Κτηματολόγιο: Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα στη διαδικασία καταχώρισης αποφάσεων χρησικτησίας

Η Ελληνικό Κτηματολόγιο προχώρησε σε διευκρινιστική ανακοίνωση αναφορικά με τη  δικαστική απόφαση, που αναγνωρίζει την κυριότητά  επί ακινήτου διαμερίσματος στην Αγία Βαρβάρα Αττικής λόγω έκτακτης χρησικτησίας με απόφαση Ειρηνοδικίου.

Νέα δικαστική απόφαση που επιβάλλει την εγγραφή κυριότητας στο Κτηματολόγιο λόγω έκτακτης χρησικτησίας διαμερίσματος πολυκατοικίας στην Αγία Βαρβάρα Αττικής, αφαιρώντας οριστικά το ακίνητο από τον εγγεγραμμένο στο Κτηματολόγιο ως αρχικό ιδιοκτήτη, περιορίζει αυστηρά τα όρια των ελέγχων και αποφάσεων των προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων στις εγγραφές πράξεων στο Κτηματολόγιο. 

 «Η απόφαση εκδόθηκε από Δικαστήριο διαφορετικής καθ΄ ύλην αρμοδιότητας  από αυτήν που προβλέπει ο νόμος»

Η Ελληνικό Κτηματολόγιο AE σημειώνει  στην ανακοίνωση της ότι:

«Ο νόμος 2664/1998 ορίζει ρητά ότι, κατά τη λειτουργία του Κτηματολογίου, οι αγωγές με αναγνωριστικό αίτημα που επιφέρουν και διόρθωση των εγγραφών (στην προκειμένη περίπτωση, τον εκτοπισμό του αρχικού εγγεγραμμένου ιδιοκτήτη) ασκούνται ενώπιον του Πρωτοδικείου».

«η υπόθεση αφορά στην επίλυση ενός ερμηνευτικού ζητήματος για την εφαρμογή μίας δικαστικής απόφασης, η οποία εκδόθηκε από Δικαστήριο διαφορετικής καθ΄ ύλην αρμοδιότητας (Ειρηνοδικείο) από αυτήν που προβλέπει ο νόμος 2664/1998 (Πρωτοδικείο)»,

«Σε καμία περίπτωση δεν συντρέχει θέμα άρνησης για την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ή μη συμμόρφωσης σε αυτές από τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου».

Η κατόπιν εορτής διευκρινιστική ανακοίνωση του φορέα του Κτηματολογίου

«Με αφορμή πρόσφατη υπόθεση χρησικτησίας που αναφέρεται σε δημοσιεύματα και ενόψει της ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης, προέκυψε η ανάγκη διευκρίνισης του τρόπου εφαρμογής των σχετικών διατάξεων και της υλοποίησης στην πράξη των δικαστικών αποφάσεων.

Συγκεκριμένα, ο νόμος 2664/1998 προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στον Κτηματολογικό Δικαστή για την επίλυση θεμάτων σε περιπτώσεις που ανακύπτουν ζητήματα από την απόρριψη αιτημάτων για την εγγραφή πράξεων στα κτηματολογικά βιβλία. Πρόκειται για διαδικασία που δεν εγείρει αντιδικία με τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου και ο Δικαστής αξιολογεί την ορθότητα και τη βασιμότητα της απορριπτικής απόφασης του πρώτου. Κάθε απόφαση που εκδίδεται κατά τη διαδικασία αυτή,  είναι άμεσα εκτελεστή και εφαρμοστέα από τον οικείο Προϊστάμενο. Η σχετική περιπτωσιολογία αξιολογείται περαιτέρω από τη νομική υπηρεσία του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο, ώστε να ενταχθεί στο πλαίσιο των ενιαίων κανόνων εφαρμογής της κτηματολογικής νομοθεσίας.

Αναλυτικότερα:

Η προβλεπόμενη διαδικασία ισχύει από το 1998

Η προβλεπόμενη διαδικασία, δηλαδή η προσφυγή στην εκούσια δικαιοδοσία για την επίλυση ερμηνευτικών ζητημάτων,  ισχύει από το έτος 1998 και περιλαμβάνεται στις βασικές διατάξεις του ίδιου νόμου, όπως ίσχυσαν από την πρώτη εφαρμογή του. Δεν είναι κάτι καινούριο!

Η συγκεκριμένη υπόθεση

Σε δίκη χρησικτησίας για την αναγνώριση κυριότητας μεταξύ ιδιωτών, σε κτηματογραφημένο ακίνητο στον ΟΤΑ Αγ. Βαρβάρας Αττικής, επί αγωγής που ασκήθηκε ενώπιον Ειρηνοδικείου, μετά την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου, εξεδόθη δικαστική απόφαση που αναγνώρισε την κυριότητα του ενάγοντα. Ο νόμος 2664/1998 ορίζει ρητά ότι, κατά τη λειτουργία του Κτηματολογίου, οι αγωγές με αναγνωριστικό αίτημα που επιφέρουν και διόρθωση των εγγραφών (στην προκειμένη περίπτωση, τον εκτοπισμό του αρχικού εγγεγραμμένου ιδιοκτήτη) ασκούνται ενώπιον του Πρωτοδικείου.

Η αντίδραση του Κτηματολογίου

Όταν ο δικηγόρος προσκόμισε την απόφαση προς εγγραφή στο Κτηματολόγιο, η Προϊσταμένη απέρριψε το αίτημα, επικαλούμενη την τυπική παραπομπή στις ως άνω διατάξεις του νόμου 2664/1998.Ο δικηγόρος προσέφυγε στην εκούσια δικαιοδοσία κατά της άρνησης και εξεδόθη θετική απόφαση που διατάσσει την εγγραφή της αρχικής απόφασης. Στη συνέχεια η Προϊσταμένη εκτέλεσε την απόφαση όπως ορίζει ξεκάθαρα ο νόμος.

Συνεπώς, η υπόθεση αφορά στην επίλυση ενός ερμηνευτικού ζητήματος για την εφαρμογή μίας δικαστικής απόφασης, η οποία εκδόθηκε από Δικαστήριο διαφορετικής καθ΄ ύλην αρμοδιότητας (Ειρηνοδικείο) από αυτήν που προβλέπει ο νόμος 2664/1998 (Πρωτοδικείο). Σε καμία περίπτωση δεν συντρέχει θέμα άρνησης για την εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ή μη συμμόρφωσης σε αυτές από τις υπηρεσίες του Κτηματολογίου. Ειδικά και ως προς τη χρησικτησία, αυτή αναγνωρίζεται από το ελληνικό δίκαιο ως νόμιμη αιτία κτήσης, υπό τις προβλέψεις του Αστικού Κώδικα και, στις περιοχές που λειτουργεί Κτηματολόγιο, επιβάλλεται η επίλυση του θέματος ενώπιον των τακτικών πολιτικών Δικαστηρίων και η έκδοση σχετικής απόφασης, σε συνδυασμό με την τήρηση των προϋποθέσεων της κτηματολογικής νομοθεσίας».

2 Σεπτεμβρίου, 2025 /  

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσιάζει τον Κώδικα Χωροταξίας – Πολεοδομίας

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσιάζει τον Κώδικα Χωροταξίας – Πολεοδομίας
29 Αυγούστου, 2025

Κώδικας Χωροταξίας – Πολεοδομίας

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σταύρος Παπασταύρου και ο Υφυπουργός, κ. Νίκος Ταγαράς, παρουσίασαν σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο, που συνεδρίασε υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, τον νέο Κώδικα Χωροταξίας και Πολεοδομίας.

Τι είναι ο νέος Κώδικας Χωροταξίας και Πολεοδομίας;

Η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά έναν ενιαίο και ολοκληρωμένο «οδηγό κανόνων» για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Πρόκειται για μια ιστορική τομή, αφού όλες οι μέχρι σήμερα διάσπαρτες και συχνά παρωχημένες διατάξεις εκσυγχρονίζονται και συγκεντρώνονται σε έναν σύγχρονο Κώδικα.

Με τον τρόπο αυτό:

οι μηχανικοί, οι νομικοί και όλοι οι πολίτες αποκτούν πλέον σαφείς κανόνες σχετικά με τη δόμηση, τα αυθαίρετα, τις χρήσεις γης, τις αστικές αναπλάσεις κ.λπ.,
η δημόσια διοίκηση απλοποιεί τις διαδικασίες,
ενισχύεται η ασφάλεια δικαίου και περιορίζεται η αυθαίρετη δόμηση.

Ο Κώδικας δεν φέρνει νέους κανόνες∙ οργανώνει με σαφήνεια αυτούς που ήδη υπήρχαν.

Ποιο πρόβλημα επιλύει ο Κώδικας;

Μέχρι σήμερα, οι κανόνες που ρύθμιζαν τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό ήταν σκορπισμένοι σε δεκάδες νόμους και διατάξεις, συχνά ξεπερασμένους ή αντιφατικούς, άσχετους, πολλές φορές, ως προς το γενικό αντικείμενό τους, με τη χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία. Εξάλλου, πρόκειται για διατάξεις που έχουν ηλικία έως και ενός αιώνα, διατάξεις που περιείχαν παρωχημένη ορολογία ή μη δεκτικές εφαρμογής. Αυτό δημιουργούσε σύγχυση, καθυστερήσεις και γραφειοκρατία, δυσχέραινε την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας και οδηγούσε σε δικαστικές αμφισβητήσεις,

Ο νέος Κώδικας συγκεντρώνει όλη τη νομοθεσία σε ένα πλαίσιο, με ξεκάθαρη διατύπωση και απλή γλώσσα.

Ποιοι είναι οι επιδιωκόμενοι στόχοι;

Να απλοποιηθεί η καθημερινότητα πολιτών και μηχανικών.
Να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου και η διαφάνεια.
Να μειωθεί η γραφειοκρατία στη δόμηση.
Να εφαρμοστούν ενιαίοι κανόνες σε όλη την Επικράτεια υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Τι αλλάζει με την κωδικοποίηση;

Όλοι οι παλιοί, διάσπαρτοι νόμοι καταργούνται και ενσωματώνονται πλέον στον Κώδικα. Έτσι, κάθε μελλοντική αλλαγή θα γίνεται αποκλειστικά σε αυτόν, εξασφαλίζοντας σαφήνεια και συνέχεια.

Για παράδειγμα, ο ΓΟΚ του 1985, που είχε δημιουργήσει πολλά ερμηνευτικά προβλήματα, καταργείται οριστικά και όσα άρθρα του διατηρούνταν έχουν πλέον περάσει στον νέο Κώδικα.

Συνεπώς, ο Κώδικας σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα εποχή νομοθετικής τάξης. Με την κατάργηση όλων των παλαιών και αποσπασματικών διατάξεων και τη συγκέντρωση της ισχύουσας νομοθεσίας σε ένα ενιαίο κείμενο, αποκαθίσταται η ασφάλεια δικαίου και θωρακίζεται η διαφάνεια. Κάθε νέα τροποποίηση θα εντάσσεται πλέον αποκλειστικά στον Κώδικα, διασφαλίζοντας τη συνέχεια και τη σαφήνεια του συστήματος. Με τον τρόπο αυτό, η Ελλάδα αποκτά ένα ζωντανό νομοθετικό εργαλείο, που εξελίσσεται χωρίς να χάνει τη συνοχή του.

Πώς είναι δομημένος ο νέος Κώδικας;

Ο Κώδικας αριθμεί 477 άρθρα και χωρίζεται σε 9 μέρη, που καλύπτουν:

Χωρικό σχεδιασμό (χερσαίο και θαλάσσιο),
Αστικές αναπλάσεις και μηχανισμούς πολεοδομίας,
Εφαρμογή πολεοδομικών σχεδίων και απαλλοτριώσεις,
Κανόνες δόμησης και χρήσης γης (εντός και εκτός σχεδίου),
Πλαίσιο δόμησης με οικοδομικές άδειες και ελέγχους,
Αυθαίρετη δόμηση,
Επικίνδυνες οικοδομές,
Αστική πολιτική και εθνικές στρατηγικές,
Συλλογικά όργανα.

Πώς καταρτίστηκε ο Κώδικας;

Ο Κώδικας καταρτίστηκε από Ειδική Επιτροπή με μέλη εγνωσμένου κύρους στο αντικείμενο της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας, η οποία συστάθηκε το 2020.

Χρέη Προέδρου της Επιτροπής εκτέλεσε ο κ. Μενουδάκος, επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ, ενώ στην Επιτροπή μετείχαν λειτουργοί του ΣτΕ και του ΝΣΚ, Καθηγητές ΑΕΙ, δικηγόροι, επιστήμονες εξειδικευμένοι σε θέματα χωρικού σχεδιασμού και προϊστάμενοι διευθύνσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το τελικό κείμενο κατατίθεται προς ψήφιση στη Βουλή εντός του Σεπτεμβρίου.

Τι μέριμνα έχει λάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προκειμένου κάθε πολίτης να έχει πρόσβαση στον νέο Κώδικα;

Παράλληλα με την ολοκλήρωση του τιτάνιου, σχεδόν πενταετούς, έργου της κωδικοποίησης, το ΥΠΕΝ, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, δημιουργεί μια ηλεκτρονική βάση νομικών δεδομένων στην ιστοσελίδα του, η οποία θα φιλοξενήσει το νέο Κώδικα. Στη βάση αυτή, κάθε πολίτης θα μπορεί να αναζητά άμεσα και δωρεάν, χωρίς να ψάχνει σε δεκάδες ΦΕΚ, τις σχετικές διατάξεις. Ειδικότερα, με τη νέα ηλεκτρονική βάση θα δίνεται εφεξής η δυνατότητα σε κάθε πολίτη: (α) να έχει πρόσβαση στα περιεχόμενα του νόμου, με ιεραρχική διάρθρωση των μερών, των τμημάτων και των άρθρων του, όπως κάθε φορά ισχύουν, (β) να κάνει αναλυτική αναζήτηση χρησιμοποιώντας λέξεις – κλειδιά, (γ) να πλοηγείται στο προηγούμενο και στο επόμενο άρθρο και στα συνημμένα αρχεία.

