Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
baklatsi@yahoo.gr

Συνεχίζεται η διαδικασία κατάρτισης του Κτηματολογίου και πλέον στις περισσότερες περιοχές γίνονται οι αναρτήσεις των στοιχείων των αρχικών εγγραφών, σύμφωνα με τις δηλώσεις ιδιοκτησίας που υποβλήθηκαν απο τους δικαιούχους ακινήτων.

Πολλά όμως είναι τα ακίνητα, κυρίως στις ορεινές, αλλά και νησιωτικές περιοχές της χώρας για τα οποία το Ελληνικό Δημόσιο έκανε δήλωση ιδιοκτησίας, λόγω χαρακτηρισμού τους ως δασικά στους δασικούς χάρτες που κατήρτισαν οι διευθύνσεις δασών. Σ’ αυτά τα ακίνητα το κτηματολόγιο ενέγραψε ως δικαιούχο το Δημόσιο, σύμφωνα με το τεκμήριο κυριότητας που θεσπίστηκε υπέρ του Δημοσίου με το β.δ. 17.11.1836 «περί ιδιωτικών δασών» και το ισχύον σήμερα αντίστοιχο τεκμήριο κυριότητας του Ν. 998/ 1979 και θεωρούνται ότι είναι δημόσια μέχρι της αναγνωρίσεώς τους ως ιδιωτικά. Κατ’ εξαίρεση η διάταξη αυτή δεν ισχύει στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης όπως αυτή ορίζεται από τα διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης.

Ως προς τα λοιπά δάση και δασικές εκτάσεις, εφόσον αυτά δεν είναι ιδιωτικά τότε κατά τεκμήριο θεωρούνται ότι ανήκουν κατά κυριότητα στο ελληνικό Δημόσιο, εφόσον κατά το χρόνο περιέλευσής τους στο Ελληνικό Δημόσιο είχαν τον χαρακτήρα δασικής έκτασης. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο χαρακτήρας του γεωτεμαχίου ως δασικού ή μη, αφορά μόνο τον χαρακτηρισμό της ορισμένης έκτασης και δεν συνεπάγεται αναγνώρισης κυριότητας.

Συνεπώς, εάν ένα γεωτεμάχιο θεωρείται ή χαρακτηρίζεται σήμερα από το Δημόσιο ως δασική έκταση, αυτό δε συνεπάγεται αυτόματα ότι ανήκει και στο Δημόσιο, αλλά εξετάζεται κατά περίπτωση ποια ήταν η κατάσταση του ακινήτου κατά το χρόνο που αυτό περιήλθε στο Δημόσιο.

Ηδη η «μάχη» της αναγνώρισης των ιδιωτικών εκτάσεων απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου, ξεκίνησε με τις αιτήσεις διόρθωσης (ενστάσεις) που καταθέτουν χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, όταν ενημερώθηκαν από το κτηματολόγιο ότι τα ακίνητα που δηλώθηκαν ή τμήμα αυτών δεν υπολογίστηκαν στην ιδιοκτησία τους, αλλά καταχωρήθηκε στο Ελληνικό Δημόσιο. Προκειμένου λοιπόν, να κερδηθούν οι υποβληθείσες ενστάσεις, θα πρέπει να συνοδεύονται με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι, η έκταση περιήλθε στον ιδιώτη με νόμιμο τρόπο. Από την άλλη πλευρά το κτηματολόγιο απέστειλε ενημερωτικό έγγραφο στους αναδόχους μελετητές του κτηματολογίου, με το οποίο τους ενημερώνει σε ποιες περιπτώσεις δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας το δημόσιο και επομένως μπορούν να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις των ιδιωτών.

• Σε ποιες περιπτώσεις δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας το δημόσιο;

Το δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε δάση και δασικές εν γένει εκτάσεις για τις παρακάτω περιπτώσεις:

1. Αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικά

α) Με τη διαδικασία του νόμου από 17/29 Νοεμβρίου 136 «Περί ιδιωτικών δασών».

β) Με τις διατάξεις Νόμου του 1888 «Περί διακρίσεως και οροθεσίας των δασών», εφόσον συντάχθηκαν πρωτόκολλα αποτερματισμού.

γ) Με αμετάκλητες αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων, στις οποίες διάδικος, αρχικός ή κατά παρέμβαση, ήταν το Ελληνικό Δημόσιο.

δ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας, που εκδόθηκαν μετά από γνωμοδοτήσεις των Συμβουλίων επί ιδιοκτησιακών θεμάτων, καθώς και με αποφάσεις των Γενικών Διοικητών και του Επιτρόπου Διοίκησης, με τις οποίες κρίθηκαν ιδιοκτησιακές υποθέσεις.

ε) Με αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου του Υπουργείου Γεωργίας του Ν. 2201/1920 και του Ν.Δ. 21 Σεπτεμβρίου 1926.

στ) Με αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας κατά τις διατάξεις του Ν.Δ. 841/1941 «περί λήψεως εκτάκτων μέτρων δια την εκμετάλλευσιν και διαχείρισιν των δασών, λόγω των εκ του πολέμου δημιουργηθεισών συνθηκών», του Ν.Δ. 2501/1953 «περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως ενίων διατάξεων των περί δασών νόμων» και του Δασικού Κώδικα (Ν.Δ. 86/1969).

ζ) Με τις διατάξεις του διατάγματος 2468/1917 και του Ν. 1072/1917.

η) Με αποφάσεις νομαρχών κατά τις διατάξεις του Ν. 998/1979.

θ) Με τις διατάξεις του ν. 248/1976 και με τη διαδικασία των άρθρων 12 του ιδίου σύμφωνα με τα οποία δεν αποτελούν δάσος ή δασική έκταση και αν ακόμη απέκτησαν μεταγενεστέρως δασικό χαρακτήρα, εφόσον έχουν εκδοθεί για τις εκτάσεις αυτές ή για τμήματα τους μέχρι τις 31.3.2011 από τις αρμόδιες δασικές αρχές διοικητικές πράξεις.

ι) Με τις διατάξεις του «Αγροτικού Κώδικα».

κ) Με τις διατάξεις του ν. δ. 2185/1952 «περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως κτημάτων προς αποκατάστασιν ακτημόνων καλλιεργητών και κτηνοτρόφων», που αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικές με τις αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων.

λ) Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3147/2003.

μ) Σύμφωνα με τις καταχωρήσεις στα κτηματολογικά βιβλία του Κτηματολογίου Ρόδου και Κω – Λέρου.

2. Παραχωρήθηκαν κατά κυριότητα:

α) Με τις διατάξεις των νόμων ΤΣΤΕ/16.10.1856 και ΥΛΑ/25.3.1871 και των μετέπειτα εκδοθέντων νόμων, με τους οποίους εκποιήθηκαν ή παραχωρήθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών ή την Αεροπορική Άμυνα δημόσια κτήματα, ανεξαρτήτως του χρόνου εκποίησης ή παραχώρησης και της μορφής των κτημάτων.

β) Με τις διατάξεις των προϊσχυσάντων δασικών κωδίκων των νόμων 2636/1924, 3077/1924, 3542/1928, του Ν. 4173/1929, του Α.Ν. 857/1937 «περί παραχωρήσεως δημοσίων και κοινοτικών δασικών εκτάσεων δια σκοπούς γεωργικούς και δενδροκομικής εκμεταλλεύσεως» και του Ν.Δ. 86/1969.

γ) Με τις διατάξεις του Ν. 4108/1929 «περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινών της νομοθεσίας περί δήμων και κοινοτήτων».

δ) Με το Ν.Δ. από 17/18.10.1923 «περί παραχωρήσεως κυριότητας δασών ρητινευομένων υπό ιδιωτών» και το Ν.Δ. 2501/1953.

