μετά από αγορά, παραχώρηση κυριότητας, κληρονομιά κτλ, αν και δηλώθηκαν εμπρόθεσμα κατά το στάδιο συλλογής στοιχείων κτηματογράφησης δεν ελήφθησαν υπόψη.

Ομοίως, δεν αποτυπώνονται ορθά οι κοινόχρηστοι χώροι ενώ οι ιδιοκτησίες (σχολικά συγκροτήματα κλπ) που κατ’ εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας περιήλθαν στην ιδιοκτησία του εκάστοτε δήμου μετά το στάδιο της κτηματογράφησης, θα πρέπει να διορθωθούν, αφού εμφανίζονται ως ιδιοκτησία ιδιωτών.

Να σημειωθεί ότι για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων απαιτούνται χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες και δεν είναι λίγοι οι δήμαρχοι που ζητούν χρηματοδοτήσεις για να ανατεθεί σε εξωτερικούς συνεργάτες μέρος των απαιτούμενων εργασιών για να μην χαθεί δημοτική περιουσία! Ομοίως ζητούν και παράταση φυσικά πέραν της 31-12-2022.

Στο δήμο Αγρινίου τα πράγματα πήγαν διαφορετικά καθώς έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της χαρτογράφησης της δημοτικής περιουσίας κατά 99% αρκετούς μήνες πριν λόγω του συστήματος GIS (Geographical Information System – Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών) του δήμου. Μια ηλεκτρονική εφαρμογή που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, μέσω Ε.Π. της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας 2014-2020.

Ο δήμος Αγρινίου είχε τη δυνατότητα της συστηματικής παρακολούθησης της περιουσίας του με άμεση πρόσβαση σε ένα σύνολο πολεοδομικών δεδομένων του δήμου. Όμως παρά ταύτα τα προβλήματα φαίνεται ότι δημιουργούνται από το ίδιο το κρατικό σύστημα και τους οργανισμούς του.

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του δήμου Αγρινίου Δημήτρη Τζιώλη, όσο κι αν ο δήμος έχει κινηθεί πολύ διαφορετικά και πιο έγκαιρα από άλλους, εντούτοις το Κράτος έχει τους δικούς του ρυθμούς.

«Παρότι εμείς εγκαίρως κάναμε την χαρτογράφηση, αλλά και την νομική τεκμηρίωση, υπάρχουν διαφωνίες από την πλευρά του υπουργείου για τους δασικούς χάρτες, καθώς αμφισβητούν περιοχές που έχουν κριθεί ως δημοτικά ακίνητα και δημοτικοί χώροι, λέγοντας ότι είναι δασικά! Και η προθεσμία όντως λήγει την Παρασκευή, οπότε αναμένουμε κι εμείς κάποια παράταση. Το χειρότερο συμβαίνει με το ίδιο το Κτηματολόγιο, το οποίο δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει κάνει και πολύ καλή δουλειά. Με καθυστέρηση και χωρίς να έχει τις κατάλληλες εξηγήσεις, δεν έχει κάνει δεκτές αποτυπώσεις μας και χρειάζεται να επαναλάβουμε διαδικασίες που είναι δεδομένο ότι έχουμε δίκιο ως δήμος», εξηγεί ο κ. Τζιώλης.”

16 Ιουλίου, 2022 /  

Δασωθέντες αγροί: Τι αλλάζει με τροπολογία (5ος 2022)

Αντίστροφα μετρά πλέον ο χρόνος για την απόδοση των δασωθέντων αγρών έως 30 στρεμμάτων σε ιδιώτες που μπορούν να κατοχυρώσουν τις εν λόγω εκτάσεις, οι οποίες πρόσφατα αποχαρακτηρίστηκαν με νομοθετική ρύθμιση, άναψε το υπουργείο Περιβάλλοντος με σχετική εφαρμοστική τροπολογία που κατέθεσε στον υπό συζήτηση κλιματικό νόμο.

Το «όχημα» για την απόδοση των εκτάσεων αυτών, οι οποίες υπολογίζονται σε 6,9 εκατομμύρια στρέμματα θα αποτελέσει ο φορέας του Κτηματολογίου. Συγκεκριμένα βασει των προτεινόμενων ρυθμίσεων, τα οικεία Γραφεία Κτηματογραφησης θα πραγματοποιούν εσωτερικά τις διορθώσεις στους κτηματολογικούς πίνακες καταχωρίζοντας ως κύριους τους ιδιώτες που έχουν υποβάλει σχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος. Παράλληλα το Ελληνικό Δημόσιο θα παραιτηθεί από τις ασκηθείσες αγωγές και αιτήσεις που αφορούν στην διόρθωση ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σχετικά με τις εκτάσεις αυτές.

Η εν λόγω τροπολογία εισάγει ρυθμίσεις για την κτηματογράφηση των δασωθέντων αγρών που άλλαξαν μορφή μετά την παραίτηση των δικαιωμάτων κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου επί των εκτάσεων αυτών. Ειδικότερα προβλέπεται ότι:

  • Απορρίπτονται δηλώσεις του Δημοσίου επί των δασωμένων αγρών, για τις οποίες δε θεμελιώνεται το δικαίωμα του Δημοσίου και ανακαλούνται αυτοδικαίως αποφάσεις που εκδόθηκαν από τις επιτροπές ενστάσεων, με τις οποίες αναγνωρίστηκαν δικαιώματα του Δημοσίου επί των εκτάσεων αυτών, ενώ καταργούνται εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον των επιτροπών αυτών.
  • Το Γραφείο Κτηματογράφησης προβαίνει εσωτερικά σε διορθώσεις των κτηματολογικών πινακων, καταχωρίζοντας ως κύριους των ακινήτων αυτών τους ιδιώτες που έχουν υποβάλει σχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο παραιτείται από τις ασκηθείσες αγωγές και αιτήσεις που αφορούν τη διόρθωση ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σχετικά με τις εκτάσεις αυτές.

Οπως επισημαίνεται στην αιτιολογική εκθεση της τροπολογίας, στόχος είναι να αποκατασταθούν με άμεσες διαδικασίες και αποφεύγοντας χρονοβόρες δικαστικές διενέξεις τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ιδιωτών που διαθέτουν τίτλους κυριότητας σε αγρούς που δασώθηκαν αλλά διεκδικούσε το Δημόσιο και είτε είχε προκριθει ή επρόκειτο να προκριθεί ως κύριος στις ιδιοκτησίες τους λόγω του τεκμηρίου κυριότητάς του επί δασικών εκτάσεων ή του κυρωμένου δασικού χαρτη. Οι λόγοι αυτοί κρίνονται πλέον μη επαρκείς, ενώ στο εξής το Ελληνικό Δημόσιο θα μπορεί να προβάλει δικαιώματα κυριότητας μόνον εφόσον υπάρχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία και τα θεμελιώνει μέσω τίτλου.

Πρόκειται ουσιαστικά για την υλοποίηση και εφαρμογή από το Ελληνικό Κτηματολόγιο της πρόσφατα ψηφσθείσας ρύθμισης για τους δασωμένους αγρούς.

Για τις περιπτώσεις δασωμένων αγρών, για τους οποίους δεν έχει υποβληθεί δήλωση στο Κτηματολόγιο ή δε θεμελιώνεται επαρκώς το δικαίωμα ιδιοκτησίας, η αποτύπωσή τους στους προσωρινούς κτηματολογικούς πίνακες θα γίνει με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη».

Τι ισχύει για τους δασωμένους αγρούς

Με τον νόμο που εχει ήδη ψηφιστεί προβλέπεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο δε θα μπορεί να προβάλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου. Επιπλέον, πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.

Οι ρυθμίσεις αυτές ισχύουν για εκτάσεις έως και 30 στρεμμάτων.

Υπενθυμίζεται ότι η συνολική έκταση των δασωμένων αγρων ανέρχεται σε περίπου 6,9 εκατομμύρια στρέμματα. Οι περισσότερες εκτάσεις εντοπίζονται στην Αρκαδία (περίπου μισό εκατομμύριο στρέμματα), στα Ιωάννινα (391.000 στρ.) και τη Μεσσηνία (349.000 στρ.). Ωστόσο το πιο εντυπωσιακό ποσοστό επί του συνόλου της περιφερειακής ενότητας, εμφανίζει η Λευκάδα με το Μεγανήσι (15%) και ακολουθεί η Αρκαδία (12,5%), η Μεσσηνία (11,7%), η Καστοριά (11,4%) και η Χαλκιδική (10,1%).