Η ηλεκτρονική βάση αναμένεται να αποτελέσει ένα εύχρηστο διαδραστικό εργαλείο, που θα οργανώνει όλη τη νομοθεσία με έξυπνες λειτουργίες αναζήτησης και θα ενημερώνεται κάθε φορά που τροποποιείται η νομοθεσία.

Μπορεί η συγκέντρωση όλων των διατάξεων σε έναν Κώδικα να εγγυηθεί πράγματι ασφάλεια δικαίου, αξιοπιστία και διαφάνεια;

Η συγκέντρωση όλων των χωροταξικών και πολεοδομικών διατάξεων σε έναν ενιαίο Κώδικα αποτελεί απαραίτητο και καθοριστικό βήμα για να πετύχουμε ασφάλεια δικαίου στη δόμηση. Πρόκειται ουσιαστικά για μια θεσμική τομή που απαντά σε παθογένειες δεκαετιών και βάζει τις βάσεις για ένα μέλλον με σαφείς κανόνες, διαφάνεια και σεβασμό στο περιβάλλον και τον πολίτη. Ο Κώδικας αποτελεί ένα σύγχρονο θεσμικό εργαλείο, αντάξιο των αναγκών της κοινωνίας και των προκλήσεων της βιώσιμης ανάπτυξης, που απλοποιεί τις διαδικασίες για πολίτες, επαγγελματίες και δημόσια διοίκηση, και συμβάλλει αποφασιστικά στην καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και στη δίκαιη εφαρμογή ενιαίων κανόνων σε όλη την επικράτεια.

Με αυτό το νέο εργαλείο, η χώρα αποκτά επιτέλους ένα σταθερό και αξιόπιστο πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού, που υπηρετεί την ανάπτυξη με κοινωνική δικαιοσύνη και περιβαλλοντική ευθύνη. Είναι ένα νέο νομοθέτημα-ορόσημο που θα απαλλάξει πολίτες και επενδυτές από τη γραφειοκρατία και την αβεβαιότητα του παρελθόντος.

ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Παρουσίαση Κώδικας Χωροταξίας_29.08.25 – ΜΜΕ

1 Σεπτεμβρίου, 2025 /  

Εκτός σχεδίου: απόφαση καταπέλτης για ΥΔΟΜ, οικοδομικές άδειες και παλαιά οικόπεδα

Του Αργύρη Δεμερτζή/ecopress

Νέα απόφαση καταπέλτης για την παρόδια εκτός σχεδίου δόμηση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, που παρουσιάζει αποκλειστικά το ecopress, κλείνει ερμητικά το δρόμο στις ΥΔΟΜ όλης της χώρας να εκδίδουν οικοδομικές άδειες με πολεοδομικές ερμηνείες δημιουργίας γηπέδων προ του 2003 και του 1985, ανοίγει το δρόμο για νέες προσφυγές χωρίς την προθεσμία 60 ημερών από την έκδοση της οικοδομικής άδειας, θέτει εκτός οικοδομησιμότητας γήπεδα σε διανοιγμένους δρόμους από ιδιωτική βούληση και με δουλείες διόδου, αναδεικνύοντας παράλληλα δικαιώματα πρόσβασης πολιτών και ιδιοκτητών προς τη θάλασσα και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.

 

Η Πολεοδομία που έδωσε την άδεια και βεβαίωνε ότι είναι νόμιμη, μετά την ακυρωτική δικαστική απόφαση καλείται να βγάλει το ξενοδοχειακό συγκρότημα αυθαίρετο

Συντριπτική ήττα υπέστησαν ο Δήμος Αριστοτέλη, η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής και οι δύο βούλγαροι επενδυτές, συνιδιοκτήτες κατά 50% έκαστος γηπέδου επιφανείας 10.539,45 τετραγωνικών μέτρων, στην εκτός σχεδίου περιοχή στη θέση «Μπάρα-Καλύβια» άλλως θέση «Τσαΐρια ή Άνω Κρινάκια» της άλλοτε Κοινότητας Βαρβάρας Χαλκιδικής και ήδη Δημοτικής Ενότητας Αρναίας του Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής και κύριοι του κτιριακού έργου, με εμβαδόν δόμησης 2.097,99 τετραγωνικών μέτρων, ξενοδοχείου 5 αστέρων, όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με δικηγόρο Θεσσαλονίκης, ιδιοκτήτρια γειτονικού ακινήτου στην ίδια περιοχή, η οποία άσκησε προσφυγή κατά της οικοδομικής άδειας ανέγερσης του συγκεκριμένου ξενοδοχειακού συγκροτήματος.

◊ Η προσφεύγουσα πέτυχε σε δίκη του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης να εκδοθεί απόφαση, σύμφωνα με την οποία το δικαστήριο κρίνει βάσιμους τους λόγους της προσφυγής, ακυρώνει την οικοδομική άδεια της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής, «πατάει στα σκουπίδια» την απάντηση που έδωσε η αναπληρώτρια προϊσταμένη της Πολεοδομίας του Δήμου Αριστοτέλη, κατόπιν αιτήματος έρευνας της επίδικης οικοδομικής άδειας, ότι το γήπεδο «ήταν και είναι άρτιο και οικοδομήσιμο και συνεπώς η Οικοδομική Άδεια εκδόθηκε νομίμως» και επιβάλλει τη δικαστική δαπάνη στον Δήμο.

Το κτιριακό συγκρότημα της τουριστικής επένδυσης, το οποίο βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ολοκλήρωσης της κατασκευής  του, όπως προέκυψε από τα στοιχεία της δίκης έχει ενταχθεί σε αναπτυξιακό νόμο και έχει συναφθεί δανειακή σύμβαση υλοποίησης της τουριστικής επένδυσης  πολλών εκατομμυρίων ευρώ με συστημική τράπεζα,  τρία χρόνια μετά την έκδοση της επίδικής οικοδομικής άδειας κατασκευής του που τώρα ακυρώνεται ουσιαστικά τινάζεται στον αέρα.

Καραμπόλα για νέα τουριστική επένδυση σε γειτονική  έκταση 15 στρεμμάτων

Στην παρούσα φάση, και ανεξάρτητα από τις δικαστικές εξελίξεις που αναμένεται να ακολουθήσουν, η Πολεοδομική αρχή που έδωσε την άδεια και υπερασπίστηκε τη νομιμότητα της στη δίκη, μετά την απόφαση καταπέλτη του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης υποχρεώνεται να αντιμετωπίσει το επίδικο κτιριακό ξενοδοχειακό συγκρότημα ως αυθαίρετο και κατεδαφιστέο, ακολουθώντας τις νόμιμες διαδικασίες διακοπής εργασιών, διοικητικών κυρώσεων και προστίμων. Ταυτοχρόνως προκαλείται καραμπόλα και για την νομιμότητα νέας οικοδομικής άδειας με παρόμοια πολεοδομικά χαρακτηριστικά, επέκτασης της ίδιας τουριστικής επένδυσης από τους ίδιους επενδυτές  σε γειτονική έκταση άλλων 15 στρεμμάτων, που αγόρασαν για αυτό το σκοπό.

Η ταυτότητα της οικοδομικής άδειας που ακυρώθηκε από το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης 

Η οικοδομική άδεια που ακύρωσε το δικαστήριο εκδόθηκε από την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Αριστοτέλη στις 3.6.2021, είναι κατηγορίας 1, ισχύος έως 3.6.2025, για την ανέγερση ξενοδοχείου κλασικού τύπου 4 αστέρων δυναμικότητας 100 κλινών.

Προγενέστερα εκδόθηκε αναθεώρηση προέγκρισης οικοδομικής άδειας (ν. 4759/2020) στις 31.5.2021, ισχύος έως 31.5.2022, επί οικοπέδου με εμβαδόν 10.539,45 τ.μ.

-χωρίς καμία αναφορά σε αναγκαίο πρόσωπο,

-εμβαδόν κάλυψης κτιρίου 1.217,05,

-εμβαδόν δόμησης κτιρίου 2.097,99,

-εμβαδόν ακάλυπτου χώρου οικοπέδου μηδέν,

-όγκος κτιρίου (άνω εδάφους) 7.793,36,

-μέγιστο ύψος κτιρίου 7,3,

-αριθμός ορόφων 2,

-αριθμός θέσεων στάθμευσης μηδέν,

-χρήσεις ανά όροφο: ισόγειο -προσωρινή διαμονή, 1ος όροφος-προσωρινή διαμονή.

Ακολούθως, εκδόθηκε στις 9.8.2022 αναθεώρηση της βασικής αδείας ως προς την κατασκευή υπογείου, άνευ μεταβολής κάλυψης δόμησης και όγκου και χωρίς προέγκριση.

Εκδόθηκαν και άλλες δύο αναθεωρήσεις της άδειας, στις  5.2.2024 αναθεώρηση για την αλλαγή των επιβλεπόντων μηχανικών και στις 10.4.2024 αναθεώρηση με την οποία αναβαθμίστηκε το ξενοδοχείο σε 5 αστέρων.

Καταλυτικές  οι προεκτάσεις της νέας δικαστικής απόφασης για χιλιάδες ιδιοκτησίες, νέες επενδύσεις και τους σχεδιασμούς του ΥΠΕΝ για την εκτός σχεδίου δόμηση

Η νέα δικαστική απόφαση έχει σημαντικές προεκτάσεις  για χιλιάδες ιδιοκτησίες και επενδύσεις στις εκτός σχεδίου περιοχές όλης της χώρας, για τις ευθύνες που αναλαμβάνουν οι Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων έναντι του νόμου αλλά και των απαιτήσεων ιδιοκτητών και επενδυτών για ευάλωτες σε προσφυγές και ακύρωση οικοδομικές άδειες αλλά και για νέο κύκλο προσφυγών κατά οικοδομικών αδειών σε εκτός σχεδίου περιοχές και μάλιστα με ανοιχτές προθεσμίες όχι από την έκδοση της άδειας ή από την έναρξη εργασιών αλλά  από  την πλήρη γνώση του περιεχομένου της οικοδομικής άδειας, όπως έκρινε το δικαστήριο.

◊ Καταλυτική είναι ταυτοχρόνως  η επίδραση της δικαστικής απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης στους σχεδιασμούς του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που έχει δεσμευτεί να προωθήσει μεταβατικές νομοθετικές λύσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση για τα επόμενα τουλάχιστον τρία χρόνια, έως την ολοκλήρωση του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού. Ωστόσο εδώ  και κοντά τρία χρόνια, από τον Μάρτιο του 2023 που εκδόθηκε ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ για οικοδομική άδεια σε γήπεδο με πρόσωπο σε οδό, που δεν είναι πολεοδομικά αναγνωρισμένη στην Πάτμο, οι σχεδιασμοί και οι δεσμεύσεις του υπουργείου συνεχώς μεταβάλλονται, και από τις δικαστικές εξελίξεις νέων αποφάσεων του ΣτΕ και Διοικητικών εφετείων,  και διαρκώς μένουν μετέωροι, χωρίς να διαφαίνεται σοβαρή προοπτική εκπλήρωσης τους σε ορατό χρόνο.

Η νέα απόφαση καταπέλτης για την εκτός σχεδίου δόμηση, που παρουσιάζει το ecopress είναι:

-H  απόφαση 375/2025 του ακυρωτικού σχήματος του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης,  Τμήμα Β.

-Η προσφυγή – αίτηση ακυρώσεως, κατά της οικοδομικής άδειας που εξέδωσε η Πολεοδομία του Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής έγινε στις  6 Σεπτεμβρίου 2024.

-Το δικαστήριο  συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, την 13η Φεβρουάριου 2025, με δικαστές τους Δημήτριο Σπηλιώτη, Πρόεδρο Εφετών Δ.Δ., Μαρία Καρανικόλα και Ευανθία Πανάγου Εφέτες Δ.Δ, και με γραμματέα την Αικατερίνη Σιάρκου, δικαστική υπάλληλο.

-Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στη Θεσσαλονίκη την 30η Ιουνίου 2025 και η απόφαση δημοσιεύθηκε στον ίδιο τόπο σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου την 31η Ιουλίου 2025.

Από τη δικαστική απόφαση αναφέρονται και προκύπτουν τα ακόλουθα:

Τέρμα οι διαφορετικές του νόμου ερμηνείες και απόψεις των ΥΔΟΜ στην έκδοση εκτός σχεδίου οικοδομικών αδειών  

Με βάση αναφοράς την ακυρωτική απόφαση του Μαρτίου 2023 του Συμβουλίου της Επικρατείας για οικοδομική άδεια στην Πάτμο, η νέα δικαστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης κλείνει ερμητικά το δρόμο στις Υπηρεσίες Δόμησης να εγκρίνουν οικοδομικές άδειες σε εκτός σχεδίου γήπεδα, χωρίς να έχουν πρόσωπο σε δρόμο πολεοδομικό αναγνωρισμένο με προεδρικό διάταγμα.  Και ταυτοχρόνως εξουδετερώνει κάθε άλλη ερμηνεία της πολεοδομικής νομοθεσίας, που ακολουθούν πολλές από τις Πολεοδομίες της χώρας, με αποτέλεσμα, όπως είναι  γνωστό, τα δύο τελευταία χρόνια οι ΥΔΟΜ της χώρας ανά περιοχές και κατά περίπτωση άλλες να εγκρίνουν και άλλες όχι εκτός σχεδίου οικοδομικές άδειες.