ε) Με τις διατάξεις του Ν. 998/1979, του Ν. 1734/1987, καθώς και άλλων διατάξεων της δασικής νομοθεσίας.

3. Περιήλθαν «κατά κυριότητα» στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) Στους υπερθεματιστές, μετά από κατακυρωτικές εκθέσεις δημόσιων αναγκαστικών πλειστηριασμών, εφόσον δεν ασκήθηκε εμπρόθεσμα διεκδικητική αγωγή ή ανακοπή.

β) Σε τρίτους, βάσει συμβιβαστικών πράξεων με το Ελληνικό Δημόσιο, κατά τη διαδικασία του ν. 1884/1990, όπως αυτό τροποποιήθηκε, εφόσον αντικείμενο της συμβιβαστικής πράξης έχει αποτελέσει η κυριότητα της έκτασης και όχι οποιοδήποτε άλλο δικαίωμα τρίτων σε αυτήν.

γ) Από διαχωρισμό υπέρ των Ταμείων Εφέδρων Πολεμιστών Κρήτης και των Μονών βάσει του ν. 3345/1925.

δ) Σε τρίτους από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, με την προϋπόθεση ότι τα κτήματα αυτά είχαν παραδοθεί στην Ε.Τ.Ε. με πρωτόκολλο παραδόσεως και παραλαβής.

ε) Στην εγχώρια περιουσία των Νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων κατά τις διατάξεις του Ν.416/1984.

στ) Με τις διατάξεις των άρθρων 13 και 18 του Ν.3208/2003, περί διακατεχομένων δασών και κατασκηνώσεις – παιδικές εξοχές

ζ) Κατόπιν αδείας του Υπουργού Γεωργίας κατ’ εφαρμογή του από 3.9.1924 νομοθετικού διατάγματος που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 3250/1924, εφόσον η άδεια μεταβίβασης δεν ανακλήθηκε ούτε ακυρώθηκε με δικαστική απόφαση.

4. Για τις περιπτώσεις των δασωμένων αγρών

Κατ’ εφαρμογή του άρθρου 67 του ν.998/79 και προκειμένου για αγρούς που άλλαξαν μορφή, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης που αναγνωρίζει τις εκτάσεις αυτές ως ιδιωτικές, με βάση τους τίτλους ιδιοκτησίας που ανάγονται πριν την 23/2/1946 και έχουν μεταγραφεί.

5. Υπάρχουν έγραφα (συμβόλαια προ του έτους 1885) που αποδεικνύουν έκτακτη χρησικτησία, για την οποία θα έχει συμπληρωθεί ο χρόνος της τριακονταετούς νομής με καλή πίστη έως την 11-9-1915.
6. Εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας.

Σύμφωνα με τη διάταξη του ν.998/1979, όπως αυτός τροποποιήθηκε ζητούνται τα ακόλουθα:

Α) για οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν πριν την 11-6-1975 να προσκομισθεί:

1. i) Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή Υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχ/κου περί μη ανάκλησης ή ακύρωσης της οικοδομικής άδειας.
2. ii) Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα που να βεβαιώνει ο μηχανικός για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει.

B) Ομοίως, τα ανωτέρω υπό το Α, ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν την ισχύ του ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως 2011, για μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσής τους.

Γ) Τα κτίρια προϋφιστάμενα του 1955, θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η ως άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου. Στη περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου θα προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και θα βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955.

Εκεί που περίμεναν χιλιάδες ιδιοκτήτες γης, ότι θα μπορέσουν να ξεμπλοκάρουν τις ιδιοκτησίες τους και θα τους δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία να καταθέσουν αντιρρήσεις για τις εκτάσεις τους, που χαρακτηρίστηκαν εσφαλμένα ως δασικές χωρίς να λάβουν γνώση , όπως μάλιστα τους υποσχέθηκε η κυβέρνηση με την ψήφιση του περιβαλλοντικού νόμου 4685/20 και καθόρισε με την 64663/2956/ 8 Ιουλίου 2020 απόφαση του ο Υπουργός Περιβάλλοντος , εν τούτοις με νέα εγκύκλιο στις 14-01-21 (‘όπως αναφέραμε σε προηγούμενο άρθρο) που έστειλε ο νέος Υφυπουργός Περιβάλλοντος για θέματα Δασικών Χαρτών , ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ , αλλά οι αντιρρήσεις θα περιοριστούν ΜΟΝΟ στο αναμορφούμενο τμήμα .

Έτσι χάνουν το δικαίωμα να κάνουν Αντιρρήσεις , χιλιάδες πολίτες που έχουν ακίνητα σε περιοχές με κυρωμένο δασικό χάρτη και το τελευταίο διάστημα ενημερώθηκαν κατά τη σύνταξη του κτηματολογίου στην περιοχή τους , ότι οι εκτάσεις τους είναι δασικές και επειδή δεν έκανα αντίρρηση θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο , ή στην καλύτερη των περιπτώσεων θα έχουν έναν δασωμένο αγρό αν «κερδίσουν» το ιδιοκτησιακό καθεστώς, κάτι πολύ δύσκολο , αφού οι περισσότεροι στερούνται παλιών συμβολαίων.

Επίσης από τα σύννεφα θα πέσουν και οι αγρότες που έλαβαν την επιδότηση το 2020 από τον ΟΠΕΚΕ για τις εκτάσεις που είναι δασικές πιστεύοντας ότι αποχαρακτηρίστηκαν , αλλά μετά την αναμόρφωση του δασικού χάρτη θα δούνε πάλι τις εκτάσεις τους να παραμένουν δασικές γιατί δεν τις κατέχουν με νόμιμες διοικητικές πράξεις.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