Στην περίπτωση μάλιστα των εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως «δασικές εκτάσεις» και όχι ως «δάση», η διαδικασία είναι εξαιρετικά απλή και οι προυποθέσεις σχεδόν ανύπαρκτες, αφού αρκεί η απόδειξη της ιδιοκτησίας μόνο με το …έντυπο Ε9.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει το έννομο συμφέρον του να αιτηθεί την απομάκρυνση της δασικής βλάστησης, συνυποβάλλει με την αίτησή του είτε συμβολαιογραφικούς τίτλους, είτε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), είτε ένορκες βεβαιώσεις, είτε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του με το ακίνητο. Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας για την προστασία των ανωτέρω εκτάσεων, ανακαλούνται.

Στις διατάξεις της ρύθμισης υπάγονται επίσης και τα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεμάχια, τα οποία εμφανίζονται στις πλησιέστερες στον χρόνο της παραχώρησης αεροφωτογραφίες με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα.

Αν οι εκτάσεις έχουν χαρακτηριστεί ως «δάσος», τότε εμβαδόν έως 30 στρεμμάτων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή της χρήσης τους. Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων. Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται, κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον Γενικό Διευθυντή Δασών στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία, μετά από εισήγηση του οικείου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών, εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό.

Ειδικά, για εκτάσεις μεγαλύτερες των πέντε στρεμμάτων, προκειμένου να χορηγηθεί η σχετική άδεια, διαπιστώνεται, με βάση σχετική οικονομοτεχνική μελέτη, ότι συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

– Οι εδαφολογικές και οικολογικές συνθήκες συνηγορούν υπέρ αυτού του τρόπου εκμετάλλευσης,

– Πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε η κλίση του εδάφους να είναι μικρότερη του 25% και το βάθος του εδάφους κατάλληλο για γεωργική καλλιέργεια, δεν υφίσταται κίνδυνος διάβρωσης του εδάφους (αλλιώς θα πρέπει να ληφθούν απαραίτητα προστατευτικά μέτρα), δεν πρόκειται για δάση με προστατευτική επίδραση επι των εδαφών και των υπογείων υδάτων, δε βρίσκονται σε πάρκα και άλση εντός των πόλεων ή των οικιστικών περιοχών και βρίσκονται εκτός της περιφέρειας του νομού Αττικής.

– Η συγκεκριμένη έκταση, λόγω της θέσης, της αλληλεξάρτησης και της σύνδεσής της με τις γειτονικές δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, δύναται να ανακτήσει τη δασική της βλάστηση με φυσική αναγέννηση, μετά το πέρας της γεωργικής εκμετάλλευσης.

Η οικονομοτεχνική μελέτη, η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης, συντάσσεται, υπογράφεται και εγκρίνεται με την άδεια αλλαγής χρήσης της έκτασης.

Άρση αναδασώσεων

Με άλλο άρθρο της ίδιας τροπολογίας προβλέπεται η υποχρεωτική εξαίρεση από την αναδάσωση των εκτάσεων εκείνων που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, αλλά στους δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί δεν εμφανίζονται να έχουν τον χαρακτήρα και τη μορφή δασών ή δασικών εκτάσεων, ενώ καθορίζεται η διαδικασία αναμόρφωσης των κυρωθέντων ολικώς ή μερικώς σχετικών δασικών χαρτών. Για το σκοπό αυτό ανακαλούνται ή τροποποιούνται οι σχετικές αποφάσεις κήρυξης των εκτάσεων ως αναδασωτέων.

Καθορίζεται δε η διαδικασία αναμόρφωσης των κυρωθέντων ολικώς μερικώς σχετικών δασικών χαρτών. Ενώ, περαιτέρω, ορίζεται ότι το Δημόσιο δεν προβάλει δικαιώματα κυριότητας στις περιπτώσεις των ανωτέρω εκτάσεων, και έτσι ανακαλούνται τα σχετικά πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής.

Η τροπολογία

Επιπλέον ορίζεται ότι το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στις περιπτώσεις των ανωτέρω εκτάσεων και ανακαλούνται τα σχετικά πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής.

Άρθρο: ethnos.gr – Μαρία Λιλιοπούλου

 

26 Μαΐου, 2022 /  

Εκδόθηκε ο Ν4915/2022 με διευκρινήσεις για ΤΑΠ, Αυθαίρετα, Δασωμένους Αγρούς

Δημοσιεύτηκε ο Ν.4915 με το ΦΕΚ 63 Α/24-03-2022, της ψήφισης του πολυνομοσχεδίου με τις διευκρινήσεις περι καθυστερήσεων του ΤΑΠ, τις διευκρίνησης για τις οριοθετήσεις των οικισμών, την τροποποίηση της περίπτωσης ια του άρθρου 99 του Ν.4495/17 καθώς και της παρεκκλίσεις για υπαγωγή στην κατηγορία 5 του νόμου, και βεβαίως τις αναμενόμενες τροποποιήσεις του άρθρου 67 του ν.998/79 για τους δασωμένους αγρούς.

Σχετικός με το ΤΑΠ

Εκδόθηκε η πολυαναμενόμενη διάταξη για τις βεβαιώσεις ΤΑΠ, καθώς όλη η αγορά ακινήτων διαμαρτυρόταν εδώ και μήνες για τις καθυστερήσεις που υπήρχαν. Η αναμενόμενη κατάργησή του όμως ποτέ δεν έγινε, καθώς όπως γνωρίζουμε αποτελεί ένα πολύ μεγάλο έσοδο για τον εκάστοτε δήμο. Ανταυτού η κυβέρνηση έθεσε ώς ορόσημο τις 5ημέρες ως βάση για την έκδοση βεβαίωσης με τους συμβολαιογράφους μετά το πέρας της προθεσμίας αυτής να αναλαμβάνουν ρόλο διαμεσολαβητή/εγγυητή ότι τα ποσά θα καταβληθούν. Το κύριο στοιχείο όμως είναι ότι η διαδικασίες θα ολοκληρωθούν με όποιον τρόπο εντός του μέγιστου των 3μηνών.

 

Άρθρο 19

Μεταβίβαση κυριότητας ακινήτων – Αντικατάσταση παρ. 18 άρθρου 24 ν. 2130/1993

Η βεβαίωση αναζητείται αυτεπάγγελτα από τον συμβολαιογράφο ή προσκομίζεται από τον μεταβιβάζοντα, εκδίδεται εντός πέντε (5) ημερών με βάση τα στοιχεία που τηρεί ηλεκτρονικά ο δήμος και ισχύει για ένα (1) έτος από την έκδοσή της. Η βεβαίωση που χορηγεί ο δήμος δύναται να είναι και ψηφιακή και να χρησιμοποιείται και για την ηλεκτρονική μεταβίβαση του ακινήτου.

Εναλλακτικά, αν το επιθυμεί ο μεταβιβάζων ή σε περίπτωση που υφίσταται αδυναμία έκδοσης της βεβαίωσης της περ. α) εντός πέντε (5) ημερών για οποιονδήποτε λόγο, ο μεταβιβάζων έχει τη δυνατότητα να καταβάλει στον συμβολαιογράφο κατά τον χρόνο σύναψης του συμβολαίου, ως εγγύηση μέχρι την εκκαθάριση της οφειλής, ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό τρία τοις χιλίοις (3‰) επί της αξίας πώλησης ή επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το ποσό αυτό αποδίδεται από τον συμβολαιογράφο μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής στον δήμο για λογαριασμό του αποκτώντα.

Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των μελών και τη σύμφωνη γνώμη του δημάρχου, μπορεί να αποφασίζεται η αναστολή της υποχρέωσης υποβολής της ανωτέρω βεβαίωσης περί μη οφειλής Τ.Α.Π. για τη μεταβίβαση της κυριότητας των πάσης φύσεως ακινήτων, υπό την προϋπόθεση υποβολής από τον συμβολαιογράφο πριν τη σύνταξη του συμβολαίου.

 

Τροποποίηση της περ. ια του άρθρου 99 του ν. 4495/2017

Στο Άρθρο 89 γίνεται ξανά μνεία για τα δικαιολογητικά ένταξης στις διατάξεις του νόμου των αυθαιρέτων, ενώ υπάρχει διευκρίνηση σχετικός με την χρήση των σχεδίων σύστασης σε περίπτωση μη ταύτισης των σχεδίων της αδείας.