◊ Το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης, που εκδίκασε την υπόθεση της τουριστικής επένδυσης στη Χαλκιδική υπογραμμίζει στην απόφαση του ότι «ακυρώνει την οικοδομική άδεια της Υπηρεσίας Δόμησης του Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής, καθώς και την απορριπτική απάντηση της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Πολεοδομίας του Δήμου Αριστοτέλη στο υποβληθέν από την αιτούσα αίτημα επανελέγχου της προαναφερομένης οικοδομικής αδείας».

Το γήπεδο ήταν και είναι άρτιο και οικοδομήσιμο και η οικοδομική άδεια νόμιμη βεβαίωνε η Πολεοδομία 

Η απάντηση της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Πολεοδομίας του Δήμου Αριστοτέλη που η δικαστική απόφαση «πετάει στα σκουπίδια», δόθηκε στις 29 Ιουλίου 2024 προς την πλευρά που άσκησε την προσφυγή και ανέφερε όπως σημειώνεται σχετικά ότι: «κατόπιν επικλήσεως των διατάξεων του ν. 3212/2003 και των από 1.7.1977, 24-31.5.1985 και 30-6/23.7.1991 π.δ/των» και ότι: «δεδομένου ότι το γήπεδο της επίδικης οικοδομικής άδειας έχει δημιουργηθεί προ του έτους 1968 και έχει εμβαδόν 10.539,45 τ.μ. αυτό ήταν και είναι άρτιο και οικοδομήσιμο και συνεπώς η Ο.Α εκδόθηκε νομίμως».

«Επειδή, η αιτούσα προβάλλει ότι οι προσβαλλόμενες είναι ακυρωτέες διότι εκδόθηκαν κατά παράβαση του π.δ/τος 24/31.5.1985, του ν. 3212/2003 και του άρθρ. 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος, καθόσον δομήσιμα είναι μόνο τα εκτός σχεδίου ακίνητα που έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) νομίμως υφιστάμενο, ακόμη και αυτά που δημιουργήθηκαν πριν από την εφαρμογή του ν. 3212/2003, διεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ/τος 24-31.5.1985, όπως έχει πλέον κριθεί με την υπ’ αρ. 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικράτειας, η δε πολεοδομική αρχή δεν δύναται να επικαλεστεί διαφορετική ερμηνεία ή άποψη ως προς την έννοια του νόμου, η οποία και σαφής είναι και έχει ερμηνευθεί με τρόπο αδιαμφισβήτητο από την άνω απόφαση».

«Επομένως, το επίδικο γήπεδο εκτός σχεδίου, προϋφιστάμενο του ν. 3212/2003, δεν διέθετε πρόσωπο σε κοινόχρηστη δημόσια οδό είκοσι πέντε (25) μέτρων και δεν ήταν οικοδομήσιμο, σύμφωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόμηση, δοθέντος ότι από τους τίτλους κτήσεως του επίδικου ακινήτου και τα τοπογραφικά που τους συνοδεύουν, τα οποία προσκομίζει, αποδεικνύεται ότι δεν έχει πρόσωπο σε δημόσια νομίμως υφιστάμενη οδό», λέει η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, που ακυρώνει την οικοδομική άδεια αλλά και την απάντηση της Πολεοδομίας.

Κρίνοντας περαιτέρω ότι «μετά την έκδοση της επίμαχης αδείας και επ’ ευκαιρία της αιτήσεως της ήδη αιτούσας, η υπηρεσία προέβη σε νέα έρευνα της υποθέσεως και, για τον λόγο αυτό, η προσβαλλόμενη απάντηση έχει εκτελεστό χαρακτήρα».

Εκτεθειμένη είναι η Πολεοδομία, όπως προκύπτει από τη δικαστική απόφαση, και για το γεγονός ότι αφού αρχικά αρνήθηκε στη συνέχεια υποχρεώθηκε να παραδώσει τον φάκελο της επίδικης οικοδομικής άδειας κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας στην πλευρά που άσκησε την προσφυγή, στη διάταση ότι το αίτημα πρόσβασης στον φάκελο της οικοδομικής άδειας κατατέθηκε προς εξακρίβωση των χαρακτηριστικών του δρόμου, με βάση τα οποία δόθηκε η έγκριση της οικοδομικής άδειας, και τελικά αποδείχθηκε στο δικαστήριο ότι αυτά τα χαρακτηριστικά δεν ήταν τα νόμιμα.

Δεν ισχύει οικοδομησιμότητα για γήπεδα προ του 1985 και 2003, χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη οδό  

Η δικαστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης ακυρώνει τη δυνατότητα δόμησης εκτός σχεδίου γηπέδων άνω των τεσσάρων στρεμμάτων χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένη οδό, που έχουν δημιουργηθεί προ του 1985 και 2003, και ανατρέπει τις αντίθετες ερμηνείες κατ΄ επίκληση  των διατάξεων του ν. 3212/2003 και των από 1.7.1977, 24-31.5.1985 και 30-6/23.7.1991 π.δ/των, με βάση τις οποίες ορισμένες από τις Υπηρεσίες Δόμησης σε όλη τη χώρα, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση η Πολεοδομία του Δήμου Αριστοτέλη, έχουν εκδώσει ή και εξακολουθούν να εγκρίνουν οικοδομικές άδειες.

◊ Παράλληλα εξουδετερώνονται οι σχετικοί σχεδιασμοί του υπουργείου Περιβάλλοντος, με βάση τις συγκριμένες πολεοδομικές προσεγγίσεις για γήπεδα προ του 1985 και 2003, στα σενάρια που επεξεργάζεται, στο πλαίσιο κυβερνητικής δέσμευσης να προωθήσει νομοθετικές λύσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση.

Η δικαστική απόφαση σχετικά με «τα εκτός σχεδίου γήπεδα που δημιουργήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1,  του ν. 3212/2003, διεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ. της 24-31.5,1985» κρίνει ότι δεν είναι δομήσιμα χωρίς πρόσωπο σε πολεοδομικά αναγνωρισμένο κοινόχρηστο δρόμο «μη προκύψαντα από ιδιωτική βούληση», τεκμηριώνοντας ότι «δεν έχει αυτοτέλεια» η ρύθμιση του ΠΔ 1985, που ορίζει ελάχιστο εμβαδόν για την δόμηση των εκτός σχεδίου ακινήτων κατά τον κανόνα είναι τα 4 στρέμματα και ότι «εφαρμόζεται συνδυασμένα».

→Συγκεκριμένα λέει η δικαστική απόφαση ότι:

«Στην περίπτωση Ια’ της παρ. 2 του άρθρου 162 του Κ.Β.Π.Ν. (= άρθρο 1 παρ. 1 περ. α’ του π.δ/τος της 24- 31.5.1985) εξαγγέλλεται απλώς ο κανόνας κατά τον οποίο το ελάχιστο εμβαδόν για την δόμηση των εκτός σχεδίου ακινήτων κατά τον κανόνα είναι τα 4 στρέμματα. Η εν λόγω διάταξη αναφέρεται μεν, αυτονοήτως, σε γήπεδα έχοντα πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (αυτή η έννοια αποδόθηκε, άλλωστε, στην εν λόγω διάταξη όπως είχε αρχικά, πριν δηλαδή την αντικατάστασή της με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003, με την απόφαση ΣτΕ 3504/2010 7μ.), πλην δεν έχει αυτοτέλεια, αφού δεν ορίζει λοιπές προϋποθέσεις δόμησης, εξειδικεύεται δε στην αμέσως επόμενη διάταξη της περιπτώσεως β’, στην οποία καθορίζονται λεπτομερώς οι προϋποθέσεις της κατά τον κανόνα δόμησης εκτός σχεδίου και με την οποία εφαρμόζεται συνδυασμένα».

→Και υπογραμμίζεται στην απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης ότι:

«Αντίθετη εκδοχή, κατά την οποία η περίπτωση α’ θέτει ως μόνη προϋπόθεση για την δόμηση εκτός σχεδίου το ελάχιστο εμβαδόν των 4.000 τ.μ., στερείται βάσεως, προεχόντως διότι παρόμοια αόριστη διάταξη θα ήταν εκτός εξουσιοδοτήσεως και θα προσέκρουε στο Σύνταγμα ως αντίθετη με τους μνημονευθέντες θεμελιώδεις κανόνες της εκτός σχεδίου δομήσεως και της δομήσεως εν γένει (πρβλ. ΣτΕ 4525/2009)».

→ Η δικαστική απόφαση εξειδικεύει ακόμη περισσότερο το σκεπτικό της αναφέροντας ότι:

«Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 10 παρ. 1 και 23 παρ. 3 του ν. 3212/2003 προκύπτουν τα εξής:

Δεδομένου ότι η διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ. της 24-31.5.1985, όπως είχε αρχικά, όριζε στην περίπτωση α’ απλώς το ελάχιστο εμβαδόν για την κατά τον κανόνα δόμηση των εκτός σχεδίου ακινήτων, ενώ ρύθμιζε συνολικά το ζήτημα των προϋποθέσεων αυτής στην επόμενη περίπτωση β’, ο νομοθέτης, προς αποφυγή παρερμηνείας και καταστρατηγήσεων, με το άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 3212/2003 όρισε, κατά τροποποίηση της ανωτέρω περίπτωσης α’, ελάχιστο μήκος προσώπου των γηπέδων επί του κοινόχρηστου χώρου τα 25 μ.

 Η διάταξη αυτή, ανεξαρτήτως:

α) του ζητήματος αν δικαιολογείται ο καθορισμός μικρότερου προσώπου από αυτό που ορίζεται στην περίπτωση β’ της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. της 24-31.5.1985,

β) αν δύναται να τύχει εφαρμογής πριν την έκδοση του π.δ/τος που προβλέπεται στην εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 20 παρ. 15 του ν. 3937/2011, και

γ) του ότι, σύμφωνα με την μεταβατική διάταξη του άρθρου 23 παρ. 3 του ν. 3212/2003, δεν ισχύει προκειμένου περί γηπέδων που δημιουργήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 10 του ίδιου νόμου (31.12.2003), πάντως δεν θεσπίζει το πρώτον ως προϋπόθεση για την οικοδομησιμότητα των εκτός σχεδίου γηπέδων την ύπαρξη προσώπου αυτών σε κοινόχρηστο χώρο διότι, κατά τα προεκτεθέντα, την έννοια αυτή είχε εξ αρχής και η τροποποιούμενη διάταξη του άρθρου 1 παρ. 1 περ. α’ του π.δ. της 24-31.5.1985».

«Επομένως, και τα εκτός σχεδίου γήπεδα που δημιουργήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 10 παρ. 1,  του ν. 3212/2003, διεπόμενα από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του π.δ. της 24-31.5,1985, όπως αυτό είχε αρχικά, είναι δομήσιμα εφόσον διαθέτουν, μεταξύ άλλων, πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) νομίμως υφιστάμενο και μη προκύψαντα από ιδιωτική βούληση, κατά τα ειδικότερον οριζόμενα στην περίπτωση β’ της παρ. 1 του άρθρου 1 αυτού (= άρθρο 162 παρ. 2 περ. β’ του Κ.Β.Π.Ν.) [σκ. 18]» υπογραμμίζεται στη δικαστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης.

Σε πολεοδομικό αδιέξοδο τα εκτός σχεδίου γήπεδα με δρόμους δουλείας διόδου από χρησικτησία

Η απόφαση του  Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης αποσαφηνίζει ποιοι δρόμοι και υπό ποιες προϋποθέσεις δίνουν οικοδομησιμότητα σε εκτός σχεδίου γήπεδα, ακυρώνοντας ουσιαστικά όλες τις κατηγορίες δρόμων ανεξαρτήτως της χρονολογίας δημιουργίας τους, που έχουν προκύψει από βούληση ιδιωτών, δεν είναι διανοιγμένοι η παραχωρημένοι από το κράτος και τις συσταθείσες δια χρησικτησίας δουλείας οδούς.

 «Όπως κρίνεται παγίως, κατά την έννοια των περιοριστικών της δόμησης διατάξεων του άρθρου 162 παρ. 1 και 2 περ. Ια. Κ.Β.Π.Ν. (σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 242, 243 και 245 Κ.Β.Π.Ν.), οι οποίες αποβλέπουν, πρωτίστως, στην διαφύλαξη του ιδιαίτερου χαρακτήρα των εκτός σχεδίου περιοχών και στην αποφυγή καταστρατήγησης πάγιων πολεοδομικών κανόνων ορθολογικής δομήσεως, η κατ’ εξαίρεση επιτρεπόμενη στις ως άνω περιοχές δόμηση τελεί υπό την προϋπόθεση ότι πληρούται ο βασικός κανόνας δομήσεως της εν γένει πολεοδομικής νομοθεσίας, κατά τον οποίο δομήσιμα είναι τα οικόπεδα που έχουν πρόσωπο, δηλαδή κοινό όριο, σε κοινόχρηστο χώρο νομίμως υφιστάμενο, μη προκύψαντα από ιδιωτική βούληση» αναφέρει η δικαστική απόφαση και σημειώνει ότι:

«Υπό την αντίθετη εκδοχή θα ήταν δυνατή η δόμηση γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές υπό όρους ευνοϊκότερους από την ανωτέρω άποψη ακόμη και εκείνων που ισχύουν για τα εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα, τα οποία δομούνται μόνο εφόσον διαθέτουν πρόσωπο, δηλαδή κοινό όριο με κοινόχρηστο χώρο (ΣτΕ 2606, 3848, 3849/2005, 3504/2010, 1671/2014, 4046/20157μ., 2329/2012κ.ά„ πρβλ.2521/20007μ., 4525/2009)».