1. Τον Μάιο του 2020 ψήφισε η κυβέρνηση το Νόμο 4685/2020 «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας,… και λοιπές διατάξεις». Ένα από τα σοβαρά ζητήματα που είχε ως αντικείμενο ο νόμος ήταν και η επίλυση ζητημάτων που προέκυψαν κατά την ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών όπως : αγροτικές εκτάσεις με απόφαση της διοίκησης και κτίρια με οικοδομικές άδειες , που χαρακτηρίστηκαν ως δασικές , η πληρωμή των ενισχύσεων στους αγρότες για τις εκτάσεις που ξεχερσώθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ , οι οικιστικές πυκνότητες καθώς και η επίσπευση της διαδικασίας εξέτασης των 170.000 αντιρρήσεων που έγιναν από τους πολίτες και άλλες ρυθμίσεις. Ο νόμος μέσα από «σφιχτές» προθεσμίες έδινε το δικαίωμα της αναμόρφωσης και τροποποίησης των δασικών χαρτών και στη συνέχεια των ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΩΝ από τους πολίτες όπως αυτή προβλέπεται στα άρθρα 15 επ. του ν. 3889/2010 (Α’ 182) , ώστε να δημιουργηθούν όσο το δυνατόν ορθότεροι δασικοί χάρτες και να ολοκληρωθεί η διαδικασία του δασολογίου και του κτηματολογίου μέσα στο 2021.
2. Στη συνέχεια με την υπ΄ αριθμ.  Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956 (ΦΕΚ 2773/Β/8-7-2020) απόφαση του  ο Υπουργός Περιβάλλοντος  καθόρισε επακριβώς  ποιες  διοικητικές πράξεις θα λαμβάνονται υπόψη από τις διευθύνσεις δασών , τις τεχνικές  προδιαγραφές  και την  διαδικασία  για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των νέων  δασικών χαρτών κατά το άρθρο 48 του ν. 4685/2020. Σύμφωνα με το ΆΡΘΡΟ 7 της Υ.Α. «Οι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται σε εφαρμογή της παραγράφου 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, σε όποιο στάδιο αυτοί βρίσκονται, προκειμένου να συμπεριλάβουν τις διοικητικές πράξεις των άρθρων 1 και 2. Οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων, μετά την κατά τα ανωτέρω αναμόρφωση και τροποποίηση, αναρτώνται εκ νέου στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένων και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων τους ………..».
3. Με το  Α. Π.: ΥΠΕΝ/∆Π∆/92828/4471/ 28-09-2020  έγγραφο του ο Γ.Γ. ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ, απέστειλε στις  Διευθύνσεις Δασών εγκύκλιο με θέμα: «Οδηγίες εφαρμογής της διάταξης της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 (Α΄92) και της υπ’ αριθμ. 64663/2956/2020 (Β΄ 2773) Υπουργικής Απόφασης με τίτλο «Καθορισμός διοικητικών πράξεων, τεχνικών προδιαγραφών – διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των δασικών χαρτών» », προκειμένου να γίνει η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ  ΔΑΣΙΚΩΝ ΧΑΡΤΩΝ.
4. Ακολούθως με το Α. Π.: ΥΠΕΝ/∆∆ΕΥ/123007/3541 21-12-2020 έγγραφο του ο Γ.Γ. ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ, απέστειλε στις  Διευθύνσεις Δασών   ΝΕΑ εγκύκλιο  με θέμα: «Προετοιμασία για την ανάρτηση του δασικού χάρτη», με την οποία ενημερώνει ότι οι  Δήμοι δεν προσκόμισαν τα εγκεκριμένα όρια σχεδίων  (ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής, εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, κ.α.) για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών  , με αποτέλεσμα οι περιοχές να  εξαιρεθούν, επί του παρόντος, της θεώρησης και ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΏΝ  ΧΑΡΤΩΝ.
5. Στη συνέχεια  με το Α. Π.: ΥΠΕΝ/ΔΔΕΥ/2344/83: 12-01-2021 ,  έγγραφο του Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ  ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΑΣΩΝ  & ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ απέστειλε στις  Διευθύνσεις Δασών   ΝΕΑ εγκύκλιο  με θέμα:  «Προγραμματισμός Αναρτήσεων Δασικών Χαρτών» , σύμφωνα με το οποίο  από τις 15-01-2021 έως τις  26-02-2021  θα  πραγματοποιηθεί σταδιακά η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΏΝ  ΧΑΡΤΩΝ  από τις 57 Διευθύνσεις Δασών της Χώρας.
6. Δύο μέρες μετά στις  14-01-2021  με το υπ΄ αρ. 3295/104  έγγραφο του  Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΥΡΑΣ απέστειλε  εγκύκλιο  στις Διευθύνσεις Δασών  με θέμα : «Ανάρτηση αναμορφωμένων δασικών χαρτών, σε εφαρμογή της παρ. 10 άρθρου 48 ν. 4685/2020» , με την οποία διευκρινίζει μία σειρά ζητημάτων  ενόψει της επικείμενης ανάρτησης των αναμορφωθέντων και τροποποιηθέντων δασικών χαρτών . Σύμφωνα με την εγκύκλιο  «…. για τους  δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν και κυρώθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, αντιρρήσεις δέχεται μόνο το αναμορφούμενο τμήμα του δασικού χάρτη…….».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

H διαδικασία της αναμόρφωσης έπρεπε να κλείσει σύμφωνα με το νόμο  4685/2020 τον Αύγουστο του 2020  , αλλά  λόγω  της έλλειψης  προσωπικού και  του κορονοιού έχει παραταθεί πολύ,  με αποτέλεσμα να  κινδυνεύει η  έγκαιρη υλοποίηση του έργου του κτηματολογίου και να υπάρξουν κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Υπουργική Απόφαση  ( ΦΕΚ 2773 Β/2020)  ερμήνευσε  την παράγραφο 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 . Σύμφωνα με το ΆΡΘΡΟ 7 της Υ.Α.  «Οι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται σε εφαρμογή της παραγράφου 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, σε όποιο στάδιο αυτοί βρίσκονται, προκειμένου να συμπεριλάβουν τις διοικητικές πράξεις των άρθρων 1 και 2. Οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων, μετά την κατά τα ανωτέρω αναμόρφωση και τροποποίηση, αναρτώνται εκ νέου στο ΣΥΝΟΛΟ τους, συμπεριλαμβανομένων και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων τους ………..».

Η  από 8-7-20 Υπουργική Απόφαση  ( ΦΕΚ 2773 Β/2020)  που καθόριζε ποιες διοικητικές πράξεις   εντάσσονται στη δασική νομοθεσία  ,  είχε πολλά «κενά»,  με αποτέλεσμα μετά από ερωτήματα των διευθύνσεων δασών να χρειαστεί να εκδοθεί τέλος Σεπτεμβρίου του 2020  από το ΥΠΕΝ  ,  διευκρινιστική εγκύκλιος με οδηγίες  , για  την κοινή αντιμετώπιση  αιτημάτων πολιτών  αποχαρακτηρισμού  εκτάσεων από την διοίκηση.

Με την από   14-01-2021  (αρ.  πρωτ. 3295/104 ) εγκύκλιο  του  Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΥΡΑΣ , δίνεται ΝΕΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ  στην εφαρμογή της παρ. 10 άρθρου 48 ν. 4685/2020. Σύμφωνα με την εγκύκλιο  «…. για τους  δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν και κυρώθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, αντιρρήσεις δέχεται ΜΟΝΟ  το αναμορφούμενο τμήμα του δασικού χάρτη…….».

Οι πολίτες  για έξι μήνες ( από τον Ιούλιο του 2020 έως τις 14 Ιανουαρίου του 2021) ενημερώνονταν από τις διευθύνσεις δασών της χώρας ότι θα «ανοίξουν» ξανά οι  Αντιρρήσεις  για το ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ   μετά την αναμόρφωση του Δασικού Χάρτη , σύμφωνα με το άρθρο 7 της Υπουργικής απόφασης 64663/2956 ( ΦΕΚ 2773/8-7-20).

Όμως εξαιτίας της προσφυγής στο  Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), που αναμένεται να συζητηθεί μετά από αναβολές στις 5 Μαρτίου 2021, των Περιβαλλοντικών Οργανώσεων, του ΓΕΩΤΕΕ και των Δασολόγων,   κατά του περιβαλλοντικού νόμου  και της Υπουργικής Απόφασης, επικαλούμενοι ότι :  ακυρώνονται στην πράξη οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες, διότι  η απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας αίρει αναδρομικά την αποδεικτική ισχύ όλων ανεξαιρέτως των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη,  τροποποιήθηκαν οι εξαιρέσεις από το δασικό χάρτη με την προσθήκη σειράς αμφιβόλου εγκυρότητας  διοικητικών πράξεων, ενώ  άλλαξαν  και οι προδιαγραφές κατάρτισης των δασικών χαρτών, εξαιρώντας και δασικές περιοχές. Η προσφυγή στο  Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αναμένεται να συζητηθεί μετά από αναβολές στις 5 Μαρτίου 2021. Προφανώς, το Υπουργείο Περιβάλλοντος  για να αιτιολογήσει  ενώπιον του ΣτΕ , τις  νομοθετικές του  αλλαγές στη δασική νομοθεσία  και για να αποδείξει ότι δεν ακυρώνει στην πράξη την ισχύ των κυρωμένων δασικών χαρτών , ΞΑΦΝΙΚΑ  έξι μήνες μετά  παίρνει πίσω την Υπουργική Απόφαση    που καθόριζε  ότι ο Αναθεωρημένος Δασικός Χάρτης θα αναρτηθεί  ξανά στο Σύνολο του, συμπεριλαμβανομένου και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων  τους , και με την χθεσινή  εγκύκλιο του Υφυπουργού Περιβάλλοντος  καθορίζει ότι  Αντιρρήσεις θα δέχεται ΜΟΝΟ ΤΟ ΑΝΑΜΟΡΦΟΥΜΕΝΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ.

