Από τη Μαρία Λιλιοπούλου – ethnos.gr
Ανάποδα έχει γυρίσει η κλεψύδρα για την υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο με την τελική ημερομηνία γι΄αυτό να παραμένει η 30ή Νοεμβρίου 2024, καθώς το αρμόδιο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να δοθεί νέα παράταση. Ωστόσο η ημερομηνία αυτή δεν είναι οριζόντια για το σύνολο των υπό κτηματογράφηση περιοχών καθώς σε πολλές απ΄αυτές η διαδικασία είχε ξεκινήσει νωρίτερα και κατά συνέπεια σε ορισμένες έχει ολοκληρωθεί και το στάδιο της ανάρτησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι πλατφόρμες υποδοχής των δηλώσεων από τους αναδόχους έχουν κλείσει σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και σίγουρα νωρίτερα από την απώτατη καταληκτική προθεσμία.
Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η Φθιώτιδα όπου η υποδοχή δηλώσεων σταμάτησε ύστερα από την τελευταία παράταση στις 30 Ιουνίου αιφνιδιάζοντας πολλούς από τους ιδιοκτήτες, όπως επισημαίνουν στο «Εθνος» φορείς της περιοχής, οι οποίοι δεν είχαν αντιληφθεί ότι η παράταση έως τις 30 Νοεμβρίου δεν αφορούσε το σύνολο των περιοχών.
Ο Δικηγορικός Σύλλογος της Λαμίας μιλά για απόφαση που επιφέρει «ξαφνικό θάνατο», ενώ βουλευτές Φθιώτιδας τόσο από το κυβερνητικό στρατόπεδο όσο και από την αντιπολίτευση ζητούν παράταση της διαδικασίας ώστε να ευθυγραμμιστεί με την καταληκτική ημερομηνία της 30ής Νοεμβρίου. Το ίδιο ζητούν με ψήφισμά τους και οι έξι δήμαρχοι του νομού, οι οποίοι σημειώνουν πως ο τρόπος που επικοινωνήθηκε μέχρι και πρόσφατα η ημερομηνία της 30ής Νοεμβρίου προκάλεσε σύγχυση στους πολίτες: «Όλοι μας παρακολουθήσαμε, τις διαβεβαιώσεις – δηλώσεις στα ΜΜΕ εντός των μηνών Μαΐου & Ιουνίου 2024 του αρμοδίου Υφυπουργού κ. Κυρανάκη, για παράταση και οριστική λήξη της προθεσμίας την 30/11/2024, όπως άλλωστε ισχύει στις περισσότερες υπό κτηματογράφηση περιοχές της χώρας (Ν. Αττικής κλπ)», αναφέρουν οι δήμαρχοι. Και συνεχίζουν: «Παρά ταύτα και παρά το γεγονός ότι, υπάρχουν αδήλωτες ιδιοκτησίες σε ποσοστό 35-40%, με απόφαση του Δ.Σ. της «Ελληνικό Κτηματολόγιο» στις 30/6/2024, έκλεισε -χωρίς παράταση- για την περιοχή μας, η παραλαβή εκπροθέσμων δηλώσεων ακινήτων, με δυσμενέστατες συνέπειες για τους πολίτες του Νομού μας, που έχουν αδήλωτες ιδιοκτησίες, καθώς θα δημιουργηθεί μείζον κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα», τονίζουν.
Από την πλευρά της η διοίκηση του Ελληνικού Κτηματολογίου και η ηγεσία του υπουργείου διαμηνύουν πως το ενδεχόμενο παράτασης είναι εκτός συζήτησης καθησυχάζοντας, πάντως, τους πολίτες ότι θα μπορέσουν να επιλύσουν και εξωδικαστικά το ζήτημα στο επόμενο στάδιο του λειτουργούντος Κτηματολογίου.
