Ενημέρωση για το κτηματολόγιο – Τελευταία ευκαιρία για πρόστιμα κτηματογραφούμενων ακινήτων

Σύμφωνα με Τα Νεα

Εναν χρόνο περιθώριο έχουν στη διάθεσή τους οι ιδιοκτήτες ακινήτων προκειμένου να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους στο Κτηματολόγιο και να αποφύγουν το πρόστιμο. Στο μεταξύ, όπως εξηγούν από το Κτηματολόγιο, όσοι δεν έχουν δηλώσει την περιουσία τους δεν μπορούν να προβούν σε αγοραπωλησία, μεταβίβαση, γονική παροχή και έκδοση οικοδομικής άδειας. Κι αυτό επειδή, με το νέο καθεστώς που έχει διαμορφωθεί, τόσο σε κάθε συμβόλαιο όσο και στην άδεια οικοδομής, θα πρέπει να μνημονεύεται και να επισυνάπτεται στο συμβόλαιο το αποδεικτικό υποβολής δήλωσης στο Κτηματολόγιο. Διευκρινίζεται πως τα πρόστιμα θα παραμείνουν παγωμένα έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2022 και πως με τα έως τώρα δεδομένα, μετά τη λήξη του παγώματος, θα πρέπει να καταβληθούν.

«Τα Νέα» παρουσιάζουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες προκειμένου οι ιδιοκτήτες ακινήτων να έχουν την πλήρη εικόνα με το τι συμβαίνει στο Κτηματολόγιο (αλλά και τα προβλήματα που υπάρχουν στη λειτουργία του), να γνωρίζουν τι αναμένεται να γίνει ώστε να κινηθούν με ασφάλεια στο νέο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί στο Κτηματολόγιο μετά την ψήφιση του τελευταίου νόμου («για τον εκσυγχρονισμό του Κτηματολογίου»).

ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΗΛΩΣΕΩΝ

Σε ό,τι αφορά τη συλλογή δηλώσεων, την ερχόμενη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου ξεκινάει η εξάμηνη συλλογή δηλώσεων και στις τελευταίες περιοχές της Κρήτης που δεν έχουν κτηματογραφηθεί και ανήκουν στους Δήμους Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Χερσονήσου.

Υπενθυμίζεται πως τη Δευτέρα 18 Οκτωβρίου ξεκίνησε η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας στους Δήμους Χανίων, Αποκορώνου, Σφακίων, Καντάνου – Σελίνου, Πλατανιά και Κισσάμου (της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων), η οποία λήγει στις 18 Ιανουαρίου 2022 για τους μόνιμους κατοίκους και στις 18 Απριλίου 2022 για όσους κατοικούν στο εξωτερικό.

Ωστόσο, ο κύκλος της κτηματογράφησης δεν έχει κλείσει ακόμη, αφού Κέρκυρα και Θεσπρωτία έχουν μείνει πίσω εξαιτίας δικαστικών προσφυγών. Εδώ, η συλλογή δηλώσεων αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του 2022.

ΧΑΜΗΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Σε Ρέθυμνο και Κυκλάδες η συλλογή δηλώσεων είναι ιδιαίτερα χαμηλή – λιγότερο από 5% (!). Αυτός είναι και ο λόγος που δόθηκε παράταση στη συλλογή δηλώσεων στο Ρέθυμνο έως τις 30 Δεκεμβρίου 2021, ενώ, όπως λένε πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αναμένεται αντίστοιχη παράταση και για τις Κυκλάδες. Χαμηλή συμμετοχή στη συλλογή δηλώσεων παρατηρείται επίσης σε Αργολίδα, Κορινθία, Αχαΐα, Τροιζηνία, Μάνδρα και Βίλια (Ειδυλλία). Επίσης πολύ χαμηλά ποσοστά στη συλλογή δηλώσεων έχουν 12 νησιά: Χίος, Σάμος, Λήμνος, Λέσβος, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Κύθηρα, Αγκίστρι, Πόρος, Σπέτσες και Υδρα.

ΟΙ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να ξεκινήσει η ανάρτηση σε Αλεξανδρούπολη, Σουφλί, Σαμοθράκη, ενώ μέσα στο επόμενο δίμηνο σε Μέγαρα – Οινόη (Δυτική Αττική) και σε Αχαΐα, Λάρισα, Θεσπρωτία και Καρδίτσα.

Σύμφωνα με τον έως τώρα προγραμματισμό του Κτηματολογίου, μέσα στο επόμενο δίμηνο αναμένεται να ξεκινήσει η προανάρτηση σε περιοχές των Ροδόπης, Καβάλας (Θάσος), Χαλκιδικής, Βοιωτίας, Φωκίδας και Εύβοιας. Σημειώνεται πως στις 21 Οκτώβριου ξεκίνησε η ανάρτηση σε περιοχές των Δήμων Διδυμότειχου και Ορεστιάδας, ενώ στις 8 Νοεμβρίου αναρτήθηκαν τα κτηματολογικά στοιχεία σε περιοχές του Δήμου Αιγιαλείας στην Αχαΐα. Υπενθυμίζεται πως η ανάρτηση έχει διάρκεια δύο μηνών για τους κατοίκους εσωτερικού και τεσσάρων μηνών για όσους ιδιοκτήτες ακινήτων μένουν στο εξωτερικό.

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Δεν λείπουν ωστόσο και τα προβλήματα. Αυτή τη στιγμή υπάρχει αναστολή της προανάρτησης στον Δήμο Τριφυλίας στη Μεσσηνία, που έγινε επειδή παρατηρήθηκαν λάθη στην καταγραφή των περιουσιακών στοιχείων.

Προβλήματα ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, υπάρχει και στη λειτουργία του Κτηματολογίου, με την υποστελέχωση να αναδεικνύεται σε νούμερο 1 πρόβλημα. Κατά τις ίδιες πηγές, ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης, το οποίο λειτουργεί – μεταβατικά – εδώ και οκτώ μήνες και δεν μπορεί να παρέχει ψηφιακές υπηρεσίες στους ιδιοκτήτες εάν πρώτα δεν εκκαθαριστούν σχεδόν 10.000 πράξεις που εκκρεμούν για νομικό έλεγχο.

ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ

Για τη χαμηλή συμμετοχή αλλά και την ενημέρωση όλων των ιδιοκτητών για τις δράσεις του Κτηματολογίου ξεκινάει μέσα στις επόμενες ημέρες ψηφιακή επικοινωνιακή «επίθεση». Στα… όπλα του Κτηματολογίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και η νέα ιστοσελίδα, η προβολή διαφημιστικών banners, αλλά και η παρουσία του Κτηματολογίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – και η τροφοδότησή τους με ειδήσεις, πληροφορίες και χρηστικά βίντεο για τη διαδικασία της κτηματογράφησης.

Γιόγιακας Προκόπης «τα Νεα»

18 Νοεμβρίου, 2021 /  

Παράταση καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής αντιρρήσεων για τους δασικούς χάρτες

Από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου (Α.Δ. Αιγαίου) ανακοινώνεται ότι εκδόθηκαν από τις Διευθύνσεις Δασών χωρικής αρμοδιότητας Α.Δ. Αιγαίου οι τροποποιητικές αποφάσεις των αντίστοιχων αποφάσεων του παρακάτω Πίνακα 1, οι οποίες αφορούν αποκλειστικά την παράταση κατά τέσσερις (4) μήνες των προθεσμιών υποβολής αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη, σύμφωνα με το άρθρο 70 του Νόμου 4843/2021 (ΦΕΚ Α΄ 193).

Ως εκ τούτου, η καταληκτική ημερομηνία ανά Διεύθυνση Δασών για την υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του Δασικού Χάρτη διαμορφώνεται ως φαίνεται στον Πίνακα 2.

Πίνακας 1: ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Δ/ΝΣΕΩΝ ΔΑΣΩΝ Α.Δ.ΑΙ.

Δ/νση Δασών Αρ. απόφασης ΑΔΑ Θέμα

Δωδεκανήσου 52001/27.10.2021 52899/03.11.2021 ΨΨΓ2ΟΡ1Ι-Ζ10 ΩΗΥΝΟΡ1Ι-Χ2Μ Τροποποίηση της υπ’αριθμ.πρωτ.5962/5-02-2021 (ΑΔΑ: 6Φ49ΟΡ1Ι-ΘΚ0) απόφασης Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου με θέμα “Ανάρτηση του δασικού χάρτη των περιοχών αρμοδιότητας Δ/νσης Δασών Δωδεκανήσου σύμφωνα με τον ενσωματωμένο Πίνακα Δήμων, των Π.Ε. Ρόδου, Κω, Καλύμνου και Καρπάθου” και πρόσκληση για υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του.

Κυκλάδων 51523/11.11.2021 ΨΚΘΖΟΡ1Ι-ΘΙ2 Τροποποίηση της υπ’αριθμ.πρωτ.9095/23.02.2021 (ΑΔΑ: ΩΘΙΣΟΡ1Ι-ΑΞ2) απόφασης ανάρτησης των δασικών χαρτών των Π.Ε. Σύρου, Άνδρου, Τήνου, Νάξου, Θήρας, Κέας-Κύθνου, Πάρου, Μήλου, Μυκόνου, και πρόσκληση ενδιαφερομένων για υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου τους.Λέσβου 52187/29.10.2021 62Ζ3ΟΡ1Ι-ΖΟ5 2η Τροποποίηση της υπ’αριθμ.πρωτ.4692/29-01-2021 (ΑΔΑ: Ω1ΩΟΡ1Ι-ΨΡ3) απόφασης ανάρτησης δασικού χάρτη των προκαποδιστριακών ΟΤΑ των Δήμων Μυτιλήνης και Δυτικής Λέσβου της Π.Ε. Λέσβου και των Δήμων Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου της Π.Ε. Λήμνου και πρόσκλησης ενδιαφερομένων για υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του, αποκλειστικά και μόνο ως προς την προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων και την καταληκτική ημερομηνία αυτής.

Σάμου 51548/25.10.2021 ΨΓΖ9ΟΡ1Ι-9ΝΠ Τροποποίηση της υπ’αριθμ.πρωτ.3186/22-1-2021 (ΑΔΑ: ΨΝ9ΓΟΡ1Ι-ΝΥΟ) απόφασης της Διεύθυνσης Δασών Ν. Σάμου με θέμα «Ανάρτηση δασικού χάρτη των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων των Δήμων Ανατολικής Σάμου, Δυτικής Σάμου, Ικαρίας και Φούρνων, Περιφερειακής Ενότητας Σάμου και Περιφερειακής Ενότητας Ικαρίας και πρόσκληση για υποβολή αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου του».

Χίου 52468/01.11.2021 ΩΣΧΡΟΡ1Ι-42Ι 2η Τροποποίηση της υπ’αριθμ.πρωτ.10846/26-02-2021 (ΑΔΑ: 6ΓΒΖΟΡ1Ι-ΕΡΙ) απόφασης περί συγκρότησης Σημείου Υποστήριξης Αναρτημένου δασικού χάρτη (Σ.Υ.Α.Δ.Χ.) των Δήμων Χίου, Ηρωικής Νήσου Ψαρών και Οινουσσών της Π.Ε. Χίου.

Πίνακας 2: ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΩΝ

Δ/νση Δασών Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αντιρρήσεων Καταληκτική ημερομηνία υποβολής αντιρρήσεων (για τους διαμένοντες στην αλλοδαπή)

Δωδεκανήσου 04/04/2022 26/04/2022

Κυκλάδων 18/04/2022 09/05/2022

Λέσβου 30/03/2022 19/04/2022

Σάμου 23/03/2022 12/04/2022

Χίου 26/04/2022 16/05/202

πηγή : Δημοκρατική

15 Νοεμβρίου, 2021 /  

Έναρξη συλλογής δηλώσεων σε έξι Δήμους της Π.Ε. Χανίων

Ξεκίνησε σήμερα Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2021 η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας, στους Δήμους Χανίων, Αποκορώνου, Σφακίων, Καντάνου – Σελίνου, Πλατανιά και Κισσάμου της Π.Ε. Χανίων.

Όσες και όσοι έχουν ακίνητη περιουσία στις εν λόγω περιοχές καλούνται να υποβάλουν δήλωση της ακίνητης περιουσίας.

Η προθεσμία για την υποβολή δηλώσεων για τους έξι Δήμους της ΠΕ Χανίων αρχίζει 18-10-2021 και λήγει στις  18-1-2022 για τους κατοίκους της ημεδαπής και στις 18-4-2022 για τους κατοίκους της αλλοδαπής και το Ελληνικό Δημόσιο ενώ αναμένετε και η τρίμηνη παράταση ώς σύνηθες μετά από αυτή την ημερομηνία.

Η υποβολή της δήλωσης είναι υποχρεωτική, άλλως επέρχονται οι κατά το νόμο προβλεπόμενες κυρώσεις.

Το γραφείο μας είναι στην διάθεση σας για όποια πληροφορία και εργασία.

