ethnos.gr: από τον Κώστα Ασημακόπουλο

Στα πρόθυρα νευρικού κλονισμού βρίσκονται χιλιάδες πολίτες, επαγγελματίες αλλά και δημοτικοί υπάλληλοι που εμπλέκονται στη διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικού αντιπυρικής προστασίας για τα ακίνητα που βρίσκονται σε ιδιοκτησίες σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από δασικές εκτάσεις.

Τα προβλήματα είναι τεράστια για τις ιδιοκτησίες που έχουν την υποχρέωση να συμμορφωθούν με τα νέα μέτρα μέσα σε λίγα 24ωρα. Επικρατεί σύγχυση και ανασφάλεια και οι περισσότεροι έχουν περιέλθει σε αδιέξοδα. Για αρχή απαιτούνται από 400 έως 600 Ευρώ για την έκθεση του τεχνικού επιστήμονα (μηχανικός, γεωπόνος, δασολόγος κλπ). Από εκεί και πέρα αρχίζει ο Γολγοθάς της εφαρμογής των παρατηρήσεων της έκθεσης αφού ο ιδιοκτήτης στο τέλος της ημέρας πρέπει να κάνει και υπεύθυνη δήλωση πως έκανε τις εργασίες που αναφέρονται στην έκθεση. Κι εκεί αρχίζουν τα… όργανα. Απαιτούνται κλαδέματα, κοπές μεγάλων δέντρων, καθαρισμοί, επισκευές, πολυδάπανες μετατροπές σε ξύλινα πορτοπαράθυρα, ξύλινες στέγες, περιφράξεις ακόμα και σε υδρορροές αλλά και στις περιφράξεις περιμετρικά των ιδιοκτησιών με υλικά ειδικών προδιαγραφών όπως περιγράφονται στο Φ.Ε.Κ.

«Αδύνατον να υλοποιηθούν»

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν οι εμπλεκόμενοι επιστήμονες όπως οι πολιτικοί μηχανικοί η συντριπτική πλειοψηφία των μέτρων είναι αδύνατον να υλοποιηθούν εντός των χρονικών ορίων. Επί πλέον απαιτούνται υψηλές δαπάνες και ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες που θα μπορέσουν να τακτοποιήσουν όλες τις εκκρεμότητες. Άρα όλοι θα είναι παράνομοι μετά το πέρας των προθεσμιών και δεν θα έχουν δικαίωμα αποζημίωσης εάν το σπίτι τους καεί από πυρκαγιά.

Το σαφάρι των προστίμων

Και δεν είναι μόνο αυτά. Μετά αρχίζει το σαφάρι των δειγματοληπτικών ελέγχων. Θα συσταθεί τριμελή επιτροπή με έναν υπάλληλο της οικείας Περιφέρειας, έναν υπάλληλο του οικείου Δήμου και έναν επιστήμονα (μηχανικό, γεωπόνο κλπ).

Τα πρόστιμα για όσους δεν έχουν συμμορφωθεί με τις εκθέσεις των μηχανικών ή έχουν κάνει ψευδείς υπεύθυνες δηλώσεις είναι δυνατόν να φτάσουν και τις 50.000 Ευρώ. Τα πρόστιμα πηγαίνουν στα ταμεία των δήμων οι οποίοι όμως από την πλευρά τους βρίσκονται σε δεινή θέση.

Το μπαλάκι στους Δήμους

Μετά τον αιφνιδιασμό τους, διαπιστώνουν πως ούτε προσωπικό έχουν για να διαχειριστεί την κατάσταση, ούτε κονδύλια, ούτε υποδομή αλλά ούτε και την απαραίτητη ενημέρωση για να σηκώσουν όλο αυτό το βάρος των διαπεραιώσεων, ειδικά μάλιστα όταν θα πρέπει να υποδεχτούν χιλιάδες δηλώσεις μέχρι να λειτουργήσει η πλατφόρμα στο gov.gr.