Επιπρόσθετα θέτει ότι σε περίπτωση που δεν έχει εκδοθεί οποιαδήποτε οικοδομική άδεια ή αυτή δεν είναι δυνατόν να ανευρεθεί, επισυνάπτονται υποχρεωτικά τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένου από το κρατικό σύστημα συντεταγμένων, στο οποίο αποτυπώνονται τα μεγέθη της αυθαίρετης κατασκευής. Ειδικά στις περιπτώσεις αυτοτελών οριζόντιων ή καθέτων ιδιοκτησιών με αποκλειστική χρήση, στις οποίες υπάρχει αδυναμία τοπογραφικής αποτύπωσης του συνόλου του ακινήτου ως εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα, νοείται το εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο αποτυπώνει την έκταση που καταλαμβάνει η αυτοτελής ιδιοκτησία και αναγράφει την επιφάνειά της, καθώς και το ποσοστό συνιδιοκτησίας της. Η αδυναμία τοπογραφικής αποτύπωσης του συνόλου του ακινήτου αιτιολογείται στην τεχνική έκθεση της παρ. δ.

Αν έχει απολεσθεί ο φάκελος της οικοδομικής άδειας, εφόσον η απώλεια βεβαιώνεται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και, προκειμένου να διερευνηθεί η νομιμότητα του υφισταμένου κτιρίου, είναι δυνατή η υποβολή στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης φακέλου αποτύπωσης κτιρίου, που έχει ανεγερθεί με βάση οικοδομική άδεια πριν από τις 28. 7.2011 η οποία έχει απολεσθεί. Για να γίνει αποδεκτός ο φάκελος από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης, πρέπει να περιλαμβάνει τοπογραφικό διάγραμμα, διάγραμμα κάλυψης, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του από 8.9.1983 Προεδρικού Διατάγματος, κατόψεις αποτύπωσης όλων των ορόφων, τομή, φωτογραφίες όλων των όψεων, υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ότι στο διάγραμμα κάλυψης οι υπολογισμοί και ο έλεγχος του υφισταμένου κτιρίου έχει γίνει σύμφωνα με τους όρους και περιορισμούς δόμησης που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας για την οποία υποβάλλεται ο φάκελος αποτύπωσης, καθώς και κρατήσεις και εισφορές σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Θεωρείται ως κάτοψη, για την εφαρμογή της παρούσας, το σχέδιο κάτοψης το οποίο προσαρτήθηκε στην πράξη σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών στις περιπτώσεις αυτοτελών οριζόντιων ή καθέτων ιδιοκτησιών, των οποίων η οικοδομική άδεια εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του από 8.9.1983 Προεδρικού Διατάγματος. Αν η πραγματική κατάσταση συμφωνεί με τα σχέδια της σύστασης διηρημένων ιδιοκτησιών, είναι δυνατή η υποβολή της κάτοψης που επισυνάπτεται στη σύσταση και δεν απαιτείται να προβεί ο μηχανικός στη σύνταξη νέου σχεδίου κάτοψης. Τα σχέδια κατατίθενται εις διπλούν και θεωρούνται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης. Η μία σειρά σχεδίων χορηγείται στον ενδιαφερόμενο και ο φάκελος συμπληρώνει την απολεσθείσα οικοδομική άδεια στο αρχείο της Υπηρεσίας Δόμησης.

 

Υπαγωγή αυθαίρετων κατασκευών στην κατηγορία 5

 Στο Άρθρο 90 επαναλαμβάνονται οι περιπτώσεις υπαγωγής στην κατηγορία 5 με προσθήκη και  των νέων περιοχών που κηρύχθηκαν εντός των ετών 2020 και 2021 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 4662/2020 (Α’ 27), εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος.

 

Διατάξεις για του Δασωθέντες αγρούς

Η κυριότερη αλλαγή αναφέρετε στην μη διεκδίκηση πλέον της έκτασης από το δημόσιο αν αναγνωρίζεται η έκταση στις ιστορικές αεροφωτογραφίες ώς αγρός. Ενώ για την επέμβαση στα τμήματα αυτά, οι δικαιούχοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ακόμα και την δήλωση του Ε9, μαζί βεβαίως και της οικοδομοτεχνικής μελέτης για εκτάσεις άνω των 5στρεμάτων

 

Άρθρο 93: Δασωθέντες αγροί – Αντικατάσταση του άρθρου 67 ν. 998/1979

Το άρθρο 67 του ν. 998/1979 (Α’ 289) αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«Άρθρο 67: Αγροί που άλλαξαν μορφή

  1. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου. Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.
  2. Αν οι εκτάσεις της παρ. 1 εντάσσονται στην παρ. 1 του άρθρου 3, τότε εμβαδόν αυτών έως τριάντα (30) στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή της χρήσης τους. Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων. Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται, κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον Προϊστάμενο της Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία, μετά από εισήγηση του οικείου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών, εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό. Ειδικά, για εκτάσεις μεγαλύτερες των πέντε (5) στρεμμάτων, προκειμένου οικονομοτεχνική μελέτη, ότι συντρέχουν σωρευτικά οι κάτωθι προϋποθέσεις:

α. Οι εδαφολογικές και οικολογικές συνθήκες συνηγορούν υπέρ αυτού του τρόπου εκμετάλλευσης,

β. πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 47, και γ. η συγκεκριμένη έκταση, λόγω της θέσης, της αλληλεξάρτησης και της σύνδεσής της με τις γειτονικές δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, δύναται να ανακτήσει τη δασική της βλάστηση με φυσική αναγέννηση, μετά το πέρας της γεωργικής εκμετάλλευσης.

Η οικονομοτεχνική μελέτη, η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης, συντάσσεται και υπογράφεται σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 47 και εγκρίνεται με την άδεια αλλαγής χρήσης της έκτασης. Το περιεχόμενο της μελέτης ορίζεται στο Παράρτημα της υπό στοιχεία οικ.133389/6588/10.12.2015 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 2860). Στις ανωτέρω εκτάσεις, πέραν της επιτρεπτής επέμβασης του παρόντος άρθρου, εφαρμόζονται και οι υπόλοιπες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας περί επιτρεπτών επεμβάσεων.

  1. Αν οι εκτάσεις της παρ. 1 εντάσσονται στην παρ. 2 του άρθρου 3, τότε δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και επιτρέπεται η απομάκρυνση της φυόμενης δασικής βλάστησης, μετά από άδεια του οικείου Δασάρχη ή του Διευθυντή Δασών εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό, κατόπιν αιτήσεως του προσώπου που προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στην έκταση. Ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει το έννομο συμφέρον του να αιτηθεί τηναπομάκρυνση της δασικής βλάστησης, συνυποβάλλει με την αίτηση του είτε συμβολαιογραφικούς τίτλους, είτε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9), είτε ένορκες βεβαιώσεις, είτε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του με το ακίνητο.

Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας για την προστασία των ανωτέρω εκτάσεων, ανακαλούνται.

  1. Ο ειδικότερος χαρακτηρισμός της έκτασης ως δάσους ή δασικής, προκειμένης της εφαρμογής του άρθρου αυτού, διενεργείται, εφόσον δεν έχει καταρτιστεί δασολόγιο, αλλά υπάρχει αναρτημένος δασικός χάρτης, από την Επιτροπή Δασολογίου Περιφερειακής Ενότητας της παρ. 6 του άρθρου 3 του ν. 3208/2003 (Α’ 303), ακόμη και αν η συγκεκριμένη έκταση έχει κηρυχθεί αναδασωτέα.

Στις περιοχές που δεν καλύπτονται από αναρτημένο δασικό χάρτη, εφαρμόζεται το άρθρο 14.

  1. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται και τα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεμάχια, τα οποία εμφανίζονται στις πλησιέστερες στον χρόνο της παραχώρησης αεροφωτογραφίες με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα».
26 Μαρτίου, 2022 /  1

Δασικοι Χάρτες: Έρχονται ρυθμίσεις για παράνομες εκχερσώσεις και δασωμένους αγρούς – Νέα παράταση στο τραπέζι

Το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζεται να δώσει επιπλέον χρόνο για την υποβολή αντιρρήσεων κατά των δασικών χαρτών και ταυτόχρονα να επιλύσει το πρόβλημα με αγροτικές εκτάσεις που αποτυπώθηκαν ως δάση

Να παρατείνει εκ νέου την προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων κατά των δασικών χαρτών σχεδιάζει η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Παράλληλα, είναι έτοιμη κι αναμένεται να πάρει άμεσα τον δρόμο προς τη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς, που αφορά συνολικά περισσότερα από 6.000.000 στρέμματα. Πρόκειται για πρώην αγροτικές εκτάσεις οι οποίες έχουν αποτυπωθεί στους δασικούς χάρτες ως δάση.