18 Οκτωβρίου, 2021 /  

Οι 21 ανατροπές σε Κτηματολόγιο, εκτός σχεδίου δόμηση και δασικά ακίνητα

Σημαντικές ανατροπές και απλοποίηση των διαδικασιών φέρνει για εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, το νέο πλαίσιο για τη λειτουργία του Κτηματολογίου, τις ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις, τα «αγνώστου ιδιοκτήτη», τις αγροτοδασικές εκτάσεις και την εκτός σχεδίου δόμηση.

Με τις νέες αλλαγές που σε πολλές περιπτώσεις συνιστούν ανατροπές, ξεκαθαρίζει το τοπίο και περιορίζονται οι χρονοβόρες διαδικασίες του Κτηματολογίου, ενώ κάθε ιδιοκτήτης και επαγγελματίας θα μπορεί από τον επόμενο μήνα, να έχει πρόσβαση στα στοιχεία των ακινήτων, προκειμένου να προχωρήσει σε μεταβίβαση. Με το νέο πλαίσιο, η άντληση πληροφοριών θα είναι ευκολότερη, άμεση και ταχύτατη, καθώς οι ενδιαφερόμενοι θα χρησιμοποιούν τους κωδικούς Taxisnet και θα εισέρχονται μέσα στο σύστημα, έτσι ώστε να λαμβάνουν με ηλεκτρονικό τρόπο τα πιστοποιητικά που χρειάζονται.

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο του υπουργείου Περιβάλλοντος… υπόσχεται επιτάχυνση των διαδικασιών για το Κτηματολόγιο κατά δύο χρόνια, ενώ αναμένεται να δοθεί λύση και σε δεκάδες περιοχές όπου εκκρεμεί ακόμη η διαδικασία της κτηματογράφησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα, σχεδόν το σύνολο των ακινήτων στην επικράτεια, θα μπορούσαν να εγγραφούν στο Κτηματολόγιο, χωρίς να απαιτούνται άλλες διαδικασίες. Ωστόσο, μέσα στην ελληνική… τρέλα, ήταν αδύνατον να λειτουργήσει η σχετική διαδικασία, καθώς θα έπρεπε να έχουν εκδικαστεί όλες οι αιτήσεις και να έχουν καταγραφεί οι αντιρρήσεις και οι αντίθετες απόψεις.

 

Νέα δεδομένα για την κτηματογράφηση

Πιο απλός θα είναι στο εξής ο… δρόμος για την τακτοποίηση ακινήτων στο Κτηματολόγιο, κάτι που ισοδυναμεί με απαλλαγή των πολιτών και των επαγγελματιών από το γραφειοκρατικό καρκίνωμα που συναντάται κατά τη διαδικασία μεταβίβασης ενός ακινήτου.

Με βάση τις αλλαγές που εισάγει ο τελευταίος νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος, προβλέπονται τα εξής:

  1. Οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις διόρθωσης των κτηματολογικών στοιχείων, μετά την ανάρτηση. Το Γραφείο Κτηματογράφησης θα διορθώνει, εφόσον μπορεί, τα πρόδηλα και άλλα σφάλματα, αναμορφώνοντας κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα.
  2. Για όσες υποθέσεις προκύπτει αμφισβήτηση ως προς την ύπαρξη δικαιωμάτων ιδιωτών (δηλαδή όταν απαιτείται εκτοπισμός προσώπου ή εντοπίζονται διαφορές πέρα από τη ζώνη κανονισμού ορίων και την επιτρεπτή απόκλιση του εμβαδού), θα συντάσσεται έκθεση και οι διαφορές αυτές θα διαβιβάζονται στις επιτροπές επίλυσης υποθέσεων κτηματογράφησης με διαδικασίες εξπρές.
  3. Οι ιδιώτες και οι επαγγελματίες (δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι και δικαστικοί επιμελητές) θα έχουν δωρεάν πρόσβαση εξ αποστάσεως στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, αμέσως μετά την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου στην περιοχή. Έτσι, θα λαμβάνουν άμεσα τα σχετικά πιστοποιητικά (π.χ. κτηματολογικά φύλλα και διαγράμματα, πιστοποιητικά βαρών κ.λ.π.) και θα έχουν τη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για καταχώριση πράξεων (π.χ. συμβολαίων, αγωγών, δικαστικών αποφάσεων κλπ.).
  4. Η νομοθεσία προβλέπει την παράταση έως τις 31/12/2022 για τη διόρθωση ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών. Έτσι, υπάρχει η δυνατότητα δικαστικής ή εξωδικαστικής διόρθωσης όλων των σφαλμάτων, είτε αφορούν σε ακίνητα γνωστού είτε “αγνώστου” ιδιοκτήτη. Σημειώνεται ότι με το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο, όποιο ακίνητο δεν είχε δηλωθεί έως τις 31/12/2021 και καταγραφόταν ως “αγνώστου ιδιοκτήτη”, θα περιερχόταν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου. Η συγκεκριμένη παράταση είναι σωτήρια για χιλιάδες ιδιοκτήτες προκειμένου να ελέγξουν τις πρώτες εγγραφές των ακινήτων τους και να τις διορθώσουν ώστε να διαφυλάξουν την περιουσία τους.
  5. Εισάγεται η δυνατότητα διόρθωσης ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Η παρέμβαση αυτή συνιστά πρωτοτυπία, καθώς μέχρι σήμερα για τις σχετικές διορθώσεις απαιτείται η έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης. Πλέον, οι ιδιώτες, εάν συμφωνούν, μπορούν να λύνουν τη διαφορά συμβιβαστικά, γλιτώνοντας χρόνο και χρήμα. Εξάλλου, η εν λόγω αλλαγή εμπίπτει στη γενικότερη πρόθεση της Κυβέρνησης για ικανοποίηση της επιταγής των θεσμών για προώθηση των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών. Μάλιστα, προβλέπεται ο ορισμός Κτηματολογικού Εφέτη, εξειδικευμένου δηλαδή δικαστή, που θα κρίνει σε δεύτερο βαθμό τις σχετικές υποθέσεις
  6. Αναμορφώνεται η διαδικασία διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη». Μέχρι σήμερα, για να διορθωθούν με τη σχετική διαδικασία οι εγγραφές «άγνωστου ιδιοκτήτη» έπρεπε να υπάρχει η ρητή συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου, την οποία ουδέποτε χορηγούσε, καθώς… κανένας δεν έβαζε την τελική υπογραφή. Στο εξής, η συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου για τη διόρθωση του σχετικού προδήλου σφάλματος θα τεκμαίρεται από τη μη προβολή αντιρρήσεων εντός εξήντα (60) ημερών από την επίδοση της αίτησης σε αυτό. Σε μια τέτοια περίπτωση ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου, εάν συντρέχουν και οι άλλες νόμιμες προϋποθέσεις, οφείλει να διορθώσει τη σχετική κτηματολογική εγγραφή. Με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, καθώς οι προϊστάμενοι των κτηματολογικών γραφείων μέχρι σήμερα είχαν την τάση να απορρίπτουν, ακόμη και αβάσιμα σχετικές αιτήσεις παραπέμποντας τους ιδιοκτήτες σε μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες.
  7. Προβλέπεται η συγκρότηση τριμελών επιτροπών στις οποίες οι πολίτες θα μπορούν, εάν το επιθυμούν, να προσφεύγουν όταν ο Προϊστάμενος ενός κτηματολογικού γραφείου αρνείται την καταχώριση μιας πράξης ή απορρίπτει αδικαιολόγητα μια αίτηση διόρθωσης. Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν, εάν θέλουν, να προσφύγουν απευθείας δικαστικά για να ανατρέψουν την αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου.
  8. Διασφαλίζονται πλήρως όλα τα δικαιώματα όσων θεωρούν ότι θίγονται με βάση τα στοιχεία της ανάρτησης (που προσεγγιστικά ανέρχονται στο 2% του συνόλου των ιδιοκτητών), χωρίς αυτό να μεταφράζεται σε σημαντική καθυστέρηση για τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες.. Η αναμόρφωση των κτηματολογικών στοιχείων θα γίνεται σε αυτό το χρονικό σημείο, δηλαδή πριν την εξέταση των παραπάνω υποθέσεων από τις επιτροπές επίλυσης. Αυτό σημαίνει ότι αμέσως μετά τη διόρθωση όλων εκείνων των σφαλμάτων που διορθώνονται, θα ξεκινά η λειτουργία του Κτηματολογίου στην περιοχή. Πριν την έκδοση αποφάσεων από τις επιτροπές, θα εκδίδεται η διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης για την περιοχή και θα διενεργούνται οι πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία. Οι αιτήσεις διόρθωσης που θα εκκρεμούν θα σημειώνονται στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου, έτσι ώστε κάθε τρίτος ενδιαφερόμενος να μπορεί να πληροφορείται σχετικά με το τι αμφισβητείται.

 

Ανατροπές στα δασικά

Ξεκαθάρισμα του τοπίου υπέρ των ιδιοκτητών επιφέρουν οι ρυθμίσεις του νέου νόμου για τα ακίνητα μέσα σε δασικές ή αγροτοδασικές εκτάσεις.

Ειδικότερα:

  1. Τίτλοι ιδιοκτησίας άνω της 20ετίας, που όμως μπορεί να έχουν μεταγραφεί και μεταγενέστερα για τους ιδιώτες, κατοχυρώνουν την περιουσία του ιδιοκτήτη, εφόσον υπάρχουν και τα ανάλογα τοπογραφικά διαγράμματα.
  2. Το Δημόσιο απαγορεύεται να ασκεί ένδικα μέσα σε αποφάσεις που αναγνωρίζουν κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ιδιωτών σε δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις.
  3. Η μεταβίβαση των αγροτικών εκτάσεων ευρύτερου κτήματος στο οποίο περιέχονται και δασικές εκτάσεις, χωρίς την άδεια του Δασαρχείου, δεν συνιστά παράνομη κατάτμηση.
  4. Οι ρυθμίσεις για περιοχές της χώρας, που δεν ισχύει το τεκμήριο της κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου επί δασών και δασικών εκτάσεων αφορούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων, τα οποία βρίσκονται στις περιφέρειες των Πρωτοδικείων Ιονίων Νήσων, Κρήτης, Λέσβου, Σάμου, Χίου και Κυκλάδων, των νήσων Κυθήρων, Αντικυθήρων, καθώς και της περιοχής της Μάνης όπως αυτή ορίζεται από τα διοικητικά όρια των Καλλικρατικών Δήμων Ανατολικής και Δυτικής Μάνης. Στις περιοχές αυτές το Ελληνικό Δημόσιο δεν ασκεί ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του κτηματολογικού δικαστή με τις οποίες αναγνωρίζεται η κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου επί των εκτάσεων, εφόσον δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητάς του. Επιπλέόν τα πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που εκδόθηκαν πριν την ψήφιση του νέου νόμου και αφορούν στις εκτάσεις αυτών των περιοχών, ανακαλούνται από τότε που εκδόθηκαν.
  5. Η κατακύρωση ενός ακινήτου “αγνώστου ιδιοκτήτη” ισχύει και σε περιοχές για τις οποίες το Ελληνικό Δημόσιο δεν διαθέτει τίτλους ιδιοκτησίας ή άλλα επαρκή στοιχεία απόδειξης της κυριότητας του, όπως πράξεις μίσθωσης, παραχώρησης ή άλλης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και προστασίας της έκτασης ως δημόσιας. Σε μια τέτοια περίπτωση, απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η ύπαρξη τίτλων ιδιοκτησίας που είχαν συνταχθεί έως την 01/07/2001, έστω και αν η μεταγραφή έγινε αργότερα, αλλά και η καλή πίστη του διεκδικούντος την έκταση χωρίς ταυτόχρονα αυτή να διεκδικείται από το Δημόσιο.
  6. Σε περίπτωση που το δικαίωμα της κυριότητας επί των εκτάσεων έχει καταχωρηθεί υπέρ ιδιωτών ή νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στα κτηματολογικά βιβλία των οικείων κτηματολογικών γραφείων, τότε, το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σ΄ αυτά.
  7. Τα αρμόδια Συμβούλια μπορούν να ζητήσουν και την αποστολή από άλλες δημόσιες υπηρεσίες κάθε χρήσιμου εγγράφου ή άλλου στοιχείου ή να διατάξουν τη διενέργεια ειδικής έρευνας ή πραγματογνωμοσύνης, για να βγει ασφαλής κρίσης σχετικά με τα δικαιώματα που προβάλλει ο ιδιώτης.

 

Μεταβιβάσεις μόνο μέσω συμβολαιογραφείων

Το συμβολαιογραφικό γραφείο θα αποτελεί τον μοναδικό… σταθμό για τον ιδιοκτήτη ενός ακινήτου που μεταβιβάζεται, γεγονός που αναμένεται να δώσει τέλος στην ταλαιπωρία πολλών δεκαετιών.

