Δηλώσεις κτηματολογίου

Είναι η διαδικασία κατά την οποία όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο ή άλλο εγγραπτέο  δικαίωμα σε ακίνητο υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση του δικαιώματος τους στο Εθνικό Κτηματολόγιο. Η δήλωση αφορά στο δικαίωμα επί του ακινήτου και όχι στο ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό, να το δηλώσουν (π.χ. τόσο αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα όσο και αυτός που έχει την επικαρπία του ακινήτου). Για το λόγο αυτό η δήλωση γίνεται από αυτόν που έχει δικαίωμα στην οριζόντια ή στην κάθετη ιδιοκτησία.

Τέτοια δικαιώματα είναι :

• η κυριότητα (πλήρης ή ψιλή κυριότητα)
• η επικαρπία
• η δουλεία (οίκησης, διόδου κ.λπ.)
• η υποθήκη / προσηµείωση αγωγές,
• ανακοπές
• κατασχέσεις
• µακροχρόνιες µισθώσεις
• χρονοµεριστικές   µισθώσεις   (time   sharing)
• χρηµατοδοτικές   µισθώσεις   ακινήτου   (leasing),
• µεταλλειοκτησίες
• μεταφορά συντελεστή δόµησης

Η δήλωση των δικαιωμάτων επι των ακινήτων είναι υποχρεωτική βάση της νομοθεσίας.

Όποιος αποκτά δικαίωµα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ανεξαρτήτως από το αν το δικαίωµα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούµενο δικαιούχο.

Η δήλωση υποβάλλεται  για τα ακίνητα που βρίσκονται μέσα στις υπό κτηματογράφηση περιοχές στα κατά τόπους Γραφεία Κτηματογράφησης συμπληρώνοντας  το κατάλληλο από τα παρακάτω έντυπα:

• έντυπο Δ1  (Ν. 2308/1995) χρησιμοποιείται από όλους τους πολίτες (πλην των νομικών προσώπων) για τις περιοχές που κτηματογραφούνται από το 2014 και μετά. Συγκεκριμένα, στη παρούσα φάση, το έντυπο Δ1 θα χρησιμοποιηθεί για τους νομούς όπου πραγματοποιείται η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας.
• έντυπο Δ2 (Ν. 2308/1995) χρησιμοποιείται από τα νομικά πρόσωπα για τις νέες περιοχές που κτηματογραφούνται από το 2014 και μετά, καθώς και από όλους τους πολίτες και τα νομικά πρόσωπα για τις περιοχές που κτηματογραφήθηκαν το 2008 (π.χ. ΟΤΑ Αθήνας).

Είτε ηλεκτρονικά μέσα από το νέο, πιο εύχρηστο για τον πολίτη, ηλεκτρονικό σύστημα της Κτηματολόγιο Α.Ε. (https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Info_Page.aspx) :

• με εισαγωγή στο σύστημα μέσο των κωδικών taxisnet,
• με δήλωση οσαδήποτε δικαιώματα σε ακίνητα
• με εντοπισμό της θέσης των δηλούμενων ακινήτων που είναι υποχρεωτική
• με ανέβασμα όλων των απαραίτητων εγγράφων και
• με ηλεκτρονική και μόνο πληρωμή, με ασφαλή τρόπο μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, των παραβόλων (μέσο κάρτας

Κατά κύριο λόγο η προθεσμία υποβολής δηλώσεων για τους κατοίκους εσωτερικού είναι τρεις μήνες. Η αντίστοιχη προθεσμία για τους κατοίκους εξωτερικού και το Ελληνικό ∆ηµόσιο είναι έξι μήνες. Περισσότερα μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της Κτηματολόγιο ΑΕ, όπου αναφέρονται για την κάθε περιοχή λεπτομέρειες για τα εν λειτουργία κτηματολογικά γραφεία και για την περίοδο υποβολής των δικαιολογητικών σε αυτά.

Μετά τη λήξη της προθεσμίας  υποβολής δηλώσεων, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αποκτά νέο δικαίωμα σε ακίνητο πρέπει να υποβάλει δήλωση, εντός ενός μηνός από τη μεταγραφή του στο Υποθηκοφυλακείο.

Αν κάποιο νομικό ή φυσικό πρόσωπο δεν υποβάλει εμπρόθεσμα τα στοιχεία των δικαιωμάτων επι κάποιου ακινήτου, υπάρχει περιθώριο υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης με πληρωμή ενός προστίμου που καθορίζεται απ την υπηρεσία. Η κατάθεση του φακέλου μπορεί να χρειάζεται να κατατεθεί στα κεντρικά γραφεία της Κτηματολόγιο ΑΕ στην Αθήνα.

Με τη δήλωση υποβάλλονται τα ακόλουθα:

• Εξουσιοδότηση με απλή υπογραφή αν η δήλωση κατατεθεί  από Τρίτο Πρόσωπο.
• Απλό  φωτοαντίγραφο του τίτλου,  που τεκµηριώνει το δικαίωµα σε ακίνητο (π.χ. συµβόλαιο). Εάν κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωµα (π.χ. κυριότητα) σε ένα ακίνητο µε περισσότερους από έναν τίτλους  (π.χ. το 25% µε δωρεά, το 30% µε γονική παροχή και το 45% µε αγορά), τότε θα πρέπει να υποβάλει αντίγραφα όλων των τίτλων.
• Απλό   φωτοαντίγραφο  του  πιστοποιητικού μεταγραφής /  εγγραφής του  τίτλου  στο Υποθηκοφυλακείο
• Απλό αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου του δικαιούχου.
• Αντίγραφο εκκαθαριστικού ,σημείωμα απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασμού (π.χ  ΔΕΗ , ΕΥΔΑΠ…) που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ του δικαιούχου.
• Τοπογραφικό διάγραμμα όπου απαιτείται. Για παράδειγμα στις δομημένες περιοχές η αναφορά της οδού και του αριθμού είναι επαρκής πληροφορία για τον εντοπισμό του ακινήτου. Επίσης στις περιοχές που υπάρχει διοικητική πράξη (π.χ. διανομή, αναδασμός ή πράξη εφαρμογής), είναι επαρκής πληροφορία η αναφορά του αριθμού της ιδιοκτησίας ή του κληροτεµαχίου κλπ, όπως αναφέρεται στην πράξη. Σε κάθε περίπτωση η υποβολή τοπογραφικού διαγράµµατος είναι απαραίτητη εφόσον:

– αυτό αναφέρεται ή προσαρτάται στο συμβόλαιο.

– γίνεται επίκληση της χρησικτησίας ως αιτία κτήσης του ακινήτου.

– έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια για το ακίνητο.

– έχει ήδη συνταχθεί τοπογραφικό για οποιαδήποτε άλλη χρήση (π.χ. για τακτοποίηση αυθαιρέτου, εγκατάσταση              φωτοβολταϊκών, πράξη τακτοποίησης, διορθωτική πράξη εφαρμογής κλπ).

• Έντυπο πληρωμής τέλους κτηματογράφησης  το οποίο δίνεται από το Κτηματολογικό Γραφείο την στιγμή της αίτησης . Η καταβολή του πάγιου  τέλους κτηματογράφησης γίνεται μέσω των τραπεζών και ΕΛΤΑ με την προσκόμιση του προ-εκτυπωμένου Εντύπου “Προσωρινής Καταχώρισης Δήλωσης & Υπολογισμού πάγιου τέλους” ή μέσω Internet Banking. Προσοχή! Η υποβολή της δήλωσης ολοκληρώνεται µόνο μετά την καταβολή του παγίου τέλους.

Για την πληρέστερη και ορθότερη καταχώριση της δήλωσης, εφόσον πρόκειται για οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, καλό είναι να υποβάλλεται και απλό φωτοαντίγραφο της σύστασης διηρηµένης ιδιοκτησίας.

Συνυποβαλλόµενα έγγραφα σε ειδικές περιπτώσεις

• Κληρονοµιά: ∆ικαίωµα που έχει αποκτηθεί µε κληρονοµιά, µπορεί να δηλωθεί ακόµα και αν δεν έχει συνταχθεί αποδοχή κληρονοµιάς ή άλλη ισοδύναµη πράξη (π.χ. κληρονοµητήριο). Σε αυτή την περίπτωση, όµως, θα πρέπει να προσκοµισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα µε την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Συγκεκριµένα:

o          Κληρονοµιά µε διαθήκη: υποβάλλονται υποχρεωτικά: α) ο τίτλος του κληρονοµούµενου (εφόσον υπάρχει), β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) αντίγραφο της δηµοσιευµένης διαθήκης, δ) πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως άλλης διαθήκης και ε) πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς.

o          Κληρονοµιά    χωρίς     διαθήκη:   υποβάλλονται    υποχρεωτικά:    α)    ο    τίτλος    του κληρονοµούµενου (εφόσον υπάρχει), β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, δ) πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως διαθήκης και ε) πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς.

• Έκτακτη χρησικτησία:  Σε  περίπτωση  που  κάποιος  έχει  αποκτήσει  δικαίωμα  µε  έκτακτη χρησικτησία,  θα  πρέπει  να  καταθέσει  είτε  σχετική  τελεσίδικη  δικαστική  απόφαση  (εφόσον υπάρχει) είτε θα πρέπει να υποβάλει έγγραφα από το συνδυασμό των οποίων αποδεικνύεται η 20ετής νοµή και κατοχή του ακινήτου (π.χ. αποδείξεις ∆ΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης κ.λ.π., µισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συμβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Ε9 κ.λπ.). Επίσης, είναι υποχρεωτική η επισύναψη τοπογραφικού διαγράµµατος.

Στην περίπτωση προσκόμισης δήλωσης στο Γραφείο Κτηματογράφησης:

1. Προσκόμιση δήλωσης στο Γραφείο Κτηματογράφησης – Αυτόματος υπολογισμός τέλους κτηματογράφησης – Έκδοση Εντύπου «ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΕΛΟΥΣ» (20ψηφιος κωδικός πληρωμής και ποσό πληρωμής).
2. Πληρωμή του τέλους κτηματογράφησης.
3. Προσκόμιση του πρωτοτύπου παραστατικού πληρωμής στο Γραφείο

Στην περίπτωση υποβολής μέσο Internet

1. εισαγωγή στο σύστημα μέσο των κωδικών taxisnet,
2. δήλωση οσαδήποτε δικαιώματα σε ακίνητου με εντοπισμό της θέσης των δηλούμενων ακινήτων να είναι υποχρεωτική
3. ανέβασμα όλων των απαραίτητων εγγράφων
4. αυτόματος υπολογισμός τέλους κτηματογράφησης
5. ηλεκτρονική και μόνο πληρωμή, με ασφαλή τρόπο μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, των παραβόλων (μέσο κάρτας
6. Έκδοση Εντύπου «ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΕΛΟΥΣ» (20ψηφιος κωδικός πληρωμής και ποσό πληρωμής).

Το κόστος αποτελείται από τα τέλη κτηματογράφησης που είναι:

• τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά δικαίωμα σε κύριο χώρο (διαμέρισμα, κατάστημα, οικόπεδο κλπ) ή
• είκοσι (20) ευρώ ανά δικαίωμα σε βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώρους στάθμευσης) που αποτελούν αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες (που έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήματα)

και την αμοιβή της εταιρείας μας η οποία εξαρτάται από την πληρότητα των δικαιολογητικών σας και τον αριθμό των δηλώσεων.

Στις αγροτικές περιοχές (δηλαδή στα εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισμών) τα φυσικά πρόσωπα μόνον που υποβάλουν δήλωση για περισσότερα από δύο (2) δικαιώματα εντός του ίδιου Ο.Τ.Α., καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο (2) µόνο δικαιώματα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθμού αυτών. Η διάταξη εφαρμόζεται µόνο για τους δικαιούχους δικαιωμάτων κυριότητας και δουλειών.

Ως αγροτική ορίζεται η περιοχή η οποία βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλης ή εκτός ορίου οικισμού προϋφισταμένου του 1923 ή εκτός ορίου οικισμού κάτω των 2.000 κατοίκων που έχει οριοθετηθεί και δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά συστηματικής δόμησης. Σχετικές πληροφορίες παρέχει το Γραφείο Κτηµατογράφησης.

Σε περίπτωσή εκπρόθεσμης υποβολής υπάρχει και το ποσό παραβόλου εκπρόθεσμης υποβολής που ορίζεται αναλόγου των περιπτώσεων από το κτηματολογικό γραφείο.

Συνοπτικά η κτηματογράφηση περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

1. Υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας από τους δικαιούχους στα Γραφεία Κτηματογράφησης και καταχώριση των δηλώσεων σε ψηφιακή βάση.
2. Σύνταξη προσωρινών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτωνμε βάση τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από τη διαδικασία της υποβολής δηλώσεων και έχουν τύχει επεξεργασίας από νομικούς και τοπογράφους.
3. Ανάρτηση προσωρινών κτηματολογικών στοιχείων (πινάκων και διαγραμμάτων) στα Γραφεία Κτηματογράφησης για διάστημα δύο μηνών και αποστολή αποσπασμάτων στους δικαιούχους προς ενημέρωσή τους.
4. Υποβολή ενστάσεων ενώπιον ανεξάρτητων διοικητικών επιτροπών ή αιτήσεων διόρθωσης κτηματολογικής εγγραφής κατά περίπτωση – από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον – για διάστημα δύο μηνών για τους κατοίκους εσωτερικού και τεσσάρων μηνών για τους κατοίκους εξωτερικού.
5. Αναμόρφωση των κτηματολογικών στοιχείων μετά την εξέταση των ενστάσεων και των αιτήσεων διόρθωσης και σύνταξη των τελικών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων. Οι εγγραφές που εμφανίζονται στους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες ονομάζονται Αρχικές Εγγραφές, καθώς αποτελούν την πρώτη (αρχική) εγγραφή στο κτηματολόγιο.
6. Έναρξη λειτουργίας Κτηματολογικού Γραφείου στη συγκεκριμένη περιοχή στη θέση του παλαιού Υποθηκοφυλακείου.

Αν δεν υποβάλατε δήλωση ιδιοκτησίας στο Εθνικό Κτηματολόγιο εμπρόθεσμα μπορείτε να υποβάλετε εκπρόθεσμη δήλωση κατά τη διάρκεια της κτηματογράφησης και μέχρι την ημερομηνία που θα οριστεί με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, συμπληρώνοντας το Δ2 – Έντυπο Δήλωσης του Ν.2308/1995. Στην περίπτωση αυτή όμως προβλέπεται η επιβολή προστίμου  ανάλογα με το είδος και την αξία των ακινήτων. Σημειώνεται ότι η διαδικασία βεβαίωσης και εν συνεχεία επιβολής προστίμου, θα ενεργοποιηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο. Συνεπώς, σε αυτή τη φάση δεν πληρώνετε πρόστιμο, παρά μόνο το πάγιο τέλος με τη γνωστή διαδικασία στις συνεργαζόμενες τράπεζες.

Η δήλωση ιδιοκτησίας στο κτηματολόγιο είναι από το νόμο υποχρεωτική και αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε πράξη αφορά το ακίνητο στο μέλλον (π.χ. μεταβίβαση, γονική παροχή ή δωρεά). Συγκεκριμένα, εάν δεν έχει υποβληθεί δήλωση για ακίνητο κτηματογραφούμενης  περιοχής, θα πρέπει είτε ο αρχικός ιδιοκτήτης να το δηλώσει και στη συνέχεια να το μεταβιβάσει ή το ακίνητο να μεταβιβαστεί και στη συνέχεια να δηλωθεί από το νέο ιδιοκτήτη. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι για όσα ακίνητα δεν έχει υποβληθεί δήλωση δεν μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια.

Πίνακας προστίμων

Για την εξυπηρέτηση των ομογενών μας, αποφασίσθηκε για την υποβολή δήλωσης ιδιοκτησίας στο κτηματολόγιο αντί πληρεξουσίου να χορηγείται από τις Πρεσβείες/Προξενεία ειδική εξουσιοδότηση με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής.

Συγκεκριμένα, οι δυνατοί τρόποι υποβολής δήλωσης από τους ομογενείς είναι:

1. Εφόσον η δήλωση συντάσσεται, υπογράφεται και κατατίθεται για λογαριασμό του δικαιούχου από τρίτον, απαιτείται ειδική εξουσιοδότηση με επικυρωμένο το γνήσιο της υπογραφής από τις Πρεσβείες/ Προξενεία της χώρας διαμονής τους.
2. Με πληρεξούσιο που έχουν ήδη ορίσει με ειδικό ή γενικό πληρεξούσιο για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας τους στην Ελλάδα.
3. Μέσω τρίτου με μια απλή εξουσιοδότηση. Στην περίπτωση αυτή οι δικαιούχοι θα πρέπει να του αποστείλουν ταχυδρομικά τη δήλωσή τους συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη και να επισυνάψουν τα απαραίτητα συνυποβαλλόμενα. Το πρόσωπο που εξουσιοδοτούν θα πρέπει να καταθέσει τη δήλωση στο αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης​ και να πληρώσει το πάγιο τέλος.
4. Για πρώτη φορά υπάρχει η δυνατότητα  υποβολής της δήλωσης ηλεκτρονικά μέσω ειδικής εφαρμογής στην ιστοσελίδα του Φορέα “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ” www.ktimatologio.gr. Σε αυτή την περίπτωση τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα αποστέλλονται ταχυδρομικά στο αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης και η πληρωμή του πάγιου τέλους πραγματοποιείται με πιστωτική κάρτα.