Στις περισσότερες περιοχές οι προθεσμίες για την υποβολή των αντιρρήσεων εκπνέουν εντός του Μαρτίου και του Απριλίου. Η διαδικασία όμως ήταν ουσιαστικά «παγωμένη» για αρκετούς μήνες, καθώς οι δασικές υπηρεσίες ανέλαβαν να διορθώσουν και να ενσωματώσουν τα πρόδηλα σφάλματα, δηλαδή τα λάθη της διοίκησης.

Οι τροποποιημένοι χάρτες άρχισαν να αναρτώνται σταδιακά από τις αρχές του έτους, ενώ σε κάποιες περιοχές δεν έχουν αναρτηθεί ακόμα και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για τη διεκπεραίωση των σχετικών διαδικασιών.

Παράταση 45 και 60 ημερών

Με αυτά τα δεδομένα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ο υφυπουργός Γιώργος Αμυράς και ο γενικός γραμματέας Δασών Κωνσταντίνος Αραβώσης προσανατολίζονται, σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας», στη χορήγηση νέας παράτασης της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων.

Ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει αν η παράταση θα είναι οριζόντια για όλη τη χώρα ή θα δίνεται ανάλογα με τα προβλήματα που υπάρχουν ανά περιοχή. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η διάρκεια της παράτασης θα κυμαίνεται μεταξύ 45 και 60 ημερών, καθώς φιλοδοξία της ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι μέχρι το καλοκαίρι να έχει κυρωθεί το 90% των χαρτών.

Δηλώσεις Παναγιώτης Τσιράκος μέλος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου

Σε ενημέρωση σχετικά με τις εξελίξεις στο ζήτημα των δασικών χαρτών, προέβη χτες με δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, ο κ. Παναγιώτης Τσιράκος, πρόεδρος του Συλλόγου Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών και μέλος του ΤΕΕ Δωδεκανήσου.

«Αναφορικά με τους δασικούς χάρτες, από τις 3 Φεβρουαρίου 2022 εκδόθηκε η απόφαση για την Αναθεώρησή τους. Έκτοτε, έχουν περάσει 20 μέρες περίπου κι εμείς δεν έχουμε ακόμη δει τις όποιες διορθώσεις –δεν έχουν ανέβει στο σύστημα δηλαδή- οπότε δεν έχουμε σαφή εικόνα για τις διορθώσεις. Βρισκόμαστε σε αναμονή -αν και οι αλλαγές είναι πολύ σημαντικές, όπως κάποιες τροποποιήσεις που έπρεπε να γίνουν καθώς και κάποια σφάλματα που διορθώθηκαν», δήλωσε ο κ. Τσιράκος.

Ερωτηθείς εάν παραμένει ακόμη σε εκκρεμότητα το θέμα με το ιδιοκτησιακό καθεστώς του κάθε ενδιαφερόμενου, ο κ. Τσιράκος δήλωσε: «Ο κάθε ενδιαφερόμενος θα πρέπει να εξετάσει την περίπτωσή του, την ιδιοκτησία του, εάν η έκτασή του εμπίπτει σε θέματα δασικής νομοθεσίας και να προβεί στις απαραίτητες αντιρρήσεις. Η προθεσμία λήγει στις 4 Απριλίου 2022. Την ίδια ώρα, έχουμε κλειστό το Κτηματολόγιο πάνω από ένα χρόνο με συνέπεια να μην μπορούμε να προμηθευτούμε σχεδιαγράμματα. Πολλές υποθέσεις έμειναν πίσω και οι εκκρεμότητες συσσωρεύτηκαν. Γι αυτό και καλούνται όποιοι έχουν ακόμη πρόβλημα να προσέλθουν για να καταθέσουν τις αντιρρήσεις τους».

Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Τσιράκο επειδή δεν σημειώθηκε μεγάλη προσέλευση για αντιρρήσεις, θεωρείται αναγκαίο να δοθεί μια παράταση έως 5 μήνες, για να μπορέσει να προχωρήσει η διαδικασία.

Δηλώσεις Αραβώση

«Στόχος είναι ως το καλοκαίρι να έχουν κυρωθεί οι δασικοί χάρτες στο 90% της γεωγραφικής επικράτειας, ώστε να είναι ξεκάθαρο τι υπάγεται στη δασική νομοθεσία και τι όχι, να διορθωθούν το σφάλματα που περιέχουν οι δασικοί χάρτες και να επιταχυνθεί η εξέταση των αντιρρήσεων που έχουν εκφραστεί με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο. Σε αυτό θα συντελέσουν τόσο η υπαγωγή των δασικών υπηρεσιών σε μια ενιαία δομή, στη νέα Γενική Γραμματεία Δασών, όσο και η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών» υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας Δασών κ. Αραβώσης στο πρόσφατο συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ).

Ταχύτερη εξέταση

Οσον αφορά τις αντιρρήσεις, ο γενικός γραμματέας Δασών εξήγησε πως πλέον εξετάζονται γρήγορα από τις επιτροπές εξέτασης, που έχουν συσταθεί σε όλη τη χώρα με τη συμμετοχή νομικών, τεχνικών και δασολόγων.

Σημείωσε ότι μέχρι πρότινος υπήρχαν σε εκκρεμότητα από τα προηγούμενα χρόνια 170.000 αντιρρήσεις πολιτών κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών, οι οποίες δεν προχωρούσαν καθόλου, ούτε εξετάζονταν. Την ίδια στιγμή είχε καταπέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας η ρύθμιση της προηγούμενης κυβέρνησης για τις οικιστικές πυκνώσεις.

Τεράστιος όγκος αντιρρήσεων

Μόνο στην Κρήτη οι πολίτες υπέβαλλαν στον ειδικό διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών της Ελληνικό Κτηματολόγιο 2.381 αντιρρήσεις (με παράβολο και ατελώς) και 1.775 αιτήματα διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων. Από το σύνολο των πρόδηλων σφαλμάτων που υποβλήθηκαν, οι δασικές υπηρεσίες εξέτασαν κατά τη διάρκεια του 2021 ένα ποσοστό της τάξης του 65%.

Μέχρι τις 31/12/2021, 625 αιτήματα έγιναν αποδεκτά και διορθώθηκαν στον δασικό χάρτη αντίστοιχα, ενώ 527 αιτήματα απορρίφθηκαν και μπορούν να εξεταστούν στη συνέχεια ως αντιρρήσεις.

Οπως επισημαίνει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, από τη μέχρι πρόσφατη εξέλιξη της διαδικασίας ανάρτησης των δασικών χαρτών στην Κρήτη έχουν σχηματιστεί 2.908 αντιρρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προδήλων που απορρίφθηκαν, οι οποίες βρίσκονται σε αναμονή ολοκλήρωσης του σταδίου ανάρτησης του χάρτη και έναρξης της λειτουργίας των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) Δασικού Χάρτη.

Υπενθυμίζεται ότι οι αντιρρήσεις αφορούν αποκλειστικά και μόνο την αμφισβήτηση του χαρακτήρα ή της μορφής των εμφανιζόμενων στον δασικό χάρτη εκτάσεων, της ορθής απεικόνισης, εφαρμογής και ισχύος των πράξεων της Διοίκησης και της σύννομης αλλαγής χρήσης αυτών και υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα της Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Οι προθεσμίες ανά περιοχή

Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου των δασικών χαρτών διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Στη συντριπτική πλειονότητα αυτών η προθεσμία για τους πολίτες εκπνέει εντός του Μαρτίου ή του Απριλίου.

Εξαίρεση αποτελούν οι περιοχές της Κερατέας, του Λαυρίου και της Μακρονήσου του Δήμου Λαυρεωτικής, στις οποίες η διαδικασία έχει παραταθεί μέχρι την 7η Νοεμβρίου για τους κατοίκους εσωτερικού και την 28η Νοεμβρίου για διαμένοντες στο εξωτερικό, με απόφαση της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής. Για την περιοχή του Αγίου Κωνσταντίνου Λαυρεωτικής, οι αντίστοιχες ημερομηνίες είναι η 1η Ιουνίου για τους κατοίκους εσωτερικού και η 21η Ιουνίου για διαμένοντες στο εξωτερικό.

Στις υπόλοιπες περιοχές, στις οποίες αναρτήθηκαν το προηγούμενο διάστημα οι τροποποιημένοι δασικοί χάρτες, οι προθεσμίες έχουν ως εξής:

Δήμοι Καβάλας, Παγγαίου, Νέστου και Θάσου των Περιφερειακών Ενοτήτων Καβάλας και Θάσου: Οι πολίτες μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις μέχρι τις 16 Μαρτίου (5 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).