Ειδικότερα, οι νέες διαδικασίες που θα ακολουθούνται στο εξής, είναι οι παρακάτω:

  1. Εισάγεται ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου, βάσει του οποίου θα διευκολύνεται η όλη διαδικασία σε όλα τα στάδια. Πρόκειται για μια παρέμβαση που αποσκοπεί στην απλοποίηση και την ψηφιοποίηση των επιμέρους διαδικασιών σε μια αγοραπωλησία.
  2. Η διαδικασία θα ξεκινά και θα ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά στο γραφείο του συμβολαιογράφου, παρέχοντας σε όλους τους συμβαλλόμενους όλα τα εχέγγυα ότι η αγοραπωλησία θα ολοκληρωθεί ορθά.
  3. Ψηφιοποιούνται περισσότερα από 17 πιστοποιητικά, ώστε να μπει τέλος στη σημερινή κατάσταση με τις απίστευτες καθυστερήσεις και την ταλαιπωρία, που επιδεινώθηκαν μέσα στις συνθήκες της πανδημίας. Τα έγγραφα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα αναζητούνται σε έντυπη μορφή από διάφορες δημόσιες υπηρεσίες, θα χορηγούνται ηλεκτρονικά, μέσα από ένα εκτεταμένο πλαίσιο διασυνδέσεων μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου.

Αλλαγές στην αρτιότητα των κατά παρέκκλιση άρτιων οικοπέδων

Η έκδοση οικοδομικής άδειας έως το τέλος του 2022, αποτελεί το “κλειδί” για να σώσουν χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων την αρτιότητα τους, εφόσον αυτά είναι κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα.

 

Επιπλέον, με βάση το νέο πλαίσιο, ισχύουν τα εξής:

  1. Καθορίζεται μαθηματικός τύπος για τα τετραγωνικά που μπορούν να οικοδομηθούν. Έτσι, το εμβαδόν θα κυμαίνεται από 86-186 τ.μ., ανάλογα με την επιφάνεια του οικοπέδου. Παρά το γεγονός ότι τα τετραγωνικά δομήσιμης επιφάνειας, μειώνονται, εντούτοις παίρνουν ανάσα χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι ήταν… μπλοκαρισμένοι στις υπηρεσίες δόμησης. Σημειώνεται ότι με βάση τον περυσινό νόμο Χατζηδάκη, όσα κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα δεν έχουν οικοδομική άδεια έως το τέλος του 2022, τότε μετατρέπονται σε… χωράφια, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση για να μη γίνουν οριστικά… χωράφια, θα είναι η κατασκευή τουλάχιστον του φέροντος οργανισμού, έως το τέλος του 2026. Για οικόπεδα εμβαδού 2.000 τετραγωνικών μέτρων, η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 186 τετραγωνικά μέτρα, για εμβαδόν οικοπέδου από 1.200-2.000 τ.μ., η δόμηση καθορίζεται σε 136 μέτρα (ήταν 150 τ.μ. πριν) και για τα οικόπεδα με εμβαδόν 750-1.200 τ.μ., η μέγιση δόμηση καθορίζεται σε 86 τ.μ. (ήταν 100 τ.μ.)
  2. Επιβάλλεται Τέλος οικοδομικών αδειών για τις εκτός σχεδίπου περιοχές που στερούνται ρυμοτομικού σχεδίου και στις οποίες έχουν καθοριστεί οι χρήσεις γης ή υπάρχουν περιορισμοί και ειδικοί όροι δόμησης. Το Τέλος είναι αρκετά… αλμυρό και έχει καθοριστεί στο 5% του συμβατικού προϋπολογισμού ή στο 0,5% όταν γίνεται χρήση αναλυτικού, ενώ θα αποδίδεται στο “Πράσινο Ταμείο” για τη χρηματοδότηση δράσεων σε εκτός σχεδίου περιοχές λόγω περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Το ανώτατο ύψος του θα είναι 5.000 ευρώ και το ελάχιστο 250 ευρώ.
  3. Όλες οι ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε περιοχή που έχει καθοριστεί ως Ζώνη Ελεγχόμενης Ανάπτυξης για οικιστική ή άλλες χρήσεις γης, οφείλουν να συμμετάσχουν με εισφορά γης καθώς και με καταβολή μετρητών για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων και άλλων κοινοφελών χρήσεων.

 

9 Οκτωβρίου, 2021 /  

Παρατείνεται η προθεσμία για τις δηλώσεις σε Ρέθυμνο και Κυκλάδες, καθώς και οι αιτήσεις επανεξέτασης στην Μεσσηνία

Όπως ανακοίνωσε σήμερα το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» Αναλυτικά, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Ελληνικού Κτηματολογίου, παρατείνεται μέχρι την 22η Νοεμβρίου 2021 η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας, σε περιοχές των Κυκλάδων και αντίστοιχα μέχρι την 15η Νοεμβρίου 2021 σε περιοχές του Ρεθύμνου.

Παράλληλα σε ό,τι αφορά την προανάρτηση σε περιοχές της Πιερίας, ο φορέας επισημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες που θα επικοινωνήσουν με το Γραφείο Κτηματογράφησης και θα αιτηθούν διόρθωση ή ραντεβού έως τις 6 Οκτωβρίου, θα μπορούν να πραγματοποιήσουν το ραντεβού τους έως και την 20ή Οκτωβρίου 2021.

Επίσης παρατείνεται έως τις 5 Νοεμβρίου η προθεσμία επικοινωνίας με το Γραφείο Κτηματογράφησης και κατάθεσης αίτησης επανεξέτασης στοιχείων στο πλαίσιο της διαδικασίας προανάρτησης στην Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας, πλην του Καλλικρατικού δήμου Τριφυλίας.

6 Οκτωβρίου, 2021 /  

Ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου: Ανακοινώθηκε επίσημα η νέα παράταση για τη βεβαίωση μηχανικού

O υφυπουργός ΠΕΝ, αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς, δηλώνει ότι θα δοθεί παράταση στη βεβαίωση μηχανικού κατά τρεις μήνες, δηλαδή έως και τις 31.12.2021.
Μάλιστα ο κ. Ταγαράς ξεκαθαρίζει ότι η συγκεκριμένη ημερομηνία θα να είναι αυστηρά καταληκτική και ότι δεν πρόκειται να δοθεί άλλη παράταση.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Ταγαράς: «Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική αύξηση του αφορολόγητου στις γονικές παροχές που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης -εξαγγελία που οδήγησε σε μεγάλο όγκο νέων μεταβιβάσεων ακινήτων- σε συνδυασμό δε με τις νέες αντικειμενικές τιμές ακινήτων που θα ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου του 2022 και αξιολογώντας τις αναφορές της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων, των Συμβολαιογράφων καθώς και του τεχνικού κόσμου, παρατείνουμε την ισχύ της βεβαίωσης μηχανικού μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2021. Δίνουμε τη δυνατότητα στους πολίτες να επωφεληθούν των ευεργετικών νέων δεδομένων, ωστόσο καθίσταται σαφές ότι αυτή η παράταση θα είναι και η τελευταία».
Σημειώνεται επίσης, ότι από το νέο έτος όλες οι πράξεις θα γίνονται υποχρεωτικά μέσα από την έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Τέλος, όπως έγινε γνωστό, η παράταση στη βεβαίωση μηχανικού, αναμένεται να κυρωθεί άμεσα με σχετική νομοθετική ρύθμιση.

29 Σεπτεμβρίου, 2021 /  

ΣτΕ: Συνταγματικός με αστερίσκους ο νόμος για τους δασικούς χάρτες

ΣτΕ: Συνταγματικός με αστερίσκους ο νόμος για τους δασικούς χάρτες

Mε τη σφραγίδα της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε συνταγματικός σχεδόν στο σύνολό του ο νόμος του 2020, με τις διατάξεις του οποίου ρυθμίζεται το καθεστώς σχετικά με τους δασικούς χάρτες.

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με δύο αποφάσεις (πρόεδρος Μαίρη Σάρπ) έκρινε τις διατάξεις του νόμου 4685 του 2020 συνταγματικές, ανοίγοντας τον δρόμο για την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας.

Το νέο σύστημα με τον νόμο του 2020που κρίθηκε συνταγματικός έχει ως εξής : Δασική έκταση είναι ό,τι καλύπτεται από δασική βλάστηση όχι μόνο σήμερα, αλλά και κατά το παρελθόν, αρκεί να μην έχει εκδοθεί διοικητική πράξη, που να αλλάζει τη χρήση της , κατά βάση, πριν από το Σύνταγμα του 1975 και για όσο χρόνο συνεχίζεται η χρήση που επιτράπηκε.

Συγκεκριμένα, προβλέπει, ότι εκτάσεις στις οποίες υπήρξε γεωργική χρήση πριν από το Σύνταγμα του 1975, δεν είναι πλέον δασικές, εφόσον εξακολουθούν να καλλιεργούνται ως σήμερα.

Προβλέπει  επίσης  ότι εξαιρούνται από τη δασική νομοθεσία και, άρα, δεν εμφανίζονται στους χάρτες ως δασικές, οι περιοχές όπου έχουν εγκατασταθεί βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ακόμη και μετά το Σύνταγμα του 1975, μόνον, όμως, εφόσον η ίδρυσή τους έχει επιτραπεί βάσει διοικητικών πράξεων.

Αντίστοιχες ρυθμίσεις περιέχει ο νόμος και για τις περιοχές που καταλαμβάνονται από εγκεκριμένα σχέδια πόλεων ή περιλαμβάνονται εντός οικισμών, τα όρια των οποίων έχουν καθορισθεί με διοικητικές πράξεις σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, έστω και μετά την ισχύ του Συντάγματος του 1975.

“Όχι” από το ΣτΕ στην οικοδόμηση

Οι ανώτατοι δικαστές «παγώνουν» περαιτέρω τσιμεντοποίηση των δασών, ακυρώνοντας ως «αντισυνταγματικές» τις διατάξεις που εξαιρούσαν από τη δασική νομοθεσία τις εκτάσεις εκείνες για τις οποίες είχαν εκδοθεί οικοδομικές άδειες, ακόμη κι αν δεν είχαν προλάβει να χτιστούν. Σύμφωνα με το σκεπτικό τους, εάν η συγκεκριμένη διάταξη εφαρμοζόταν θα επέτρεπε την εκχέρσωση δασικών εκτάσεων, για πρώτη φορά σήμερα, με σκοπό την ανέγερση κτιρίων, γεγονός αντίθετο με την ήδη ισχύουσα συνταγματική προστασία των δασών.

Επιπλέον, ακύρωσαν την εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία περιοχών εντός οικισμών, οι οποίες είχαν οριοθετηθεί με απρόσφορες ρυθμίσεις ή διοικητικές εγκυκλίους (π.χ. με παλιές αποφάσεις Νομαρχών κλπ.) και όχι σύμφωνα με την πάγια σχετική νομοθεσία.

Τέλος, το ΣτΕ ομόφωνα επιβεβαίωσε την ισχύουσα νομολογία του περί χρονικής προτεραιότητας του Δασολογίου έναντι του Κτηματολογίου, υπό την έννοια ότι η κτηματογράφηση πρέπει να στηρίζεται σε αξιόπιστους δασικούς χάρτες, ώστε το Δημόσιο να μπορεί αποτελεσματικά να ασκήσει τα δικαιώματά του  και να προστατέψει τη δημόσια περιουσία από  διεκδικήσεις τρίτων επί δασικών εκτάσεων.

 

ΣτΕ Ολ 1364-5/2021. Δασικοί χάρτες (ά. 48 ν. 4685/2020 και σχετική ΥΑ).

