Δασικοί Χάρτες

Η κατάρτιση Δασικών Χαρτών έχει ως αντικειμενικό σκοπό το διαχρονικό (σήμερα και στο παρελθόν) και χωρικό (γεωγραφικό) προσδιορισμό και αποτύπωση των δασών και δασικών εκτάσεων. Η όλη διαδικασία συνίσταται στην έρευνα των εκτάσεων που είτε σήμερα είτε στο παρελθόν καλύπτονται από δασική βλάστηση, στην κωδικοποίηση των στοιχείων και στην ορθή απεικόνιση τους επί κατάλληλου χαρτογραφικού υλικού, σύμφωνα με τις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές κατάρτισης δασικών χαρτών (ΦΕΚ B΄/1811/10-09-2007), όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν.

Η διερεύνηση της βλάστησης στο παρελθόν για την οριοθέτηση και καταγραφή των δασών και δασικών εκτάσεων πραγματοποιείται με τη χρήση αεροφωτογραφιών λήψης 1945/1960, αλλά και προγενέστερων λήψεων όπου υπάρχουν (π.χ. για το Ν. Αττικής χρησιμοποιούνται και αεροφωτογραφίες λήψης 1937) ως το μοναδικό και παλαιότερο υλικό, το οποίο καλύπτει ενιαία την ελληνική επικράτεια.

Αντίστοιχα, η οριοθέτηση και καταγραφή των υφιστάμενων δασών και δασικών εκτάσεων συνίσταται στην ανάλυση των χαρακτηριστικών της βλάστησης, που καλύπτει μια έκταση, μέσω της ερμηνείας αεροφωτογραφιών πρόσφατης λήψης, επαληθευμένης επί τους εδάφους.

Ο συνδυασμός της φωτοερμηνείας αεροφωτογραφιών διαφορετικής ημερομηνίας λήψης, μιας παλαιάς (1945/1960) και μιας πρόσφατης (π.χ. 2007) που καλύπτουν την ίδια περιοχή, μπορεί να αποδώσει τις παρακάτω καταστάσεις:

• εκτάσεις που ήταν και παρέμειναν δάση και δασικές
• εκτάσεις που εκχερσώθηκαν ή καταστράφηκαν στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε
• εκτάσεις που αναδασώθηκαν ή δασώθηκαν στο διάστημα που μεσολάβησε.

Η ανάρτηση δασικού χάρτη αποτελεί κορυφαία διαδικασία δημοσιότητας επί του περιεχομένου του Δασικού Χάρτη. Κατά αυτό τον τρόπο, επιτυγχάνεται η ενημέρωση κάθε ενδιαφερομένου για τον χαρακτήρα των εκτάσεων (δασικός ή μη δασικός) και δίνεται η δυνατότητα να υποβάλλει τις αντιρρήσεις του επί αυτών.

Τελικός στόχος της συνολικής διαδικασίας είναι η κύρωση των δασικών χαρτών ως οριστικών.​

Η καταγραφή των δασών και δασικών εκτάσεων στοχεύει στην:

α)   Περιβαλλοντική προστασία δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων (που επίσης καταγράφονται κατά τη διαδικασία κατάρτισης Δασικών Χαρτών)

β)    Προβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου επί των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων στις διαδικασίες του Εθνικού Κτηματολογίου (ΕΚ) και την ολοκληρωμένη διερεύνηση του ιδιοκτησιακού τους καθεστώτος

γ)    Αποκάλυψη και διασφάλιση της δημόσιας περιουσίας, σημαντικό μέρος της οποίας είναι τα δάση, οι δασικές και οι χορτολιβαδικές εκτάσεις

δ)    Δημιουργία βασικής πληροφοριακής υποδομής για τη δημιουργία του Δασολογίου.