Περιφερειακή Ενότητα Λευκάδας: Η υποβολή των αντιρρήσεων είναι εφικτή επίσης μέχρι τις 16 Μαρτίου (5 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)

Περιφερειακή Ενότητα Κέρκυρας: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων λήγει την 23η Μαρτίου (τη 12η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)

Δήμοι Μυτιλήνης και Δυτικής Λέσβου της Περιφερειακής Ενότητας Λέσβου και των Δήμων Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου της Περιφερειακής Ενότητας Λήμνου: Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αντιρρήσεων είναι η 30ή Μαρτίου (19η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).

Περιφερειακές Ενότητες Ηρακλείου και Λασιθίου: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων για τους αναρτημένους δασικούς χάρτες εκπνέει στις 30 Μαρτίου (20 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).

Αιτωλοακαρνανία: Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αντιρρήσεις μέχρι τις 4 Απριλίου και μέχρι τις 26 Απριλίου όσοι διαμένουν στο εξωτερικό.

Δήμοι Αλμωπίας, Εδεσσας, Πέλλας και Σκύδρας της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας: Η προθεσμία υποβολής των αντιρρήσεων λήγει στις 4 Απριλίου (στις 26 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού)

Δωδεκάνησα: Και εδώ η 4η Απριλίου (η 26η Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού) έχει οριστεί ως καταληκτική ημερομηνία.

Δήμοι Αμπελοκήπων – Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Θερμαϊκού, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κορδελιού – Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης – Συκεών, Παύλου Μελά, Πυλαίας – Χορτιάτη, Χαλκηδόνας και Ωραιοκάστρου: Η προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων λήγει και για αυτές τις περιοχές στις 4 Απριλίου (στις 26 Απριλίου για τους κατοίκους εξωτερικού).

Περιφερειακές Ενότητες Ρεθύμνης και Χανίων: Ως καταληκτική ημερομηνία έχει οριστεί η 11η Απριλίου (3η Μαΐου για τους κατοίκους εξωτερικού)

Δήμοι Πειραιά, Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη, Περάματος, Κερατσινίου – Δραπετσώνας της περιφερειακής ενότητας Πειραιώς, Αλίμου, Γλυφάδας, Ελληνικού – Αργυρούπολης, Ν. Σμύρνης, Αγ. Δημητρίου, Καλλιθέας, Μοσχάτου – Ταύρου (Δ.Ε. Μοσχάτου), Παλαιού Φαλήρου της περιφερειακής ενότητας Νοτίου Τομέα Αθηνών, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης της περιφερειακής ενότητας Ανατ. Αττικής και Αγκιστρίου, Αίγινας, Πόρου, Σπετσών, Τροιζηνίας – Μεθάνων, Υδρας της περιφερειακής ενότητας Νήσων: Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 11η Απριλίου (3η Μαΐου για τους κατοίκους εξωτερικού)

 

Στον δρόμο προς τη Βουλή ρύθμιση για τον αποχαρακτηρισμό «δασικών εκτάσεων»

Πέρα από το θέμα της παράτασης των προθεσμιών, στο υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζουν ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς. Πρόκειται για ένα ζήτημα που απασχολεί δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες σε ολόκληρη τη χώρα. Εκτιμάται ότι οι εκτάσεις που στους αναρτημένους δασικούς χάρτες εμφανίζονται ως ΑΔ, δηλαδή άλλης μορφής, κυρίως αγροτικής, σε αεροφωτογραφίες παλαιότερης λήψης και δάση ή δασικές στις αεροφωτογραφίες πρόσφατης λήψης και στις αυτοψίες ή στους κτηματικούς χάρτες, ξεπερνούν τα 6.000.000 στρέμματα.

Για την αντιμετώπιση του ζητήματος στο υπουργείο Περιβάλλοντος συστάθηκε πριν από αρκετούς μήνες ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή με τη συμμετοχή νομικών, δασολόγων και τεχνικών, προκειμένου να εξευρεθεί μια λύση συμβατή με το Σύνταγμα της χώρας.

Η επιτροπή έχει καταλήξει στις προτάσεις της και τις έχει καταθέσει στο υπουργείο, το οποίο βάζει αυτές τις ημέρες τις τελευταίες πινελιές. Οι σχετικές ρυθμίσεις αναμένεται να προωθηθούν άμεσα για ψήφιση στη Βουλή και στο ΥΠΕΝ εκτιμούν ότι θα είναι συνταγματικά θωρακισμένες, ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, με δασικές ρυθμίσεις που κατέπεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

«Προωθείται άμεσα στη Βουλή νέα νομοθετική ρύθμιση για την επίλυση του προβλήματος που έχει ανακύψει με τους δασωμένους αγρούς και αφορά συνολικά περί τα 6.000.000 στρέμματα σε περιοχές της χώρας. Οι αγροτικές εκτάσεις που εγκαταλείφθηκαν και δασώθηκαν με αποτέλεσμα να φαίνονται στις αεροφωτογραφίες του 1945 ως δασικές θα μπορούν να εξαιρεθούν από τη δασική νομοθεσία και να αξιοποιηθούν για γεωργική χρήση και εκμετάλλευση» εξήγησε ο γενικός γραμματέας Δασών κ. Αραβώσης στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ.

Η προτεινόμενη ρύθμιση για αγροτική χρήση ιδιοκτησιών

Η ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή, στην οποία συμμετέχουν νομικοί και δασολόγοι αναζήτησαν μια λύση συνταγματικά θωρακισμένη έναντι προσφυγών για ακύρωσή της στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής, η αγροτική χρήση της κάθε ιδιοκτησίας θα πρέπει να αποδεικνύεται από τις αεροφωτογραφίες του 1945 ( ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, με εκείνες του 1960).

Μάλιστα, προκειμένου να ενισχυθεί η διαπίστωση της αγροτικής χρήσης θα μπορούν ως αποδεικτικά στοιχεία να χρησιμοποιούνται ενδεχομένως και άλλα έγγραφα, όπως συμβόλαια, μισθωτήρια κλπ.

Για αυτές τις εκτάσεις που θα αποδεικνύεται η αγροτική χρήση στο παρελθόν, αλλά σήμερα καλύπτονται από δασική βλάστηση θα μπορούν πλέον να αποχαρακτηρίζονται. Ωστόσο, η επιτρεπόμενη χρήση τους θα συναρτάται από το είδος της βλάστησης που έχει σήμερα.

 

Σε ρόλο «κλειδί» οι Δασικοί Χάρτες

Έτσι, εάν στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες εμφανίζονται ως δάσος, θα επιτρέπεται στο μέλλον μόνο η γεωργική της χρήση. Το πιθανότερο, όπως αναφέρει παράγοντας του ΥΠΕΝ, είναι να τεθεί ένα στρεμματικό όριο στην έκταση που θα μπορεί να αλλάξει χρήση σε ένα δάσος, το οποίο σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο είναι τα 30 στρέμματα.

Αυτό άλλωστε προβλέπεται ήδη από το 2019, οπότε με τον νόμο 4617 τροποποιήθηκε το άρθρο 67 του δασικού κώδικα (ν. 998/79). Σε εκείνη την τροποποίηση είχε προβλεφθεί για εκτάσεις που δασώθηκαν, ότι «εμβαδόν αυτών έως 30 στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή χρήσης της».

Υπήρχε βεβαίως η προαίρεση ότι μπορούν να αποχαρακτηριστούν, εφόσον διαπιστωθεί για εκτάσεις μεγαλύτερες των 5 στρεμμάτων -κατόπιν σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας της γεωργικής εκμετάλλευσης- ότι οι εδαφολογικές και οικολογικές συνθήκες συνηγορούν υπέρ αυτού του τρόπου εκμετάλλευσης χωρίς να παραβλάπτεται η λειτουργία του δασικού οικοσυστήματος, από την απώλεια του φυσικού του στοιχείου.

Εάν όμως στους αναρτημένους Δασικούς Χάρτες η έκταση εμφανίζεται ως δασική τότε αυτή θα «απελευθερώνεται» από τη δασική νομοθεσία και ο ιδιοκτήτης της θα μπορεί να τη χρησιμοποιήσει ακόμη και για δόμηση, σύμφωνα πάντα με τους ισχύοντες πολεοδομικούς κανόνες στην περιοχή.