20/09/2021
ΣτΕ Ολ 1364-5/2021
Πρόεδρος: Μ. Σάρπ
Εισηγητής: Χ. Ντουχάνης
Δασικοί χάρτες (ά. 48 ν. 4685/2020 και σχετική ΥΑ)
    Με τις 1364 και 1365/2021 αποφάσεις της μείζονος Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε το ζήτημα της συνταγματικότητας του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, σχετικά με τους υπό έγκριση δασικούς χάρτες όλης της Χώρας. Το βασικό στοιχείο του νέου συστήματος είναι ότι οι δασικοί χάρτες καταρτίζονται, όχι μόνο βάσει αεροφωτογραφιών, που απεικονίζουν διαχρονικά τη δασική βλάστηση κάθε περιοχής, αλλά και βάσει διοικητικών πράξεων, οι οποίες καθόριζαν άλλες χρήσεις για ορισμένες εκτάσεις κατά το παρελθόν, ιδίως, μάλιστα, προ του Συντάγματος του 1975. Δηλαδή, το νέο σύστημα συνοψίζεται, σε απλούστευση, στον εξής κανόνα: Δασικό είναι ό,τι καλύπτεται από δασική βλάστηση όχι μόνο σήμερα, αλλά και κατά το παρελθόν, αρκεί να μην έχει εκδοθεί διοικητική πράξη που να αλλάζει τη χρήση του, κατά βάση, πριν από το Σύνταγμα του 1975 και για όσο χρόνο συνεχίζεται η επιτραπείσα χρήση. Προέβλεψε, ειδικότερα, ο νόμος αυτός ότι παρόμοιες εκτάσεις, οι οποίες έχουν αφιερωθεί, λόγου χάρη, στη γεωργική χρήση πριν από το Σύνταγμα του 1975, αποσυνδέονται από τη δασική νομοθεσία, εφόσον εξακολουθούν να καλλιεργούνται, όχι μόνο από τους διαδόχους όσων είχαν αποκατασταθεί, αλλά και από τους διαδόχους των τότε ιδιοκτητών. Προέβλεψε επίσης ο νόμος ότι εξαιρούνται από τη δασική νομοθεσία και, άρα, δεν εμφανίζονται στους χάρτες ως δασικές, οι περιοχές όπου έχουν εγκατασταθεί βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ακόμη και μετά το Σύνταγμα του 1975, μόνον, όμως, εφόσον η ίδρυσή τους έχει επιτραπεί βάσει διοικητικών πράξεων. Αντίστοιχες ρυθμίσεις περιέχει ο νόμος και για τις περιοχές που καταλαμβάνονται από εγκεκριμένα σχέδια πόλεων ή περιλαμβάνονται εντός οικισμών, τα όρια των οποίων έχουν καθορισθεί με διοικητικές πράξεις σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, έστω και μετά την ισχύ του Συντάγματος του 1975. Το σύστημα επεκτείνεται και στις οικοδομικές άδειες. Και οι εκτάσεις που είναι αναγκαίες για την εφαρμογή τους εξαιρούνται από τη δασική νομοθεσία, υπό προϋποθέσεις, ακόμη και αν εκδόθηκαν μετά το 1975 (πριν, όμως, από το ν. 4030/2011).
    Ο πυρήνας του συστήματος αυτού κρίθηκε σύμφωνος με το Σύνταγμα (άρθρα 24 παρ. 1 και 2 και 117 παρ. 3). Κρίθηκε, ειδικότερα, ότι η αποτύπωση των δασικών εκτάσεων στους δασικούς χάρτες πρέπει να είναι αξιόπιστη και να μην περιλαμβάνει εκτάσεις, επί των οποίων δεν είναι νομικώς δυνατή η εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας και δεν επιτρέπεται να κηρυχθούν ως αναδασωτέες για να ανακτήσουν τη χαμένη δασική τους βλάστηση, διότι η βλάστηση αυτή απομακρύνθηκε για κάποιο νόμιμο λόγο. Κατά το Δικαστήριο, η εμφάνιση τέτοιων εκτάσεων, (καλλιεργουμένων ή άλλων) ως δασικών, θα προκαλούσε σύγχυση ως προς το ποιός είναι, πράγματι, ο δασικός πλούτος της χώρας, και θα εμπόδιζε τη χάραξη αποτελεσματικής δημόσιας πολιτικής για τη σωτηρία των δασών που έχουν διασωθεί και την αναγέννηση όσων έχουν παρανόμως καταστραφεί ή αποτεφρωθεί (κατασκευή δασοτεχνικών έργων, διαχειριστικές μελέτες, συντήρηση δασών, καθορισμός σχεδίου και μέσων πυροπροστασίας κ.λπ.). Αλλά, κατά το Δικαστήριο, η εμφάνιση αυτών των εκτάσεων ως δασικών θα ναρκοθετούσε και την ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων, οι οποίες, ιστορικά, συνέβαλαν στη μεταπολεμική ανόρθωση της χώρας και στον επισιτισμό του πληθυσμού της, τα οποία είχε υπόψη του το Σύνταγμα και γι’ αυτό, άλλωστε, επιτρέπει την κατ’ εξαίρεση μεταβολή του προορισμού των δασών για γεωργικές χρήσεις. Πέραν, όμως, αυτών, η εξαίρεση των εκτάσεων που έχουν αποδοθεί σε άλλες χρήσεις με διοικητικές πράξεις, εξοπλισμένες με το τεκμήριο της νομιμότητας, αποσκοπεί και στην ασφάλεια δικαίου, η οποία δεν συμβιβάζεται με τη διαρκή αναμόχλευση εννόμων σχέσεων που έχουν διαμορφωθεί κατά το παρελθόν (π.χ. πολεοδόμηση δεκάδων Δήμων της Αττικής, οι οποίοι, πριν ενταχθούν σε σχέδιο είχαν, ίσως, δασικό χαρακτήρα και μη νομίμως εντάχθηκαν τότε). Σε κάθε περίπτωση, όπως έκρινε το Δικαστήριο, η ισορροπία μεταξύ προστασίας του περιβάλλοντος και ασφάλειας δικαίου διασφαλίζεται από την πρόβλεψη του νομοθέτη ότι η εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία των εκτάσεων αυτών τίθεται υπό τη διαρκή αίρεση της συνέχισης της χρήσης που επέτρεψε η διοικητική πράξη (π.χ. γεωργική), αφού, αν η χρήση αυτή εγκαταλειφθεί, η έκταση υπάγεται και πάλι στη δασική νομοθεσία.
    Το Δικαστήριο, παρά ταύτα, ακύρωσε δύο διατάξεις της υπουργικής απόφασης που είχε προσβληθεί. Πρώτον, ακύρωσε, ως αντίθετες με το Σύνταγμα, τις διατάξεις που εξαιρούσαν από τη δασική νομοθεσία εκτάσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί οικοδομικές άδειες, στην περίπτωση που αυτές δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί. Κρίθηκε, ειδικότερα, ότι η εφαρμογή της διάταξης αυτής θα επέτρεπε την εκχέρσωση δασικών εκτάσεων, για πρώτη φορά σήμερα, με σκοπό την ανέγερση κτιρίων, γεγονός αντίθετο με την ήδη ισχύουσα συνταγματική προστασία των δασών. Δεύτερον, ακύρωσε την εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία περιοχών εντός οικισμών, που είχαν οριοθετηθεί με απρόσφορες ρυθμίσεις ή διοικητικές εγκυκλίους και όχι σύμφωνα με την πάγια σχετική νομοθεσία.
     Οι αποφάσεις δεν ήταν ομόφωνες. Οκτώ σύμβουλοι διατύπωσαν τη γνώμη ότι, ειδικώς ως προς τις οικοδομικές άδειες, η εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία δεν έπρεπε να επεκταθεί, όπως προέβλεπε ο νόμος, και σε άδειες που εκδόθηκαν μετά την ισχύ του Συντάγματος του 1975 (μέχρι την ισχύ του ν. 4030/2011), κατά παράβαση της συνταγματικής νομιμότητας. Οι σχετικές εκτάσεις έπρεπε, κατά τη γνώμη των οκτώ αυτών συμβούλων, να απεικονίζονται στους χάρτες ως δασικές, παρά το τεκμήριο νομιμότητας των οικοδομικών αδειών. Προς την αντίθετη κατεύθυνση, άλλοι οκτώ σύμβουλοι διατύπωσαν τη γνώμη ότι η εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία έπρεπε να καταλαμβάνει και τις οικοδομικές άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί. Τούτο, διότι η μη υλοποίησή τους οφείλεται στη δυσμενή οικονομική συγκυρία της περασμένης δεκαετίας, η οποία ανάγκασε το νομοθέτη να παρατείνει συνεχώς την ισχύ των οικοδομικών αδειών, οι δε ενδιαφερόμενοι, που εκμεταλλεύθηκαν καλόπιστα τις παρατάσεις αυτές και ανέβαλαν την ανέγερση των οικοδομών τους, δεν μπορούν πλέον να τις κατασκευάσουν και θίγονται υπέρμετρα κατά παράβαση της ασφάλειας δικαίου. Δύο σύμβουλοι θεώρησαν ότι έπρεπε να μην εξαιρεθούν από τη δασική νομοθεσία ούτε οι οικισμοί που είχαν οριοθετηθεί με τις πάγιες διατάξεις, αλλά από αναρμόδια όργανα. Τέλος, μία σύμβουλος διαφώνησε καθ’ ολοκληρία με το σύστημα κατάρτισης των δασικών χαρτών, που προβλέπει αποτύπωση των διοικητικών πράξεων στους δασικούς χάρτες και την εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία των εκτάσεων, στις οποίες αφορούν. Υποστήριξε, ειδικότερα, ότι οι πράξεις αυτές είχαν εκδοθεί από όργανα της αγροτικής νομοθεσίας, τα οποία δεν διέθεταν την εξοικείωση των δασικών οργάνων με τη δασική νομοθεσία και ότι, κατά συνέπεια, οι πράξεις αυτές είναι απρόσφορες για την κατάρτιση των δασικών χαρτών. Κατά τη γνώμη αυτή, η υιοθέτηση αυτού του συστήματος υποβαθμίζει την προστασία των δασών και, μάλιστα, χωρίς αποχρώντα λόγο, αφού οι ωφελούμενοι από τις διοικητικές πράξεις δεν εμποδίζονται να συνεχίσουν τις δραστηριότητες που έχουν επιτραπεί από αυτές (π.χ. γεωργικές), χωρίς, όμως, αυτό να σημαίνει ότι οι σχετικές εκτάσεις πρέπει να εμφανίζονται ως μη δασικές και στους δασικούς χάρτες, ενώ, κατά τα λοιπά, η εκ νέου ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών απομακρύνει χρονικά, μη νομίμως, την ολοκλήρωση του Δασολογίου.
    Τέλος, το Δικαστήριο ομοφώνως επιβεβαίωσε την ισχύουσα νομολογία του περί χρονικής προτεραιότητας του Δασολογίου έναντι του Κτηματολογίου, υπό την έννοια ότι η κτηματογράφηση πρέπει να στηρίζεται σε αξιόπιστους δασικούς χάρτες, ώστε το Δημόσιο να μπορεί αποτελεσματικά να αποκρούσει κακόπιστες διεκδικήσεις από τρίτους ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του επί δασικών εκτάσεων.

 

 

18 Σεπτεμβρίου, 2021 /  

Εκτός σχεδίου δόμηση: Νέες διατάξεις για αρτιότητα, δόμηση και οικοδομικές άδειες

Λίγους μήνες μετά τη δημοσίευση του Ν.4759/2020, με τον οποίο τροποποιήθηκαν οι όροι δόμησης για την εκτός σχεδίου δόμηση και καθορίστηκαν μεταβατικές διατάξεις για την κατάργηση της δυνατότητας οικοδόμησης σε συγκεκριμένα γήπεδα και ιδιοκτησίες με εμβαδό μικρότερο των 4 στρεμμάτων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος κατέθεσε στον νόμο για την ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων και ψηφίστηκαν πρόσφατα από τη Βουλή (N. 4819/21) νέες διατάξεις, που αφορούν στη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές.

Στόχος του νέου νόμου είναι η παροχή διευκρινίσεων και η συγκεκριμενοποίηση προγενέστερων διατάξεων, προς αποφυγή παρερμηνειών που γίνονταν από τις κατά τόπους Πολεοδομίες και είχαν ως αποτέλεσμα να μπλοκάρουν πολλές οικοδομικές άδειες σε οικόπεδα εκτός σχεδίου μικρότερα των 4 στρεμμάτων. Ετσι ανάλογα με το εμβαδό του γηπέδου, καθορίζεται πλέον με τη χρήση μαθηματικού τύπου η ανώτατη επιτρεπόμενη δόμηση από 86 έως 186 τετραγωνικά.

Ποιοι είναι οι όροι δόμησης ανάκατηγορία εγκατάστασης;

α) Για γεωργοκτηνοτροφικά, γεωργοπτηνοτροφικά κτίρια, κτίρια υδατοκαλλιεργειών, στέγαστρα σφαγής, γεωργικές αποθήκες, δεξαμενές, θερμοκήπια και λοιπές γεωργικές κατασκευές, Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,8.

β) Δεξαμενές καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών μέγιστο ύψος 50 εκατοστά.

γ) Για βιομηχανικές εγκαταστάσεις, Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,6 και ο μέγιστος συντελεστής κατ’ όγκον εκμετάλλευσης το 4.

γ) Σε κτίρια με αμιγή χρήση γραφείων ή καταστημάτων ημέγιστη επιφάνεια κτιρίου, καθώς και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα πεντακόσια πενήντα (550) τ.μ.

δ) Σε κτίρια κατοικίας η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια του κτιρίου ώς και η συνολική επιφάνεια των ορόφων ορίζονται κλιμακωτά ως εξής:

1) Από 4.000 τ.μ. μέχρι και 8.000 τ.μ., για μεν τα πρώτα 4.000 τ.μ., μέγιστη δόμηση 186 τ.μ., για δε μεγαλύτερα το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δόμησης 0,018.

2) Από 8.000 τ.μ. και πάνω, για μεν τα πρώτα οχτώ χιλιάδες (8.000) τ.μ., τα διακόσια πενήντα οχτώ (258) τ.μ., για δε τα λοιπά, το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δόμησης 0,009 μη δυναμένη σε καμία περίπτωση να υπερβεί τα τριακόσια εξήντα (360) τ.μ.

3) Για γήπεδα με εμβαδόν πολλαπλάσιο του κατά κανόνα αρτίου (4.000 τ.μ.), για τα οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις κατάτμησης, η μέγιστη επιφάνεια κτιρίου ισούται με το άθροισμα του εμβαδού των κτιρίων που επιτρέπεται να ανεγερθούν σε κάθε γήπεδο μετά την κατάτμηση, μειωμένη κατά δέκα πέντε τοις εκατό (15%) και υπό τις προϋποθέσεις ότι: α) ανεγείρεται μια οικοδομή και β) το γήπεδο παραμένει ενιαίο. Μεταβιβάσεις κατά παράβαση των προϋποθέσεων αυτών είναι αυτοδικαίως άκυρες.