Τα χαρακτηριστικά των δρόμων που σχετίζονται με την ακυρωθείσα οικοδομική άδεια για την τουριστική επένδυση

Αναδεικνύεται  από τη δικατική απόφαση ότι καταρρίφθηκαν οι ισχυρισμοί της ιδιοκτησίας του επίδικου ακινήτου, σύμφωνα με τους οποίους  «το γήπεδο έχει πρόσωπο σε οδικό δίκτυο, δηλαδή σε κοινόχρηστο δρόμο, σε δύο πλευρές» εμφανίζοντας σχετικά ΚΑΕΚ ενώ έμεινε μετέωρη η απόφαση της Πολεοδομία Αρναίας του Δήμου Αριστοτέλη, που εκλάμβανε ως αναγκαίο πρόσωπο του γηπέδου σε υφιστάμενο χωματόδρομο.

Η πλευρά της ιδιοκτήτριας που προσέφυγε και κέρδισε τη δίκη, όπως καταγράφεται στην απόφαση παρουσίασε ακλόνητα στοιχεία στην αντίθετη κατεύθυνση, σύμφωνα με τα οποία:  

♦ Άσκησε το 2024  αγωγή, προκειμένου να αναγνωριστεί, από το Μονομελές Πρωτοδικείο Χαλκιδικής, το εμπράγματο δικαίωμα της συστάσεως πραγματικής δουλείας οδού επί του υφιστάμενου από το 1981 χωματόδρομου, λόγω έκτακτης χρησικτησίας.

♦ Προηγήθηκε συνάντηση της, με τους ιδιοκτήτες του οικοπέδου στην οποία τους ζήτησε και αυτοί αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν την «συσταθείσα δια χρησικτησίας δουλεία οδού»

♦ Ζήτησε το φάκελο της οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία Αρναίας του Δήμου Αριστοτέλη, προκειμένου να εξακριβώσει αν η προσβαλλόμενη άδεια δόμησης, με την οποία είχαν εκκινήσει οι εργασίες ανοικοδόμησης, εκδόθηκε σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που θέτει η πολεοδομική νομοθεσία ως προς την ύπαρξη προσώπου σε κοινόχρηστο δρόμο και, συγκεκριμένα, αν «εμφάνιζαν» ή όχι στην πρώτη προσβαλλόμενη τον υφιστάμενο χωματόδρομο ως το αναγκαίο πρόσωπο. Και όταν η Πολεοδομία αρνήθηκε να της δώσει το φάκελο της αδείας πήρε την οικοδομική άδεια μετά από παραγγελία του Εισαγγελέα Πολυγύρου.

♦ Από συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του 1962 τεκμηριώθηκε ότι «ο επίδικος αγρός σύμφωνα με τον τίτλο ήταν εντελώς περίκλειστος».

♦ Από συμβόλαιο μεταβίβασης του επίδικου ακινήτου του 2008 τεκμηριώθηκε ότι «το αγροτεμάχιο δεν έχει πρόσωπο σε εθνικό ή επαρχιακό δρόμο και ότι απέχει από τον επαρχιακό δρόμο Ολυμπιάδος-Σταυρού 78,00 περίπου μέτρα. Συνορεύει δηλαδή το επίδικο ακίνητο από την δυτική του πλευρά εκτός από τις αναφερόμενες ιδιοκτησίες με δύο «δρόμους» πλάτους έκαστος 4,8 γ.μ. που διανοίχτηκαν, σύμφωνα με την αιτούσα, από ιδιωτική πρωτοβουλία των ιδιοκτητών του οικισμού «Άνω Κρινάκια», που δημιουργήθηκε μετά το έτος 1975».

♦ Σε τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει το συμβόλαιο ο αρχιτέκτονας μηχανικός δηλώνει ότι το συγκεκριμένο ακίνητο «δεν έχει πρόσωπο σε εθνικό ή επαρχιακό δρόμο».

♦ Σε συμβόλαιο του 2018 αγοράς του ακινήτου από τους σημερινούς ιδιοκτήτες, τόσο από τοπογραφικό διάγραμμα  πολιτικού μηχανικού, όσο και από έκθεση αυτοψίας και φωτοερμηνεία τοπογράφων μηχανικών, προκύπτει ότι «το εν λόγω ακίνητο κείται επί ανωνύμου αγροτικής οδού». Ακόμη ότι:

«α) πέρα από την επαρχιακή οδό Σταυρού – Ολυμπιάδας (από την οποία το ακίνητο απέχει 78 μέτρα), που έχει διανοιχθεί, κανένας άλλος δρόμος δεν είναι παραχωρημένος ή διανοιγμένος από το κράτος

β) δεν υπάρχει αναγνωρισμένο κοινόχρηστο δίκτυο δρόμων, από διανομή Υπουργείου Γεωργίας ή άλλη υπηρεσία (αγροτικός),

γ) τα μονοπάτια και οι χωραφόδρομοι παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στις αεροφωτογραφίες του 1985 για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του συγκροτήματος «Άνω Κρινάκια», είναι δηλαδή ιδιωτικοί δρόμοι που άνοιξαν οι ιδιοκτήτες του οικισμού που δημιουργήθηκε κατά τα έτη 1975 και μετά».

«Οι προαναφερόμενοι δε ως όρια του γηπέδου από την δυτική του πλευρά, «δύο δρόμοι» πλάτους έκαστος περίπου 4,8 γραμμικών μέτρων είναι, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της αιτούσας, δρόμοι που διανοίχτηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων του οικισμού «Άνω Κρινάκια», ξεκινούν από τον επαρχιακό δρόμο Σταυρού – Ολυμπιάδας κατεβαίνουν και εξυπηρετούν τις ιδιοκτησίες τους στον οικισμό, ο ένας δε εξ αυτών, από την βόρια πλευρά του επίδικου ακινήτου, με κατεύθυνση προς τη θάλασσα, διασχίζει το επίδικο και φτάνει μέχρι την θάλασσα και είναι η μοναδική και αποκλειστική δίοδος πρόσβασης στο ακίνητο ιδιοκτησίας της αιτούσας», αναφέρει ακόμη η δικαστική απόφαση.

Ανοιχτές οι προθεσμίες για προσφυγές κατά οικοδομικών αδειών, από την γνώση του πραγματικού περιεχομένου τους

Νέα δεδομένα δημιουργεί η απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης για τις προθεσμίες άσκησης προσφυγών κατά οικοδομικών αδειών, κάνοντας αποδεκτή την προσφυγή που κατατέθηκε για την επίδικη οικοδομική άδεια της τουριστικής επένδυσης στον Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής, τρία χρόνια μετά την έκδοση της και σε προχωρημένο στάδιο των κατασκευαστικών εργασιών. Ταυτοχρόνως απορρίφθηκαν οι ισχυρισμοί της πλευράς των ιδιοκτητών της οικοδομής ότι η έκδοση της άδειας τελούσε σε γνώση της πλευράς που άσκησε την προσφυγή τουλάχιστον από το έτος 2021 της έναρξης των οικοδομικών εργασιών και ότι ισχύει προθεσμία 60 ημερών από την έκδοση της οικοδομικής άδειας για την άσκηση προσφυγής.

◊ «Κατά το άρθρο 46 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 εξηκονθήμερη προθεσμία για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά ατομικής διοικητικής πράξεως μη δημοσιευτέας, η οποία δεν έχει κοινοποιηθεί στον ενδιαφερόμενο, αρχίζει από τότε που αυτός έλαβε πλήρη γνώση της έκδοσης της πράξεως και του περιεχομένου της· το δε συγκεκριμένο χρονικό σημείο της πλήρους γνώσεως μπορεί να τεκμαίρεται κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων κάθε υποθέσεως» αποφαίνεται το δικαστήριο και υπογραμμίζεται ακολούθως στη δικαστική απόφαση ότι:

«Ειδικώς, επί προσβολής οικοδομικής άδειας, για την έναρξη της ανωτέρω προθεσμίας απαιτείται γνώση όχι μόνο της εκδόσεως, αλλά και του περιεχομένου της άδειας ως προς τα βασικά στοιχεία και χαρακτηριστικά του κτιρίου και της χρήσης του – η γνώση δε αυτή συναρτάται και με τις πλημμέλειες που αποδίδονται στην προσβαλλόμενη πράξη και το έννομο συμφέρον επί του οποίου θεμελιώνεται η άσκηση του ενδίκου βοηθήματος.

Προκειμένου να εκφέρουν σχετική κρίση, τα δικαστήρια εκτιμούν τα στοιχεία του φακέλου, λαμβάνουν δε υπόψη και το χρονικό διάστημα που παρήλθε από την έκδοση της πράξεως ή την έναρξη των οικοδομικών εργασιών, σε συνδυασμό προς το εύλογο ενδιαφέρον του ασκούντος την αίτηση ακυρώσεως να λάβει πληροφορίες για την έκδοση της οικοδομικής άδειας και το περιεχόμενό της (ΣτΕ Ολομ. 176/2023, 2102/2019,     2034-2036/2011, ΣτΕ 7μ. 2065/2007, ΣτΕ 919/2018, 2221/2017, 796/2016, 3381/2015, 1678/2014, 4531/2013, 4537/2009)».

Πως τεκμηριώθηκε ο χρόνος γνώσης του περιεχόμενου της οικοδομικής άδειας της Χαλκιδικής 

Στη δικαστική απόφαση σημειώνεται ακόμη ότι: «η αιτούσα έλαβε γνώση την 12Π.7.2024 των στοιχείων του φακέλου της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας, κατόπιν της παραγγελίας του Εισαγγελέα Πολυγύρου, εκ της οποίας τον πρώτον ηδυνήθη να διευκρινίσει αν ο διανοιχθείς χωματόδρομος εμφανιζόταν ως το αναγκαίο πρόσωπο στα υφιστάμενα για την έκδοση της προσβαλλόμενης αδείας τοπογραφικά διαγράμματα, μετά ταύτα δε υπέβαλε την 22η.7.2024 προς την Πολεοδομία Αρναίας του Δήμου Αριστοτέλη, αίτημα επανελέγχου-καταγγελία, στηριζόμενη στην ως άνω πληροφόρηση».

Και το δικαστήριο κρίνει ότι: «ο σχετικός ισχυρισμός των παρεμβαινουσών αποβαίνει απορριπτέος, εφόσον δεν δύναται να συναχθεί τεκμήριο πλήρους γνώσεως εκ μέρους της αιτούσας του ειδικότερου περιεχομένου της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας, η δε κρινόμενη αίτηση εμπροθέσμως ασκήθηκε την 6. 09.2024. Και τούτο διότι την ως άνω προβαλλόμενη με την κρινόμενη αίτηση πλημμέλεια της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας, δεν θα μπορούσε να γνωρίζει η αιτούσα πριν λάβει πλήρη γνώση των στοιχείων αυτής».

Σημειώνεται ακόμη στην απόφαση ότι σύμφωνα με έκθεση-πιστοποίηση προόδου εργασιών τεχνικού συμβούλου της εταιρίας των ιδιοκτητών της οικοδομής  προς την Τράπεζα Πειραιώς, που έχει δανειοδοτήσει την επένδυση «οι οικοδομικές εργασίες εκκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2023  και όχι το θέρος του 2022».

Καταρρίπτει επίσης η δικαστική απόφαση το επιχείρημα των ιδιοκτητών ότι η πλευρά που άσκησε την προσφυγή είχε γνώση από τις 6 Φεβρουάριου 2024 όταν συναντήθηκε με την ιδιοκτησία της τουριστικής επένδυσης αναφέροντας ότι:

«Η συνάντηση της αιτούσας με τη νόμιμη εκπρόσωπο της πρώτης παρεμβαίνουσας δεν είχε ως αντικείμενο τη διερεύνηση της πλημμέλειας της αδείας ανέγερσης του επίμαχου ξενοδοχείου σε γήπεδο μη οικοδομήσιμο, ως στερούμενο προσώπου επί κοινοχρήστου οδού, αλλά την μη αναγνώριση του δικαιώματος πρόσβασης της αιτούσας επί του υφιστάμενου χωματόδρομου από την εκπρόσωπο της παρεμβαίνουσας».

Ισχυρή προστασία του δικαιώματος πρόσβασης στη θάλασσα για ιδιοκτήτες και πολίτες

Την πρόσβαση πολιτών και ιδιοκτητών ακινήτων στη θάλασσα θέτει σε υψηλή προτεραιότητα η δικαστική απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης. Και αφενός μεν ξεκάθαρα απορρίπτει την δυνατότητα παρόδιας δόμησης εκτός σχεδίου γηπέδων σε οδούς που έχουν προκύψει από ιδιωτική βούληση και αποτελούν δουλεία διόδου από χρησικτησία αφετέρου δε, προτάσσει το δικαίωμα πρόσβασης των ιδιοκτητών σε τέτοιο δρόμο, όπως ο χωματόδρομος στην επίδική  περίπτωση στον Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής, για να έχουν πρόσβαση στις ιδιοκτησίες τους και στη θάλασσα.

Έκοψαν τα δέντρα και το δρόμο προς τη θάλλασσα με μεταλλική πόρτα 

Αναφερόμενη  στους ιδιοκτήτες της τουριστικής επένδυσης, η δικαστική απόφαση σημειώνει, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της αιτούσας ότι:

«Αφού περί τα τέλη του 2021 έκοψαν όλα τα δέντρα και απομάκρυναν τους κορμούς τους, το καλοκαίρι του έτους 2022 και εν όψει έναρξης των εργασιών του έργου τους, τοποθέτησαν εντελώς αυθαίρετα και παράνομα μεταλλική θύρα στο σημείο, που ο υπάρχων χωματόδρομος εφαπτόταν με το δικό τους ακίνητο και έκλεισαν παράνομα τον χωματόδρομο στα δύο, με το ένα τμήμα του να ξεκινάει από τον δημόσιο δρόμο Σταυρού-Ολυμπιάδος και να φτάνει μέχρι την μεταλλική πόρτα και το δεύτερο τμήμα του να συνεχίζει από την μεταλλική θύρα μέχρι το ακίνητο της αιτούσας και τη θάλασσα.