Οι εκτάσεις που στους αναρτημένους δασικούς χάρτες εμφανίζονται ως ΑΔ (δηλαδή άλλης μορφής, κυρίως αγροτικής, σε αεροφωτογραφίες παλαιότερης λήψης και δάση ή δασικές στις αεροφωτογραφίες πρόσφατης λήψης και στις αυτοψίες ή στους κτηματικούς χάρτες) ή ως ΑΧ (πρώην αγροτικές και νυν χορτολιβαδικές), σύμφωνα με τα στατιστικά των αναρτημένων δασικών χαρτών, αποτελούν περίπου το 5,5% στο σύνολο των στρεμμάτων.

Έτσι, οι δασωμένοι αγροί είναι 6.816.167 στρέμματα (ΑΔ) και 13.804 στρέμματα (ΑΧ) σε σύνολο 123.451.135 στρεμμάτων.

Πού εντοπίζονται μεγάλες εκτάσεις δασωμένων αγρών

Οι 10 περιοχές με το μεγαλύτερο ποσοστό δασωμένων αγρών (ΑΔ) επί του συνόλου της έκτασή τους είναι

  • Λευκάδα (14,8%),
  • Αρκαδία (12,50%),
  • Μεσσηνία (12,40%),
  • Καστοριά (11,60%),
  • Κεφαλονιά (10,10%),
  • Φλώρινα (8,90%),
  • Θεσπρωτία (8,80%),
  • Σάμος (8,30%),
  • Φωκίδα και
  • Εύβοια (8,2%).

Όσο για τις περιοχές με τις μεγαλύτερες εκτάσεις δασωμένων αγρών είναι

  • Αρκαδία με 552.089 στρέμματα,
  • Ιωάννινα με 391,882 στρέμματα,
  • Μεσσηνία με 349.409 στρέμματα,
  • Εύβοια με 320.068 στρέμματα,
  • Φθιώτιδα με 298.357 στρέμματα,
  • Λακωνία με 245.019 στρέμματα,
  • Αιτωλοακαρνανία με 202.544 στρέμματα,
  • Δωδεκάνησα με 202.458 στρέμματα,
  • Καστοριά με 195.998 στρέμματα και
  • Δράμα με 190.556 στρέμματα.

Η ρύθμιση για τα εκχερσωμένα

Όσο για τις παρανόμως εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις (εμφανίζονται ως ΔΑ στους Δασικούς Χάρτες, δηλαδή παλαιότερα δασικές και νυν αγροτικές), η σχετική ρύθμιση αναμένεται στις αρχές του καλοκαιριού ή στην καλύτερη περίπτωση στα μέσα της άνοιξης.

Η κατεύθυνση προς την οποία κινείται η νομοπαρασκευαστική ομάδα του υπουργείου είναι να επιτραπεί σε εκείνους που σήμερα τις καλλιεργούν να διατηρήσουν τη νομή και τη χρήση και στις περιπτώσεις που τεκμαίρεται κυριότητα προ του 1975, πιθανώς να κατοχυρωθεί και η ιδιοκτησία.

Ωστόσο, έπειτα από την πρόσφατη νομολογία του ΣτΕ (αποφάσεις 1364, 1365/21) που μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «η μεταβολή του προορισμού των δασών και των δασικών εκτάσεων απαγορεύεται, εκτός αν προέχει για την εθνική οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση τους, που την επιβάλλει το δημόσιο συμφέρον», ετοιμάζεται από το επιτελείο του ΥΠΕΝ ειδική μελέτη που θα μπορεί να τεκμηριώνει τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων για λόγους δημοσίου συμφέροντος.

Κεντρικό ρόλο στην τεκμηρίωση αναμένεται να παίξει ο ΟΠΕΚΕΠΕ και οι κοινοτικές επιδοτήσεις που δίνονται για παραγωγικές δραστηριότητες στις εκχερσωμένες εκτάσεις.

Προστασία δασών

Δίνοντας το στίγμα της επικείμενης ρύθμισης ο γενικός γραμματέας Δασών υπογράμμισε πως αυτό που πρέπει να γίνει είναι να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ προστασίας περιβάλλοντος και προστασίας δασών και επίλυσης του ζητήματος των δασωμένων αγρών. Οπως είπε, θα πρέπει η Πολιτεία να μπορέσει στα όρια της συνταγματικής νομιμότητας να βοηθήσει τους πολίτες σε σχέση με τις ιδιοκτησίες τους και να ξεκαθαρίσει ακριβώς τι είναι δάσος και τι δεν είναι, καθώς αυτή τη στιγμή ταλαιπωρούνται χιλιάδες άνθρωποι.

24 Φεβρουαρίου, 2022 /  

Σχέδιο νόμου ετοιμάζεται για την εξαγορά των καταπατημένων δημόσιων εκτάσεων

Το υπ. Οικονομικών δίνει δικαίωμα σε περίπου 350.000 ιδιώτες να λάβουν τίτλους ιδιοκτησίας, με αντίτιμο ένα ποσό κοντά στις αντικειμενικές αξίες.Το ζήτημα των καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου ανασύρει από τα συρτάρια η κυβέρνηση. Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει σχέδιο νόμου για την οριστική τακτοποίηση της αντιδικίας χιλιάδων ιδιοκτητών με το κράτος, φιλοδοξώντας να δώσει λύση σε ένα χρόνιο πρόβλημα.

Εκτιμάται ότι από το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχουν καταπατηθεί το 47% των αστικών ακινήτων και το 64% των αγροτικών εκτάσεων, με το 80% των ακινήτων του Δημοσίου στην Αττική να βρίσκεται στα χέρια καταπατητών.

Οπως αναφέρεται στον ψηφισθέντα προϋπολογισμό, η τακτοποίηση των κατεχόμενων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων αναμένεται να εξασφαλίσει σημαντικά έσοδα. Εκτιμάται ότι περίπου 350.000 ιδιώτες θα λάβουν καθαρούς τίτλους ιδιοκτησίας, καταβάλλοντας ως αντίτιμο ένα ποσό που θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το τίμημα θα είναι χαμηλό για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες, όπως οι πολύτεκνοι και οι ανάπηροι, αλλά και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία. Αυτό, φυσικά, δεν αναιρεί το γεγονός ότι αποτελεί ακόμα μία επιβάρυνση σε χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων και μάλιστα σε μια περίοδο που η ακρίβεια σε ηλεκτρική ενέργεια, βασικά αγαθά και υπηρεσίες πιέζει ασφυκτικά τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει ότι μέσα στο 2022 θα «τρέξει» μια σειρά από έργα για την καταγραφή και την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν δύο:

– Η αξιοποίηση γεωχωρικών δεδομένων για συνεχή καταχώριση των χωρικών μεταβολών των δημόσιων κτημάτων (λόγω ρυμοτομικών αλλαγών, απαλλοτριώσεων, καταπατήσεων κ.ά.), των ακτών (λόγω διαβρώσεων, τεχνικών έργων κ.ά.) και των κοινόχρηστων ζωνών αιγιαλού.

– Ο εντοπισμός και ο ακριβής προσδιορισμός ακίνητης περιουσίας ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Με τη σύμπραξη εξειδικευμένων τμημάτων ελληνικών πανεπιστημίων σχεδιάζεται ο ακριβής γεωχωρικός προσδιορισμός των ορίων δημόσιων ακινήτων ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ή ιδιαίτερης οικονομικής ή πολιτιστικής σημασίας, τα οποία δεν ήταν τεχνικά εφικτό μέχρι σήμερα να οριοθετηθούν με τα υπάρχοντα μέσα (π.χ. Καλντέρα νήσου Θήρας). Ο ακριβής γεωχωρικός προσδιορισμός τέτοιων ακινήτων αναμένεται να επιφέρει σημαντικά οφέλη για το Δημόσιο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η ειλημμένη απόφαση του οικονομικού επιτελείου για την τακτοποίηση των κατεχόμενων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων. Η νέα ρύθμιση αποσκοπεί να βάλει σε τάξη τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου, καθώς, όσο προχωρούν το Κτηματολόγιο και οι δασικοί χάρτες, το κράτος θα ανακαλύπτει όλο και περισσότερους καταπατητές.

Θα δοθεί το δικαίωμα στους κατόχους να εξαγοράσουν υπό συγκεκριμένες και αυστηρές προϋποθέσεις από το κράτος τις εδαφικές εκτάσεις που καταπάτησαν έναντι τιμήματος.

Εξόφληση με δόσεις
Το ποσό θα υπολογίζεται με βάση τις τρέχουσες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με ποσοστό έκπτωσης και θα κλιμακώνεται ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της καταπάτησης και το είδος του ακινήτου. Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες, το τίμημα θα μπορεί να εξοφλείται σε δόσεις, οι οποίες θα διαμορφώνονται ανάλογα με το ύψος του. Θα υιοθετηθεί, δηλαδή, το μοντέλο για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων. Οσον αφορά την εξαγορά αγροτικών εκτάσεων, βασική προϋπόθεση είναι να αποδεικνύει ο κάτοχος ότι είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.