Επομένως οι αντιρρήσεις θα  είναι περιορισμένες και θα αφορούν   τις Οικιστικές Πυκνότητες, περιοχές με ιώδες περίγραμμα που συμπεριελάμβαναν  αυθαίρετα κτίσματα , και  είχαν εξαιρεθεί στην πρώτη ανάρτηση και κύρωση  των Δασικών Χαρτών και με απόφαση του το ΣτΕ ζήτησε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη.

Οι Δήμοι δεν έστειλαν, ως όφειλαν μέχρι  σήμερα,  τα εγκεκριμένα όρια σχεδίων  (ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής, εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, κ.α.) για  να συμπεριληφθούν στην αναμόρφωση των δασικών χαρτών  , με αποτέλεσμα  να εξαιρούνται  ακόμα και τώρα  περιοχές με δασικό χαρακτήρα  από την ανάρτηση  των Αναμορφωμένων Δασικών Χαρτών.

Αξίζει να σημειώσουμε πως εγκλωβισμένοι βρίσκονται και εννέα χιλιάδες ιδιοκτήτες  οικοπέδων στο Πήλιο , των οποίων οι ιδιοκτησίες  βρίσκονται  εκτός σχεδίου  πλέον ,  μετά την υπ΄αριθμ. 1268/2019 απόφαση του ΣτΕ,   με την οποία ακυρώθηκαν τα  Όρια Οικισμών του  Πηλίου.  Οι ιδιοκτήτες αυτοί ενημερώθηκαν πρόσφατα από το Κτηματολόγιο  κατά την ανάρτηση των κτηματολογικών πινάκων , ότι η ιδιοκτησία τους διεκδικείται από το Ελληνικό Δημόσιο , λόγω δασικών χαρτών και όσοι  επιθυμούν  θα πρέπει να υποβάλλουν ένσταση μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου του 2021 για να αναγνωρίσουν  ιδιοκτησιακά τις εκτάσεις τους και να επιλύσουν το θέμα με το δασαρχείο, το οποίο μέχρι σήμερα παραμένει άλυτο και για αυτό περίμεναν να κάνουν Αντιρρήσεις κατά την ανάρτηση του νέου δασικού χάρτη .

Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής  δεν  έχει δώσει λύση  το Υπουργείο στο μεγάλο θέμα των ξεχερσωμένων εκτάσεων  χιλιάδων αγροτών που έκαναν  αίτηση εξαγοράς , η οποία όμως διάταξη κρίθηκε μη νόμιμη από το ΣτΕ και οι εκτάσεις παραμένουν δασικές.

Άρθρο της

Γραμματή Μπακλατσή
Τοπογράφος Μηχανικός

Στην εγκύκλιο του ΥΠΕΝ, με θέμα: «Οδηγίες εφαρμογής της διάταξης της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 (Α’92) και της υπ’ αριθμ. 64663/2956/2020 (Β’ 2773) Υπουργικής Απόφασης με τίτλο «Καθορισμός διοικητικών πράξεων, τεχνικών προδιαγραφών – διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των δασικών χαρτών»  την οποία  υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, κ. Κων/νος Αραβώσης ρυθμίζονται θέματα όπως:

• Οικοδομικές άδειες, εκδοθείσες πριν την 11.06.1975.
• Μεταβιβάσεις ακινήτων και επικείμενη αναμόρφωση των δασικών χαρτών.
• Εποικιστικές εκτάσεις, που διατηρούν το δασικό τους χαρακτήρα ή απώλεσαν τη δασική μορφή μετά την 11.06.1975.
• Τρόπος χειρισμού εκτάσεων, που δεν περιήλθαν οριστικά, κατά κυριότητα στους μπασταινουχικούς νομείς (Iμλιάκια (άρθρα 287 επ. Αγροτικού Κώδικα)
• Εκτάσεις που στα παραχωρητήρια χαρακτηρίζονται ως «δασοφυτεία», «μάνδρα». «στανότοπος», «δάσος», «γεοσότοπος».

Υπαγωγές δασικών αυθαιρέτων

Δασικές εκτάσεις στις οποίες έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα, που εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση μετά το 1975, κατ’ εφαρμογή των εκάστοτε ισχυουσών σχετικών διατάξεων των νόμων 720/1977, 1337/1983, 1577/1985, 4014/2011 και 4178/2013.

Ειδικά για τα δασικά αυθαίρετα, που αφορούν σε «κατασκευές καθ’ υπέρβαση της αδείας» αναφέρεται ότι: Κατασκευές καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής αδείας, εάν μεν κείνται εντός της επιφάνειας που εξαιρείται από τη δασική νομοθεσία, ως όλως αναγκαία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής αδείας, τακτοποιούνται σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις της κείμενης πολεοδομικής νομοθεσίας. Άλλως, εάν δηλαδή βρίσκονται εκτός της αναγκαίας επιφάνειας, σε έκταση δασικού χαρακτήρα δεν μπορούν να τακτοποιηθούν πολεοδομικά.

Τυχόν ήδη διενεργηθείσα, μετά το 2011, υπαγωγή στις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί αυθαιρέτων, κατασκευής, καθ’ υπέρβαση οικοδομικής αδείας, εκδοθείσας πριν το 2011, δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της τελευταίας, εξαιρούμενης ωστόσο στην περίπτωση αυτή από τη δασική νομοθεσία, κατ ́ εφαρμογή της διάταξης του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, της όλως αναγκαίας επιφάνειας για την ανέγερση του κτίσματος που προέβλεπε η άδεια και όχι και των τυχόν υπερβάσεων αυτής».

Ολόκληρη η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ

Ολόκληρη η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ, που απευθύνεται προς τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις Γενικές Διευθύνσεις Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων Διευθύνσεις Συντονισμού & Επιθεώρησης Δασών Διευθύνσεις Δασών, με θέμα: «Οδηγίες εφαρμογής της διάταξης της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 (Α’92) και της υπ’ αριθμ. 64663/2956/2020 (Β’ 2773) Υπουργικής Απόφασης με τίτλο «Καθορισμός διοικητικών πράξεων, τεχνικών προδιαγραφών – διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των δασικών χαρτών» (ΑΔΑ:ΩΛΒΜ4653Π8-ΖΚΧ)» έχει ως εξής:

-«Σε συνέχεια ερωτημάτων που υπεβλήθησαν στην Υπηρεσία μας, σχετικά με την εφαρμογή της διάταξης της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 (Α’92) για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση των δασικών χαρτών και της εκδοθείσας κατ’ εξουσιοδότηση του ως άνω νόμου υπ’ αριθμ. 64663/2956/2020 (Β’2773) Υπουργικής Απόφασης, περί καθορισμού των διοικητικών πράξεων, των τεχνικών προδιαγραφών και της διαδικασίας για την ως άνω αναμόρφωση, παρέχουμε κατ’ άρθρο της ως άνω απόφασης τις κάτωθι οδηγίες :

Α’ ΜΕΡΟΣ

Άρθρο 2 (διοικητικές πράξεις της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει σήμερα)

Α. Εποικιστικές εκτάσεις, που διατηρούν το δασικό τους χαρακτήρα ή απώλεσαν τη δασική μορφή μετά την 11.06.1975.