Δεν προλαβαίνουν με τίποτα

Είναι χαρακτηριστικό πως οι μεγαλύτεροι σε έκταση Δήμοι της Αττικής, δηλαδή, οι δήμοι Μάνδρας Ειδιλλίας, Ωρωπού, Μαραθώνα, Αχαρνών και Λαυρεωτικής έχουν περίπου 300.000 τέτοιες ιδιοκτησίες. Αν ληφθεί υπ΄ όψη πως στην καλύτερη περίπτωση κάθε πολιτικός μηχανικός μπορεί να διεκπεραιώσει 3-4 υποθέσεις την ημέρα γίνεται αντιληπτό πως θα χρειαστεί όλο το καλοκαίρι και όλο το επιστημονικό προσωπικό της χώρας για να τακτοποιήσουν όλες τις ιδιοκτησίες.

«Κράτος που αποποιείται τις ευθύνες του»

«Γενικά βλέπω υπερβολικό και ανεφάρμοστο όλο το νόμο. Προσπαθεί το κράτος να αποποιηθεί των ευθυνών της πυροπροστασίας των πολιτών και μεταφέρει τις ευθύνες στους πολίτες. Δεν υπάρχει ουσία σε όλο αυτό. Έχει ήδη δημιουργήσει ένα χάος. Από τη μία ημέρα στην άλλη μας επιβάλλουν περιορισμούς και πρόστιμα για να αποποιηθούν των ευθυνών. Τελικά έχουμε δημοκρατία ή δικτατορία;» λέει στο ethnos.gr ο πολιτικός μηχανικός Βασίλης Δημητρίου που δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα.

«Εμάς ποιος μας προστατεύει από το κράτος;»

«Συζητώντας με συνάδελφους μου αλλά και πολίτες διερωτόμαστε ποια μυαλά μπορεί να σκέφτηκαν όλα αυτά. Εμάς ποιος μας προστατεύει από αυτούς που σκέφτονται και νομοθετούν αυτά τα εκτρώματα; Τα περισσότερα που αναφέρουν δεν εφαρμόζονται. Σε λίγες ημέρες θα είναι όλοι παράνομοι» πρόσθεσε ο Βασίλης Δημητρίου.

«Οι πολίτες είναι θυμωμένοι»

«Πέρασα πολλές ώρες για να μελετήσω το νέο νόμο ώστε να οργανώσω το γραφείο μου και να ενημερώσω τους πολίτες. Οι περισσότερες ιδιοκτησίες στον Μαραθώνα πρέπει να κάνουν εργασίες χιλιάδων ευρώ για να είναι νόμιμοι. Θα πρέπει επίσης να κόψουν χιλιάδες δέντρα. Τι ζώνες να γίνουν σε μία ιδιοκτησία με έκταση μισό στρέμμα; Και το αντίθετο. Που θα βρεθούν τα χρήματα για περιφράξεις με τα ειδικά υλικά που είναι πανάκριβα; Ποιος έχει να δαπανήσει τόσα πολλά χρήματα για νέα πορτοπαράθυρα, στέγες και περιφράξεις και μάλιστα μέσα σε ένα μήνα; Προσπαθούμε να βγάλουμε άκρη. Προσωπικά τώρα ξεκινάω με τις πρώτες εκθέσεις ιδιοκτησιών και οι πολίτες είναι αγανακτισμένοι και θυμωμένοι».

«Θα φάμε όλοι ξύλο…»

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πολιτικός μηχανικός Πέτρος Δέδες που δραστηριοποιείται στον Κάλαμο του Δήμου Ωρωπού: «Ο κόσμος είναι θυμωμένος και είναι σε απόγνωση. Δε μας πιστεύουν που τους τα λέμε. Οι περισσότεροι δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν  ούτε καν την έκθεση του μηχανικού. Δε συζητάμε για όλες τις υπόλοιπες εργασίες που πρέπει να γίνουν. Κάποιοι μάλιστα πιστεύουν πως εμείς βγάλαμε το νόμο και ξεσπάνε σε μας. Αν αρχίσουν και οι έλεγχοι από τους δήμους και πέσουν πρόστιμα, θα φάμε όλοι ξύλο, δεν υπάρχει περίπτωση…».