Τα οφέλη
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, η εκκολαπτόμενη ρύθμιση συνιστά λύση αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας με πολλαπλή στόχευση:

α) Την εξάλειψη ιστορικά τεκμηριωμένων κοινωνικών αδικιών και συγκρούσεων ή διεκδικήσεων κάθε μορφής, που εκδηλώνονται κάθε φορά που η Πολιτεία προσπαθεί να προστατεύσει με συγκεκριμένα μέτρα αλλά με σημαντική χρονική υστέρηση την περιουσία της.

β) Την εισροή σημαντικών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό και την αποτελεσματική προστασία της κοινόχρηστης περιουσίας του Δημοσίου, καθώς και της περιουσίας που θα αποκαλυφθεί όταν τα ακίνητα δηλωθούν μέσω του Εθνικού Κτηματολογίου.

γ) Την απελευθέρωση των αρμόδιων διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων από σημαντικό αριθμό δικών, εξόδων και γραφειοκρατικών διαδικασιών.

Πρωταθλήτρια η Κορινθία
Τα ακίνητα του Δημοσίου που έχουν καταπατηθεί στο πέρασμα των δεκαετιών είναι δεκάδες χιλιάδες, με τις υποθέσεις να λιμνάζουν εδώ και χρόνια στις δικαστικές αίθουσες. Ο χρόνος καταπάτησης αρχίζει από μερικούς μήνες και φτάνει μέχρι αρκετές δεκαετίες.

Ο βαθμός δυσκολίας του εγχειρήματος ανεβαίνει αν λάβει κανείς υπόψη ότι στα αστικά καταπατημένα κτήματα έχουν ανεγερθεί πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, ενώ δικαστικές αποφάσεις επί σχετικών προσφυγών του Δημοσίου στο μεγαλύτερο ποσοστό καταλήγουν υπέρ των καταπατητών, γιατί αυτοί στηρίζονται σε τίτλους που είτε δημιούργησαν οι ίδιοι είτε καταπατητές μετά το 1884, τη στιγμή που το Δημόσιο προβάλλει δικαιώματα ως… μοναδικός κληρονόμος του τουρκικού δημοσίου.

Τα περισσότερα καταπατημένα δημόσια ακίνηταμε πλήρη στοιχεία βρίσκονται στην Κορινθία (31.212 στρέμματα) και ακολουθούν η Εύβοια (23.443 στρέμματα), η Αττική (23.399 στρέμματα) και η Ηλεία (22.633 στρέμματα). Σημαντικός είναι και ο αριθμός των κατεχόμενων δημόσιων ακινήτων στην Αργολίδα, στη Μαγνησία, στη Λάρισα και τη Θεσσαλονίκη.

Στην κατηγορία όσων ακινήτων δεν συνοδεύονται από χάρτες, τα περισσότερα βρίσκονται στα Δωδεκάνησα (30.189 στρέμματα), στην Κοζάνη (16.660 στρέμματα) και στις Σέρρες (14.538 στρέμματα). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ακίνητα με έκταση μεγαλύτερη των 2.000 στρεμμάτων αντιπροσωπεύουν το 46% του συνόλου των κατεχόμενων δημόσιων κτημάτων, ενώ τα καταπατημένα ακίνητα άνω των 5.000 στρεμμάτων, το 21%.

Από τον Δρυ στον Τσακαλώτο: Τα πέντε νομοσχέδια που έμειναν στα συρτάρια
Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών για την οριστική τακτοποίηση της αντιδικίας χιλιάδων ιδιοκτητών με το κράτος δεν είναι το πρώτο. Για την ακρίβεια, έρχεται να προστεθεί στις αρκετές απόπειρες των τελευταίων πολλών ετών, οι οποίες όμως παρέμειναν στα συρτάρια και δεν έφτασαν ποτέ στη Βουλή. Η μοναδική ρύθμιση που ψηφίστηκε κι έγινε νόμος του κράτους ήταν εκείνη του μακρινού 1977 (Ν. 719), που προέβλεπε την εκχώρηση των καταπατημένων ακινήτων του Δημοσίου σε ιδιώτες σε χαμηλές τιμές, χωρίς όμως ουσιαστικά να εφαρμοστεί ποτέ.

  1. Από τότε σχεδόν όλες οι κυβερνήσεις επιδίωξαν τη νομιμοποίηση καταπατημένων ακινήτων. Το 1998, ο τότε υφυπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Σημίτη, Γιώργος Δρυς, είχε συντάξει σχετικό νομοσχέδιο που προέβλεπε, μεταξύ άλλων, ότι η τιμή για την εξαγορά των ακινήτων αυτών ήταν η αντικειμενική αξία τους, με εκπτώσεις για την πρώτη κατοικία, τους πολυτέκνους, τους αγρότες και τις παραμεθόριες περιοχές. Το νομοσχέδιο παραπέμφθηκε στις καλένδες.
  2. Το ζήτημα ατόνησε για κάποια χρόνια, για να επανέλθει στο προσκήνιο επί κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή. Οι πρώτες πινελιές μπήκαν το 2005, αλλά το τελικό σχέδιο νόμου καταρτίστηκε το 2009 από τον τότε υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννη Παπαθανασίου. Ως τίμημα εξαγοράς λάμβανε την αντικειμενική αξία του ακινήτου κατά τον χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης εξαγοράς. Ειδικά όσοι είχαν ανεγείρει σε καταπατημένες εκτάσεις του Δημοσίου οικοδομές τις οποίες χρησιμοποιούσαν για πρώτη κατοικία, καθώς και όσοι από αυτούς ήταν ανάπηροι ή πολύτεκνοι, θα μπορούσαν να εξαγοράσουν τις εκτάσεις καταβάλλοντας στο κράτος τα προβλεπόμενα τιμήματα με πρόσθετες εκπτώσεις από 10% έως και 30%. Επίσης, το τίμημα εξαγοράς μειωνόταν κατά 0,25% για κάθε χρόνο κατοχής πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2008. Δηλαδή, για το ελάχιστο διάστημα αυθαίρετης κατοχής των 20 ετών, το οποίο έθετε το σχέδιο νόμου ως προϋπόθεση για την υπαγωγή στις ευνοϊκές διατάξεις, η συνολική μείωση θα έφτανε το 5%.

Τελικά, ούτε αυτό το νομοσχέδιο πρόλαβε να πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή, καθώς λίγους μήνες αργότερα προκηρύχθηκαν εκλογές και η διακυβέρνηση της χώρας πέρασε στα χέρια του ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου.

  1. Το 2011 νομοθετική πρωτοβουλία για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων ανέλαβε ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου. Προέβλεπε πως το τελικό ποσό θα υπολογιζόταν επί της αντικειμενικής τιμής του ακινήτου και θα εξαρτιόταν από το είδος και τη χρήση της καταπατημένης εκτάσεως, καθώς και την εισοδηματική και οικογενειακή κατάσταση του φορολογουμένου.

Το τίμημα θα μειωνόταν κατά ένα ποσοστό για κάθε χρόνο κατοχής του ακινήτου πριν από το 2009. Περαιτέρω, κατά περίπου 10%, εφόσον ο κάτοχος είχε ανεγείρει πρώτη κατοικία στη δημόσια έκταση, και κατά επιπλέον 10%, εφόσον ήταν πολύτεκνος ή ανάπηρος. Ούτε όμως αυτό το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις κατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου και άλλες διατάξεις» έγινε νόμος του κράτους.

  1. Σχέδιο νόμου έτοιμο προς κατάθεση στη Βουλή καταρτίστηκε και το 2014 από τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Παρείχε τη δυνατότητα εξαγοράς με ευνοϊκούς όρους 28.000 ακινήτων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά είχαν καταπατηθεί για διάστημα μεγαλύτερο των 20 χρόνων. Το τίμημα για την εξαγορά ενός καταπατημένου ακινήτου θα υπολογιζόταν βάσει της χαμηλότερης αντικειμενικής αξίας του γεωγραφικού διαμερίσματος όπου βρισκόταν το ακίνητο. Το ποσό αυτό θα καταβαλλόταν είτε εφάπαξ με έκπτωση 5% είτε σε διμηνιαίες δόσεις 800 ευρώ κατά ελάχιστο καθεμία. Μπορούσαν να εξαγοραστούν τα αστικά ακίνητα, ενώ για οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων, έκταση μέχρι πέντε στρέμματα και για περιοχές που βρίσκονταν μέσα σε σχέδιο πόλης ή για οικισμούς που προϋφίστανται του έτους 1923, έκταση ίση με το ελάχιστο εμβαδόν αρτίου όσο και αγροτικά. Ενιαία έκταση μέχρι 10 στρέμματα και μέχρι 20 στρέμματα συνολικά.