Σε εφαρμογή του Νόμου 4389/2016, η αρμοδιότητα για την ανάρτηση Δασικών Χαρτών όπως και για όλες τις εργασίες μέχρι και την κύρωση του Δασικού Χάρτη ανήκει στην οικεία Δ/νση Δασών της εκάστοτε Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΚΧΑ Α.Ε., αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, δημιούργησε νέα ειδική εφαρμογή για την ανάρτηση των Δασικών Χαρτών στο διαδίκτυο. Με τον τρόπο αυτό, όλοι, πολίτες και φορείς, έχουν πλέον άμεση πρόσβαση στο περιεχόμενο του Δασικού Χάρτη και μπορούν εύκολα, απλά και γρήγορα να πληροφορηθούν εάν η έκταση που τους ενδιαφέρει έχει δασικό ή μη χαρακτήρα.

https://gis.ktimanet.gr/gis/forestsuspension

Σε κάθε περιοχή για την οποία αναρτάται Δασικός Χάρτης συγκροτούνται Σημεία Υποστήριξης Ανάρτησης Δασικών Χαρτών (ΣΥΑΔΧ) με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την ενημέρωση κάθε ενδιαφερομένου.

Ο Δασικός  Χάρτης αναρτάται αποκλειστικώς ηλεκτρονικά στον ιστότοπο της ΕΚΧΑ Α.Ε. κατόπιν σχετικής απόφασης της οικείας Διεύθυνσης Δασών.

Τα στοιχεία των τελικών κυρωμένων δασικών χαρτών της πρώτης φάσης μπορούν όλοι οι πολίτες να δούνε και να κατεβάσουν από το ακόλουθο link

https://gis.ktimanet.gr/gis/forestsuspension

Για οποιοδήποτε θέμα, σχετικά με την ανάρτηση ή την υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του Δασικού Χάρτη, επικοινωνήστε με το γραφείο μας.

Οι δασικοί χάρτες είναι η εκπλήρωση μιας συνταγματικής επιταγής εδώ και 40 χρόνια.

Η κυβέρνηση έχει θεσμοθετήσει τα κατάλληλα εργαλεία ώστε να μη θιγούν τα συμφέροντα των πολιτών από την ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Το ΥΠΕΝ για την επίλυση των προβλημάτων σύστησε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από:

• Συνεργάτες και υπηρεσιακούς παράγοντες του ΥΠΕΝ
• Εκπροσώπους του ΥΠΑΑΤ και του ΟΠΕΚΕΠΕ
• Εκπρόσωπο του ΥΠΕΣ
• Ελληνικό Κτηματολόγιο

 Τα  διαθέσιμα  εργαλεία  που  συμφωνήθηκαν  στις  συζητήσεις  της  ομάδας  εργασίας  και υπάρχουν στη νομοθεσία είναι τα ακόλουθα που αναφέρονται στην καρτέλα παραπλεύρως

Στην περιοχή μελέτης η Διεύθυνση Δασών υποβάλει δήλωση κυριότητας.

Σύμφωνα με τα έγγραφα αυτά, το Ελληνικό δημόσιο – Διεύθυνση Δασών προβάλει δικαιώματα κυριότητας, σε όλα τα δάση και τις εν γένει δασικές εκτάσεις που προέκυψαν από την κύρωση του Δασικού Χάρτη (με εξαίρεση ελάχιστες περιπτώσεις που το δημόσιο έχει αναγνωρίσει ιδιωτικά δικαιώματα). Επίσης στα έγγραφα αυτά αναφέρεται ότι :

«Για να εγγραφεί ως δικαιούχος όποιος επικαλείται δικαίωμα στις υπόψη εκτάσεις (πολύγωνα), θα πρέπει να σας υποβάλει όλα τα αναγκαία στοιχεία και έγγραφα, από τα οποία θα αποδεικνύεται ότι το επικαλούμενο δικαίωμα στηρίζεται σε μια από τις περιπτώσεις που προβλέπονται:

-στο άρθρο 10 του νόμου 3208/2003 όπως ισχύει, και στις οποίες το δημόσιο δεν προβάλλει δικαίωμα κυριότητας και

– στην περίπτωση α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 67 (Αγροί που άλλαξαν μορφή) του Ν. 998/79 όπως ισχύει (ένδειξη φυτοκάλυψης ΑΔ).»