ε) Για εμπορικές αποθήκες, Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,18 και το μέγιστο ποσοστό κάλυψης σε δέκα οχτώ τοις εκατό (18%).

στ) Για εκπαιδευτήρια και ευαγή ιδρύματα, ο Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,27.

ζ) Για νοσοκομεία και κλινικές ο Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 0,54.

η) Για ΚΤΕΟ, ορίζονται οι εξής όροι δόμησης: Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,6, κάλυψη 40%, ύψος κτιρίου 12 μ. και σε περίπτωση στέγης 14 μ., συντελεστής κατ’ όγκον εκμετάλλευσης 4 μ.

θ) Σε εγκαταστάσεις εφοδιαστικής, Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,6 μ., Μέγιστη Κάλυψη 40% , πλάγιες αποστάσεις κτιρίου από τα όρια του γηπέδου 10 μ., Μέγιστο ύψος 14 μ. και Μέγιστος Συντελεστής κατ’ όγκον εκμετάλλευσης σε 4,5. Επίσης μπορεί να δοθεί παρέκκλιση στο ύψος έως τα 15 μ. και ως προς τον συντελεστή όγκου στη βάση τεκμηρίωσης.

ι) Σε κέντρα δεδομένων (Data Centres), Μέγιστος Συντελεστής Δόμησης 0,8 μ., Μέγιστη Κάλυψη 60%, πλάγιες αποστάσεις κτιρίου από τα όρια του γηπέδου 10 μ., Μέγιστο ύψος 14 μ. και Μέγιστος Συντελεστής κατ’ όγκον εκμετάλλευσης σε 4,5.

Τι ισχύει σε ειδικές περιπτώσεις;

  • Εάν εμβαδόν γηπέδου που υπερέβαινε τα 4.000 τ.μ. απομειώθηκε λόγω απαλλοτρίωσης, διάνοιξης διεθνούς, εθνικής, επαρχιακής ή δημοτικής οδού ή αναδασμού, το γήπεδο θεωρείται άρτιο, εάν το εμβαδόν του υπερβαίνει τα 2.000 τ.μ. και έχει πρόσωπο σε διεθνή, εθνική, επαρχιακή ή δημοτική οδό τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) μ.
  • Στις εκτός σχεδίου περιοχές επιτρέπεται η συνένωση όμορων γηπέδων, υπό τις εξής προϋποθέσεις:

α) το νέο γήπεδο που προκύπτει μετά τη συνένωση έχει εμβαδόν τουλάχιστον 4.000 τ.μ. και

β) τουλάχιστον ένα από τα γήπεδα που συνενώνονται είναι άρτιο και οικοδομήσιμο με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.

Μέχρι πότε και πώς κτίζονται τα κατά παρέκκλιση ακίνητα κάτω των 4000 τ.μ.;

Μεταβατικά ορίζεται ότι εάν, μέχρι την έγκριση Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τα δύο (2) έτη από την έναρξη ισχύος του νόμου 4759/2020 χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας, μπορούν να οικοδομούνται ακίνητα, τα οποία κατά την έναρξη ισχύος του νόμου που ψηφίστηκε έχουν πρόσωπο σε διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές, δημοτικές και κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές με συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να κτιστούν μικρά γήπεδα, που έχουν πρόσωπο σε δρόμο;

α. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-11-62 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: δέκα (10) μ., Ελάχιστο βάθος: δέκα πέντε (15) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: επτακόσια πενήντα (750) τμ.

β. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 12-9-64 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι (20) μ., Ελάχιστο βάθος: τριάντα πέντε (35) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: χίλια διακόσια (1200) τμ.

γ. Τα γήπεδα που υπάρχουν την 17-10-78 και έχουν: Ελάχιστο πρόσωπο: είκοσι πέντε (25) μ., Ελάχιστο βάθος: σαράντα (40) μ., Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2000) τμ.

δ. Τα γήπεδα που βρίσκονται εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών και οικισμών και είχαν κατά την 24-04-77: Ελάχιστο εμβαδόν: δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ.

ε. Είναι άρτια και οικοδομήσιμα και απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοιξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις υπόλοιπες προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.

στ. Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή άρτιων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων της παραγράφου δ.

ζ. Εχουν ελάχιστο εμβαδόν 4.000 τ.μ., όταν επ΄ αυτών ανεγείρονται τουριστικές εγκαταστάσεις.

Πώς γίνεται ο υπολογισμός Μέγιστης Δόμησης σε κατά παρέκκλιση οικόπεδα;

α) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., η μέγιστη επιτρεπομένη επιφάνεια του κτιρίου κατοικίας, όπως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τα εκατόν ογδόντα έξι (186) τ.μ.,

β) στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. και μέχρι δύο χιλιάδων (2000) τ.μ., το αναφερόμενο μέγεθος εκατόν πενήντα (150) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενηςεπιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων, απομειούται σε εκατόν τριάντα έξι (136) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση: Επιφάνεια Οικοδομής = 136+ ( Επιφάνεια γηπέδου -1200) /16 ) τετραγωνικά μέτρα.

γ)στα γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον επτακοσίων πενήντα (750) τ.μ. και μέχρι χιλίων διακοσίων (1200) τ.μ. το αναφερόμενο μέγεθος εκατό (100) που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της μεγίστης επιτρεπόμενης επιφάνειας του κτιρίου κατοικίας και της συνολικής επιφάνειας των ορόφων απομειούται σε ογδόντα έξι(86) και ο τύπος δίνεται από τη σχέση:

Επιφάνεια Οικοδομής = 86+ ( Επιφάνεια γηπέδου -750) /9 ) τετραγωνικά μέτρα.

Ποιες οικοδομικές άδειες εκδίδονται ή αναθεωρούνται με τις παλιές διατάξεις;

Οικοδομικές άδειες εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ίσχυαν πριν από την έναρξη του νέου νόμου στις παρακάτω περιπτώσεις:

α) εάν έχει χορηγηθεί προέγκριση οικοδομικής άδειας ή έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα,

β) εάν έχει χορηγηθεί άδεια εγκατάστασης ή άδεια ίδρυσης ή λειτουργίας ή παράταση ή τροποποίηση αυτής με ή χωρίς παρεκκλίσεις με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις,

γ) εάν έχει χορηγηθεί από το αρμόδιο ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. έγκριση παρέκκλισης από τους ισχύοντες όρους δόμησης,

δ) εάν έχει υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία ή στο αρμόδιο όργανο (Σ.Α., ΚΕ.Σ.Α. κ.λπ.) αίτηση με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις για τη χορήγηση οικοδομικής άδειας,

ε) εάν έχει υποβληθεί αίτηση για χορήγηση άδειας εκσκαφής στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς,

στ) εάν έχει υποβληθεί φάκελος παρέκκλισης στην αρμόδια Υ.ΔΟΜ. με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη,

ζ) εάν έχει υποβληθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εγκατάσταση και λειτουργία έργου ήδραστηριότητας ή έχει χορηγηθεί Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.),

η) εάν έχει εγκριθεί χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους για εργασίες που πρόκειται να αδειοδοτηθούν.

Οι αναθεωρήσεις οικοδομικών αδειών και προεγκρίσεων, που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις, συνεχίζουν να εκδίδονται με βάση τους όρους δόμησης που ισχύουν πριν από την έναρξη του νέου νόμου.

Στις περιπτώσεις που μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου νόμου , έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια, αλλά δεν έχει εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης, δεν εφαρμόζονται οι νέες διατάξεις με τους όρους δόμησης.

Της Γραμματής Μπακλατσή,

τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού

9 Σεπτεμβρίου, 2021 /  

Παράνομοι οι κυρωμένοι Δασικοί Χάρτες βάσει αποφάσεις του ΣτΕ – τι ισχύει για τα αναδασωτέα

Στην παράγραφο 3 του άρθρου 117 του Συντάγματος, προβλέπεται ότι δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν, κρίνονται υποχρεωτικά και άμεσα αναδασωτεες και δεν μπορούν να διατεθούν για άλλον προορισμό. Το Σύνταγμα της χώρας, αποτελεί τον υπέρτατο νόμο του κράτους. Οι Δασικοί Χάρτες του 2016, κρίθηκαν Αντισυνταγματικοι με διάφορες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που αποτελεί το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο στην Ελλάδα (ΣτΕ 1118/2018, ΣτΕ 1411/2019, ΣτΕ 156/2019 κ.α.). Στην απόφαση 2499/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας, με εισηγητρια την νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπουλου, προβλέπεται ότι δύναται να χρησιμοποιηθεί αναδασωτεα έκταση, για την δημιουργία αιολικού πάρκου, διότι δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο.

Παράνομοι οι κυρωμένοι Δασικοί Χάρτες, με βάσει αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας:

Παράνομοι σύμφωνα με το ΣτΕ είναι οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες στις περιοχές της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένου και του δασικού χάρτη Μαγνησίας , γιατί δεν τηρήθηκε σωστά η διαδικασία από την διοίκηση σχετικά με τις αιτήσεις πολιτών για διόρθωση του χάρτη γιατί υπήρχαν πρόδηλα σφάλματα.

Έτσι σε νέες περιπέτειες «μπαίνει» η ολοκλήρωση των δασικών χαρτών και έμμεσα του Κτηματολογίου, μετά την απόφαση του ΣτΕ που κρίνει παράνομη την κύρωση δασικών χαρτών , γιατί δεν εξετάστηκαν ως Αντιρρήσεις από τις αρμόδιες Επιτροπές, χιλιάδες αιτήματα πολιτών που υποστήριζαν ότι υπάρχει λάθος στον χάρτη ( πρόδηλα σφάλματα) και η έκταση τους κακώς φαίνεται ως δασική, χωρίς να είναι στην πραγματικότητα.

Σύμφωνα με την πρακτική που ακολούθησαν οι διευθύνσεις δασών , για τα αιτήματα προδήλων σφαλμάτων που δόθηκε απορριπτική απάντηση από την διοίκηση , η υπόθεση έκλεινε χωρίς να εξετασθεί το θέμα από την αρμόδια Επιτροπή Αντιρρήσεων και χωρίς να κληθεί ο πολίτης να παραστεί και να υποστηρίξει το αίτημά του και έτσι η έκταση χαρακτηρίστηκε «πράσινη» , δηλαδή ως δασική στον μερικώς κυρωμένο δασικό χάρτη.

Αντίθετα τα αιτήματα για πρόδηλα σφάλματα που έγιναν δεκτά από την διοίκηση , παραπέμφθηκαν στη συνέχεια στις αρμόδιες Επιτροπές Αντιρρήσεων, προκειμένου να βγάλουν το τελικό πόρισμα. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι να λαμβάνουν οι πολίτες σε πολλές περιπτώσεις δύο συγκρουόμενες μεταξύ τους γνωματεύσεις. Μία θετική από την διοίκηση ( Δ/νση Δασών) και μια αρνητική από την Επιτροπή Αντιρρήσεων!

Τι έκρινε το ΣτΕ

Το Ε’ τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας εκδίκασε απόφαση σύμφωνα με την οποία πολίτης προσέφυγε κατά της ανάρτησης δασικού χάρτη, υποστηρίζοντας πως ο Δασικός Χάρτης εμπεριέχει λάθη που θεωρούνται πρόδηλα σφάλματα, όπως αυτά ορίζονται στην 153394/919/2017 απόφαση του ΥΠΕΝ και η διοίκηση μέσω της αρμόδιας Διεύθυνσης Δασών απέρριψε το αίτημα του και προχώρησε στην κύρωση του δασικού χάρτη συμπεριλαμβανομένης και της συγκεκριμένης έκτασης , ως δασικής.

Σύμφωνα με το ΣτΕ, η αρμόδια αρχή που εξέτασε το θέμα, αφού αρχικά δικαίως έκρινε πως τα σφάλματα του δασικού χάρτη δεν είναι πρόδηλα, θα έπρεπε στη συνέχεια να παραπέμψει την αίτηση για διόρθωση πρόδηλου σφάλματος στην αρμόδια Επιτροπή Αντιρρήσεων, προκειμένου η εν λόγω Επιτροπή να κρίνει, κατά πρώτον, εάν η αίτηση κατατέθηκε εντός της προθεσμίας υποβολής αντιρρήσεων, σε καταφατική δε περίπτωση και εφόσον πληρούνται οι αντίστοιχες νόμιμες προϋποθέσεις, να την εξετάσει ως αντίρρηση, πληρώνοντας ο πολίτης το σχετικό παράβολο.

Η παράλειψη της διαβίβασης της αίτησης στην αρμόδια Επιτροπή Αντιρρήσεων οδήγησε το ΣτΕ στην απόφαση να κάνει δεκτή την αίτηση του πολίτη και να ζητήσει την ακύρωση του εν λόγω δασικού χάρτη.