Ωστόσο μέχρι τότε οι ιδιοκτήτες θα βρίσκονται σε απόλυτη αβεβαιότητα γνωρίζοντας ότι οι ιδιοκτησίες τους βρίσκονται σε μία «γκρίζα ζώνη». Με την οριστικοποίηση των αρχικών εγγραφών τα ακίνητά τους θα χαρακτηριστούν ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» και όχι μόνο δε θα μπορούν να προβούν σε μεταβιβάσεις, κλπ αλλά θα αντιμετωπίζουν και τον δυνητικό κίνδυνο αυτά να περιέλθουν στην κυριότητα του Δημοσίου. Πολλά δε εξ αυτών είναι γεωτεμάχια για τα οποία θα πρέπει να υποβληθούν δηλώσεις καλλιέργειας, κάτι το οποίο δεν έχει αποσαφηνιστεί εάν θα μπορέσει να γίνει απρόσκοπτα για τα αδήλωτα.
Παράλληλα ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος να απαιτηθούν αγωγές και δικαστήρια, τα οποία οι νομικοί προειδοποιούν ότι μπορούν να διαρκέσουν ακόμα και δέκα χρόνια συμπεριλαμβανομένων των εφέσεων και των αναιρέσεων βάζοντας τους ιδιοκτήτες όχι μόνο σε δικαστικές, αλλά και σε οικονομικές περιπέτειες.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι δηλώσεις ιδιοκτησίας στην περιοχή εμφανίζουν σημαντικό βαθμό δυσκολίας και απαιτούν περισσότερο χρόνο και από τους επαγγελματίες που τις έχουν αναλάβει κυρίως σε ό,τι αφορά τις εκτός αναδασμού ιδιοκτησίες, ενώ η περιοχή αντιμετωπίζει ακόμα σημαντικά προβλήματα από τις συνέπειες της κακοκαιρίας Daniel.
Τι λέει το υπουργείο
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στα οποία απευθύνθηκε το «Εθνος», δεν υπάρχει πρόθεση να ξανανοίξει το στάδιο των δηλώσεων, στις περιοχές στις οποίες έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία: «Οι πολίτες που δεν έχουν υποβάλει δήλωση έως τώρα στις προαναφερθείσες περιοχές, δεν μπορούν πλέον να υποβάλουν εφόσον έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής εκπρόθεσμων δηλώσεων. Ωστόσο, μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις διόρθωσης μετά την ένταξη των περιοχών στο λειτουργούν Κτηματολόγιο», αναφέρουν τονίζοντας ότι το κράτος δεν έχει καμία διάθεση να υφαρπάξει την περιουσία των πολιτών.
Επισημαίνουν μάλιστα ότι με το νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί τον Σεπτέμβριο θα προβλέπεται η δυνατότητα επίλυσης υποθέσεων στα κτηματολογικά γραφεία και οι πολίτες θα γλιτώνουν την μακροχρόνια δικαστική ταλαιπωρία που υφίστανται σήμερα.
Ηδη μέσα από το νέο εργαλείο του Κτηματολογίου, maps.ktimatologio.gr οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δουν τη φάση κτηματογράφησης που βρίσκονται όλες οι περιοχές της χώρας.
Η κυβέρνηση έχει αναφέρει πολλάκις μέχρι σήμερα ότι το Κτηματολόγιο θα έχει ολοκληρωθεί το 2025. Παραμένει ωστόσο ανοιχτό το πόσο πλήρες και πόσο αξιόπιστο ως προς την ασφάλεια δικαίου θα είναι αυτό το Κτηματολόγιο εφόσον διορθώσεις, δικαστικές και εξωδικαστικές διαδικασίες θα συνεχίζονται. Ο αριθμός των αδήλωτων ακινήτων κρίνεται ήδη πολύ μεγαλύτερος του αναμενόμενου, καθώς σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τα αδήλωτα γεωτεμάχια φτάνουν ήδη τα 3.300.517 (22% του συνόλου), εκ των οποίων μάλιστα πάνω από 330.000 βρίσκονται σε περιοχές όπου το κτηματολόγιο έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί.
Σε επίπεδο διηρημένων ιδιοκτησιών όπου εντάσσονται και τα διαμερίσματα προκύπτουν περί τα 150.000 αδήλωτα.
Οι πολίτες κινδυνεύουν να βρεθούν ενώπιον πολύχρονων δικαστικών αγώνων
Για τον κίνδυνο ένας μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών ακινήτων της Φθιώτιδας και όχι μόνο να βρεθεί αντιμέτωπος με πολυετείς διαστικούς αγώνες, προειδοποιεί ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λαμίας, Αθανάσιος Μακρυγιάννης.