Δεν συνεργάζονται όλες οι υπηρεσίες

«Προσωπικά έχω κάνει μεγάλη προετοιμασία για να μπορέσω να αντιμετωπίσω τους πολίτες και να δώσω απαντήσεις στα χιλιάδες ερωτήματα που έχουν. Γενικά ως φιλοσοφία ο νέος νόμος είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά η εφαρμογή είναι άλλο πράγμα. Πριν εφαρμοστεί θα έπρεπε να είχαν γίνει πολλά περισσότερα και να υπάρχουν βοήθειες. Πρώτα απ΄ όλα έπρεπε να έχουν ενημερωθεί οι εμπλεκόμενοι φορείς, οι δήμοι, οι υπηρεσίες, το επιστημονικό προσωπικό και οι πολίτες. Από τη μία μέρα στην άλλη δε γίνεται να εφαρμοστούν τόσο σοβαρές αλλαγές. Θα έπρεπε να έχει ετοιμαστεί η πλατφόρμα στο gov.gr και να υπήρχε συνεργασία με το κτηματολόγιο και όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες. Πολλοί ιδιοκτήτες δε μπορούν να προχωρήσουν τις διαδικασίες διότι οι ιδιοκτησίες τους χαρακτηρίζονται ως δασικές. Άλλες ιδιοκτησίες έχουν ανοικτά κληρονομικά και άλλες για να εφαρμόσουν τα μέτρα θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να δαπανήσουν χιλιάδες ή και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ».

Κόβονται τα πεύκα αλλά ποιος δίνει την άδεια;

«Επίσης υπάρχουν πολλές αντιφάσεις. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την έκθεση που δίνω εγώ ως πολιτικός μηχανικός θα πρέπει να κοπούν όλα τα δέντρα σε απόσταση 5 μέτρων από το σπίτι. Κι αν τα δέντρα είναι πεύκα; Ποιος θα δώσει την άδεια να κοπούν τα πεύκα; Τα δασαρχεία έχουν υποδομή και προσωπικό να εκδώσουν τόσο μεγάλο αριθμό αδειών σε σύντομο χρονικό διάστημα; Δεν αναφέρομαι καν στο κόστος για το κόψιμο των δέντρων και τις ευθύνες για την απομάκρυνση της ξυλείας».

Νέο εμπόδιο η διαβάθμιση επικινδυνότητας οικισμών

Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκονται και οι Δήμοι οι οποίοι από την πρώτη στιγμή αιφνιδιάστηκαν με τα νέα δεδομένα. Σε εξέλιξη βρίσκονται οι νομικές κινήσεις της ΚΕΔΕ με προσφυγή στο ΣτΕ. Οι Δήμοι ούτε το προσωπικό έχουν, ούτε και τους πόρους για να υλοποιήσουν τα προβλεπόμενα. Ο νόμος φέρνει τους Δήμους σε αντιπαράθεση με τους δημότες καθώς τα έσοδα των προστίμων θα πάνε στα ταμεία των  δήμων.  Επιπλέον οι δήμοι που έχουν οικισμούς πλησίον ή εντός των δασικών εκτάσεων θα πρέπει εκτός όλων των άλλων υποχρεώσεων τους να συντάξουν μέχρι 26 Μαΐου χάρτες διαβάθμισης επικινδυνότητας οικισμών και με βάση αυτούς τους χάρτες να κινηθούν οι εκθέσεις αξιολόγησης. Η πιστοποίηση διαβάθμιση επικινδυνότητας οικισμού είναι μία ακόμα προϋπόθεση που θα πρέπει να διαθέτει ένας ιδιοκτήτης και να την προμηθευτεί εγκαίρως ώστε ο φάκελος του να είναι πλήρης και να αποφύγει τις συνέπειες αλλά και να μπορέσει να αποζημιωθεί σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Παραδείγματα οι αντιφάσεις των νόμων

Πολλές είναι και οι αντιφάσεις των ίδιων των νόμων μέσα στις οποίες «χάνονται» μηχανικοί και ιδιοκτήτες. Μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές:

1. Πολλοί ιδιοκτήτες έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο καθώς οι ιδιοκτησίες τους εμφανίζονται στο κτηματολόγιο ως δασικές εκτάσεις. Υποχρεώνονται δηλαδή οι ιδιοκτήτες να κάνουν μελέτες και έξοδα για κάτι που δεν θα μπορούν να μεταβιβάσουν ή που δεν τους ανήκει.
2. Οι πολεοδομίες δηλώνουν αναρμόδιες για το χαρακτηρισμό επικινδυνότητας των οικισμών ενώ στην πραγματικότητα είναι οι υπηρεσίες που πρέπει να οργανώσουν το όλο πλάνο μαζί με την τεχνική υπηρεσία του κάθε Δήμου.
3. Ενώ ο νόμος προβλέπει περιφράξεις με ύψος μέχρι 1,20 μέτρα ο νόμος για την αντιπυρική προστασία αναφέρει μέχρι και 2 μέτρα με ειδικές προδιαγραφές.
4. Προβλέπονται κοπές δέντρων σε απόσταση 5 μέτρων από την σκεπή ή τον τοίχο του σπιτιού αλλά δεν γίνεται αναφορά για τις κοπές των πεύκων τα οποία για να κοπούν θα πρέπει να γίνει αυτοψία και να δοθεί άδεια από το δασαρχείο.

Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής ασφάλειας

Με βάση των στοιχείων που βάζει ο επιστήμονας για κάθε ιδιοκτησία βγαίνει ένας συντελεστής με κλίμακα από το 1 έως το 5.

Τα όσα αναφέρουν οι μηχανικοί στην έκθεση τους διαχωρίζονται σε μέτρα ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας.

Στα μέτρα ενεργητικής ασφάλειας που πρέπει να γίνουν άμεσα περιλαμβάνονται:

Κουφώματα: Τα ξύλινα πορτοπαράθυρα θα πρέπει να αντικατασταθούν με μεταλλικά και να τοποθετηθούν σίτες με μεταλλικές ίνες, να σφραγίζονται όλα τα κενά και να επικαλυφθούν όλα τα ξύλινα στοιχεία.

Σκεπές: Επικάλυψη των ξύλινων γείσων και όλων των ξύλινων στοιχείων καθώς και αντικατάσταση όλων των πλαστικών υδρορροών με άκαυστα υλικά κατηγορίας Α1 ή Α2L-s1, d0.

Περιφράξεις: Συμπαγής περίφραξη (μπετό) ύψος ενός μέτρου. Από εκεί και πάνω μεταλλικό πλέγμα 50 πόντων με ελάχιστη οπή σύρματος 2 τετραγωνικών εκατοστών έτσι ώστε όταν θα έρθει το μέτωπο της φωτιάς να μην περάσουν τα φλεγόμενα φρύγανα.

Κόψιμο των δέντρων περίφραξης: Απαγορεύονται οι συστάδες δέντρων περιμετρικά των περιφράξεων. Κλαρί με κλαρί κάθε δέντρου θα πρέπει να έχει 5 μέτρα απόσταση. Τα ενδιάμεσα πρέπει να κοπούν.

Πρόσβαση στο σπίτι: Αν το σπίτι βρίσκεται άνω των 30 μέτρων από τη κεντρική είσοδο του οικοπέδου θα πρέπει να κατασκευαστεί δίοδος για πρόσβαση των οχημάτων έκτακτης ανάγκης (πυροσβεστικά) μέχρι το σπίτι.

Τέντες: Αφαίρεση υφασμάτινων τεντών και αντικατάσταση τους με ειδικά άκαυστα σκίαστρα

Τα κλαδέματα γύρω από το σπίτι

• Σε απόσταση από 0 έως 2 μέτρα από το σπίτι επιτρέπεται μόνο γρασίδι.
• Σε απόσταση από 2 έως 5 μέτρα επιτρέπονται θάμνοι μέχρι ένα μέτρο.
• Σε απόσταση 0 έως 5 μέτρα από το σπίτι πρέπει να κοπούν όλα τα δέντρα.

Γεννήτριες και αντλίες

Στα μέτρα ενεργητικής ασφάλειας δίνεται διορία μέχρι και δύο χρόνια για να τακτοποιηθούν. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

Εγκατάσταση ενός τουλάχιστον σημείου υδροληψίας στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου  με τοποθέτηση κρουνού συμβατού με τις προδιαγραφές που υπάρχουν για τα οχήματα πυρόσβεσης.

Οι κάτοχοι πισίνας ή δεξαμενής θα πρέπει να διαθέτουν αντλητικό σύστημα και γεννήτρια σε περίπτωση διακοπής ρεύματος.