Η περίληψη της απόφασης του ΣτΕ

Ο πολίτης μπορεί να κάνει χρήση της για διόρθωση του δασικού χάρτη , λόγω προδήλου σφάλματος, χωρίς μάλιστα, να έχει υποχρέωση καταβολής του ειδικού τέλους άσκησης αντιρρήσεων. Οι περιπτώσεις προδήλων σφαλμάτων είναι συγκεκριμένες και απαριθμούνται περιοριστικώς σε Υπουργική Απόφαση.

  • Η αίτηση για πρόδηλο σφάλμα του δασικού χάρτη πρέπει να είναι τεκμηριωμένη από τον ενδιαφερόμενο με στοιχεία, κατά τρόπο βέβαιο και αδιαμφισβήτητο, ώστε να μη χωρεί περαιτέρω κρίση επί του περιεχομένου τους εκ μέρους της Διοίκησης.
  • Η Υπηρεσία στην οποία υποβλήθηκε η αίτηση οφείλει είτε να την εξετάσει ως αίτηση αντιρρήσεων, είτε, αν δεν είναι αρμόδια, να τη διαβιβάσει στην αρμόδια προς εξέταση των αντιρρήσεων αρχή, προκειμένου αυτή, κατά περίπτωση, είτε να την εξετάσει αυτοτελώς, είτε να την συνεξετάσει με τυχόν ήδη υποβληθείσες αντιρρήσεις, εφόσον, βεβαίως, καταβληθεί το ειδικό τέλος, εάν συντρέχει περίπτωση. Εάν, όμως, η εν λόγω έκταση έχει συμπεριληφθεί στον κυρωθέντα δασικό χάρτη με πράσινο περίγραμμα και πράσινη διαγράμμιση, δηλαδή ως δασική, ο χάρτης πάσχει κατά τούτο, δεδομένου ότι εμπεριέχει την άρνηση της Διοίκησης να διαβιβάσει, όπως υποχρεούνταν, κατά τα προεκτεθέντα, την αίτηση διόρθωσης σφάλματος στην αρμόδια για τις αντιρρήσεις αρχή και περαιτέρω να περιλάβει την έκταση αυτή στον χάρτη με τον ειδικό υπομνηματισμό των εκτάσεων, για τις οποίες εκκρεμούν αντιρρήσεις.

Οι συνέπειες

Με βάση την απόφαση του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, που έκρινε παράνομη την κύρωση του δασικού χάρτη Λάρισας , γιατί δεν εξετάσθηκε η αίτηση πρόδηλου σφάλματος από την Επιτροπή Αντιρρήσεων , υπάρχει θέμα νομιμότητας όλων δασικών χαρτών που έχουν κυρωθεί γιατί ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία.

Συγκεκριμένα οι περιοχές που αφορά η απόφαση του ΣτΕ είναι περίπου 2750 προκαποδιστριακοί ΟΤΑ, που κυρώθηκε ο δασικός χάρτης και αφορά περίπου στο 50% της έκτασης της χώρας.

 

Το Σύνταγμα της Ελλάδος, για την υποχρεωτική αναδάσωση δασικών εκτάσεων που κατεστράφησαν:

Ο όρος «αναδάσωση» (αγγλ: reforestation), λέξη σύνθετη με πρώτο συνθετικό την πρόθεση «ανά» (ξανά) και δεύτερο τη λέξη «δάσωση» (<δάσος), περιγράφεται στην καθημερινή γλώσσα και στα λεξικά ως «τεχνητή δημιουργία δάσους σε περιοχή όπου το δάσος είχε απογυμνωθεί ή καεί ή καταστραφεί με οιονδήποτε τρόπο με φύτευση δενδρυλλίων που παράγονται σε φυτώρια ή με σπορά». Ανεξάρτητα από το κατά πόσον ο εν λόγω ορισμός ομοιάζει ή διαφέρει με το νομικό ορισμό της έννοιας, καθίστανται λοιπόν αναγκαίες δύο τουλάχιστον παρατηρήσεις: αφενός ότι η αναδάσωση εντάσσεται ευθέως στους κατασταλτικούς μηχανισμούς που διαθέτει το κράτος προκειμένου να άρει τις συνέπειες της πυρκαγιάς ή αποψίλωσης από άλλη αιτία και να επαναφέρει το θιγέν δασικό οικοσύστημα στην προτέρα κατάσταση, αφετέρου ότι η αναδάσωση εμπεριέχει το «δάσος» ως προσδιοριστικό της στοιχείο και ως προϋπόθεση αναγκαία για να την ορίσουμε και προσεγγίσουμε.

Συνταγματική πρόβλεψη

Η διάταξη της παρ. 3 του άρθρ. 117 Συντάγματος εμφανώς μαρτυρεί την οικολογική αγωνία του για τη συνεχώς μειούμενη δασοκάλυψη και την συνακόλουθη οικολογική ανισορροπία. Σύμφωνα με αυτή, «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν ή αποψιλώνονται δεν αποβάλλουν για το λόγο αυτό το χαρακτήρα που είχαν πριν καταστραφούν, κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.»

Η έκταση κηρύσσεται αναδασωτέα με σκοπό αφενός τη διατήρηση του δασικού χαρακτήρα της έκτασης (προκειμένου να αποκλειστεί η διάθεση για άλλο προορισμό και αφετέρου προς επαναδημιουργία της δασικής βλάστησης με φυσική αναγέννηση (αναφύτευση προκειμένου να συμβεί αυτό), αλλά και δάσωση εκτάσεων που δεν είχαν μέχρι πρότινος δασικό χαρακτήρα. Η κήρυξη αναδάσωσης συνάπτεται με τις προϋποθέσεις που το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 117 παρ. 3 θέτει και είναι υποχρεωτική εξίσου για τις δημόσιες όσο και για τις ιδιωτικές εκτάσεις

Η ταχθείσα από τον Ν. 998/79 τρίμηνη προθεσμία κήρυξης η οποία έχει μετατραπεί σε δίμηνη (δυνάμει της διάταξης της παρ. 2 άρθρ. 12 Ν. 2040/1992), έχει ενδεικτικό και όχι αποκλειστικό χαρακτήρα, πρόκειται για μία βραχεία προθεσμία, έχει δε χαρακτήρα έντονης υπόδειξης προς δράση στη διοίκηση.

Ιδίως επί Δασικών Πυρκαγιών

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο νόμος συνάπτει ορισμένη διοικητική συμπεριφορά που ακολουθεί την κήρυξη αναδάσωσης με την αιτία καταστροφής της δασικής βλάστησης. Έτσι για τις δασικές πυρκαγιές – για τις οποίες διαλαμβάνει το τέταρτο κεφάλαιο του Ν. 998/79 υπό τη μορφή λήψης προληπτικών ή κατασταλτικών μέτρων – ορίζεται ότι μετά την καταστολή της πυρκαγιάς, η έκταση πρέπει να φυλάσσεται για να αποτραπεί τυχόν κίνδυνος αναζωπύρωσης, ενώ ο δασάρχης προβαίνει στις αναγκαίες διοικητικές ενέργειες προκειμένου η έκταση να καθοριστεί (αεροφωτογραφία, χαρτογράφηση) και να αναδασωθεί (άρθρ. 34 Ν. 998/79).

Αυστηρή προστασία των αναδασωτέων εκτάσεων

Ειδικά η προστασία των αναδασωτέων εκτάσεων χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη αυστηρότατων διατάξεων τόσο συνταγματικών όσο και σε επίπεδο τυπικού νόμου (άρθρ. 38 επ. Ν. 998/79). Στο αυστηρό καθεστώς των δασών και δασικών εκτάσεων, προκειμένου να διατηρηθεί η χρήση κατά τον προορισμό τους και να διαφυλαχθεί η οικολογική ισορροπία υπάγονται και οι κηρυσσόμενες αναδασωτέες εκτάσεις για την αναδημιουργία προϋπαρχούσης δασικής βλαστήσεως ή τη δάσωση. Ο αυστηρός χαρακτήρας αποσκοπεί στην ίδια την υπόσταση των δασών/δασικών εκτάσεων, η οποία έχει ή κινδυνεύει να αρθεί (έχει ήδη υποβαθμισθεί ουσιωδώς). Ο χαρακτήρας αυτός αναφέρεται σε πληθώρα γνωρισμάτων που φέρει η προστασία αυτή.

Σε αντίθεση με την εξαίρεση που προβλέπει το άρθρ. 24 παρ. 1 για τη μεταβολή του προορισμού δασών ή δασικών εκτάσεων, η διάταξη της παρ. 3 άρθρ. 117 Σ προβλέπει τη διάθεση της κηρυχθείσης αναδασωτέας έκτασης μόνο για την πραγμάτωση του σκοπού της αναδάσωσης, αφού αυτός ανάγεται σε ύψιστο σκοπό δημοσίου συμφέροντος. Αυτό υποδηλώνει, κατά την άποψη του γράφοντος, τη διακριτική προστασία που επεφύλαξε ο συντακτικός νομοθέτης στις αναδασωτέες εκτάσεις.

Καταληκτικά: Αναγκαία μέτρα σε νομικό επίπεδο

Σημαντικό παράγοντα της επιτυχίας της δασικής μεταρρύθμισης αποτελεί και ο συνεχής, πλήρης, αποτελεσματικός και πολυεπίπεδος έλεγχος εφαρμογής των μέτρων πρόληψης αλλά και καταστολής/επανόρθωσης των δασικών πυρκαγιών, αλλά και των υπολοίπων αιτιών (για παράδειγμα φυσικών αιτιών) που προκαλούν υποβάθμιση ή καταστροφή στα δασικά οικοσυστήματα. Στο θεσμικό οπλοστάσιο του κράτους, πρέπει να ανήκει μία συστηματοποιημένη δασική νομοθεσία, στόχος που για να καταστεί απτή πραγματικότητα επιβάλλεται η οργάνωση και κωδικοποίηση της δασικής νομοθεσίας εν γένει αλλά και ειδικά της αναδασωτικής, με την θέσπιση κανόνων δικαίου που συνάδουν με τις πάγιες νομολογιακές παραδοχές.

Η απόφαση 2499/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας που επιτρέπει την ανάπτυξη αιολικού πάρκου σε αναδασωτέες περιοχές:

ΣτΕ Ολ. 2499/2012

Πρόεδρος: Κ. Μενουδάκος

Εισηγητής: Αικ. Σακελλαροπούλου

Δικηγόροι: Μ. Χαϊνταρλής, Δημ. Αναστασόπουλος, Γλ. Σιούτη, Εμ. Βελεγράκης, Δημ. Μέλισσας

Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ο συνταγματικός νομοθέτης είχε τη βούληση να απαγορεύσει τη χρησιμοποίηση αναδασωτέων εκτάσεων ακόμη και για σκοπούς ιδιαίτερης σημασίας για το δημόσιο συμφέρον που δεν μπορούν να καλυφθούν με άλλο τρόπο. Κατά την έννοια της συνταγματικής διάταξης για την αναδάσωση, αν και θεσπίζεται αυστηρό καθεστώς προστασίας για τις αναδασωτέες εκτάσεις, δεν αποκλείεται η θέσπιση ρύθμισης, με την οποία παρέχεται η δυνατότητα, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να εγκριθεί επέμβαση σε έκταση που έχει κηρυχθεί αναδασωτέα, ακόμη και πριν ανακτήσει τη δασική μορφή της. Και τούτο, προκειμένου να εκτελεστεί έργο, το οποίο αποβλέπει στην εξυπηρέτηση ανάγκης με ιδιαίτερη κοινωνική, εθνική ή οικονομική σημασία, εφόσον η εκτέλεση του υπόψη έργου στην έκταση αυτή είναι απολύτως αναγκαία και επιτακτική, στο μέτρο που η παρέλευση του απαιτούμενου για την πραγματοποίηση της αναδάσωσης χρονικού διαστήματος, θα είχε ως συνέπεια τη ματαίωση του επιδιωκόμενου δημόσιου σκοπού.

Άλλωστε, ο εκτελεστικός του Συντάγματος ν. 998/1979, διέκρινε τα σημαντικά, κατά τις αντιλήψεις της εποχής εκείνης, έργα υποδομής, δηλαδή τα στρατιωτικά έργα, για τα οποία αναγνώρισε τη δυνατότητα να εκτελούνται και σε αναδασωτέες εκτάσεις. Την ίδια δυνατότητα αναγνώ­ρισε μεταγενέστερα ο νομοθέτης και για την εκτέλεση σημαντικών δημοσίων έργων και έργων υποδομής, μεταξύ των οποίων οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και τα συνοδά έργα, για τα οποία εκδίδεται σχετική έγκριση επέμβασης.

Ενόψει, πάντως, του εξαιρετικού χαρακτήρα της επέμβασης στις περιπτώσεις αυτές, η σχετική εγκριτική απόφαση πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς, με κριτήρια αναφερόμενα τόσο στην ιδιαίτερη σημασία του έργου, ασυνδέτως προς την επιδίωξη αποδοτικότερης για το φορέα οικονομικής εκμετάλλευσης, όσο και στην αναγκαιότητα εκτέλεσής του στην αναδασωτέα έκταση πριν από την πραγματοποίηση της αναδάσωσης, με γνώμονα αφενός την ανάγκη προστασίας του δασικού οικοσυστήματος και αφετέρου την εξυπηρέτηση του δημόσιου σκοπού στον οποίο αποβλέπει το έργο.