Και ενώ οι ανωτέρω χρησιμοποιούσαν και συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το «πρώτο τμήμα του δρόμου» για να εισέλθουν στο ακίνητό τους και να εξέλθουν από αυτό προς το δημόσιο δρόμο, εντελώς παράνομα εμπόδιζαν την πρόσβαση στο ακίνητο της αιτούσας και των πολιτών προς τη θάλασσα.

Στις οχλήσεις και διαμαρτυρίες της, οι προαναφερόμενοι δικαιούχοι της προσβαλλόμενης Ο.Α., αρχικά διαβεβαίωσαν την αιτούσα ότι θα προέβαιναν σε άρση του προβλήματος πρόσβασης, καθώς η τοποθέτηση της θύρας ήταν προσωρινή, ως μέτρο ασφάλειας του έργου τους και ότι θα υπήρχαν φύλακες επί 24ωρου βάσεως, προκειμένου να παραμένει ανοιχτή η θύρα».

«Όμως, εν συνεχεία, και ενώ είχαν τελειώσει οι εκσκαφές, η τοποθέτηση της μεταλλικής θύρας εξακολουθούσε να εμποδίζει την πρόσβαση στο ακίνητό της αιτούσας, λόγω και της αγοράς από τους ίδιους  και όλων των υπόλοιπων τμημάτων αγροτεμαχίων που υπήρχαν από την δυτική πλευρά του ακινήτου της αιτούσας και μέχρι τον δρόμο», σημειώνεται στην δικαστική απόφαση, και αναφέρεται στο γεγονός ότι οι ιδιοκτήτες της επένδυσης στο μεταξύ αγόρασαν γειτονικές ιδιοκτησίες συνολικής έκτασης άλλων 15 στρεμμάτων.

Οι οικοδομικές άδειες της εκτός σχεδίου στις πράξεις της διοίκησης, που προκαλούν βλάβη στο φυσικό περιβάλλον

 Η δικαστική απόφαση που ακυρώνει την οικοδομική άδεια της τουριστικής επένδυσης στο Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής υπογραμμίζει τη διάσταση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος και κάνει αποδεκτή την προσφυγή όχι μόνον λόγω του έννομου συμφέροντος γειτονικής ιδιοκτησίας αλλά και για το λόγο ότι υφίσταται περιβαλλοντική βλάβη από πράξη της Διοίκησης.

«Επειδή, η αιτούσα φέρεται ως ιδιοκτήτρια όμορου ακινήτου, θίγόμενη από τις προσβαλλόμενες πράξεις, καθόσον με αυτές βλάπτεται όχι μόνο το όμορο ακίνητό της, αλλά ολόκληρη η περιοχή και το φυσικό περιβάλλον της. Υπό τα δεδομένα αυτά, η αιτούσα με έννομο συμφέρον ζητεί την ακύρωση των προσβαλλομένων πράξεων, εφόσον η επίκληση της κυριότητας ακινήτου στην περιοχή που υφίσταται περιβαλλοντική βλάβη από πράξη της Διοίκησης, αρκεί για τη στοιχειοθέτηση εννόμου συμφέροντος προσβολής της πράξης αυτής, κατ’ επίκληση του άρθρου 24 του Συντάγματος (πρβλ. ΣτΕ 564/2021 σκ. 6, 4931/2014 σκ. 5, 749/2014 σκ. 9, 4525/2009 σκ. 8, ΕΑ ΣτΕ 438/2012 σκ. 5 κ.α.)», αναφέρεται στην απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης.

Αυστηροί όροι έως καθολική απαγόρευση για την εκτός σχεδίου δόμηση

Στο σκεπτικό της δικαστικής απόφασης, αποτελεί σημείο αναφοράς η ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ για την οικοδομική άδεια της Πάτμου και υπογραμμίζονται προβλέψεις της νομοθεσίας αποφάσεις  του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου και συνταγματικές επιταγές. Για τις εκτός σχεδίου περιοχές σημειώνεται ότι  «η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυνάμενη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής. Οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη την εκτός σχεδίου δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες για τις εντός σχεδίου περιοχές».

Είναι σημαντική η σχετική σκέψη της απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης στην οποία αναλυτικά σημειώνονται τα ακόλουθα:

«Επειδή, σε σχέση με την ερμηνεία των άρθρων 162 παρ. 2 περ. Ια. του Κ.Β.Π.Ν., 10 παρ. 1 και 23 παρ. 3 του ν. 3212/2003, εκδόθηκε, στη συνέχεια, η 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικράτειας με την οποία έγιναν δεκτά τα εξής:

α) Με τις παρ. 1 και 6 του άρθρου 24 του Συντάγματος το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον έχουν αναχθεί σε αυτοτελώς προστατευόμενα αγαθά. Τα αρμόδια όργανα του Κράτους οφείλουν να προβαίνουν σε θετικές ενέργειες και, ειδικότερα, να λαμβάνουν τα απαιτούμενα νομοθετικά και διοικητικά, προληπτικά και κατασταλτικά, μέτρα για την αποτελεσματική διαφύλαξή τους, παρεμβαίνοντας στον αναγκαίο βαθμό στην οικονομική ή άλλη ατομική ή συλλογική δραστηριότητα. Περαιτέρω, με την παρ. 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος επιβάλλεται η ορθολογική χωροταξική αναδιάρθρωση της χώρας, με βάση τους κανόνες της επιστήμης, ώστε να διασφαλίζεται η ορθή ανάπτυξη των οικισμών, η προστασία του περιβάλλοντος, οι βέλτιστοι δυνατοί όροι διαβίωσης και η οικονομική ανάπτυξη στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας (βιώσιμης ανάπτυξης), ουσιώδη όρο της οποίας αποτελούν τα χωροταξικά σχέδια (σκ. 14).

β) Εξάλλου, όπως έχει κριθεί, από τον συνδυασμό των άρθρων 24 παρ. 1 και 2 και 17 του Συντάγματος συνάγεται θεμελιώδης, από πλευράς δυνατότητας δομήσεως, διαφοροποίηση μεταξύ των περιοχών των αναπτυσσομένων με βάση οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο, οι οποίες προορίζονται για δόμηση, και των εκτός σχεδίου περιοχών, οι οποίες δεν έχουν ως προορισμό, κατ’ αρχήν, την δόμηση ή την τουριστική εκμετάλλευση, αλλά την γεωργική, κτηνοτροφική και δασοπονική εκμετάλλευση και την αναψυχή του κοινού και, συνεπώς, η οικιστική εκμετάλλευση, όταν κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, τελεί υπό αυστηρούς όρους (ΣτΕ 3135/2002, 3396- 97/2010, 2035/2011 Ολομ., 665/2018 7μ. κ.ά.).

Στην πρώτη κατηγορία περιοχών, που προορίζονται προς δόμηση, αυτή επιτρέπεται με μόνη προϋπόθεση την τήρηση των ορισμών του σχεδίου πόλεως και των όρων και περιορισμών δομήσεως που το συνοδεύουν.

Στην δεύτερη κατηγορία περιοχών, εν όψει του ότι δεν είναι δυνατόν, από τη φύση τους και την έλλειψη πολεοδομικής οργάνωσης, να εξασφαλισθεί η τήρηση των κατά τα ανωτέρω συνταγματικών σκοπών, η δόμηση μόνο κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται, δυνάμενη και να απαγορεύεται εν όλω ή εν μέρει ή να επιτρέπεται υπό ιδιαιτέρως αυστηρούς όρους και περιορισμούς, προσαρμοσμένους στην ιδιαίτερη φύση κάθε περιοχής.

Οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη τη δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες για τις εντός σχεδίου περιοχές (ΣτΕ 2657/2007, 3504/2010, 1671/2014, 2136- 37/2016, 665/2018 7μ. κ.ά.), ούτε να οδηγούν σε εξομοίωση των εκτός σχεδίου περιοχών με εντός σχεδίου πόλεως ή ορίων οικισμών περιοχές ή στην εν τοις πράγμασι δημιουργία νέων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο  (ΣτΕ 2063, 962, 665/2018 7μ„ 3526/2017, 2136-37/2016 7μ„ 1856/2016 κ.ά.), όπως δια της κατατμήσεως ενιαίου γηπέδου σε μικρότερα όταν με αυτήν καθίσταται δυνατή, κατά τις παρομαρτούσες συνθήκες, η άμεση ή έμμεση δημιουργία οικιστικού συνόλου χωρίς προηγούμενη έγκριση σχεδίου οργανωμένης δόμησής του (ΣτΕ 2657/2007 7μ.) [σκ. 15]».

22 Αυγούστου, 2025 /  

Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων: Η νέα πλατφόρμα του Κτηματολογίου που θα διασυνδέσει όλες τις βάσεις δεδομένων του κράτους

Στο Real Estate Summit 2025, μία από τις σημαντικότερες ετήσιες διοργανώσεις για τον κλάδο των ακινήτων, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 3 Απριλίου, συμμετείχε ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου, Στέλιος Σακαρέτσιος.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, το οποίο διοργανώθηκε από τον όμιλο REAL Group, και στο πλαίσιο της ενότητας «Νέα εποχή σε Ακίνητα και Υποδομές», ο κ. Σακαρέτσιος συμμετείχε σε πάνελ συζήτησης μαζί με τον Γενικό Διευθυντή του ΙΟΒΕ, Νίκο Βέττα, τον Διευθυντή της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρο Μητράκο, τον Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο του Υπερταμείου, Πάνο Σταμπουλίδη, και τον Πρόεδρο της Optima Bank, Γιώργο Τανισκίδη.

Η Κτηματογράφηση στην τελική ευθεία ολοκλήρωσης

Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κτηματολογίου ανέδειξε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, σημειώνοντας ότι η κτηματογράφηση, μετά από τρεις δεκαετίες, εισέρχεται πλέον στην τελική φάση. Ειδικότερα, ενώ έως το 2023 είχε ολοκληρωθεί μόλις στο 39% της επικράτειας, σήμερα έχει φτάσει στο 60% σε περαιωμένες μελέτες και στο 90% σε αναρτήσεις, με την πλήρη ολοκλήρωση να αναμένεται έως το τέλος του 2025.

Μηδενίστηκαν οι εκκρεμότητες στο Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη μεταρρύθμιση του συστήματος διαχείρισης ακινήτων μέσω της κατάργησης των Υποθηκοφυλακείων, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως «απαρχαιωμένος και γραφειοκρατικός θεσμός». Η ολοκλήρωση της κατάργησής τους μέσα στο 2024 επέτρεψε στο Ελληνικό Κτηματολόγιο να λειτουργεί πλέον ως ο μοναδικός, ενιαίος φορέας για το σύνολο των συναλλαγών που αφορούν ακίνητη περιουσία.

Παράλληλα, επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος στην μεγάλη πρόκληση που αποτελούν οι  300.000 και πλέον εκκρεμότητες που μεταφέρθηκαν από τα πρώην Υποθηκοφυλακεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, όπου περισσότερες από 52.000 εκκρεμότητες έχουν ήδη εκκαθαριστεί, με αποτέλεσμα οι συναλλαγές να ολοκληρώνονται σήμερα μέσα σε λίγες ημέρες, αντί για τους μήνες ή και χρόνια αναμονής που απαιτούνταν στο παρελθόν.

Αντίστοιχη βελτίωση αναμένεται μέχρι το τέλος του 2025 και σε άλλα μεγάλα γραφεία, όπως αυτά του Πειραιά, του Κορωπίου και της Θεσσαλονίκης.

Στήριξη της στεγαστικής πολιτικής με ταχύτερες διαδικασίες

Ο κ. Σακαρέτσιος αναφέρθηκε επίσης στη συμβολή του Κτηματολογίου στην επιτάχυνση της στεγαστικής πολιτικής του κράτους. Με τη γρηγορότερη ολοκλήρωση του νομικού ελέγχου των συμβολαίων, διευκολύνονται πλέον σημαντικά οι διαδικασίες για την έγκριση και εκταμίευση στεγαστικών δανείων, στο πλαίσιο των κρατικών προγραμμάτων «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ Ι» και «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ».

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Όραμά μας είναι η γρήγορη και ασφαλής εξυπηρέτηση του πολίτη σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, με εύχρηστα εργαλεία που μειώνουν τον χρόνο και το κόστος των συναλλαγών».

Το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων αλλάζει τα δεδομένα

Κεντρικό σημείο της τοποθέτησης του Προέδρου αποτέλεσε το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων, ένα έργο-τομή για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης. Η νέα πλατφόρμα, που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2026, θα διαλειτουργεί με όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες του κράτους, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο σημείο πλήρες προφίλ για κάθε ακίνητο.

Η αυτόματη ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών για κάθε αλλαγή στην ιδιοκτησία ή τα χαρακτηριστικά ενός ακινήτου θα εξαλείψει την ταλαιπωρία των πολιτών και τις χρονοβόρες διαδικασίες. Παράλληλα, η πλατφόρμα θα επιτρέπει ταχύτατες συναλλαγές και θα ενισχύει τη διαφάνεια και τον έλεγχο, δίνοντας στα ελεγκτικά όργανα τη δυνατότητα να εντοπίζουν περιπτώσεις αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων.

Το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων, όπως εξήγησε ο κ. Σακαρέτσιος, βασίζεται στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των βάσεων δεδομένων διαφόρων κρατικών φορέων, με κεντρικό αναγνωριστικό τον Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ).

Με την ολοκλήρωση αυτού του έργου, κάθε ιδιοκτήτης θα μπορεί, με μία απλή συναίνεση μέσω του gov.gr, να παραχωρεί ψηφιακά πρόσβαση στα στοιχεία του ακινήτου του, καταργώντας τη γραφειοκρατία και διασφαλίζοντας τη νομική ασφάλεια στις συναλλαγές.