 

Διαβάστε ακολούθως τα στοιχεία που δίνονται στο διάταγμα για την Πυροπροστασία:

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α. Της υποπερ. 26 της περ. β’ της παρ. Ι του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α’ 114),

β. του άρθρου 53Α και των παρ. 1 και 2 του άρθρου 167 του ν. 4662/2020 «Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων, Αναδιάρθρωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, Αναβάθμιση Εθελοντισμού Πολιτικής Προστασίας, Αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος και άλλες διατάξεις» (Α’ 27),

γ. του ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της χώρας» (Α’ 289),

δ. του π.δ. 575/1980 «Περί κηρύξεως ιδιαιτέρως ευαίσθητων εις πυρκαγιάς περιοχών δασών και δασικών εκτάσεων ως επικινδύνων» (Α’ 157),

ε. του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133),

στ. του π.δ. 70/2021 «Σύσταση Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 161),

ζ. του π.δ.77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων Σύσταση κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130),

η. του π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131),

θ. της υπό στοιχεία ΥΠ 513/10-07-2023 κοινής απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελο Τουρνά» (Β’ 4438),

ι. της υπό στοιχεία 21545 οικ. Φ.700.9/2024 απόφασης του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση της υπ’ αρ. 9/2024 πυροσβεστικής διάταξης με θέμα: Καθορισμός μέτρων και μέσων για την πρόληψη και αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιών σε δάση, δασικές, χορτολιβαδικές και αγροτικές εκτάσεις, πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών, περιοχές με ειδικό καθεστώς προστασίας, λοιπούς χώρους που βρίσκονται πλησίον των εκτάσεων αυτών καθώς και σε οικοπεδικούς χώρους» (Β’ 2387),

ια. της υπό στοιχεία 21560 οικ. Φ.700.20/2024/22.4.2024 απόφασης του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος «Πυροσβεστική Διάταξη 20/2024 «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα».

2. Το γεγονός ότι υφίσταται ανάγκη επικαιροποίησης των μέτρων πυροπροστασίας σε οικοπεδικούς χώρους και λοιπούς ακάλυπτους χώρους που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, με σκοπό την πρόληψη και αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλούνται δημοσιονομικές επιπτώσεις σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, σύμφωνα με το υπό στοιχεία 32349/ΓΔΟΥ/ΔΠΔΑ/19.4.2024 έγγραφο της Διεύθυνσης Προϋπολογισμού και Δημοσιονομικών Αναφορών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας τουΥπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, αποφασίζουμε:

Την Έγκριση της υπ’ αρ. 20/2024 Πυροσβεστικής Διάταξης με θέμα: «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα».

 

Άρθρο 1
Αντικείμενο – Πεδίο Εφαρμογής

1. Οι ιδιοκτήτες, νομείς, επικαρπωτές, μισθωτές ή υπομισθωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:

(α) Περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,

(β) περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,

(γ) εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ. (α) και (β), κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας και

(δ) εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας, υποχρεούνται να προβαίνουν σε καθαρισμό των ανωτέρω χώρων κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30η Απριλίου εκάστου έτους και να τους συντηρούν καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.

2. Από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.α. των περιοχών και εκτάσεων της παρ.

Άρθρο 2
Διαδικασία καθαρισμού

Ο απαιτούμενος καθαρισμός περιλαμβάνει:

α. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.

β. Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.

γ. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.

δ. Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.

ε. Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.

στ. Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.

Άρθρο 3
Μέριμνα υπόχρεων

1. Οι υπόχρεοι για την υποβολή υπεύθυνης δήλωσης, όπως αυτοί καθορίζονται, οφείλουν μέχρι την 30η Απριλίου κάθε έτους να προβαίνουν στην υποβολή αυτής στο Εθνικό Μητρώο τήρησης μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας του άρθρου 53Α του ν. 4662/2020 (Α’ 27), μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (Υ.Κ.Κ.Π.Π.), ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους. Για το πρώτο έτος σύστασης του μητρώου ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής υπεύθυνης δήλωσης των υπόχρεων ορίζεται η 31η Μαΐου
2. Σε κάθε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας δήλωσης καθαρισμού, τεκμαίρεται ως παρασχεθείσα η συναίνεση του υπόχρεου στην διενέργεια καθαρισμού του οικοπέδου του από τον οικείο δήμο.
3. Οι ιδιοκτήτες, νομείς, επικαρπωτές, μισθωτές και υπομισθωτές των εκτάσεων του άρθρου 1 οφείλουν να συναινούν και να επιδεικνύουν ανοχή στους δειγματοληπτικούς ή έκτακτους ελέγχους, αυτοψίες και ενέργειες των αρμοδίων οργάνων του οικείου Δήμου και της οικείας Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.