Εποικιστικές εκτάσεις που διατηρούν το δασικό τους χαρακτήρα ή απώλεσαν τη δασική μορφή μετά την 11.06.1975, υπάγονται στη δασική νομοθεσία και στη διαχείριση των δασικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το ν. 4061/2012 (Α’ 66), με τον οποίο η διαχείριση των εποικιστικών εκτάσεων δασικής μορφής περιήλθε στις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες, εκτός αν αποτελούν κλήρους της αγροτικής νομοθεσίας, οι οποίοι εκχερσώθηκαν για αγροτική χρήση πριν την ισχύ του ν. 4061/2012 (πρβλ. σχετικά με τα ανωτέρω, ν. 4061/2012, άρθρο 1 και τη διάταξη της παρ. 17, όπως ισχύει, του άρθρου 36 του ως άνω νόμου, κατά τα πεί λέξει οριζόμενα στην οποία «17. Δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας διαθέσιμα ή κοινόχρηστα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεμάχια και εκχερσώθηκαν για το λόγο αυτόν πριν την ισχύ του παρόντος νόμου, καθώς και εκτάσεις δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα της περίπτωσης α’της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, που περιελήφθησαν στον κτηματολογικό πίνακα κυρωμένου αναδασμού του άρθρου 15 του ν. 647/1977 (Α’ 242) και έχουν αποδοθεί σε δικαιούχους. Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν, σύμφωνα με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας για την προστασία τους ανακαλούνται»).

Β. Διοικητικές πράξεις παρ. 8 άρθρου 2.

Στην ανωτέρω περίπτωση εμπίπτουν, μεταξύ άλλων, παραχωρήσεις ανταλλάξιμων αγροτικών ακινήτων και ανταλλάξιμων βοσκοτόπων.

Ειδικώς ως προς τον τρόπο χειρισμού των ανταλλάξιμων βοσκοτόπων επισημαίνεται ότι ισχύει και επ’ αυτών η περ. 3 του άρθρου 3 της Υπουργικής Απόφασης, δηλαδή αν φέρουν στο δασικό χάρτη χαρακτηρισμό ΔΔ, «ο χαρακτηρισμός παραμένει με ειδική δευτερεύουσα πληροφορία στο δασικό χάρτη ότι καταλαμβάνονται από πράξεις της διοίκησης και ασκούνται ελεύθερα δικαιώματα βόσκησης από τους ιδιοκτήτες ή τους μισθωτές».

Όσον αφορά την αποτύπωση των ανταλλάξιμων εκτάσεων – σε περίπτωση που δεν υπάρχουν τοπογραφικά διαγράμματα ή τα παραχωρητήρια συνοδεύονται από σκαριφήματα – απαιτείται η προσκόμιση εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος με συντεταγμένες κορυφών βασισμένες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ ’87, στο οποίο θα αποτυπώνεται η έκταση και θα βεβαιώνεται από τον συντάξαντα μηχανικό τα εξής: 1) Αν η ανταλλάξιμη έκταση περιλαμβάνεται σε διαγράμματα διανομών και αναδασμών, θα βεβαιώνεται ότι η υπόψη έκταση ταυτίζεται ή αποτελεί μέρος του τεμαχίου διανομής ή του αναδασμού, 2) αν τυχόν υπάρχει διάγραμμα του τίτλου, θα βεβαιώνεται η ταύτιση της έκτασης με την εμφαινόμενη στο διάγραμμα, 3) άλλως θα βεβαιώνεται από το μηχανικό ότι η εμφαινόμενη στο εξαρτημένο τοπογραφικό έκταση, συμπίπτει ή αποτελεί μέρος της έκτασης του τίτλου. Σε περιοχές που λειτουργεί το Κτηματολόγιο, αντί του εξαρτημένου τοπογραφικού, οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να προσκομίσουν απόσπασμα του οικείου κτηματολογικού διαγράμματος με αναγραφόμενες τις συντεταγμένες κορυφών ή κτηματογραφικό διάγραμμα, το απόσπασμα του οικείου κτηματολογικού φύλλου και Έκθεση τίτλων συντεταγμένη από δικηγόρο.

Σημειώνεται ότι οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για την εξαγορά ανταλλαξίμων κτημάτων προέβλεπαν την έκδοση απευθείας οριστικού τίτλου, ο οποίος δεν εξαρτούσε την επέλευση της κυριότητας από την πλήρη εξόφληση του τιμήματος (πρβλ. μ.α. ν.δ. 547/1970, ν.δ. 3713/1957 και το από 24.10.1940 κωδικοποιητικό διάταγμα). Τυχόν μη ολοσχερής εξόφληση του τιμήματος δεν συνεπάγεται ακυρότητα του παραχωρητηρίου, αλλά παρέχει στο Δημόσιο την δυνατότητα να προβεί στην είσπραξη αυτού με τη βεβαίωση του οφειλόμενου ποσού, ως δημοσίου εσόδου, κατά τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, καθ’ μέρος αυτό δεν υπέπεσε στην νομισματική διαρρύθμιση του Α.Ν. 18/1944 ή με την έγερση εμπράγματης υποθηκικής αγωγής, εφόσον έχει εγγράψει υποθήκη επί της παραχωρηθείσας εκτάσεως.

Γ. Ιμλιάκια (άρθρα 287 επ. Αγροτικού Κώδικα).

1.Τρόπος χειρισμού εκτάσεων, που δεν περιήλθαν οριστικά, κατά κυριότητα στους μπασταινουχικούς νομείς λόγω μη μεταγραφής των εκδοθέντων υπέρ αυτών ατομικών παραχωρητηρίων μέχρι την έναρξη ισχύος του Α.Ν. 1722/1939 και μη κύρωσης του πίνακα κληρονομικών νομέων με απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων.

Με τη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, δεν ρυθμίζονται ιδιοκτησιακά θέματα αλλά ζητήματα μορφής, προβλεπομένης ειδικότερον της εξαίρεσης από τη δασική νομοθεσία εκτάσεων που έχουν απολέσει την πρότερη δασική μορφή τους προ του 1975, όχι συνεπεία παράνομης και αυθαίρετης ενέργειας, αλλά κατ’ εφαρμογή διοικητικής πράξης που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.

Επομένως οι υπόψη εκτάσεις δύνανται καταρχήν, με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, να υπαχθούν στην ως άνω διάταξη, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις αυτής. Καθόσον η επί Τουρκοκρατίας με το σύστημα της μπάσταινας καλλιέργεια αυτών, εξακολούθησε με βάση διοικητικές πράξεις, ήτοι τις εκδοθείσες πριν από ως άνω τα ατομικά παραχωρητήρια, κατά τις διατάξεις των ν. 2052/1920 και 2922/1952, αποφάσεις του Υπουργού Γεωργίας περί παραχώρησης των κτημάτων στους κληρονομικούς νομείς καλλιεργητές αυτών.

2.Εκτάσεις που στα παραχωρητήρια χαρακτηρίζονται ως «δασοφυτεία», «μάνδρα», «στανότοπος», «δάσος», «χερσότοπος».

Οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για τα ιμλιάκια ρύθμιζαν την παραχώρηση αγροτικών εκτάσεων του Δημοσίου (πρβλ. άρθρο 27 ν. 2722/1922). Παραχωρητήρια που αφορούν εκτάσεις, οι οποίες αποδίδονται σε αυτά με άλλη μορφή (π.χ. δασοφυτεία, μάνδρα κλπ.) με βάση τις υπεύθυνες δηλώσεις των κληρονομικών νομέων, ισχύουν σε κάθε περίπτωση ως διοικητικές πράξεις, μη δυνάμενες να ανακληθούν μετά την πάροδο τόσων ετών για λόγους ασφάλειας δικαίου και αν ακόμη οι υπόψη εκτάσεις έφεραν όντως κατά το χρόνο της παραχώρησης δασικό χαρακτήρα.