27 Απριλίου, 2025 /  

Κτηματολόγιο: Τελευταία δυνατότητα για δηλώσεις έως 30 Μαΐου 2025 για Κέρκυρα, Θεσπρωτία και στις περιοχές Βόρειο Ηράκλειο, Ρέθυμνο και Χανιά – Νέα ψηφιακή υπηρεσία metavoles.ktimatologio.gr

Το Ελληνικό Κτηματολόγιο ανακοινώνει ότι, παρατείνεται η προθεσμία υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας για τις περιοχές της Κέρκυρας, Θεσπρωτίας και Κρήτης έως και την Παρασκευή 30 Μαΐου 2025, κατόπιν πρότασης του Υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Χρήστου Μπουκώρου, και αντίστοιχης απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα.

Παρά τις διαδοχικές παρατάσεις που έχουν οδηγήσει σε συνεχή και υψηλή συμμετοχή των πολιτών, εξακολουθούν να υπάρχουν μεμονωμένα αλλά τεκμηριωμένα αιτήματα από επαγγελματίες και ιδιοκτήτες για την παροχή επιπλέον χρόνου, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία με πληρότητα και ακρίβεια.

«Δίνουμε μια τελευταία ευκαιρία σε όλους όσοι, για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχουν καταφέρει να δηλώσουν την περιουσία τους. Η συμμετοχή στη διαδικασία είναι δικαίωμα κάθε πολίτη, ενώ η υποστήριξή τους είναι δική μας ευθύνη. Γι’ αυτό, παρατείνουμε την προθεσμία και προσφέρουμε αυτόν τον επιπλέον χρόνο, ώστε να έχουν όλοι τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τη δήλωση με πληρότητα και ακρίβεια» δήλωσε ο Υφυπουργός κ. Χρήστος Μπουκώρος.

Η παράταση αυτή είναι οριστικά η τελευταία. Το έργο της Κτηματογράφησης, μετά από σχεδόν 30 χρόνια, έχει μπει στην τελική ευθεία σύμφωνα με τον προγραμματισμό για ολοκλήρωση έως το τέλος του 2025.

Νέα ψηφιακή υπηρεσία metavoles.ktimatologio.gr

Παράλληλα, για τις παλαιές μελέτες Κτηματογράφησης, όπου έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία, το Ελληνικό Κτηματολόγιο προχωρά σε ακόμα ένα σημαντικό βήμα διευκόλυνσης:

Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα τίθεται σε λειτουργία η νέα ψηφιακή υπηρεσία metavoles.ktimatologio.gr, μέσω της οποίας οι πολίτες θα μπορούν να διορθώνουν εξωδικαστικά την παράλειψη δήλωσης ιδιοκτησίας, μέσω μίας απλής ψηφιακής διαδικασίας, προσκομίζοντας τον μεταγεγραμμένο τίτλο τους.

Αυτή η καινοτόμος δυνατότητα καλύπτει όλες τις παλαιές περιοχές Κτηματογράφησης, καθώς και όσες βρίσκονται ακόμη εντός προθεσμίας υποβολής δηλώσεων, έως τις 30 Μαΐου 2025.

Νέες συνεργασίες με Δικηγορικούς Συλλόγους για το μηδενισμό των εκκρεμοτήτων των υποθηκοφυλακείων

Παράλληλα, προχωρά η υπογραφή συμβάσεων με τους Δικηγορικούς Συλλόγους 15 περιοχών της χώρας, με σκοπό τη δημιουργία ή την ενίσχυση Μητρώων Νομικών Εισηγητών. Πρόκειται για μία στρατηγική συνεργασία του Ελληνικού Κτηματολογίου με τους Δικηγορικούς Συλλόγους Λάρισας, Βόλου, Κορίνθου, Κεφαλληνίας, Κέρκυρας, Έδεσσας, Θήβας, Ρόδου, Φλώρινας, Ναυπλίου, Κιλκίς, Γιαννιτσών, Λευκάδας, Καβάλας και Μυτιλήνης, προκειμένου ιδιώτες δικηγόροι να εκπαιδευτούν και να συνδράμουν στο μηδενισμό των περισσότερων από 300.000 εκκρεμοτήτων που κληρονόμησε το Κτηματολόγιο από την κατάργηση των υποθηκοφυλακείων.
Επιπλέον, αποφασίστηκε η επέκταση της συνεργασίας με το Δικηγορικό Σύλλογο Κατερίνης, μέσω της ένταξης πρόσθετων δικηγόρων στο ήδη υπάρχον Μητρώο Νομικών Εισηγητών.

27 Απριλίου, 2025 /  

Φρένο ΣτΕ στην επέκταση των οικισμών – Οι νέοι κανόνες οριοθέτησης

άρθρο της Καθημερινής απο τον Γιώργο Λιάλιο

Σαφή περιορισμό στη δυνατότητα επέκτασης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων θέτει νέο Προεδρικό Διάταγμα του υπουργείου Περιβάλλοντος. Το διάταγμα ζητεί από τους μελετητές που καταρτίζουν τα πολεοδομικά σχέδια να αναγνωρίζουν ως «εντός ορίων» μόνο το τμήμα τους που είχε δημιουργηθεί έως το 1983. Αυτό σημαίνει ότι για να επεκταθεί ένας οικισμός θα πρέπει να τεκμηριωθεί ανάγκη βάσει της πληθυσμιακής του αύξησης (και όχι της ζήτησης για τουριστική εκμετάλλευση), κάτι που βέβαια είναι εξαιρετικά δύσκολο.

Το διάταγμα, που αφορά τα κριτήρια και τις διαδικασίες οριοθέτησης των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και τον καθορισμό όρων δόμησης και χρήσεων γης σε αυτούς, προωθήθηκε πριν από ένα έτος από το υπουργείο Περιβάλλοντος, με αφορμή το μεγάλο πρόγραμμα εκπόνησης πολεοδομικών σχεδίων σε όλη τη χώρα. Οπως αναμενόταν, αρχικά το υπουργείο Περιβάλλοντος επιχείρησε να χρησιμοποιήσει την ευκαιρία για να «νομιμοποιήσει» διάφορες καταστάσεις που είχαν δημιουργηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες – κυρίως το ξεχείλωμα των οικισμών μέσα από διάφορες αμφίβολης νομιμότητας πράξεις. Ομως αρκετές από αυτές τις πράξεις είχαν κριθεί αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας (οριοθέτηση με αποφάσεις νομάρχη στις αρχές της δεκαετίας του 1980), επειδή ουσιαστικά οικοπεδοποιούσαν τεράστιες εκτάσεις γύρω από τους υφιστάμενους οικισμούς.

Ετσι στο αρχικό σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, που εστάλη για προδικαστικό έλεγχο στο ΣτΕ, προβλεπόταν να αναγνωριστούν (ως «ζώνη Γ») τμήματα οικισμών που είχαν συμπεριληφθεί σε παράνομες οριοθετήσεις. Οπως αποκάλυψε η «Κ» («Στοπ στο ξεχείλωμα των οικισμών», 9.9.2024), το ΣτΕ «επέστρεψε» στο ΥΠΕΝ το σχέδιο (πρακτικό 74/2024), ζητώντας να απαλειφθεί αυτή η ζώνη. «Η αναγνώριση της ζώνης Γ οδηγεί εμμέσως σε επέκταση των ορίων του οικισμού η οποία δεν επιτρέπεται και μάλιστα με συμπερίληψη εντός των ορίων του οικισμού εκτάσεων που έχουν προκύψει από παράνομη οριοθέτηση αυτού και χωρίς να συντρέχουν τα κριτήρια της πολεοδομικής νομοθεσίας», ανέφερε το πρακτικό του ΣτΕ. «Εξάλλου, αν η διοίκηση κρίνει αναγκαία και σκόπιμη την επέκταση των ορίων των οικισμών της χώρας για την οικιστική ή άλλου είδους αξιοποίησή τους θα πρέπει να προωθήσει κατά προτεραιότητα την πολεοδόμηση των αναγκαίων εκτάσεων για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού». Οπως επισημαίνει πολλαπλά το ΣτΕ, επέκταση των οικισμών επιτρέπεται μόνο στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδίου και πρέπει να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη.

Μετά τις παρατηρήσεις του ΣτΕ, το ΥΠΕΝ αναγκάστηκε να προσαρμόσει το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο τελικά εγκρίθηκε (πρακτικό 17/2025) και οδεύει προς υπογραφή. Για να κερδίσει χρόνο το υπουργείο δημοσιοποίησε το νέο πλαίσιο, προκαλώντας απελπισία στους μελετητές των πολεοδομικών σχεδίων που ήδη είχαν ολοκληρώσει τις οριοθετήσεις με βάση τις προηγούμενες (και όπως αποδείχθηκε, επιπόλαιες) οδηγίες του υπουργείου. Το βασικότερο ζήτημα, όμως, είναι ότι για να εγκριθεί η επέκταση των ορίων ενός οικισμού δεν αρκεί να υπάρχει ζήτηση για παραθεριστική ή τουριστική κατοικία, αλλά πρέπει η επέκταση να τεκμηριώνεται κατά βάση με την πληθυσμιακή εξέλιξη του οικισμού (κάτι που περιορίζει σαφώς τον αριθμό των χωριών που μπορούν να επεκταθούν).

Πώς λοιπόν θα ορίζονται τα όρια των οικισμών; Η χρονολογία-κλειδί είναι το 1983 (λόγω της έκδοσης του ν. 1337). Οι μελετητές που θα χαράξουν τα όρια των οικισμών πρέπει να ξεχωρίσουν το παλαιό τους τμήμα, αυτό που υπήρχε το 1923 (ως ζώνη Α) και αποτελεί τον ιστορικό πυρήνα τους. Στη συνέχεια το «συνεκτικό» κομμάτι που δημιουργήθηκε έως το 1983 (ζώνη Β) και το τμήμα με διάσπαρτη δόμηση, που δημιουργήθηκε όμως την ίδια περίοδο (ζώνη Β1).

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι κατοικίες που χτίστηκαν με όρους δόμησης εντός οικισμού, αλλά τελικά μένουν εκτός, θα κηρυχθούν αυθαίρετες – σημαίνει όμως ότι δεν θα μπορούν να χτιστούν νέες με τους ίδιους ευνοϊκούς όρους δόμησης, αλλά με εκείνους της εκτός σχεδίου δόμησης (δηλαδή με μεγαλύτερες αρτιότητες). Αυτό δημιουργεί ζητήματα σε περιοχές γύρω από οικισμούς στις οποίες υπήρξαν εκτεταμένες κατατμήσεις και πωλήσεις οικοπέδων με την προσδοκία της πολεοδόμησης και τώρα δεν θα μπορούν καθόλου να οικοδομηθούν (ελλείψει αρτιότητας).

Αποκατάσταση σφαλμάτων

Προβλέπεται επίσης μια διαδικασία για την εκ νέου οριοθέτηση ενός οικισμού «στις περιπτώσεις που παρίσταται αναγκαίος για να αποκατασταθούν ουσιώδη ελαττώματα ή σφάλματα». Να σημειωθεί ότι αυτή τη διαδικασία είχαν κινήσει πολίτες από το Μεγάλο Πάπιγκο προκειμένου να προσθέσουν εκτάσεις στο όριο του υφιστάμενου, οριοθετημένου παραδοσιακού οικισμού, μια υπόθεση που έγινε ευρέως γνωστή λόγω της κατασκευής στο όριο κατοικιών από εφοπλιστική οικογένεια (εκκρεμεί προσφυγή στο ΣτΕ). Πάντως, το διάταγμα αναφέρει ότι κατά την οριοθέτηση απαγορεύεται η επέκταση του οικισμού με βάση την πραγματική (σημερινή) κατάσταση. Κατά την οριοθέτηση των οικισμών ισχύουν διαφορετικοί όροι δόμησης ανάλογα με τη ζώνη. Για παράδειγμα, στη ζώνη Α η ελάχιστη αρτιότητα είναι 2 στρέμματα και το ελάχιστο μήκος «προσώπου» τα 15 μέτρα (ή 10 μέτρα σε ορεινούς ή ημιορεινούς οικισμούς).

Κατά τα λοιπά, το νέο Προεδρικό Διάταγμα χωρίζει τους οικισμούς σε διάφορες κατηγορίες: Περιαστικούς, όσους βρίσκονται κοντά σε αστικά κέντρα, παραλιακούς (σε ζώνη έως 500 μέτρων από τον αιγιαλό), ορεινούς (υψόμετρο άνω των 800 μέτρων), ημιορεινούς (υψόμετρο 300-800 μέτρων), πεδινούς (έως 300 μέτρα υψόμετρο), τουριστικούς, παραδοσιακούς (σε ειδικό καθεστώς προστασίας), ενδιαφέροντες (όσοι παρουσιάζουν ενδιαφέροντα πολιτιστικά κ.ά. στοιχεία ή βρίσκονται εντός τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους) και απλούς (όσοι δεν παρουσιάζουν μορφολογικό, πολεοδομικό ή αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον).

Ενδιαφέροντα σημεία

• Για τα οικόπεδα σε μεγάλη κλίση, το διάταγμα δείχνει να μην ξεκαθαρίζει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί σε κάποιες περιοχές (όπως η Αμοργός). Σε τέτοιες περιπτώσεις το ύψος μετρούνταν σε προβολή στην όψη του κτιρίου, όμως το υπουργείο Περιβάλλοντος υπέδειξε ότι πρέπει να μετριέται σε κάθε σημείο της τομής του κτιρίου με το φυσικό έδαφος (κάτι που εμμέσως μπορεί να οδηγήσει σε ένα υψηλότερο κτίριο). Την ερμηνεία αυτή «έκοψε» το ΣτΕ το 2024 (απόφαση 860 του Ε΄ τμήματος). Ομως το διάταγμα για την οριοθέτηση των οικισμών αναφέρει ότι «το ύψος των προβολών των όψεων του κτιρίου σε αντίστοιχα επίπεδα διερχόμενα από την τομή του περιγράμματος με το έδαφος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα οριζόμενα» (σ.σ. ανώτατο ύψος ανά ζώνη), ένας ορισμός που μάλλον θα φέρει περισσότερη σύγχυση.