Βασικές σκέψεις

  • Επειδή, με την αίτηση αυτή, όπως συμπληρώθηκε με το από 5.2.2010 δικόγραφο προσθέτων λόγων, ζητείται η ακύρωση: α) της υπ’ αριθμ. 56807/5437/10.7.2009 (ορθή επανάληψη από 15.7.2009) αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, με την οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 36 ΜW, από την εταιρεία «Α. Ε. Α.Ε.», στη θέση «Μελίσσι», στην περιφέρεια του Δήμου Θίσβης Ν. Βοιωτίας, και β) της υπ’ αριθμ. 64016/5681/22.7.2009 αποφάσεως του ιδίου Γενικού Γραμματέα περί χορηγήσεως στην ως άνω εταιρεία άδειας εγκαταστάσεως για το ως άνω έργο.
  • Επειδή, η υπόθεση εισάγεται ενώπιον της Ολομελείας του Δικαστηρίου μετά την 2474/2011 παραπεμπτική απόφαση της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος λόγω σπουδαιότητας.
  • Επειδή, λόγω κωλύματος, κατά την έννοια του άρθρου 26 του Ν. 3719/2008 (Α’ 214) του Συμβούλου Δ. Αλεξανδρή, τακτικού μέλους της συνθέσεως που εκδίκασε την ανωτέρω υπόθεση, λαμβάνει μέρος αντ’ αυτού στη διάσκεψη ως τακτικό μέλος η Σύμβουλος Ο. Ζύγουρα, αναπληρωματικό μέχρι τώρα μέλος της συνθέσεως (βλ. ΣτΕ 3500/2009 Ολομ. και Πρακτικό Διασκέψεως της Ολομελείας 115Α/2012).
  • Επειδή, με προφανές έννομο συμφέρον παρεμβαίνει υπέρ του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων η ανωτέρω εταιρεία «Α. Ε. Α.Ε.», υπέρ της οποίας εκδόθηκαν οι προσβαλλόμενες αποφάσεις. Επίσης, με έννομο συμφέρον παρεμβαίνει η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας, η οποία έχει, μεταξύ άλλων, ως καταστατικό σκοπό την προώθηση και το συντονισμό της επιστημονικής έρευνας, της τεχνολογίας και των εφαρμογών της αιολικής ενέργειας, καθώς και τη διάδοση της χρήσεως των αιολικών συστημάτων ή μονάδων σε εθνικό επίπεδο. Τέλος, παραδεκτώς παρεμβαίνει, το πρώτον ενώπιον της Ολομελείας, ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΕΣΗΑΠΕ).
  • Επειδή, νομίμως συνεχίζεται η δίκη από το Δήμο Θηβαίων, ο οποίος δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 2.7.Α.2 του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α’ 87) έχει συσταθεί με συνένωση των Δήμων Θηβαίων, Βαγιών, Πλαταιών και του αιτούντος Δήμου Θίσβης και σύμφωνα με τα άρθρα 283 και 286 του ίδιου νόμου, υπεισήλθε στα δικαιώματα και υποχρεώσεις και συνεχίζει αυτοδικαίως τις εκκρεμείς δίκες των συνενωθέντων Δήμων, οι οποίοι καταργήθηκαν.
  • Επειδή, με έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς ασκείται η κρινόμενη αίτηση από το Δήμο Θίσβης, ήδη Δήμο Θηβαίων, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το επίμαχο έργο.
  • Επειδή, κατά τα προκύπτοντα από τα στοιχεία του φακέλου, με την πρώτη προσβαλλόμενη πράξη εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την εγκατάσταση αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) ισχύος 36 ΜW στη θέση «Μελίσσι», στην περιφέρεια του τέως Δήμου Θίσβης Ν. Βοιωτίας, ο οποίος αποτελείται από 12 ανεμογεννήτριες ισχύος 3 ΜW η καθεμιά και οικίσκο ελέγχου 120 τ.μ., εγκαθίσταται δε σε περιοχή του όρους Ελικώνα που αποτελεί τμήμα μείζονος δασικής αναδασωτέας εκτάσεως. Όπως αναφέρεται στην προσβαλλομένη, η πρόσβαση στο χώρο του ΑΣΠΗΕ θα πραγματοποιηθεί μέσω του υφιστάμενου οδικού δικτύου της περιοχής, με παράλληλη διάνοιξη νέας οδού πρόσβασης συνολικού μήκους 4,3 χλμ., εντός δε του ΑΣΠΗΕ θα διανοιχτεί εσωτερική οδοποιία για τη διασύνδεση των ανεμογεννητριών (Α/Γ) συνολικού μήκους 4,7 χλμ. περίπου. Εξάλλου, με την ΠΕ.ΧΩ. 7730/06/2.1.2007 πράξη του, ο Γενικός Διευθυντής Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας γνωμοδότησε θετικά, στο πλαίσιο της διαδικασίας Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης, ως προς την κατασκευή και λειτουργία του έργου, αφού έλαβε υπ’ όψη θετικές γνωμοδοτήσεις της Διευθύνσεως Δασών της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (έγγραφο 5511/1.12.2006), των οικείων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού (έγγραφα 1801/28.12.2006 της 23ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, 92/15. 2.2006 της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων Αττικής και 2286/11.5.2006 της Θ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων), του Γ.Ε.Ε.Θ.Α. (έγγραφο Φ.100.1/68714/ Σ1254/21.2.2006), του Ο.Τ.Ε. (έγγραφο 523/490038/22.2.2006), της Υ.Π.Α. (έγγραφο Δ3/Δ/85/40/4.1.2006) και του Ε.Ο.Τ. (έγγραφο 507367/3.3. 2006). Ακολούθησε η έκδοση της δεύτερης προσβαλλομένης πράξεως του ίδιου Γενικού Γραμματέα, με την οποία χορηγήθηκε στην ως άνω εταιρεία άδεια εγκαταστάσεως για το ως άνω έργο με χρονική ισχύ δύο ετών. Μετά την άσκηση της κρινόμενης αιτήσεως εκδόθηκε η 27385/3199/28.4.2010 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Στερεάς Ελλάδας, με την οποία τροποποιήθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση περί εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων. Με την τροποποιητική αυτή απόφαση ορίστηκε ότι α) για τη διασύνδεση των Α/Γ θα διανοιχτεί εσωτερική οδοποιία συνολικού μήκους 5,3 χλμ. περίπου, αντί των αρχικώς προβλεπομένων 4,7 χλμ., με παράλληλα έργα διαμόρφωσης υφιστάμενης εσωτερικής οδοποιίας σε μήκος 2,3 χλμ., β) θα κατασκευαστεί υπόγεια γραμμή μεταφοράς μέσης τάσης που θα συνδέσει τον αιολικό σταθμό με τον υφιστάμενο Υ/Σ ανύψωσης τάσης που έχει κατασκευαστεί για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των αιολικών πάρκων της εταιρείας «ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Α.Ε.», στις θέσεις «Περδικοβούνι» και «Καλύβα», γ) για την εγκατάσταση του αιολικού σταθμού εγκρίνεται η επέμβαση σε δημόσια έκταση δασικού χαρακτήρα συνολικού εμβαδού 188.404. τ.μ., αντί των αρχικώς προβλεπομένων 186,555 τ.μ., δ) η συνολική έκταση χρήσης που θα καταλάβουν οι ανεμογεννήτριες θα ανέλθει σε 24.000 τ.μ., αντί των αρχικώς προβλεπομένων 21.600 τ.μ., και ε) προσαυξάνονται σε μικρή έκταση οι επιφάνειες του οδικού δικτύου, πρόσβασης στο χώρο του σταθμού με την κατασκευή τεσσάρων ραμπών για τη βελτίωση των ελιγμών. Εν συνεχεία, εκδόθηκε η 34653/3357/ 25.5.2010 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Στερεάς Ελλάδας, με την οποία, συνεπεία της αμέσως προηγουμένης τροποποιητικής αποφάσεως, τροποποιήθηκε αντιστοίχως η δεύτερη προσβαλλόμενη απόφαση. Οι τροποποιητικές αυτές αποφάσεις θεωρήθηκαν συμπροσβαλλόμενες με την ως άνω παραπεμπτική απόφαση του Τμήματος.

 

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης*

Δικηγόρος Αθηνών – Συνταγματολόγος- Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα- Δ.Σ. Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων- Δ.Σ. ιδρύματος Μπότσαρη- Νομικός σύμβουλος Βορειοηπειρωτών

 

9 Αυγούστου, 2021 /  

Κτηματολόγιο: Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο – Ρυθμίσης για τα αγνώστου ιδιοκτησίας

Κατατέθηκε προς επεξεργασία από την αρμόδια Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης το σχέδιο νόμου με τίτλο: «Εκσυγχρονισμός του Ελληνικού Κτηματολογίου, νέες ψηφιακές υπηρεσίες και ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης».

Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου αποσκοπεί στην επιτάχυνση της κτηματογράφησης, την απλοποίηση και ψηφιοποίηση των διαδικασιών που προσφέρει το Ελληνικό Κτηματολόγιο στους πολίτες, καθώς επίσης και την αναδιοργάνωση του φορέα, ώστε να παρέχει καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες. Επιπλέον, εισάγει νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και περιλαμβάνει διατάξεις για την ενίσχυση της λειτουργίας φορέων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Ειδικότερα:

Αναλυτικά σύμφωνα με όσα αναφέρονται από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προβλέπονται τα εξής:

ΜΕΡΟΣ Α’

Ταχεία έναρξη του Εθνικού Κτηματολογίου

Υπό το ισχύον καθεστώς, της έναρξης λειτουργίας του Κτηματολογίου στην περιοχή προηγείται μια χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία κτηματογράφησης, η οποία διαρκεί –ή προβλέπεται να διαρκέσει– περίπου τέσσερα συνολικά έτη. Και τούτο, καθώς την υποβολή δηλώσεων εγγραπτέων δικαιωμάτων από τους πολίτες ακολουθεί ο έλεγχος νομιμότητάς τους, η ανάρτηση των στοιχείων, η υποβολή αιτήσεων διόρθωσης ή ενστάσεων, η εξέτασή τους από το γραφείο κτηματογράφησης ή τις επιτροπές ενστάσεων, αντίστοιχα, και η αναμόρφωση των κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων μετά από την εκδίκαση και έκδοση αποφάσεων επί όλων των υποβληθεισών ενστάσεων. Τελικά, μετά την αναμόρφωση των κτηματολογικών στοιχείων εκδίδεται η διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης και ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου προβαίνει στις πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία.

Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα επιταχυνθεί κατά τουλάχιστον δύο χρόνια η έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου στις περιοχές όπου ακόμα εκκρεμεί η διαδικασία κτηματογράφησης. Ειδικότερα:

Μετά την ανάρτηση, οι πολίτες θα υποβάλουν αιτήσεις διόρθωσης των κτηματολογικών στοιχείων. Το Γραφείο Κτηματογράφησης θα διορθώνει όσα (πρόδηλα ή μη) σφάλματα μπορεί και θα αναμορφώνει τους κτηματολογικούς πίνακες και διαγράμματα. Στη συνέχεια, για όσες υποθέσεις προκύπτει αμφισβήτηση ως προς την ύπαρξη δικαιωμάτων ιδιωτών (απαιτείται εκτοπισμός προσώπου ή εντοπίζονται διαφορές πέρα από τη ζώνη κανονισμού ορίων και την επιτρεπτή απόκλιση του εμβαδού) θα συντάσσεται έκθεση και αυτές θα διαβιβάζονται στις επιτροπές επίλυσης υποθέσεων κτηματογράφησης.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των ήδη κτηματογραφημένων περιοχών, το 98% των ακινήτων μιας περιοχής θα μπορούσαν να καταχωρηθούν στο Κτηματολόγιο μετά την ανάρτηση, χωρίς να απαιτούνται άλλες διαδικασίες. Παρ’ όλα αυτά, κατά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, για να λειτουργήσει το Κτηματολόγιο πρέπει να έχουν εκδικαστεί όλες οι αιτήσεις και οι αντίθετες απόψεις. Έτσι, με το νέο πλαίσιο διασφαλίζονται πλήρως όλα τα δικαιώματα όσων θεωρούν ότι θίγονται με βάση τα στοιχεία της ανάρτησης (που προσεγγιστικά ανέρχονται στο 2% του συνόλου των ιδιοκτητών), χωρίς αυτό να μεταφράζεται σε σημαντική καθυστέρηση για τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες.

Πλέον, η αναμόρφωση των κτηματολογικών στοιχείων θα γίνεται σε αυτό το χρονικό σημείο, δηλαδή πριν την εξέταση των παραπάνω υποθέσεων από τις επιτροπές επίλυσης. Τούτο σημαίνει ότι αμέσως μετά την διόρθωση όλων εκείνων των σφαλμάτων που διορθώνονται, θα ξεκινά η λειτουργία του Κτηματολογίου στην περιοχή. Σε εκείνο το χρόνο, πριν δηλαδή την έκδοση αποφάσεων από τις επιτροπές, θα εκδίδεται η διαπιστωτική πράξη περαίωσης της κτηματογράφησης για την περιοχή και θα διενεργούνται οι πρώτες εγγραφές στα κτηματολογικά βιβλία.