Κρίσιμο στοιχείο του πραγματικού για την υπαγωγή ή μη των υπόψη εκτάσεων στη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, είναι η μορφή που έφεραν και φέρουν διαχρονικά. Έτσι εκτάσεις που χαρακτηρίζονται στα παραχωρητήρια ως «δασοφυτεία», «μάνδρα», «στανότοπος», «δάσος», «χερσότοπος» και φέρουν διαχρονικά δασική μορφή, δεν δύνανται να υπαχθούν στην ως διάταξη, η οποία ρυθμίζει περιπτώσεις εκτάσεων που απώλεσαν οριστικά τη δασική μορφή και διαχειρίζονται ως ιδιωτικές δασικές εκτάσεις.

3.Σε σχέση με το ειδικότερο θέμα, αν το αναγραφόμενο στα παραχωρητήρια εμβαδόν είναι επικρατέστερο από το προκύπτον με βάση τον καθ’ όρια προσδιορισμό των εκτάσεων, παραπέμπουμε στο σχετικό με το ανωτέρω θέμα υπ’ αριθμ. πρωτ. 283184/7616/29-9-1981 έγγραφο της καθ’ ύλην αρμόδιας Υπηρεσίας, ήτοι της Διεύθυνσης Εγγείου Ιδιοκτησίας / Τμήμα Γεωργικής και Κτηνοτροφικής Αποκατάστασης του Υπουργείου Γεωργίας, κατά τα επί λέξει σχετικώς αναφερόμενα στο οποίο « .. ως προς τη διαφορά που υπάρχει στην έκταση .. μεταξύ παραχωρητηρίων και ορίων θα πρέπει να κατισχύουν τα όρια, όπως συμβαίνει γενικώς στις γεωργικές εκτάσεις» (βλ. σχετικά και το υπ’ αριθμ. πρωτ. 175906/3887/29-10-1981 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Δασών του Υπουργείου Γεωργίας).

4.Όσον αφορά την αποτύπωση των εν λόγω εκτάσεων απαιτείται η προσκόμιση εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος με συντεταγμένες κορυφών βασισμένες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ ’87, στο οποίο θα αποτυπώνεται η έκταση και θα βεβαιώνονται από τον συντάξαντα μηχανικό ότι η εμφαινόμενη έκταση στο εξαρτημένο τοπογραφικό συμπίπτει ή αποτελεί μέρος της έκτασης του τίτλου. Σε περιοχές που λειτουργεί το Κτηματολόγιο, αντί του εξαρτημένου τοπογραφικού, οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να προσκομίσουν απόσπασμα του οικείου κτηματολογικού διαγράμματος με αναγραφόμενες τις συντεταγμένες κορυφών ή κτηματογραφικό διάγραμμα, το απόσπασμα του οικείου κτηματολογικού φύλλου και Έκθεση τίτλων συντεταγμένη από δικηγόρο.

Δ. Ταυτοποίηση μπασταινουχικών κτημάτων (άρθρο 290 Αγροτικού Κώδικα)

Τα κτήματα της ανωτέρω περίπτωσης παραχωρήθηκαν στους μπασταινούχους (κληρονομικούς νομείς) ως κλήροι της αγροτικής νομοθεσίας. Επομένως για τον εντοπισμό τους θα προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες κορυφών βασισμένες στο Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ ’87, στο οποίο θα αποτυπώνεται η έκταση και θα βεβαιώνεται από τον συντάξαντα μηχανικό σε ποιο ενάριθμο τεμάχιο της διανομής εμπίπτει ή αντιστοιχεί η υπόψη έκταση.

Ε. Οικοδομικές άδειες (τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομιστούν, καθορίζονται στις ενότητες Β και Γ του άρθρου 2 της ως άνω ΥΑ).

1. Οικοδομικές άδειες, εκδοθείσες πριν την 11.06.1975.

Στην ως άνω περίπτωση υπάγονται και οικοδομικές άδειες εκδοθείσες από τους οικείους Σταθμούς Χωροφυλακής / Αστυνομικά Τμήματα (ΣτΕ 3223/2012).

1. Οικοδομικές άδειες εκδοθείσες μετά την 11.06.1975 και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011 (Α’249).

H εν λόγω διάταξη αφορά περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα, σε συνέχεια έκδοσης σχετικής διοικητικής πράξης από την οικεία δασική υπηρεσία, χωρίς όμως να έχει ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη διαδικασία στις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 998/79, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, και κατά συνέπεια αυτών, να μην έχει προκύψει τελεσίδικος (αμετάκλητος) χαρακτήρας της εξεταζόμενης έκτασης. Ο χαρακτήρας της αναγκαίας έκτασης για την εφαρμογή της ως άνω οικοδομικής αδείας σύμφωνα με τους – κατά το χρόνο έκδοσής της – όρους αρτιότητας δεν επανεξετάζεται, θεωρούμενης αυτής ως μη δασικής και κατά συνέπεια μη υπαγόμενης στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, αρκεί αυτή να μην έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί, ακόμα και εάν δεν έχει υλοποιηθεί (για το τελευταίο, ακολουθεί παρακάτω μεγαλύτερη εξειδίκευση). Στο σημείο αυτό τονίζουμε ό,τι για τον έλεγχο του σύννομου της εκδοθείσας οικοδομικής άδειας, αρμόδια είναι η οικεία Υπηρεσία Δόμησης. Εάν η οικοδομική άδεια δεν ανακληθεί ή δεν ακυρωθεί, δεσμεύεται η Δασική Υπηρεσία σε σχέση με τις ενέργειές της και δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της δασικής νομοθεσίας επί της εκτάσεως, για επιφάνεια που πληροί τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας.

Σύμφωνα με την πρόσφατη τροποποίηση που επήλθε στη διάταξη του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, με το άρθρο 48 του ν. 4685/2020, στο πεδίο εφαρμογής της πλέον υπάγονται και οικοδομικές άδειες, εκδοθείσες πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4030/2011, οι οποίες δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί «ακόμη και αν δεν έχουν υλοποιηθεί».

Η ως άνω τροποποιητική διάταξη δεν καταλαμβάνει άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί και έχουν λήξει. Καθόσον τυχόν αναθεώρηση των ως άνω αδειών θα διενεργηθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά το χρόνο έκδοσης της πράξης αναθεώρησης νεώτερες διατάξεις και όχι σύμφωνα με τις προ του ν. 4030/2011 ισχύουσες κατά το χρόνο έκδοσης της αδείας διατάξεις (πρβλ. άρθρο 42 παρ. 5 εδ. β ν. 4495/2017). Μη υπαγομένων επομένως των ως άνω περιπτώσεων, των μη υλοποιημένων αδειών που έχουν λήξει, στη διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, η οποία αφορά τις προ του ν. 4030/2011 άδειες.

Επισημαίνεται ωστόσο, σε συνάρτηση με τα ανωτέρω, ότι με διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας έχει επέλθει παράταση των προ του ν. 4030/2011 εκδοθεισών αδειών, που ενδιαφέρουν εν προκειμένω, ήτοι των αδειών, που εκδόθηκαν με βάση το Π.Δ. 8/13.7.93 (ΦΕΚ-795 Δ’), στις εξής περιπτώσεις:

1) Με την παρ. 6 του άρθρου 29 του Ν. 4067/12, όπως τροποποιήθηκε, ορίζεται ότι: Παρατείνεται η ισχύς οικοδομικών αδειών, που εξεδόθησαν με βάση το από 8.7.1993 Π.Δ., εφόσον μέχρι τη λήξη της αδείας είχε περατωθεί ο φέρων οργανισμός του κτηρίου «έως την 31η Δεκεμβρίου 2020, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου. Για τις εργασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία συνοδεύεται από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό και γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα».