Κατά την κτηματογράφηση, με τα στοιχεία των προαναρτήσεων του 2021, ακολουθήθηκε η παραπάνω διαδικασία που αναφέρεται στο ισχύον νομικό πλαίσιο όπως έχει ερμηνευτεί και εφαρμόζεται από τις εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές.

Αναλυτικότερα με βάσει το ισχύον νομικό πλαίσιο, εάν τμήμα ή το σύνολο ενός ακινήτου έχει καταχωριστεί στην Διεύθυνση Δασών είναι δυνατό να αντιστραφεί και να καταχωριστεί ο ιδιώτης υποβάλλοντας αίτηση επανεξέτασης στοιχείων όταν :

Α) Υπάρχει Πράξη Χαρακτηρισμού του αρθ. 14 του Ν998/78 που χαρακτηρίζει την έκταση αγροτική και από λάθος δεν συμπεριελήφθη στον Δασικό Χάρτη.

Β) Υπάρχει νόμιμη οικοδομική άδεια προ της 11/06/1975 και σε κάθε περίπτωση μέχρι το 2011 (πριν την έναρξη ισχύος του Ν.4030/2011), η οποία δεν έχει ακυρωθεί ή ανακληθεί. (Στην περίπτωση αυτή απαιτείται και εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο ο μηχανικός να προσδιορίζει την απολύτως αναγκαία επιφάνεια πέριξ της νόμιμης οικοδομής και να βεβαιώνει για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει)

Γ) Υπάρχουν διοικητικές πράξεις προ τη ς 11/6/1975 που εκδόθηκαν με σκοπό τη βιομηχανική και τουριστική ανάπτυξη της χώρας, όπως απαλλοτριώσεις με σκοπό την εγκατάσταση βιομηχανικής ή τουριστικής μονάδας ή άδειες εγκατάστασης ή/και λειτουργίας βιομηχανικής ή τουριστικής μονάδας

Δ) Υπάρχει κτίριο προϋφιστάμενο της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955 (ΦΕΚ 266Α). Σε αυτή την περίπτωση το κτίσμα θεωρείται νομίμως υφιστάμενο και απορρίπτεται η Δ/νση Δασών στην έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου

Ε) Έχει χαρακτηρισμό ΑΔ ή ΧΧ ή ΧΑ στον δασικό χάρτη και υπάρχουν τίτλοι που ανάγονται προ της 23/02/1946 και έχουν μεταγραφεί (ο χαρακτηρισμός φαίνεται στην Ανάρτηση του Δασικού χάρτη στο site της Ελληνικό Κτηματολογιο)

Ζ) Υπάρχουν τίτλοι του Οθωμανικού Δικαίου( Ταπί) ή συμβόλαια της κρητικής πολιτείας ή αποδεδειγμένη με Δικαστική από φαση χρησικτησία που θεμελιώθηκε με 20ετη νομή το διάστημα από 23/07/1 909 έως 11 /05 /1 91 5 .

Η) Υπάγεται σε μια από τις περιπτώσεις του άρθρου 10 του Ν.3 208/2003 (ΦΕΚ303/Α/24-12-2003). Συνηθέστερες στην περιοχή μελέτης περιπτώσεις του άρθρου 10 του Ν.3208/2003 του μπορεί να είναι οι παρακάτω

• Δάση και δασικές εκτάσεις που αναγνωρίστηκαν ως ιδιωτικά:

– με αμετάκλητες αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων, στις οποίες διάδικος, αρχικός ή κατά παρέμβαση, ήταν το Ελληνικό Δημόσιο.