Καθώς, όμως, στον ίδιο χρόνο θα εκκρεμεί η συζήτηση κάποιων αιτήσεων διόρθωσης, αυτές θα σημειώνονται στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου, ώστε κάθε τρίτος ενδιαφερόμενος να μπορεί να πληροφορείται σχετικά με την αμφισβήτηση.

Η έναρξη του κτηματολογίου, βέβαια, συνοδεύεται από σημαντικές πρακτικές συνέπειες: Οι πολίτες και οι επαγγελματίες (δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι και δικαστικοί επιμελητές) θα έχουν αμέσως μετά την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογίου στην περιοχή πρόσβαση, δωρεάν και εξ αποστάσεως, στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του Κτηματολογίου, δηλαδή στη δυνατότητα εξ αποστάσεως λήψης πιστοποιητικών (λ.χ. κτηματολογικά φύλλα και διαγράμματα, πιστοποιητικά βαρών) και στη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για καταχώριση πράξεων (λ.χ. συμβολαίων, αγωγών, δικαστικών αποφάσεων). Είναι προφανές ότι με τον τρόπο αυτό η πρόσβαση του πολίτη στην κτηματολογική πληροφορία θα είναι ευκολότερη, ταχύτερη και λιγότερο κοστοβόρα. Μάλιστα, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στα κτηματολογικά γραφεία για να ολοκληρωθεί η διαδικασία λήψης ενός πιστοποιητικού απαιτείται επιτόπια έρευνα και επίσκεψη σε αυτά περισσότερες από μια φορά, ενώ με τις αλλαγές, οι πολίτες με τη χρήση κωδικών Taxisnet θα μπορούν να λαμβάνουν ηλεκτρονικά όποιο πιστοποιητικό χρειάζονται.

Περαιτέρω, η σημείωση όλων των εκκρεμών αμφισβητήσεων στα κτηματολογικά φύλλα ενδυναμώνει την ασφάλεια των συναλλαγών, αφού πλέον κάθε τρίτος επενδυτής μπορεί να γνωρίζει εάν το ακίνητο που τον ενδιαφέρει διεκδικείται από κάποιος και πόσο βάσιμη ή μη είναι η σχετική αμφισβήτηση.

Μάλιστα, προκειμένου να μην τεθούν τα παραπάνω ακίνητα εκτός συναλλαγής, θεσπίζεται ειδική διαδικασία μεταβίβασης ή επιβάρυνσής τους, ώστε να μην δεσμεύεται υπέρμετρα η περιουσία των πολιτών μέχρι τη διόρθωση των ανακριβειών.

Διευκολύνσεις στη διόρθωση των ανακριβών πρώτων εγγραφών

Με το νομοσχέδιο δίνεται παράταση ενός έτους (έως 31-12-2022) για τη διόρθωση ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών. Δίδεται, δηλαδή, η δυνατότητα διόρθωσης (εξωδικαστικά ή δικαστικά) όλων των σφαλμάτων, είτε αφορούν σε ακίνητα γνωστού είτε άγνωστου ιδιοκτήτη. Ενόψει μάλιστα του ότι στις 31-12-2021 όλα τα ακίνητα που είχαν καταγραφεί ως άγνωστου ιδιοκτήτη θα περιέρχονταν στο Ελληνικό Δημόσιο, η παραπάνω παράταση είναι απολύτως απαραίτητη προκειμένου οι πολίτες να ελέγξουν τις πρώτες εγγραφές των ακινήτων τους και να τις διορθώσουν ώστε να προφυλάξουν την περιουσία τους.

Επιπλέον, με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο εισάγεται η δυνατότητα διόρθωσης ανακριβειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Τούτο αποτελεί πρωτοτυπία, καθώς μέχρι σήμερα για τις σχετικές διορθώσεις απαιτείται η έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης (μετά και τον Άρειο Πάγο). Πλέον, οι ιδιώτες, εάν συμφωνούν, μπορούν να λύνουν τη διαφορά συμβιβαστικά γλιτώνοντας χρόνο και χρήμα. Εξάλλου, η εν λόγω αλλαγή εμπίπτει στη γενικότερη πρόθεση της Κυβέρνησης για ικανοποίηση της επιταγής των θεσμών για προώθηση των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης των διαφορών.

Πάντως, για την εν γένει βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης δικαστικής προστασίας προβλέπεται ο ορισμός Κτηματολογικού Εφέτη, εξειδικευμένου δηλαδή δικαστή, που θα κρίνει σε δεύτερο βαθμό τις σχετικές υποθέσεις. Μάλιστα, αποσκοπώντας στην επιμόρφωση των δικαστών όλων των βαθμών, επιχειρείται η διενέργεια σχετικών εκπαιδευτικών σεμιναρίων.

Επίσης, αναμορφώνεται η διαδικασία διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων με την ένδειξη «άγνωστου ιδιοκτήτη». Μέχρι σήμερα, για να διορθωθούν με τη σχετική διαδικασία οι εγγραφές «άγνωστου ιδιοκτήτη» απαιτείτο η ρητή συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου, την οποία το τελευταίο ουδέποτε χορηγούσε. Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου η συναίνεση του Ελληνικού Δημοσίου για τη διόρθωση του σχετικού προδήλου σφάλματος θα τεκμαίρεται από την μη προβολή αντιρρήσεων εντός εξήντα (60) ημερών από την επίδοση σε αυτό της αίτησης. Σε μια τέτοια περίπτωση ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Γραφείου, εάν συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις, θα οφείλει να διορθώσει τη σχετική κτηματολογική εγγραφή. Η παραπάνω εξέλιξη θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων, καθώς οι Προϊστάμενοι των Κτηματολογικών Γραφείων μέχρι σήμερα είχαν την τάση να απορρίπτουν, ακόμη και αβάσιμα, σχετικές αιτήσεις παραπέμποντας τους ιδιοκτήτες σε μακρόχρονους δικαστικούς αγώνες.

Τέλος, με σκοπό την παροχή επιπλέον δυνατοτήτων εξωδικαστικής διόρθωσης των ανακριβειών των πρώτων εγγραφών, με το νομοσχέδιο προβλέπεται η συγκρότηση τριμελών επιτροπών στις οποίες οι πολίτες θα μπορούν, εάν το επιθυμούν, να προσφεύγουν όταν ο Προϊστάμενος ενός Κτηματολογικού Γραφείου αρνείται την καταχώριση μιας πράξης ή απορρίπτει αδικαιολόγητα μια αίτηση διόρθωσης. Πάντως, οι ιδιοκτήτες θα μπορούν, εάν το προτιμούν, να προσφεύγουν απευθείας δικαστικά για να ανατρέψουν την αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου.

Ηλεκτρονικός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου

Περαιτέρω, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου εισάγει τον Ηλεκτρονικό Φάκελο Μεταβίβασης Ακινήτου, διευκολύνοντας σημαντικά και σε όλα τα στάδιά της τη διαδικασία μεταβίβασης ενός ακινήτου. Πρόκειται για μια παρέμβαση που αποσκοπεί στην απλοποίηση και την ψηφιοποίηση των επιμέρους διαδικασιών σε μια αγοραπωλησία.

Ειδικότερα, η διαδικασία θα ξεκινά και θα ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά στο γραφείο του συμβολαιογράφου, παρέχοντας σε όλους τους συμβαλλόμενους όλα τα εχέγγυα ότι η αγοραπωλησία θα ολοκληρωθεί ορθά. Η επιτάχυνση θα επιτευχθεί πρωτίστως μέσα από την ψηφιοποίηση περισσότερων από 17 πιστοποιητικών: τα έγγραφα αυτά, τα οποία μέχρι σήμερα αναζητούνται σε έντυπη μορφή από μια σειρά υπηρεσιών, σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου θα χορηγούνται ηλεκτρονικά, μέσα από ένα εκτεταμένο πλαίσιο διασυνδέσεων μεταξύ των μητρώων του Δημοσίου.

Οργανωτική αναδιάρθρωση του φορέα

Προκειμένου για την εύρυθμη λειτουργία του Φορέα και με σκοπό να μπορεί αυτός να ανταποκριθεί στις ανάγκες του θεσμικού πλαισίου, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου περιλαμβάνει και διατάξεις οργανωτικού χαρακτήρα με τις οποίες το Κτηματολόγιο αποκτά ευελιξία και επάρκεια σε προσωπικό και λοιπούς πόρους. Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις μεταξύ άλλων εισάγονται:

– Η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων με το ΤΕΕ για την παροχή υποστηρικτικών τεχνικών υπηρεσιών στον Φορέα

– Η δημιουργία μητρώου διαπιστευμένων μηχανικών για την υποστήριξη στις ενημερώσεις των κτηματολογικών διαγραμμάτων

– Η παροχή «δεύτερης ευκαιρίας» στους άμισθους υποθηκοφύλακες και τους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων να μεταφερθούν στον Φορέα.

Τα οφέλη που αναμένονται με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου είναι επιγραμματικά τα εξής:

– Ταχύτερη ολοκλήρωση του Κτηματολογίου

– Καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών με πρόσβαση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες για το σύνολο των δικαιωμάτων στην επικράτεια

– Άνοδος της χώρας στην κατάταξη «Doing Business» της Παγκόσμιας Τράπεζας

– Προσέλκυση επενδύσεων, ανάπτυξη και εξωστρέφεια

– Γρήγορη διόρθωση των ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών

– Ταχεία επίλυση περιπτώσεων όπου υπάρχει συναίνεση των μερών

ΜΕΡΟΣ Β’

Νέες ψηφιακές υπηρεσίες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης

Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει διατάξεις που εισάγουν νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες που υπάγονται στο gov.gr. Συγκεκριμένα:

– «myAuto» και «Audit-Car»: πρόκειται για «δίδυμες» υπηρεσίες, εκ των οποίων η μεν πρώτη θα παρέχει προς τους ιδιοκτήτες οχημάτων, η δε δεύτερη προς τα όργανα ελέγχου πληροφορίες όπως τα στοιχεία του οχήματος, η ημερομηνία έκδοσης και ανάκλησης άδειας κυκλοφορίας, η καταβολή τελών, η περίοδος ασφαλιστικής κάλυψης, η θέση σε ακινησία και η ένταξη στο Μητρώο Κλεμμένων Οχημάτων της ΕΛΑΣ.

– «myPhoto»: η υπηρεσία έχει ως αποστολή να διευκολύνει τους πολίτες να αποστέλλουν σε δημόσιους φορείς τη φωτογραφία τους ή την υπογραφή τους όταν αυτό είναι απαραίτητο για τη διεκπεραίωση μιας υπόθεσής τους. Η μεταφόρτωση θα γίνεται στο G-Cloud από πιστοποιημένους φωτογράφους, για την είσοδο στην υπηρεσία θα απαιτούνται κωδικοί Taxisnet και για κάθε αποστολή αρχείου προς κάποια υπηρεσία θα απαιτείται η ρητή συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου.

– ψηφιοποιημένη ιδιόχειρη υπογραφή στα ΚΕΠ: προβλέπεται η δυνατότητα στους πολίτες που εξυπηρετούνται με φυσική παρουσία στα ΚΕΠ να θέτουν ιδιόχειρα την υπογραφή τους σε επιφάνεια καταγραφής (tablet) με χρήση γραφίδας.

ΜΕΡΟΣ Γ’

Διατάξεις αρμοδιότητας του ΕΚΟΜΕ

Με τις νέες διατάξεις ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στην επιτάχυνση της διαδικασίας αξιολόγησης και ολοκλήρωσης ενός επενδυτικού σχεδίου. Καθώς τον τελευταίο χρόνο αυξάνεται ο όγκος της παραγωγής, και κυρίως με ξένες παραγωγές όπου το cash rebate ανέρχεται σε εκατομμύρια ευρώ, η δημιουργία του Ειδικού Μητρώου Ελεγκτών Οπτικοακουστικών Έργων θα βοηθήσει την όλη διαδικασία και θα διασφαλιστεί η τήρηση των χρονικών ορίων που προβλέπει ο Νόμος.

Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα της έκδοσης μερικής πιστοποίησης (μέσα σε διάστημα 60 ημερών) και της καταβολής του 40% του αιτούμενου ποσού ενίσχυσης. Ένα μέτρο, το οποίο διευκολύνει τους παραγωγούς οπτικοακουστικών έργων και εξασφαλίζει την οικονομική τους βιωσιμότητα.

Καταλήγοντας αυτό που επιτυγχάνεται με τις νέες διατάξεις είναι να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στις διαδικασίες ελέγχου και ολοκλήρωσης του επενδυτικού σχεδίου, και να εκταμιεύεται ένα μέρος της ενίσχυσης σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένα πιο φιλικό, αλλά και πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον στον χώρο των οπτικοακουστικών.

Πηγή: news247.gr

 

21 Ιουλίου, 2021 /