Άρθρο 4
Μέριμνα – Αρμοδιότητες Δήμων

1. Ο οικείος Δήμος, μεριμνά για την ενημέρωση των υπόχρεων, έως την 31η Μαρτίου εκάστου έτους, με κάθε πρόσφορο μέσο, για το περιεχόμενο της υποχρέωσης καθαρισμού, όπως με ανάρτηση στην ιστοσελίδα και στον πίνακα ανακοινώσεων του οικείου Δήμου, αποστολή ενημερωτικού υλικού στην ταχυδρομική ή ηλεκτρονική διεύθυνση του υπόχρεου ή τυχόν αντικλήτου του, ενημερώσεις στα καταστήματα του Δήμου ή των Δημοτικών Διαμερισμάτων, σε τοπικούς φορείς και συλλόγους, σε συνεργασία με την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία.
2. Ο οικείος Δήμος, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως και 31 Οκτωβρίου, μεριμνά για τη διενέργεια αυτεπάγγελτης αυτοψίας, εξέτασης καταγγελιών για διαπίστωση εκπλήρωσης ή μη των υποχρεώσεων των υπόχρεων του άρθρου 1, ή/και τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων στους υπόχρεους που υπέβαλαν θετική δήλωση στο Εθνικό Μητρώο τήρησης μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (Υ.Κ.Κ.Π.Π.), το οποίο και ενημερώνει για τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών.
3. Για την ανεύρεση των στοιχείων των υπόχρεων, ο οικείος Δήμος δύναται να ανατρέχει στα δεδομένα που αντλούνται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα του Εθνικού Μητρώου τήρησης μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 53Α του ν. 4662/2020 (Α’ 27), από τα αρχεία του, από τα δεδομένα του Εθνικού Κτηματολογίου κ.λπ.
4. Ειδικά για περιφραγμένους ή επαρκώς περιτοιχισμένους χώρους και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων για καθαρισμό τους, ο οικείος Δήμος, ταυτόχρονα με την επιβολή του προστίμου του άρθρου 6 της παρούσας, αιτείται προς την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία τη διενέργεια αυτοψίας, αποστέλλοντας το Παράρτημα Α της παρούσας, για τη βεβαίωση τυχόν συνδρομής υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς και βάσει αυτής προβαίνει σε αυτεπάγγελτο καθαρισμό των χώρων για την άρση του κινδύνου.
5. Σε επείγουσες περιπτώσεις άμεσου και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς, ο οποίος διαπιστώνεται με σχετικό έγγραφο της οικείας Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (παρ. 3 του άρθρου 5), επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση της διαδικασίας των προηγούμενων εδαφίων, ο επείγων αυτεπάγγελτος καθαρισμός από τον οικείο Δήμο για την άμεση άρση του κινδύνου.