2)Με την παρ. 5 του άρθρου 50 του Ν. 4495/17, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 30 του Ν. 4513/18, ΦΕΚ-9 Α/23-1-18, ορίζεται ότι: «5. Η ισχύς των οικοδομικών αδειών και τυχόν αναθεωρήσεών τους, οι οποίες δεν είχαν λήξει την 1.3.2011, καθώς και άδειες που εκδόθηκαν μετά την ανωτέρω ημερομηνία και έως την 1.3.2012 σύμφωνα με τις διατάξεις του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’795/13.7.1993), παρατείνεται από την ημερομηνία λήξης τους έως τις 31.12.2022 (πρβλ. παρ 5 και 6 του άρθρου 50 του ν. 4495/2017, σε συνδυασμό με το άρθρο 52 του ν. 4710/2020 (ΦΕΚ 142 Α ).

Επομένως στην περίπτωση προσκόμισης από τους ενδιαφερόμενους οικοδομικών αδειών, προ του ν. 4030/2011, οι οποίες δεν έχουν υλοποιηθεί, θα πρέπει προκειμένης της υπαγωγής της έκτασης στην ως διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, να βεβαιώνεται επιπροσθέτως από την οικεία Υπηρεσία Δόμησης ή από τον ιδιώτη μηχανικό με υπεύθυνη δήλωση του η μη λήξη της κατ’ εφαρμογή των ως άνω πολεοδομικών διατάξεων.

1. Κατασκευές καθ’ υπέρβαση της αδείας.

Κατασκευές καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής αδείας, εάν μεν κείνται εντός της επιφάνειας που εξαιρείται από τη δασική νομοθεσία, ως όλως αναγκαία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής αδείας, τακτοποιούνται σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις της κείμενης πολεοδομικής νομοθεσίας. Άλλως, εάν δηλαδή βρίσκονται εκτός της αναγκαίας επιφάνειας, σε έκταση δασικού χαρακτήρα δεν μπορούν να τακτοποιηθούν πολεοδομικά.

Τυχόν ήδη διενεργηθείσα, μετά το 2011, υπαγωγή στις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί αυθαιρέτων, κατασκευής, καθ’ υπέρβαση οικοδομικής αδείας, εκδοθείσας πριν το 2011, δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της τελευταίας, εξαιρούμενης ωστόσο στην περίπτωση αυτή από τη δασική νομοθεσία, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, της όλως αναγκαίας επιφάνειας για την ανέγερση του κτίσματος που προέβλεπε η άδεια και όχι και των τυχόν υπερβάσεων αυτής.

1. Δασικές εκτάσεις στις οποίες έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα, που εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση μετά το 1975, κατ’ εφαρμογή των εκάστοτε ισχυουσών σχετικών διατάξεων των νόμων 720/1977, 1337/1983, 1577/1985, 4014/2011 και 4178/2013.

Οι ανωτέρω περιπτώσεις δεν υπάγονται στη διάταξη του πέμπτου εδαφίου της παρ. 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, η οποία αναφέρεται σε περιπτώσεις έκδοσης οικοδομικής άδειας μετά το 1975 και πριν το ν. 4030/2011.

Καθόσον οι εκάστοτε ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις περί αυθαιρέτων των νόμων, που θεσπίστηκαν μετά το 1975, εξαιρούν από τη δυνατότητα εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή νομιμοποίησης ύστερα από έκδοση οικοδομικής αδείας, τα αυθαίρετα κτίσματα που βρίσκονται σε δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις.

Επομένως οι ως άνω εκτάσεις υπάγονται στη δασική νομοθεσία, με την επιφύλαξη ωστόσο των πλέον πρόσφατων ρυθμίσεων των άρθρων 52 επ. του ν. 4685/2020 (Α’92), οι οποίες προβλέπουν υπό όρους την προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση αυθαιρέτων κτισμάτων σε δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, ανεξαρτήτως της τακτοποίησης τους ή μη με βάση την πολεοδομική νομοθεσία, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος εκ μέρους των ενδιαφερομένων, η οποία (υποβολή) έχει ως συνέπεια την άμεση αναστολή των τυχόν ήδη επιβληθεισών διοικητικών κυρώσεων και την μη επιβολή νέων.

Μεταβιβάσεις ακινήτων και επικείμενη αναμόρφωση των δασικών χαρτών.

1. Σε περίπτωση που μεταβιβάζεται ακίνητο, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων, τότε στο σχετικό συμβόλαιο προσαρτάται αντίγραφο της απόφασης της Επιτροπής με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.), με επισυναπτόμενο τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένων συντεταγμένων Ε.Γ.Σ.Α., επί του οποίου ο συντάκτης βεβαιώνει ότι το ακίνητο είναι αυτό, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές οι υποβληθείσες αντιρρήσεις (πρβλ. σχετικά παρ. 4 άρθρου 20 ν. 3889/2010, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 48 παρ. 8.α Ν. 4685/2020).
2. Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 10 του ν. 4685/2020, «Μέχρι την ολοκλήρωση της αναμόρφωσης που προβλέπεται στην παρούσα αναστέλλεται αναδρομικά από την κύρωσή τους η αποδεικτική ισχύς των δασικών χαρτών ως προς τα αγροτεμάχια, τα οποία περιλαμβάνονται στο Ολοκληρωμένο Σύστημα (Ο.Σ.) και, σύμφωνα με το ψηφιακό αρχείο δεδομένων που διαθέτει ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., βρίσκονται επί εκτάσεων, για τις οποίες δεν εφαρμόζεται η δασική νομοθεσία, κατόπιν διοικητικών πράξεων που έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή της αγροτικής και εποικιστικής νομοθεσίας, όπως ιδίως οι αναφερόμενες στην παράγραφο 7 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289)».

Επομένως, αν το αίτημα για έκδοση του πιστοποιητικού του άρθρου 20 ν. 3889/2010, αφορά έκταση που πληροί τις προϋποθέσεις της ανωτέρω διάταξης, τότε το πιστοποιητικό δεν εκδίδεται, λόγω της αναστολής ισχύος του κυρωμένου δασικού χάρτη ως προς τις ανωτέρω εκτάσεις, μέχρι την αναμόρφωσή του. Σημειώνεται ότι ήδη ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., έχει διαθέσει ψηφιακά αρχεία, που περιλαμβάνουν τις εκτάσεις της προηγούμενης παραγράφου, τα οποία θα αποσταλούν στις Διευθύνσεις Δασών στο αμέσως προσεχές διάστημα. Με βάση τα παραπάνω, στις εκτάσεις που επικαλύπτονται σύμφωνα με τα εν λόγω αρχεία, δεν εκδίδεται το πιστοποιητικό του άρθρου 20 ν. 3889/2010, μέχρι την ολοκλήρωση της αναμόρφωσης των δασικών χαρτών.

Τέλος, για τις λοιπές περιπτώσεις εκτάσεων που εμφαίνονται ως εν γένει δασικές στους κυρωμένους δασικούς χάρτες, εκδίδεται το πιστοποιητικό του άρθρου 20 του ν. 3889/2010.

Β’ ΜΕΡΟΣ

Προκειμένου για την ανάρτηση των δασικών χαρτών κατ’ εφαρμογή του άρθρου 48 ν. 4685/2020, στο στάδιο των διορθώσεων με τις διοικητικές πράξεις των παρ. 6 και 7 άρθρου 3 ν. 998/1979, θα απεικονίσετε και τις πράξεις που πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στο δασικό χάρτη ή εσφαλμένα αποτυπώθηκαν σε αυτόν κατά την κατάρτισή του, που έχουν εκδοθεί σύμφωνα και με τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και τροποποιούν το περιεχόμενο του και προβλέπονταν να απεικονίζονται σ’ αυτούς (όπως αποφάσεις κήρυξης – άρσης ή ανάκλησης αναδασωτέων).

Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη ότι η παρ. 7 άρθ. 3 ν. 998/1979, εφαρμόζεται ήδη από το 2014 για τις οικοδομικές άδειες και έχουν ήδη υποβληθεί/εξεταστεί ανάλογα αιτήματα εφαρμογής της διάταξης, θα ζητήσετε από τα αρμόδια Δασαρχεία ή Τμήματα Προστασίας Διευθύνσεων Δασών άνευ Δασαρχείων, τις βεβαιώσεις που εκδόθηκαν με τα συνημμένα τοπογραφικά τους, είτε αντίγραφα των φακέλων σχετικών υποθέσεων στις περιπτώσεις που είχαν τύχει αρνητικής απάντησης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη στα πλαίσια αναμόρφωσης του δασικού χάρτη, σύμφωνα με τα ως άνω εκτεθέντα στο Α’ Μέρος της παρούσας.

Αναφορικά με τις εκτάσεις που έχουν ενταχθεί στους κανονισμούς 2080/1992 και 1257/1999, στους οποίους «διασφαλιζόταν ο αγροτικός χαρακτήρας των προς ένταξη εκτάσεων» με άλλη διαδικασία πλην της «Πράξης Χαρακτηρισμού», σύμφωνα με τις εκδοθείσες ΚΥΑ και ΥΑ για τις Διαδικασίες Ένταξης των Επενδυτών στον Κανονισμό, θα ζητήσετε από τις καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες για την ένταξη και παρακολούθηση της τεχνητής φυτείας, βεβαίωση ένταξης και υλοποίησής της, ώστε η απόδοση του παλαιότερου χαρακτήρα να απεικονίζεται ως άλλης μορφής έκταση, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην εισήγηση της απόφασης ένταξης. Υπενθυμίζεται ότι οι εκτάσεις αυτές θα αποδίδονται ως μη υπαγόμενες στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, ως τεχνητές δασικές φυτείες, εφόσον αυτό πιστοποιείται από την ανωτέρω βεβαίωση.

Επιπλέον, εκτάσεις για τις οποίες έχουν ήδη εκδοθεί διοικητικές πράξεις των άρθρων 67 ν. 998/1979, 14 ν. 1734/1987 και 12 ν. 3208/2003, και η απόδοση του χαρακτήρα στον ιστορικό ορθοφωτοχάρτη εμφανίζεται ως Δ ή Χ, αυτός θα πρέπει να τροποποιηθεί, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στις εκδοθείσες αποφάσεις περί δασωθέντων αγρών.

Αναφορικά με τη διαχείριση των απορριφθέντων προδήλων σφαλμάτων, επί ήδη αναρτημένων – κυρωμένων δασικών χαρτών, οφείλεται κατ’ αρχήν η διασφάλιση της γεωχωρικής τους απεικόνισης, στις περιπτώσεις που το αίτημα δεν έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά. Μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών μετατροπής των απορριφθέντων προδήλων (πολιτών ή Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων) σε αντιρρήσεις, οφείλεται η εξαίρεσή τους από τον κυρωμένο δασικό χάρτη και η έκδοση σχετικής απόφασης ανάκλησης της μερικής κύρωσης ως προς τα τμήματα αυτά, με αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης πρόδηλου σφάλματος.

Το σύνολο των αντιρρήσεων που δέχθηκαν οι ήδη αναρτημένοι δασικοί χάρτες, δεν τίθενται σε διαδικασία επανυποβολής, αφού είτε έχουν εξεταστεί από τις με το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο συσταθείσες ΕΠ.Ε.Α. και έχουν εκδοθεί σχετικές αποφάσεις, είτε θα αναμορφωθούν με τις νέες ισχύουσες διατάξεις είτε θα προωθηθούν προς τις νέες ΕΠ.Ε.Α. Ειδικά για τις περιπτώσεις που έχει ολοκληρωθεί η έκδοση αποφάσεων από τις ΕΠ.Ε.Α., θα ακολουθήσουν ειδικότερες οδηγίες ως προς το χειρισμό τους κατά την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Εκτάσεις που στο δασικό χάρτη εμφανίζονται ως ανέκαθεν χορτολιβαδικού χαρακτήρα (ως ΧΧ) του άρθρου 3 περίπτωση 2 της ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/03.07.2020, δεν εξετάζονται ως προς τη χρήση. Οφείλεται όμως, η εξέταση απεικόνισής τους σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές κατάρτισης δασικού χάρτη, σε εφαρμογή διοικητικών πράξεων λαμβάνοντας υπόψη: α) το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, β) την εφαρμογή του Π.Δ. 32/2016, ή γ) την ισχύ άλλων διοικητικών πράξεων (π.χ. Κεφ. 3.7.3 τεχνικών προδιαγραφών), ώστε, να τροποποιηθεί αναλόγως το θεματικό περιεχόμενο του δασικού χάρτη. Εκτάσεις που υπάγονται στο άρθρο 3 περίπτωση 3 της ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/03.07.2020 (ως ΔΔ), δηλαδή δεν έχουν απολέσει το δασικό τους χαρακτήρα, εξετάζονται ως προς τη χρήση και δεδομένου του ειδικού καθεστώτος χρήσης των ανωτέρω εκτάσεων, απεικονίζονται στο δασικό χάρτη ως ΔΔ και λαμβάνουν ειδικό κωδικό LANDTYPE ανάλογα με τη διοικητική πράξη έγκρισής τους, ώστε να προκύπτει το καθεστώς νόμιμης εκμετάλλευσης.

Αναφορικά με τις περιοχές της παραγράφου Α του άρθρου 4 της ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/03.07.2020 ΥΑ: α) η περίπτωση 1, λαμβάνει πρωτεύοντα χαρακτήρα ΣΠ, δεν καταρτίζεται δασικός χάρτης και απεικονίζεται με πορτοκαλί περίγραμμα. β) Η περίπτωση 2, λαμβάνει πρωτεύοντα χαρακτήρα ΣΒ, συμπληρώνονται τα λοιπά πεδία με τυχόν εκδοθείσες διοικητικές πράξεις και απεικονίζεται με κίτρινο περίγραμμα και κίτρινη διαγράμμιση. γ) Για τις λοιπές περιπτώσεις του άρθρου 23 παρ. 2 περίπτωση β’, που δεν περιλαμβάνονται στις ανωτέρω, εφαρμόζεται η περίπτωση 2 του κεφαλαίου 3.7.4 των τεχνικών προδιαγραφών κατάρτισης δασικού χάρτη και απεικονίζονται με κίτρινο περίγραμμα.

Για όλες τις περιπτώσεις της αμέσως προηγουμένης παραγράφου, δεν θα υποβάλλονται αντιρρήσεις κατά την ανάρτηση του δασικού χάρτη, δεδομένου ότι:

Α) είτε έχουν πολεοδομηθεί ή εμπίπτουν εντός οικισμών νομίμως οριοθετημένων, επισημαίνονται προκειμένου να μη συμπεριληφθούν στους δασικούς χάρτες, δεδομένου ότι επί των εκτάσεων αυτών δεν έχει εφαρμογή, κατά γενικό κανόνα, η δασική νομοθεσία, με την εξαίρεση των εντός αυτών κείμενων πάρκων και αλσών.

Β) είτε η διάγνωση του δασικού ή μη χαρακτήρα τους παραμένει εκκρεμής μέχρι την ολοκλήρωση της ειδικής διαδικασίας του άρθρου 24 του ν. 3889/2010, ανάλογα με την έκβαση της οποίας συμπληρώνονται οι δασικοί χάρτες.

Για οποιοδήποτε ειδικότερο θέμα που αφορά στην εφαρμογή των ως άνω αναφερόμενων διατάξεων, θα εκδίδονται σχετικές διευκρινιστικές οδηγίες.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ

ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΡΑΒΩΣΗΣ

Δείτε ολόκληρη την εγκύκλιο του ΥΠΕΝ εδώ