– με τις διατάξεις του Αγροτικού Κώδικα (Εποικιστικές εκτάσεις- Διανομές)

– με τις αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων του Ν.2185/52 (Εποικιστικές εκτάσεις- Διανομές)

• Παραχωρήθηκαν κατά κυριότητα με τις διατάξεις τις δασικής Νομοθεσίας Τέλος σημειώνεται ότι κατά την διαδικασία της Κτηματογράφησης δεν μπορεί να κριθεί ο Χαρακτήρας μιας έκτασης παρά μόνο η κυριότητα της. Δηλαδή εάν μια έκταση εσφαλμένα έχει χαρακτηριστεί Δασική διότι ανέκαθεν ήταν ελαιώνας δεν έχει νόημα να υποβληθεί αίτηση επανεξέτασης στοιχείων στην προανάρτηση, πάρα μόνο Αντίρρηση κατά του Δασικού Χάρτη. Μόνο με την διαδικασία των αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη είναι δυνατό να μεταβληθεί χαρακτήρας μίας έκτασης. Αφού εκδικαστεί η αντίρρηση και εκδοθεί απόφαση επι της αντίρρησης, τότε αυτή θα προσκομιστεί στο κτηματολόγιο σε οποιοδήποτε χρόνο (όχι μόνο της προανάρτησης ή της ανάρτησης) ώστε να ληφθεί υπόψη και να διαγραφεί η δήλωση της Διευθυνσης Δασών στην έκταση που αλλάζει χαρακτήρα.

ΟΔΗΓΙΑ ΓΙΑ ΔΑΣΙΚΑ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΑΡΘΡΟ152 ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 4819/2021 –

Ο.Τ.Π.Μ.Κ_ΚΕΦ12_5_V1_30-07-2021

Με το άρθρο 152 του ν.4819/2021 (ΦΕΚ Α’ 129/23.7.2021) με τίτλο «Ιδιοκτησιακές ρυθμίσεις για τις δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα εκτάσεις των περιοχών του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ν. 998/1979», προστέθηκε περίπτωση IV στην παρ. 1 του άρθρου 10 του Ν. 3208/2003 και ειδικότερα ορίστηκε ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε δάση, δασικές εκτάσεις και στις εκτάσεις των περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 5 του άρθρου 3 του ν.998/1979, τα οποία:

«IV. Περιλαμβάνονται σε περιοχές του δευτέρου εδαφίου του άρθρου 62 του ν.998/1979 (Α’ 289) για τις οποίες το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας και, συγχρόνως, οι διεκδικούντες την έκταση διαθέτουν τίτλους ιδιοκτησίας, οι ίδιοι ή οι δικαιοπάροχοί τους, οι οποίοι έχουν συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001 το αργότερο, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα. Εκκρεμείς εμπράγματες αγωγές του Δημοσίου που αφορούν στις εν λόγω εκτάσεις και οι οποίες βασίζονται σε τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, δεν επηρεάζονται από την ρύθμιση του παρόντος άρθρου. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων έχει καταχωρηθεί  υπέρ  ιδιωτών  ή  νομικών  προσώπων  ιδιωτικού  δικαίου  στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας επ’αυτών και δεν ασκεί τα ένδικα βοηθήματα που προβλέπονται στο άρθρο 6 του ν.2664/1998 (Α’ 275).»

Συναφώς το άρθρο 62 του ν. 998/1979 ορίζει: «Επί των πάσης φύσεως αμφισβητήσεων ή διενέξεων ή δικών μεταξύ του Δημοσίου, είτε ως ενάγοντος είτε ως εναγομένου είτε ως αιτούντος είτε ως καθ’ού η αίτηση και φυσικού ή νομικού προσώπου, το οποίο προβάλλει ή αξιώνει οποιοδήποτε δικαίωμα, εμπράγματο ή μη επί των δασών, των δασικών εκτάσεων το ως άνω φυσικό ή νομικό πρόσωπο οφείλει να αποδείξει την παρ’αυτώ ύπαρξη του δικαιώματός του. Κατ’εξαίρεση η διάταξη αυτή δεν ισχύει στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης, όπως αυτή ορίζεται από τα διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης.»