Άρθρο 5
Αρμοδιότητες Πυροσβεστικών Υπηρεσιών

1. Σε περίπτωση που από τη διενέργεια επιτόπιου ελέγχου από όργανα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ή/και τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων στους υπόχρεους που υπέβαλαν θετική δήλωση στο Εθνικό Μητρώο τήρησης μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (Υ.Κ.Κ.Π.Π.), διαπιστωθεί η μη συμμόρφωση των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ενημερώνουν με κάθε πρόσφορο μέσο (έγγραφο, μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κ.λπ.), τον οικείο Δήμο, προκειμένου να ακολουθηθεί από αυτόν η διαδικασία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 4 και 6 της παρούσας, και σε κάθε περίπτωση ενημερώνουν για τα αποτελέσματα των ελέγχων το Εθνικό Μητρώο. Μετά τη διενέργεια αυτοψίας συντάσσεται το Υπόδειγμα του Παραρτήματος Β.
2. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία, δια των οργάνων της, προβαίνει κατόπιν αίτησης του οικείου δήμου, στη διενέργεια αυτοψίας σε περιφραγμένους ή επαρκώς περιτοιχισμένους χώρους της παρ. 4 του άρθρου 4 της παρούσας, και εφόσον διαπιστώνεται η συνδρομή υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς στους ως άνω χώρους, σύμφωνα με τα κριτήρια αξιολόγησης των χαρακτηριστικών παραμέτρων της περιοχής επιρροής του χώρου λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά, τις κλιματολογικές συνθήκες, τη συχνότητα συμβάντων πυρκαγιάς, την κλίση, τη βλάστηση και τη φυτική καύσιμη ύλη του χώρου και της ευρύτερης περιοχής, την πυκνότητα του δομημένου περιβάλλοντος τις υποδομές και δίκτυα, τη γειτνίαση με ευαίσθητες εγκαταστάσεις (όπως ενδεικτικά νοσοκομεία, σχολεία, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων κ.τ.λ.), καθώς και με δάση, δασικές εκτάσεις, πάρκα, άλση κ.τ.λ., αποστέλλεται στον οικείο Δήμο συμπληρωμένο το Παράρτημα Γ’ της παρούσας.
3. Σε επείγουσες περιπτώσεις άμεσου και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς, μετά από βεβαίωση της αρμόδιας Πυροσβεστικής Υπηρεσίας προς τον οικείο Δήμο, επιτρέπεται, κατά παρέκκλιση της διαδικασίας του άρθρου 4 της παρούσας, ο επείγων αυτεπάγγελτος καθαρισμός από τον οικείο Δήμο προς το σκοπό άμεσης άρσης του κινδύνου (παρ. 5 του άρθρου 4). Για τη διαπίστωση της επείγουσας περίπτωσης και της συνδρομής άμεσου και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της, λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια του Παραρτήματος Δ της παρούσας, που ενδεικνύουν τον επείγοντα χαρακτήρα και την ιδιαίτερα υψηλή επικινδυνότητα, όπως είναι ενδεικτικά (α) ο δείκτης επικινδυνότητας 4 (πολύ υψηλός) ή 5 (κατάσταση συναγερμού), σύμφωνα με τον Ημερήσιο Χάρτη πρόβλεψης Κινδύνου πυρκαγιάς που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Γ.Γ.Π.Π.) του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, (β) η σε εξέλιξη πυρκαγιά στην ευρύτερη περιοχή, (γ) τα Τακτικά και τα Έκτακτα Δελτία Επιδείνωσης Καιρού ή τα Έκτακτα Δελτία Επικίνδυνων Καιρικών Φαινομένων, σύμφωνα με τα οποία, οι μετεωρολογικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την εκδήλωση ή την εξάπλωση πυρκαγιάς στην περιοχή το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη, εφόσον κρίνει απαραίτητο, και τα κριτήρια που αναφέρονται στην παρ. 2 του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 6
Κυρώσεις

1. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, επιβάλλεται ή καταλογίζεται αντίστοιχα εξ ολοκλήρου στον/στους υπόχρεους από τον οικείο Δήμο:

α. Πρόστιμο πενήντα (50) λεπτών του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα διακόσια (200) ευρώ,

β. η δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.

2. Κατά του προστίμου ο ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει ένσταση στον δήμο εντός αποκλειστικής προ- θεσμίας δέκα (10) ημερών.
3. Μετά το πέρας της δεκαήμερης προθεσμίας ή εφόσον η ένσταση δεν έχει γίνει αποδεκτή, ο οικείος Δήμος υποχρεούται εντός πέντε (5) ημερών να προβεί σε αυτεπάγγελτο καθαρισμό των χώρων αυτών, κατά προτεραιότητα βάσει του κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς.
4. Η δαπάνη και το πρόστιμο αποτελούν έσοδα του οικείου Δήμου και εισπράττονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
5. Σε περίπτωση μη ανεύρεσης των στοιχείων των υπόχρεων, ακολουθείται η διαδικασία των προηγούμενων παραγράφων του παρόντος άρθρου εξαιρουμένης της διαδικασίας επιβολής προστίμου και των προθεσμιών που αναφέρονται σε αυτήν.
6. Στους υπόχρεους που δεν υποβάλλουν τη δήλωση του άρθρου 3, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000) ευρώ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 53Α του ν. 4662/2020.
7. Η υποβολή ψευδούς δήλωσης του άρθρου 3 στο Εθνικό Μητρώο, ως προς την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 53Α του ν. 5075/2023, τιμωρείται, σύμφωνα με το άρθρο 53Α του ν. 4662/2020 με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή εκατόν ογδόντα (180) έως τριακόσιες εξήντα (360) ημερήσιες μονάδες. Το ύψος της κάθε ημερήσιας μονάδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο από εβδομήντα (70) ευρώ, ούτε ανώτερο από εκατό πενήντα (150) ευρώ.

Άρθρο 7
Τελικές διατάξεις

1. Με την παρούσα δεν θίγονται οι διατάξεις:

α. Της υπό στοιχεία 12030 Φ.109.1/10.5.1999 κοινής υπουργικής απόφασης (Β’ 713), καθώς και λοιπές νομοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις που αφορούν στις αρμοδιότητες ή στις υποχρεώσεις Υπουργείων, Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας, Πρωτοβάθμιων και Δευτεροβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλων φορέων ή σε θέματα συνεργασίας μεταξύ εμπλεκόμενων φορέων για την πρόληψη και αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.

β. Της υπό στοιχεία 21545 οικ. Φ.700.9/2024 απόφασης του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση της υπ’ αρ. 9/2024 πυροσβεστικής διάταξης με θέμα: Καθορισμός μέτρων και μέσων για την πρόληψη και αποφυγή εκδήλωσης πυρκαγιών σε δάση, δασικές, χορτολιβαδικές και αγροτικές εκτάσεις, πάρκα και άλση πόλεων και οικιστικών περιοχών, περιοχές με ειδικό καθεστώς προστασίας, λοιπούς χώρους που βρίσκονται πλησίον των εκτάσεων αυτών καθώς και σε οικοπεδικούς χώρους» (Β’ 2387).

γ. Της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/55904/2019/ 19.5.2023 κοινής υπουργικής απόφασης «Κανονισμός πυροπροστασίας ακινήτων εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων» (Β’ 3475), αναφορικά με τις υποχρεώσεις των υπόχρεων, όπως εκπόνηση της αξιολόγησης της επικινδυνότητας, υποβολή τεχνικής έκθεσης, λήψη των απαιτούμενων από την τεχνική έκθεση μέτρων και υποβολή δήλωσης του ιδιοκτήτη.

δ. Της πυροπροστασίας κτιρίων και εγκαταστάσεων, της δασικής νομοθεσίας περί προστασίας δασών και των δασικών εκτάσεων, προστασίας του περιβάλλοντος, αγροτικής, αρχαιολογικής, περιβαλλοντικής, πολεοδομικής ή άλλης ειδικότερης νομοθεσίας.

2. Οι υπόχρεοι οφείλουν να ακολουθούν τα προβλεπόμενα των διατάξεων του ν. 4819/2021 (Α’ 129) και της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/199776/2429/2021 κοινής υπουργικής απόφασης (Β’ 5888), αναφορικά με τις υποχρεώσεις των πολιτών για τα απόβλητα κηπουρικών εργασιών και τις υποχρεώσεις ως προς την καθαριότητα των πεζοδρομίων.

Άρθρο 8
Παραρτήματα

1. Προσαρτώνται στην παρούσα απόφαση και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτής τα παραρτήματα Α’, Β’, Γ’ και Δ’. Ειδικότερα:

Παράρτημα Α’. Υπόδειγμα Φύλλου Ελέγχου για Δήμους Παράρτημα Β’. Υπόδειγμα Φύλλου Ελέγχου για Πυροσβεστική Υπηρεσία (Π.Υ.)

Παράρτημα Γ’. Υπόδειγμα Φύλλου Ελέγχου για Πυροσβεστική Υπηρεσία (Π.Υ.) – Υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς σε περιφραγμένους ή επαρκώς περιτοιχισμένους χώρους.

Παράρτημα Δ’. Επείγουσες περιπτώσεις άμεσου και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς.

2. Με απόφαση του Αρχηγού Πυροσβεστικού Σώματος δύναται να τροποποιείται κάθε τεχνικό και λεπτομερειακό θέμα αναφορικά με τα Παραρτήματα Α’, Β’, Γ’ και Δ’ της παρούσας.

Άρθρο 9
Καταργούμενες διατάξεις

Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργείται η υπό στοιχεία 18851 οικ.Φ.700.20/ 7.4.2023 απόφαση του Υφυπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Έγκριση της υπ’ αρίθμ. 20/2023 πυροσβεστικής διάταξης με θέμα: «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα» (Β’ 2549).

Άρθρο 10
Έναρξη ισχύος

Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.