• Ειδικά για τους παραλιακούς οικισμούς, το πλαίσιο προβλέπει ότι όπου η δόμηση φθάνει πιο κοντά από τα 15 μέτρα στη θάλασσα, πρέπει να καθοριστεί δίκτυο κοινόχρηστων διόδων προς τη θάλασσα πλάτους τουλάχιστον τεσσάρων μέτρων, που να συνδέουν τους δρόμους του οικισμού με την παραλία. Η περίφραξη των οικοπέδων τοποθετείται επί της καθορισμένης γραμμής παραλίας.

• Στα παραλιακά οικόπεδα, το κτίριο τοποθετείται σε απόσταση τουλάχιστον 15 μέτρων από τη γραμμή αιγιαλού και οπωσδήποτε μετά τη γραμμή παραλίας. Αν υπάρχει όμως διαμορφωμένη γραμμή δόμησης, πιο κοντά ή πιο μακριά, θα πρέπει να την ακολουθήσει. Ο νομοθέτης θέτει και ένα γενναίο «παράθυρο»: σε έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, μετά από γνωμοδότηση του δήμου και σύμφωνη γνώμη του συμβουλίου πολεοδομικών θεμάτων, είναι δυνατόν να καθορίζεται γραμμή δόμησης διαφορετική.

• Οπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα προστασίας οικισμών, αυτά εξακολουθούν να υπερισχύουν. Ομως στις περιπτώσεις ομαδικού χαρακτηρισμού οικισμών ως παραδοσιακών «είναι δυνατόν μετά από προσήκουσα τεκμηρίωση (…) να τροποποιούνται επί το ευμενέστερον ή το δυσμενέστερον οι θεσμοθετημένοι όροι και περιορισμοί δόμησης», αναφέρει το διάταγμα, αφήνοντας ένα δεύτερο γενναίο «παράθυρο» για την αλλαγή των ισχυόντων σε παραδοσιακούς οικισμούς.

22 Μαρτίου, 2025 /  

Κτηματολόγιο: παράταση μέχρι την νομοθετική ρύθμιση για τις διεκδικήσεις του Δημοσίου

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες για τη νέα ρύθμιση του ΥΠΟΙΚ

και τις διεκδικήσεις του Δημοσίου

​

Με ειδική νομοθετική ρύθμιση θεσπίζεται η εξάμηνη αναστολή των αγωγών του Δημοσίου που αφορούν διεκδικήσεις ιδιωτικών ακινήτων στο σύνολο της Επικράτειας της χώρας.

 

Η διαδικασία ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης από το Κτηματολόγιο ανέδειξε χιλιάδες περιπτώσεις, όπου το Δημόσιο διεκδικεί ακίνητα ή ολόκληρες περιοχές.

 

Η εξάμηνη αναστολή, δίνει τη δυνατότητα να θεσπιστούν, στο επόμενο διάστημα, σαφή κριτήρια με βάση τη νομολογία του Αρείου Πάγου. Τα κριτήρια αυτά θα κατευθύνουν τη Διοίκηση και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, ώστε να αποφεύγονται αδικαιολόγητες διεκδικήσεις και να μειωθεί η ταλαιπωρία των πολιτών, ο φόρτος των δικαστηρίων και η ενασχόληση των υπηρεσιών με υποθέσεις χωρίς ουσιαστικό όφελος για το Δημόσιο.

 

Υπάρχουν περιπτώσεις που το Δημόσιο εγείρει αγωγές ενώ δεν έχει νόμιμο τίτλο;

 

Ναι. Σήμερα, το Δημόσιο εγείρει αγωγές ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν έχει νόμιμο τίτλο, όπως, ιδίως ως διάδοχος του Οθωμανικού Κράτους.

 

Για παράδειγμα, κτηματικές υπηρεσίες του Δημοσίου, διεκδικούν εκτάσεις είτε χωρίς επίκληση κάποιου συγκεκριμένου εγγράφου ή με μη οριοθετημένες περιγραφές ακινήτων σε έγγραφα της περιόδου της Τουρκοκρατίας, με τον ισχυρισμό ότι το ελληνικό κράτος διαδέχτηκε το οθωμανικό στην κυριότητα των ακινήτων αυτών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου, όπως διαμορφώθηκε από την εποχή της απελευθέρωσης μέχρι σήμερα, ή ακόμα και το γεγονός ύπαρξης τίτλων των πραγματικών ιδιοκτητών-ιδιωτών.

 

Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις που το δημόσιο στρέφεται κατά ιδιοκτητών, οι οποίοι έχουν αναγνωρισμένα δικαιώματα χρησικτησίας επί δεκαετίες.

Ένας ακόμη βασικός λόγος που το δημόσιο θεωρεί τον εαυτό του ιδιοκτήτη μιας έκτασης είναι ο φερόμενος δασικός χαρακτήρας ακόμη και περιπτώσεων που έχουν αποχαρακτηριστεί.

Τέλος, αρκετές είναι και οι περιπτώσεις πράξεων απαλλοτρίωσης προ του 1950 που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ.

 

 

Πόσες είναι αυτές οι περιπτώσεις μέχρι σήμερα;

 

Ο συνολικός αριθμός αυτών των διεκδικήσεων θα προκύψει μετά το τέλος της κτηματογράφησης και όταν κατατεθούν οι αγωγές διόρθωσης επί των ακινήτων “αγνώστου ιδιοκτήτη”, δηλαδή από το τέλος του 2025 έως το Δεκέμβριο του 2026.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, μόνο το 2023 ασκήθηκαν 857 νέες κτηματολογικές αγωγές, 465 Εφέσεις και 179 αναιρέσεις. Επιπλέον, υπήρξαν 3.106 παραστάσεις στο Μονομελές Πρωτοδικείο, 207 Παραστάσεις στο Πολυμελές Πρωτοδικείο και 545 στο Εφετείο, οι οποίες αφορούσαν κτηματολογικές αγωγές προηγουμένων ετών.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το δημόσιο χάνει σχεδόν τα ¾  των υποθέσεων που ασκεί έφεση.

 

 

Τι κάνω αν έχει γίνει η αγωγή αλλά δεν επιθυμώ να με συμπεριλάβει η νέα ρύθμιση;

 

Στη ρύθμιση που θα ψηφιστεί προβλέπεται δυνατότητα του πολίτη -αντίδικου του Δημοσίου, αν το επιθυμεί, να αιτηθεί η δική να διεξαχθεί κανονικά, κατά την προσδιορισμένη ημερομηνία.  Συγκεκριμένα κάθε πολίτης μπορεί μέσω του δικηγόρου του να υποβάλει αίτηση στον Πρόεδρο του Τριμελούς συμβουλίου του Πρωτοδικείου, ώστε η υπόθεσή του να εκδικαστεί.

 

 

 

 

Τι κάνει κάποιος που βλέπει το ακίνητό του ως αγνώστου ιδιοκτήτη;

 

  • Η λύση του προβλήματος των ακινήτων αγνώστου ιδιοκτήτη, δίνεται πλέον εξωδικαστικά μέσω της αίτησης προδήλου σφάλματος, που υποβάλλεται ηλεκτρονικά.

 

  • Ο ιδιώτης ιδιοκτήτης που για οποιονδήποτε λόγο δεν είχε δηλώσει το ακίνητο στην κτηματογράφηση, εάν έχει νόμιμο τίτλο (συμβολαιογραφική πράξη, δικαστική απόφαση), υποβάλει αίτηση ψηφιακά στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο και ο προϊστάμενος του κτηματολογίου διορθώνει υποχρεωτικά το φύλλο του ακινήτου αναγράφοντάς τον ως ιδιοκτήτη.

 

  • Μάλιστα, η διαδικασία αυτή έχει απλοποιηθεί και η διόρθωση υπέρ του ιδιώτη ιδιοκτήτη έχει καταστεί δεσμευτική για το Κτηματολόγιο, με νομοθετικές πρωτοβουλίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ώστε ο πολίτης να αποφεύγει την δικαστική ταλαιπωρία.

 

Για υποβολή αίτησης προδήλου σφάλματος: https://www.ktimatologio.gr/pliroforiako-yliko/ktimatologio-se-leitourgia/52

 

 

Τι ισχύει για ακίνητα που έχουν αποχαρακτηριστεί ως δασικά;

 

Με το αρ.15 5142/2024 που ψηφίστηκε με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ιδιοκτήτης ακινήτου το οποίο αποχαρακτηρίστηκε, μπορεί με την σχετική απόφαση και τον τίτλο του να διορθώσει την εγγραφή στο Κτηματολόγιο και να επιστραφεί επισήμως το σχετικό ΚΑΕΚ στο νόμιμο ιδιοκτήτη.

 

Για υποβολή αίτησης διόρθωσης: https://www.ktimatologio.gr/pliroforiako-yliko/ktimatologio-se-leitourgia/53

Για περισσότερες πληροφορίες, οι πολίτες μπορούν να απευθύνονται στις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες ή να επισκέπτονται την ιστοσελίδα του Ελληνικού Κτηματολογίου www.ktimatologio.gr.

12 Μαρτίου, 2025 /  

Παράταση στις αιτήσεις έκδοσης οικοδομικών αδειών του ν.4067/2012 και προθεσμιών του ν. 4759/2020 για την κατά παρέκκλιση δόμηση σε εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές

Με το αρθ.35 του ν. 5167 (ΦΕΚ 207Α/20.12.2024)

  • Τροποποιείται η παρ. 1 του αρθ.40 του ν. 4759/2020 ως προς την προθεσμία υποβολής αίτησης για Προέγκριση ή Οικοδομική Άδεια. Ειδικότερα, εάν έως και την 9η/12/2022 υποβλήθηκε βεβαίωση όρων δόμησης των κατηγοριών 1 ή 2, δίνεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης για προέγκριση ή έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2025.
  • Η ισχύς των προεγκρίσεων που έχουν εκδοθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4759/2020, παρατείνεται έως την 31η Μαρτίου 2025, σε περίπτωση προγενέστερης λήξης τους.
  • Παρατείνεται η ισχύς των οικοδομικών αδειών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περ. (α) της παρ. 3 του άρθρου 6 του από 8.7.1993 προεδρικού διατάγματος (Δ’ 795) έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 προκειμένου να ολοκληρωθούν οι όψεις και η τυχόν στέγη του κτιρίου και να ενταχθούν στην περ. (γ) της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4495/2017 (Α’ 167). Για τις εργασίες αυτές δεν απαιτείται έκδοση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, παρά μόνον έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, η οποία συνοδεύεται από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό και γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα.
14 Ιανουαρίου, 2025 /  

Δασικοί χάρτες, όρια οικισμών και κτήρια προ του 1955 – Πώς απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου υπέρ του πολίτη

«Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» μοιάζει η  αναγνώριση εκτάσεων ως ιδιωτικών όταν διεκδικούνται από το Δημόσιο. Με τις αντιρρήσεις επί των δασικών χαρτών να πλησιάζουν τις 400.000, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες  εξακολουθούν να παραμένουν εγκλωβισμένοι και αναγκάζονται να υποβάλουν ενστάσεις για την αναγνώριση των εκτάσεών τους ως ιδιωτικών απέναντι στις διεκδικήσεις του Δημοσίου.

«Ακόμη και σήμερα είναι μπλεγμένο το τι θεωρείται ιδιωτικό δάσος ή δασική έκταση και τι ανήκει στο Δημόσιο, ενώ τεράστιος είναι ο αριθμός των αντιρρήσεων και των αιτήσεων προδήλων σφαλμάτων κατά των δασικών χαρτών και εξακολουθούν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα» επισημαίνει  η τοπογράφος- πολεοδόμος μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή.

Οπως εξηγεί, το γεγονός ότι ένα γεωτεμάχιο θεωρείται ή χαρακτηρίζεται σήμερα από το Δημόσιο ως δασική έκταση δεν συνεπάγεται αυτόματα πως ανήκει και στο Δημόσιο, αλλά εξετάζεται κατά περίπτωση ποια ήταν η κατάστασή του κατά τον χρόνο που περιήλθε στο Δημόσιο.

«Για τον λόγο αυτόν οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να εξετάσουν τα αποτελέσματα της ανάρτησης, να τσεκάρουν αν υπάρχουν λάθη ή διεκδικείται η έκταση, το ακίνητο ή τμήμα αυτού από το Δημόσιο ως δασική έκταση και να κάνουν εμπρόθεσμα δήλωση» συμπληρώνει.

Ετσι, την ώρα που η κατάσταση μοιάζει με μπλεγμένο κουβάρι, από το Κτηματολόγιο συγκέντρωσαν όλες τις ερωτήσεις από τους αναδόχους κατά την επεξεργασία των αιτήσεων διόρθωσης και προσπάθησαν να απαντήσουν στις περισσότερες από αυτές.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τις οδηγίες προς ναυτιλλομένους προκειμένου οι ιδιοκτήτες διεκδικούμενων από το Δημόσιο εκτάσεων να ξέρουν πώς πρέπει να κινηθούν και σε ποιες περιπτώσεις το Δημόσιο δεν θα προβάλει δικαίωμα κυριότητας και επομένως μπορούν να γίνουν δεκτές οι ενστάσεις τους.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους τα εξής:

Πρώτον, ο δασικός χάρτης  από την κύρωσή του καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική και δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση.