Η κατάθεση του νομοσχεδίου αναβλήθηκε εξαιτίας των πολιτικών εξελίξεων με την προεδρική εκλογή και τις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Αποτέλεσε, όμως, τη βάση για ένα νέο σχέδιο νόμου, το οποίο επεξεργάστηκε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όταν ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

  1. Η ρύθμιση θα είχε μόνιμο χαρακτήρα, δηλαδή, θα μπορούσαν να κάνουν χρήση τους ανά πάσα στιγμή οι ενδιαφερόμενοι πολίτες, αρκεί να πληρούνται συγκεκριμένες περιβαλλοντικές και οικιστικές προϋποθέσεις.

Θα αφορούσε μόνο περιοχές οι οποίες είναι ενταγμένες στο σχέδιο πόλης και σε καμία περίπτωση το ΥΠΟΙΚ δεν ήταν διατεθειμένο να παραχωρήσει τίτλους ιδιοκτησίας για εκτός σχεδίου εκτάσεις. Για να ίσχυε η ρύθμιση σε μια περιοχή, θα έπρεπε, εκτός από την ένταξή της στο σχέδιο πόλης, να έχουν ολοκληρωθεί η χάραξη του αιγιαλού, η κτηματογράφηση, η ένταξη στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας και οι δασικοί χάρτες.

Βάση του υπολογισμού του τιμήματος που θα πρέπει να καταβάλει ο ιδιοκτήτης θα αποτελούσε η αντικειμενική αξία, ενώ θα προβλέπονταν εκπτώσεις για τις ευπαθείς ομάδες και πολλές δόσεις. Με την καταβολή του τιμήματος ο ενδιαφερόμενος πολίτης θα αποκτούσε αυτόματα καθαρούς και οριστικούς τίτλους ιδιοκτησίας και θα είχε το δικαίωμα να προχωρήσει σε κάθε μορφής μεταβίβαση, όπως είναι η πώληση και η γονική παροχή. Και αυτή η ρύθμιση είχε την τύχη όλων των προηγουμένων. Μένει να δούμε τι μέλλει γενέσθαι με το εκκολαπτόμενο σχέδιο νόμου της νυν ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών.

Βασίλης Παπακωνσταντόπουλος

newsbreak.gr

19 Φεβρουαρίου, 2022 /  

Κτηματολόγιο: Διευκρινιστική Οδηγία από το Ελληνικό Κτηματολόγιο για τις δασικές ιδιοκτησίες

Τον πονοκέφαλο που προκλήθηκε από το ζήτημα του ιδιοκτησιακού λόγω των δασικών χαρτών προσπαθεί να λύσει το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω χρησικτησίας και συμβολαίων προ της 1ης.7.2001.

Ετσι, το Ελληνικό Κτηματολόγιο απέστειλε στους αναδόχους μελετών κτηματογράφησης διευκρινιστική οδηγία -σε συνέχεια αντίστοιχής εγκυκλίου του ΥΠΕΝ- για το τι ισχύει σε Επτάνησα, Κύθηρα-Αντικύθηρα, Κρήτη, σε κάποια νησιά του Αιγαίου και Ιονίου, αλλά και τη Μάνη. Μεταξύ των όσων αναφέρονται, ξεκαθαρίζεται σε ποιες περιπτώσεις, δάση, δασικές, χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις, προκρίνεται ως ιδιοκτήτης το Δημόσιο και σε ποιες ο ιδιώτης.

Σύμφωνα με το άρθρο 62 του Ν. 998/1979 (όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4821/2021), το βάρος απόδειξης ιδιοκτησίας μεταξύ Δημοσίου και ιδιώτη σε δάση, δασικές εκτάσεις, χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις πέφτει στον ιδιώτη, εκτός από τις παραπάνω περιοχές.

Οπως προκύπτει, το Δημόσιο θα πρέπει να έχει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας, δηλαδή:

– Τίτλος ιδιοκτησίας (πώληση, δωρεά, κήρυξη της απαλλοτρίωσης υπέρ του Δημοσίου μετά την καταβολή της αποζημίωσης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και η από 18-9-1952 σύμβαση μεταξύ του Δημοσίου και της Εκκλησίας της Ελλάδας).

– Πράξεις μίσθωσης ή παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης.

– Πράξεις αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας (πράξεις διαχείρισης των δημόσιων δασών και δασικών εκτάσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις του Δασικού Κώδικα).

– Δικαστικές αποφάσεις και απορριπτικές γνωμοδότησεις των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών, καθώς και υπουργικές αποφάσεις αποδοχής τους.

Αντίστοιχα, ο ιδιώτης θα πρέπει να έχει: τίτλο μέχρι την 1η/7/2001 (αυτού και των δικαιοπαρόχων του), ανεξαρτήτως του πότε μεταγράφηκε στο υποθηκοφυλακείο ή του ό,τι ισχύει στο άρθρο 10 του Ν. 32088/2003 (π.χ. ιδιωτικά δάση, δικαστικές αποφάσεις κ.λπ.).

Τι συμβαίνει όμως ανά περιοχή; Στη Μάνη, εάν το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας ισχύει ό,τι ισχύει μεταξύ των ιδιωτών.

– Στα Κύθηρα-Αντικύθηρα, το Ελληνικό Δημόσιο προκρίνεται μόνο με τίτλους κτήσης, αλλιώς επίσης ισχύει ό,τι ισχύει μεταξύ των ιδιωτών.

– Σε Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, ο ιδιώτης προκρίνεται, εφόσον το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας, είτε με τίτλο μέχρι τη 1η/7/2001 (αυτού και των δικαιοπαρόχων του) είτε ο ιδιώτης έχει αποδεδειγμένα συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο χρησικτησίας μέχρι το 1915 (ο θεσμός της χρησικτησίας ίσχυσε στην Κρήτη μέχρι τη 12η-9-1915).

– Στις Κυκλάδες τώρα, ο ιδιώτης δεν μπορεί να επικαλεστεί χρησικτησία, επομένως για να προκριθεί πρέπει να έχει τίτλο μέχρι την 1η/7/2021.

– Στα Επτάνησα, ο ιδιώτης προκρίνεται, εφόσον το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας είτε με τίτλο μέχρι την 1η/7/2001 (αυτού και των δικαιοπαρόχων του) είτε ο ιδιώτης έχει αποδεδειγμένα συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο χρησικτησίας την 22α.02.1946 (οπότε και ίσχυε στις περιοχές αυτές ο Ιόνιος Αστικός Κώδικας, που προέβλεπε τη χρησικτησία).

– Στα Δωδεκάνησα (πλην Ρόδου, Κω και σε τμήμα της Λέρου) είναι λίγο πιο πολύπλοκα τα πράγματα. Εκταση που έχει χαρακτηριστεί ως δασική για την οποία το Δημόσιο διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας, ενώ και ο ιδιώτης επικαλείται μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας που έχει συνταχθεί έως τη 1η.7.2001: προκρίνεται ο ιδιώτης μόνον εφόσον αποδείξει α) δεκαετή νομή και κατοχή έως τη 10η.1.1949 και β) αδιατάρακτη και καλόπιστη νομή και κατοχή με διανοία κυρίου έκτοτε, άλλως αποδίδεται στο Δημόσιο.

Παράλληλα, για έκταση που έχει χαρακτηριστεί ως δασική για την οποία το Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας, ενώ ο ιδιώτης επικαλείται μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας που έχει συνταχθεί έως την 1η.7.2001: προκρίνεται ο ιδιώτης.

Τέλος, για έκταση που έχει χαρακτηριστεί ως δασική για την οποία το Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ενώ ο ιδιώτης επικαλείται χρησικτησία: προκρίνεται ο ιδιώτης μόνον εφόσον αποδείξει α) δεκαετή νομή και κατοχή έως τη 10η. 1.1949 και β) αδιατάρακτη και καλόπιστη νομή και κατοχή με διανοία κυρίου έκτοτε, άλλως αποδίδεται στο Δημόσιο.

άρθρο eleftherostypos.gr: ΜΑΡΙΝΑ ΞΥΠΝΗΤΟΥ

 

28 Δεκεμβρίου, 2021 /