Σύμφωνα με τα παραπάνω, στις δασικές και χορτολοβαδικές εκτάσεις των περιοχών των Ιονίων Νήσων, της Κρήτης, των Νομών Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλει δικαιώματα κυριότητας εάν δεν διαθέτει τίτλους ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του και ταυτόχρονα τα προβαλλόμενα δικαιώματα των ιδιωτών στηρίζονται σε μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας των ιδίων ή των δικαιοπαρόχων τους, που έχει συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001, έστω και εάν έχουν μεταγραφεί μεταγενέστερα.

Συνεπώς, για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρ. 152 του ν. 4819/2021 κατά το στάδιο της Κτηματογράφησης:

Α)  Οι ιδιώτες δηλούντες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) που προβάλλουν δικαιώματα κυριότητας σε δασικού και χορτολιβαδικού χαρακτήρα εκτάσεις, για την θεμελίωση του δικαιώματός τους έναντι του Ελληνικού Δημοσίου προσκομίζουν (ανάλογα με την περίπτωση):

1. Μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας του δηλούντος που έχει συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχει μεταγραφεί αργότερα.
2. Μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας του δηλούντος που έχει συνταχθείμετά την 1η.7.2001, το ιστορικό του οποίου αναφέρεται σε μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας του δικαιοπαρόχου του δηλούντος, που έχει συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχει μεταγραφεί αργότερα.
3. Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής και δήλωσης κληρονόμου πριν από την σύνταξη αποδοχής, μεταγεγραμμένο τίτλο ιδιοκτησίας του θανόντος που έχει συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχει μεταγραφεί αργότερα  (περ.   1)   ή   μεταγεγραμμένο   τίτλο   θανόντος,   ο   οποίος στηρίζεται σε μεταγεγραμμένο τίτλο του δικαιοπαρόχου του θανόντος, που έχει συνταχθεί μέχρι την 1η.7.2001, έστω και αν έχει μεταγραφεί αργότερα (περ. 2).

Τα  ανωτέρω  εφαρμόζονται  και  στις  περιπτώσεις  κτήσης  κυριότητας  σε ποσοστό εξ αδιαιρέτου του ακινήτου με τις προϋποθέσεις του άρθρ. 152 του ν.4819/2021. Στις περιπτώσεις αυτές αρκεί να καλύπτονται οι προϋποθέσεις του άρθρ. 152 του ν. 4819/2021 έστω και από έναν από τους συγκύριους του γεωτεμαχίου.

Β)  Σε περιπτώσεις που ο δηλών  προσκομίζει τίτλο κτήσης κυριότητας στον οποίο δεν αναφέρονται τα όρια του ακινήτου, δηλαδή οι πλευρές και οι διαστάσεις, και κατά  συνέπεια  το  εμβαδόν  του  ακινήτου  δεν  είναι  ορισμένο  και  υπάρχει απόκλιση  του  δηλούμενου  εμβαδού  από  το  αναφερόμενο  στον  τίτλο, μεγαλύτερη της αποδεκτής σύμφωνα με τις προδιαγραφές σύνταξης του κτηματολογίου, για την τεκμηρίωση του δικαιώματός του έναντι του Ελληνικού Δημοσίου προτείνεται η προσκόμιση τοπογραφικού διαγράμματος, εξαρτημένο σε ΕΓΣΑ’87 με ακριβή αποτύπωση του περιγραφόμενου στο τίτλο ακινήτου κατά θέση, σχήμα και όρια.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή του άρθρου 152 Ν. 4819/2021 είναι να προκύπτει η ταυτότητα του ακινήτου που περιγράφεται στον τίτλο.

Γ) Το Ελληνικό Δημόσιο για τη θεμελίωση του προβαλλόμενου δικαιώματος κυριότητάς  του  σε  δασικού  και  χορτολιβαδικού  χαρακτήρα  εκτάσεις, προσκομίζει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης ή αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας.