Δασικοί χάρτες, όρια οικισμών και κτήρια προ του 1955 – Πώς απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου υπέρ του πολίτη

«Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» μοιάζει η  αναγνώριση εκτάσεων ως ιδιωτικών όταν διεκδικούνται από το Δημόσιο. Με τις αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών να πλησιάζουν τις 400.000, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες  εξακολουθούν να παραμένουν εγκλωβισμένοι και αναγκάζονται να υποβάλουν ενστάσεις για την αναγνώριση των εκτάσεών τους ως ιδιωτικών απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου.

«Ακόμη και σήμερα είναι μπλεγμένο το τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση και τι ανήκει στο Δημόσιο, ενώ τεράστιος είναι ο αριθμός των αντιρρήσεων και των αιτήσεων προδήλων σφαλμάτων κατά των δασικών χαρτών και εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα» επισημαίνει  η τοπογράφος- πολεοδόμος μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή.

Οπως εξηγεί, το γεγονός ότι ένα γεωτεμάχιο θεωρείται ή χαρακτηρίζεται σήμερα από το Δημόσιο ως δασική έκταση δεν συνεπάγεται αυτόματα πως ανήκει και στο Δημόσιο, αλλά εξετάζεται κατά περίπτωση ποια ήταν η κατάστασή του κατά τον χρόνο που περιήλθε στο Δημόσιο.

«Για τον λόγο αυτόν οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να εξετάσουν τα αποτελέσματα της ανάρτησης, να τσεκάρουν αν υπάρχουν λάθη ή διεκδικείται η έκταση, το ακίνητο ή τμήμα αυτού από το Δημόσιο ως δασική έκταση και να κάνουν εμπρόθεσμα δήλωση» συμπληρώνει.

Ετσι, την ώρα που η κατάσταση μοιάζει με μπλεγμένο κουβάρι, από το Κτηματολόγιο συγκέντρωσαν όλες τις ερωτήσεις από τους αναδόχους κατά την επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης και προσπάθησαν να απαντήσουν στις περισσότερες από αυτές.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τις οδηγίες προς ναυτιλλομένους προκειμένου οι ιδιοκτήτες διεκδικούμενων από το Δημόσιο εκτάσεων να ξέρουν πώς πρέπει να κινηθούν και σε ποιες περιπτώσεις το Δημόσιο δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας και επομένως μπορούν να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις τους.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους τα εξής:

Πρώτον, ο δασικός χάρτης  από την κύρωσή του καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική και δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση.

Δεύτερον, στον δασικό χάρτη όμως περιλαμβάνονται και δασικές εκτάσεις για τις οποίες δεν προβάλλονται δικαιώματα κυριότητας από τις Διευθύνσεις Δασών. Επομένως, οι διεκδικούμενες εκτάσεις δυνάμει του τεκμηρίου κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα προσδιορίζονται στις δηλώσεις (αρχικές ή τροποποιητικές) και στις αιτήσεις διόρθωσης / ενστάσεις της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, μετά την αφαίρεση των εκτάσεων που φέρουν χαρακτηρισμό ΑΔ (Δασωμένοι Αγροί)

Τρίτον, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει και δεν διεκδικεί δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη, διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και αφορούν πολύγωνα ή λωρίδες που δημιουργούνται από την εφαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων επί των δασικών χαρτών, των οποίων αντιστοίχως το εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 100 τετραγωνικά μέτρα.

Απόρριψη διεκδίκησης Δημοσίου

Κατά την κτηματογράφηση προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου στις παρακάτω περιπτώσεις:

  1. Προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη στις περιπτώσεις που ενώ τα γεωτεμάχια δηλώθηκαν αρχικά από τη Διεύθυνση Δασών, στη συνέχεια άλλαξαν μορφή σε μη δασική, όπως προκύπτει από τον αναρτημένο δασικό χάρτη.
  2. Σε περίπτωση πράξης χαρακτηρισμού, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη εφόσον προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν την τελεσιδικία  της πράξης η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα που ταυτοποιεί το ακίνητο.
  3. Στις περιπτώσεις των αναδασωτέων εκτάσεων απορρίπτεται η διεκδίκηση της διεύθυνσης δασών όπου οι εκτάσεις αυτές στους δασικούς χάρτες εμφανίζονται να μην αποτελούν κατά  χαρακτήρα και μορφή δάση ή δασικές εκτάσεις.

Κτίρια προ του 1955

Για να προκριθεί το δικαίωμα του πολίτη θα πρέπει να προσκομίζονται:

  1. Για οικοδομικές άδειες εκδοθείσες πριν από την 11-6-1975:
  • Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχανικού που θα αναγράφει ότι το εν λόγω κτίσμα ή τμήμα αυτού είναι κατασκευασμένο βάσει της οικοδομικής άδειας που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.
  • Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο ο μηχανικός να προσδιορίζει την απολύτως αναγκαία επιφάνεια πέριξ της νόμιμης οικοδομής και να βεβαιώνει για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει.
  • Τα ίδια ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν από την ισχύ του Ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως το 2011, μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά τον χρόνο έκδοσής τους.
  1. Για τα κτίρια προϋφιστάμενα της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955 (ΦΕΚ 266Α). Αυτά θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου.

Στην περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του προαναφερομένου Β.Δ/τος.

Απόφαση Επιτροπής Αντιρρήσεων

Στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος προσκομίσει με οποιονδήποτε τρόπο απόφαση της  Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) των δασικών χαρτών που τον δικαιώνει, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη, εφόσον η ΕΠΕΑ διαθέτει συγκεκριμένο κωδικό ΑΔΑ (αριθμός διαδικτυακής ανάρτησης) αναρτημένο στη Διαύγεια.

Για τις διεκδικήσεις του Δημοσίου σε περιοχές που υπάρχουν είτε διανομές είτε αναδασμοί (κληροτεμάχια, εξαιρεθείσες υπέρ ιδιοκτητών εκτάσεις) ισχύουν τα εξής:

  • Κλήροι από διανομή. Στις περιπτώσεις που το ακίνητο στον πίνακα διανομής έχει τον χαρακτηρισμό «εκ διανομής», καταχωρίζεται ως δικαιούχος ο ιδιώτης και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα, ανεξάρτητα εάν προκύπτει ή όχι από τον τίτλο του ιδιώτη ή του δικαιοπαρόχου αυτού ότι το απέκτησε με παραχώρηση από το Δημόσιο. Στην περίπτωση που αναρτημένος δικαιούχος έχει δηλώσει το δικαίωμά του επικαλούμενος χρησικτησία επί τεμαχίου αυτής της κατηγορίας (κληροτεμάχιο εκ διανομής), και πάλι η αίτηση διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτεται.
  • Αγροτεμάχια που φέρουν τον χαρακτηρισμό «ιδιοκτησίες». Αυτά δεν αποτέλεσαν αντικείμενο απαλλοτριωτικής διαδικασίας και ως εκ τούτου προκρίνεται το δικαίωμα  της Δ/νσης Δασών, εκτός εάν θεμελιώνεται ιδιωτικό δικαίωμα.
  • Τι προβλέπεται για τα εντός αναδασμού αγροκτήματα.

Οι διεκδικήσεις της Δ/νσης Δασών που έχουν υποβληθεί και αφορούν δικαιώματα σε ακίνητα που εμπίπτουν σε περιοχή που έχει κυρωθεί Αναδασμός απορρίπτονται διότι ο Αναδασμός αποτελεί πρωτότυπο τρόπο κτήσης κυριότητας για τους αναφερόμενους δικαιούχους στους πίνακες του Αναδασμού.

Στα όρια οικισμών

Οι οικισμοί έχουν διακριθεί από τις αρμόδιες ΥΔΟΜ (Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων) σύμφωνα με το αρ. 23 του ν.3389/2010 σε οικισμούς της περ. 2α και της περ. 2β. Οι πρώτοι έχουν οριοθετηθεί με πορτοκαλί χρώμα και οι δεύτεροι με κίτρινο. Ετσι, εάν τα γεωτεμάχια εμπίπτουν εντός έκτασης που έχει χαρακτηρισμό:

  • «Οριο Αρ. 23 παρ. 2α», τότε οι αιτήσεις διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτονται.
  • «Οριο Αρ. 23 παρ. 2β» τότε οι αιτήσεις της Δ/νσης Δασών γίνονται δεκτές.

Πηγή: OT.gr

28 Νοεμβρίου, 2024 /  

Σε ΦΕΚ οι λεπτομέρειες για τη μη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου

Σε συνέχεια του ν.5024/2023 “Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοιπές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών”, υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση που αφορά στον καθορισμό λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ανωτέρω νομοσχεδίου.

Υπενθυμίζουμε πως στο άρθρο 16 του ν.5024/2023 σημειώνονται τα εξής:

Άρθρο 16
Ειδικές ρυθμίσεις – Ακίνητα εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού εκτός πεδίου εφαρμογής ν. 998/1979 και διαχείρισης Υπουργείου Οικονομικών – Ακίνητα που αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής κατά την αγροτική νομοθεσία – Ανταλλάξιμα ακίνητα

  1. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και απέχει από την άσκηση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275) ως προς ακίνητα τα οποία κείνται σε εκτάσεις εντός σχεδίων πόλεως ή οικισμού, για τα οποία δεν εφαρμόζεται ο ν. 998/1979 (Α’ 289), εφόσον σωρευτικά πληρούνται οι κάτωθι προϋποθέσεις:
    1. ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές,
    2. δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί σε αυτόν ή τους δικαιοπαρόχους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) για το ακίνητο αυτό, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και
    3. δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.
  2. Η παρ. 1 δεν ισχύει για εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση.
  3. Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για τα ακίνητα της παρ. 1, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται.
  4. Για ακίνητα που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, αλλά αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 και η παρ. 3. Για ακίνητα του πρώτου εδαφίου της παρούσας, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1, πλην της περ. α’ και η παρ. 3.

Διαβάστε παρακάτω το περιεχόμενο της νέας ΚΥΑ:

Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’41).

Άρθρο 1
Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

Με την παρούσα εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και ορίζεται η διαδικασία για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τις αρμόδιες υπηρεσίες των κατά τόπον αρμοδίων Περιφερειών, κατά τη διαχείριση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους. Εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής της παρούσας εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση και εν γένει εκτάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 998/1979.

Άρθρο 2
Προϋποθέσεις μη προβολής δικαιωμάτων

  1. Η μη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και η αποχή από την ένδικη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και εντάσσονται σε περιοχή που χαρακτηρίστηκε διανεμητέα κατά την αγροτική νομοθεσία, ακόμη και αν η διανομή δεν περατώθηκε με την οριστική της κύρωση και με την έκδοση και μεταγραφή παραχωρητηρίων, αποτελεί δέσμια αρμοδιότητα της Διοίκησης και κωλύεται η έγερση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998, εφόσον, σωρευτικώς: α) Δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί στον φερόμενο ιδιοκτήτη ή νομέα τους ή σε δικαιοπαρόχους τους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) ή δεν έχει επιβληθεί πρόστιμο αυθαίρετης κατάληψης κατά τον προϊσχύσαντα Αγροτικό Κώδικα ή το άρθρο 6 του ν. 3147/2003 ή το άρθρο 18 του ν. 4061/2012, για το συγκεκριμένο ακίνητο, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και β) δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.
  2. Πέραν των προϋποθέσεων της παρ. 1, ειδικώς για τις περιπτώσεις των εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού περιοχών, πρέπει, επιπλέον, ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές.
  3. α) Οι προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2 του παρόντος διαπιστώνονται από την αρμόδια Υπηρεσία, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου. Τυχόν σχετική εισήγηση για διεκδίκηση ακινήτου των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου ανακαλείται αμελλητί και ενημερώνεται ο οικείος δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου.

β) Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για ακίνητο που εμπίπτει σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται. Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, όπως αυτές προκύπτουν από εκτίμηση των στοιχείων του οικείου φακέλου, ο δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου, ακόμη και χωρίς προηγούμενη εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας, παραιτείται του οικείου δικογράφου, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021. Η παραίτηση από το δικόγραφο του προηγούμενου εδαφίου είναι εγγραπτέα στα βιβλία διεκδικήσεων ή στα κτηματολογικά βιβλία, κατά περίπτωση, προς τον σκοπό της διαγραφής της αγωγής.

γ) Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, στην περίπτωση επιθετικής δικονομικής ενέργειας και ιδίως εναγωγής του Δημοσίου από τρίτον, που επικαλείται αντίθετο τίτλο κτήσεως, κατά πρωτότυπο ή παράγωγο τρόπο, επί ακινήτου σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και ιδίως την ένσταση ιδίας κυριότητας, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021.

Άρθρο 3
Διαδικασία ελέγχου συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής του νόμου

  1. Η αρμόδια Υπηρεσία βεβαιώνει για κάθε ακίνητο χωριστά τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων του άρθρου 2 της παρούσας, κατά προτίμηση συντάσσοντας, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ αίτημα και με τη συνδρομή του ενδιαφερομένου, τοπογραφικό διάγραμμα. Στο διάγραμμα, ή με άλλον πρόσφορο τρόπο, επισημειώνεται βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή υπεύθυνη δήλωση αρμοδίου μηχανικού, κατά το πρότυπο του άρθρου 5 του ν. 651/1977, εκ των οποίων προκύπτει το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου και, ιδίως, η θέση του ως εντός ή εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού.
  2. Για τη βεβαίωση ιδίως της συνδρομής ή μη της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας, περί τίτλου ιδιοκτησίας του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας, η Υπηρεσία συνεργάζεται με λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες που διαχειρίζονται ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και, ιδίως, με τις κατά τόπον αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις Δασών. Οι τελευταίες ερωτώνται ιδίως όταν πιθανολογείται για το συγκεκριμένο ακίνητο σχετική αρμοδιότητά τους ως εκ της προηγηθείσας τοπογραφικής αποτύπωσης και της σχετικής βεβαίωσης Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή αρμοδίου μηχανικού. Άλλη αιτία για την σύννομη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του Δημοσίου συνιστούν, ιδίως, επιγενόμενοι του κατ’ αρχήν εξεταζομένου καθεστώτος διανομής βάσει της αγροτικής νομοθεσίας, ισχυροί και απαράγραπτοι τίτλοι κτήσεως, όπως η συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου, η χρησικτησία, η εξαγορά ή άλλης φύσεως ειδική ή καθολική διαδοχή.
  3. Όταν διαπιστώνεται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 2 της παρούσας, η Υπηρεσία αρχειοθετεί την υπόθεση αμελλητί, εφαρμοζομένης κατά τα λοιπά της παρ. 3 του άρθρου 2 της παρούσας. Αν διαπιστώνεται αρμοδιότητα άλλης Αρχής, ο φάκελος διαβιβάζεται σ’ αυτήν.

Άρθρο 4
Έναρξη ισχύος

Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Μπορείτε να κατεβάσετε το ΦΕΚ από τη σελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου, εδώ

 

28 Νοεμβρίου, 2024 /