Δεύτερον, στον δασικό χάρτη όμως περιλαμβάνονται και δασικές εκτάσεις για τις οποίες δεν προβάλλονται δικαιώματα κυριότητας από τις Διευθύνσεις Δασών. Επομένως, οι διεκδικούμενες εκτάσεις δυνάμει του τεκμηρίου κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα προσδιορίζονται στις δηλώσεις (αρχικές ή τροποποιητικές) και στις αιτήσεις διόρθωσης / ενστάσεις της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών, μετά την αφαίρεση των εκτάσεων που φέρουν χαρακτηρισμό ΑΔ (Δασωμένοι Αγροί)

Τρίτον, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει και δεν διεκδικεί δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη, διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και αφορούν πολύγωνα ή λωρίδες που δημιουργούνται από την εφαρμογή των κτηματολογικών διαγραμμάτων επί των δασικών χαρτών, των οποίων αντιστοίχως το εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 100 τετραγωνικά μέτρα.

Απόρριψη διεκδίκησης Δημοσίου

Κατά την κτηματογράφηση προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου στις παρακάτω περιπτώσεις:

  1. Προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη στις περιπτώσεις που ενώ τα γεωτεμάχια δηλώθηκαν αρχικά από τη Διεύθυνση Δασών, στη συνέχεια άλλαξαν μορφή σε μη δασική, όπως προκύπτει από τον αναρτημένο δασικό χάρτη.
  2. Σε περίπτωση πράξης χαρακτηρισμού, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη εφόσον προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα που αποδεικνύουν την τελεσιδικία  της πράξης η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα που ταυτοποιεί το ακίνητο.
  3. Στις περιπτώσεις των αναδασωτέων εκτάσεων απορρίπτεται η διεκδίκηση της διεύθυνσης δασών όπου οι εκτάσεις αυτές στους δασικούς χάρτες εμφανίζονται να μην αποτελούν κατά  χαρακτήρα και μορφή δάση ή δασικές εκτάσεις.

Κτίρια προ του 1955

Για να προκριθεί το δικαίωμα του πολίτη θα πρέπει να προσκομίζονται:

  1. Για οικοδομικές άδειες εκδοθείσες πριν από την 11-6-1975:
  • Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχανικού που θα αναγράφει ότι το εν λόγω κτίσμα ή τμήμα αυτού είναι κατασκευασμένο βάσει της οικοδομικής άδειας που δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί.
  • Εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα στο οποίο ο μηχανικός να προσδιορίζει την απολύτως αναγκαία επιφάνεια πέριξ της νόμιμης οικοδομής και να βεβαιώνει για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βασιζόμενος στο θεωρημένο τοπογραφικό διάγραμμα που τη συνοδεύει.
  • Τα ίδια ισχύουν και στις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί πριν από την ισχύ του Ν.4030/2011, δηλαδή από το 1975 έως το 2011, μη ανακληθείσες ή μη ακυρωθείσες επί εκτάσεων ή τμημάτων αυτών που πληρούν τους όρους αρτιότητας σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς κατά τον χρόνο έκδοσής τους.
  1. Για τα κτίρια προϋφιστάμενα της ισχύος του Β.Δ/τος 09-08/30-9-1955 (ΦΕΚ 266Α). Αυτά θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα και η άνω διάταξη εφαρμόζεται για την έκταση του ακινήτου που αντιστοιχεί στην κάτοψη του κτιρίου.

Στην περίπτωση αυτή προσκομίζεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα όπου προσδιορίζονται τα όρια της έκτασης του υφιστάμενου κτίσματος και βεβαιώνεται από τον μηχανικό ότι το κτίσμα είναι προϋφιστάμενο της ισχύος του προαναφερομένου Β.Δ/τος.

Απόφαση Επιτροπής Αντιρρήσεων

Στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος προσκομίσει με οποιονδήποτε τρόπο απόφαση της  Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) των δασικών χαρτών που τον δικαιώνει, προκρίνεται το δικαίωμα του πολίτη, εφόσον η ΕΠΕΑ διαθέτει συγκεκριμένο κωδικό ΑΔΑ (αριθμός διαδικτυακής ανάρτησης) αναρτημένο στη Διαύγεια.

Για τις διεκδικήσεις του Δημοσίου σε περιοχές που υπάρχουν είτε διανομές είτε αναδασμοί (κληροτεμάχια, εξαιρεθείσες υπέρ ιδιοκτητών εκτάσεις) ισχύουν τα εξής:

  • Κλήροι από διανομή. Στις περιπτώσεις που το ακίνητο στον πίνακα διανομής έχει τον χαρακτηρισμό «εκ διανομής», καταχωρίζεται ως δικαιούχος ο ιδιώτης και απορρίπτεται η διεκδίκηση του Δημοσίου λόγω δασικού χαρακτήρα, ανεξάρτητα εάν προκύπτει ή όχι από τον τίτλο του ιδιώτη ή του δικαιοπαρόχου αυτού ότι το απέκτησε με παραχώρηση από το Δημόσιο. Στην περίπτωση που αναρτημένος δικαιούχος έχει δηλώσει το δικαίωμά του επικαλούμενος χρησικτησία επί τεμαχίου αυτής της κατηγορίας (κληροτεμάχιο εκ διανομής), και πάλι η αίτηση διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτεται.
  • Αγροτεμάχια που φέρουν τον χαρακτηρισμό «ιδιοκτησίες». Αυτά δεν αποτέλεσαν αντικείμενο απαλλοτριωτικής διαδικασίας και ως εκ τούτου προκρίνεται το δικαίωμα  της Δ/νσης Δασών, εκτός εάν θεμελιώνεται ιδιωτικό δικαίωμα.
  • Τι προβλέπεται για τα εντός αναδασμού αγροκτήματα.

Οι διεκδικήσεις της Δ/νσης Δασών που έχουν υποβληθεί και αφορούν δικαιώματα σε ακίνητα που εμπίπτουν σε περιοχή που έχει κυρωθεί Αναδασμός απορρίπτονται διότι ο Αναδασμός αποτελεί πρωτότυπο τρόπο κτήσης κυριότητας για τους αναφερόμενους δικαιούχους στους πίνακες του Αναδασμού.

Στα όρια οικισμών

Οι οικισμοί έχουν διακριθεί από τις αρμόδιες ΥΔΟΜ (Υπηρεσίες Δόμησης των Δήμων) σύμφωνα με το αρ. 23 του ν.3389/2010 σε οικισμούς της περ. 2α και της περ. 2β. Οι πρώτοι έχουν οριοθετηθεί με πορτοκαλί χρώμα και οι δεύτεροι με κίτρινο. Ετσι, εάν τα γεωτεμάχια εμπίπτουν εντός έκτασης που έχει χαρακτηρισμό:

  • «Οριο Αρ. 23 παρ. 2α», τότε οι αιτήσεις διόρθωσης της Δ/νσης Δασών απορρίπτονται.
  • «Οριο Αρ. 23 παρ. 2β» τότε οι αιτήσεις της Δ/νσης Δασών γίνονται δεκτές.

Πηγή: OT.gr

28 Νοεμβρίου, 2024 /  

Σε ΦΕΚ οι λεπτομέρειες για τη μη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου

Σε συνέχεια του ν.5024/2023 “Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοιπές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών”, υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση που αφορά στον καθορισμό λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ανωτέρω νομοσχεδίου.

Υπενθυμίζουμε πως στο άρθρο 16 του ν.5024/2023 σημειώνονται τα εξής:

Άρθρο 16
Ειδικές ρυθμίσεις – Ακίνητα εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού εκτός πεδίου εφαρμογής ν. 998/1979 και διαχείρισης Υπουργείου Οικονομικών – Ακίνητα που αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής κατά την αγροτική νομοθεσία – Ανταλλάξιμα ακίνητα

  1. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και απέχει από την άσκηση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275) ως προς ακίνητα τα οποία κείνται σε εκτάσεις εντός σχεδίων πόλεως ή οικισμού, για τα οποία δεν εφαρμόζεται ο ν. 998/1979 (Α’ 289), εφόσον σωρευτικά πληρούνται οι κάτωθι προϋποθέσεις:
    1. ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές,
    2. δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί σε αυτόν ή τους δικαιοπαρόχους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) για το ακίνητο αυτό, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και
    3. δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.
  2. Η παρ. 1 δεν ισχύει για εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση.
  3. Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για τα ακίνητα της παρ. 1, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται.
  4. Για ακίνητα που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, αλλά αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 και η παρ. 3. Για ακίνητα του πρώτου εδαφίου της παρούσας, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1, πλην της περ. α’ και η παρ. 3.

Διαβάστε παρακάτω το περιεχόμενο της νέας ΚΥΑ:

Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’41).

Άρθρο 1
Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

Με την παρούσα εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και ορίζεται η διαδικασία για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τις αρμόδιες υπηρεσίες των κατά τόπον αρμοδίων Περιφερειών, κατά τη διαχείριση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους. Εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής της παρούσας εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση και εν γένει εκτάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 998/1979.

Άρθρο 2
Προϋποθέσεις μη προβολής δικαιωμάτων

  1. Η μη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και η αποχή από την ένδικη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και εντάσσονται σε περιοχή που χαρακτηρίστηκε διανεμητέα κατά την αγροτική νομοθεσία, ακόμη και αν η διανομή δεν περατώθηκε με την οριστική της κύρωση και με την έκδοση και μεταγραφή παραχωρητηρίων, αποτελεί δέσμια αρμοδιότητα της Διοίκησης και κωλύεται η έγερση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998, εφόσον, σωρευτικώς: α) Δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί στον φερόμενο ιδιοκτήτη ή νομέα τους ή σε δικαιοπαρόχους τους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) ή δεν έχει επιβληθεί πρόστιμο αυθαίρετης κατάληψης κατά τον προϊσχύσαντα Αγροτικό Κώδικα ή το άρθρο 6 του ν. 3147/2003 ή το άρθρο 18 του ν. 4061/2012, για το συγκεκριμένο ακίνητο, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και β) δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.
  2. Πέραν των προϋποθέσεων της παρ. 1, ειδικώς για τις περιπτώσεις των εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού περιοχών, πρέπει, επιπλέον, ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές.
  3. α) Οι προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2 του παρόντος διαπιστώνονται από την αρμόδια Υπηρεσία, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου. Τυχόν σχετική εισήγηση για διεκδίκηση ακινήτου των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου ανακαλείται αμελλητί και ενημερώνεται ο οικείος δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου.

β) Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για ακίνητο που εμπίπτει σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται. Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, όπως αυτές προκύπτουν από εκτίμηση των στοιχείων του οικείου φακέλου, ο δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου, ακόμη και χωρίς προηγούμενη εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας, παραιτείται του οικείου δικογράφου, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021. Η παραίτηση από το δικόγραφο του προηγούμενου εδαφίου είναι εγγραπτέα στα βιβλία διεκδικήσεων ή στα κτηματολογικά βιβλία, κατά περίπτωση, προς τον σκοπό της διαγραφής της αγωγής.

γ) Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, στην περίπτωση επιθετικής δικονομικής ενέργειας και ιδίως εναγωγής του Δημοσίου από τρίτον, που επικαλείται αντίθετο τίτλο κτήσεως, κατά πρωτότυπο ή παράγωγο τρόπο, επί ακινήτου σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και ιδίως την ένσταση ιδίας κυριότητας, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021.

Άρθρο 3
Διαδικασία ελέγχου συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής του νόμου

  1. Η αρμόδια Υπηρεσία βεβαιώνει για κάθε ακίνητο χωριστά τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων του άρθρου 2 της παρούσας, κατά προτίμηση συντάσσοντας, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ αίτημα και με τη συνδρομή του ενδιαφερομένου, τοπογραφικό διάγραμμα. Στο διάγραμμα, ή με άλλον πρόσφορο τρόπο, επισημειώνεται βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή υπεύθυνη δήλωση αρμοδίου μηχανικού, κατά το πρότυπο του άρθρου 5 του ν. 651/1977, εκ των οποίων προκύπτει το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου και, ιδίως, η θέση του ως εντός ή εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού.
  2. Για τη βεβαίωση ιδίως της συνδρομής ή μη της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας, περί τίτλου ιδιοκτησίας του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας, η Υπηρεσία συνεργάζεται με λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες που διαχειρίζονται ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και, ιδίως, με τις κατά τόπον αρμόδιες Κτηματικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις Δασών. Οι τελευταίες ερωτώνται ιδίως όταν πιθανολογείται για το συγκεκριμένο ακίνητο σχετική αρμοδιότητά τους ως εκ της προηγηθείσας τοπογραφικής αποτύπωσης και της σχετικής βεβαίωσης Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή αρμοδίου μηχανικού. Άλλη αιτία για την σύννομη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του Δημοσίου συνιστούν, ιδίως, επιγενόμενοι του κατ’ αρχήν εξεταζομένου καθεστώτος διανομής βάσει της αγροτικής νομοθεσίας, ισχυροί και απαράγραπτοι τίτλοι κτήσεως, όπως η συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου, η χρησικτησία, η εξαγορά ή άλλης φύσεως ειδική ή καθολική διαδοχή.
  3. Όταν διαπιστώνεται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 2 της παρούσας, η Υπηρεσία αρχειοθετεί την υπόθεση αμελλητί, εφαρμοζομένης κατά τα λοιπά της παρ. 3 του άρθρου 2 της παρούσας. Αν διαπιστώνεται αρμοδιότητα άλλης Αρχής, ο φάκελος διαβιβάζεται σ’ αυτήν.

Άρθρο 4
Έναρξη ισχύος

Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Μπορείτε να κατεβάσετε το ΦΕΚ από τη σελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου, εδώ

 

28 Νοεμβρίου, 2024 /