«Πολλές περιοχές, ακόμα και η Αθήνα συνεχίζουν την υποδοχή δηλώσεων μέχρι τον Νοέμβριο. Αλλες όπως η Φλώρινα και η Κοζάνη πήραν μόλις πριν λίγες ημέρες παράταση έως τα τέλη Σεπτεμβρίου. Για τη Φθιώτιδα επελέγη ο ξαφνικός θάνατος παρά το γεγονός ότι έως και πρόσφατα ο αρμόδιος υφυπουργός Κωνσταντίνος Κυρανάκης μιλούσε για καταληκτική ημερομηνία την 30ή Νοεμβρίου και παρόλο που εκτός κτηματογράφησης έχει μείνει ποσοστό 35% – 40% των ιδιοκτησιών με το ποσοστό να είναι ακόμα υψηλότερο σε κάποιους δήμους, όπως στο Δομοκό», λέει στο «Εθνος».
Σε ερώτημα του βουλευτή της ΝΔ, Γιώργου Κοτρωνιά προς το Κτηματολόγιο, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του φορεά, Στέλιος Σακαρέτσιος δεν άφησε κανένα περιθώριο παράτασης, επισημαίνοντας στη γραπτή απάντησή του ότι η κτηματογράφηση κάθε περιοχής διενεργείται στο πλαίσιο μιας δημόσιας σύμβασης, η οποία υπόκειται σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και προυπολογισμό. «Εκ νέου παράταση της ανωτέρω ημερομηνίας συνεπάγεται, σύμφωνα με τα ισχύοντα από τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, καθυστέρηση της περαίωσης κτηματογράφησης και άνευ νομίμου ερείσματος παράταση εκτέλεσης από τον ανάδοχο των εργασιών της σύμβασης με συνακόλουθη επιβάρυνση του οικονομικού αντικειμένου αυτής, η οποία προφανώς αντιβαίνει στους κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής, ενώ παράλληλα ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο τη υνολική χρηματοδότηση του έργου, αφού η σύμβαση χρηματοδοτείται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους».
Ο βουλευτής επανήλθε στο θέμα την 1η Αυγούστου με ερώτησή του στον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, στην οποία αναφέρει πως το κλείσιμο της πλατφόρμας και η μη αποδοχή δηλώσεων θα έχει ως συνέπεια οι πολίτες να δουν τα ακίνητά τους να γκριζάρονται ως αγνώσου ιδιοκτήτη, ενώ πολλοί επαγγελματίες δεν πρόλαβαν να ολοκληρώσουν τους φακέλους που είχαν αναλάβει. Ο ίδιος σημειώνει πως εάν το Κτηματολόγιο κλείσει με αυτόν τον τρόπο «θα βρεθούμε στο σημείο να έχουμε Κτηματολόγιο στο τέλος του 2025 και στην ουσία να μην έχουμε Κτηματολόγιο, αφού θα βάλουμε τους πολίτες στη διαδικασία να τρεχουν στα δικαστήρια για να νομιμοοιήσουν την ιδιοκτησία τους».
Είχε προηγηθεί σχετική ερώτηση και αίτημα παράτασης και από 17 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον Γιάννη Σαρακιώτη.
Οπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λαμίας, «ο τρόπος, με τον οποίο κλείνει το Κτηματολόγιο είναι επικοινωνιακός. Κλείνει Κτηματολόγιο με ανοιχτό το θέμα των δασικών χαρτών, με εκατοντάδες χιλιάδες ενστάσεις που ακόμα δεν έχουν εξεταστεί; Θέλουν να εμφανίσουν ότι ολοκληρώθηκε η κτηματογραφηση αλλά 35% των ιδιοκτησιών στον νομό είναι αδήλωτες και κινδυνεύουν ως αγνώστου ιδιοκτήτη να περιέλθουν στην κατοχή του Δημοσίου εφόσον δε γίνουν αγωγές στις συγκεκριμένες προθεσμίες. Δεν έχουν αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος. Θα βρεθούμε με εκατοντάδες χιλιάδες αγωγές σε εκκρεμότητα με τις υποθέσεις να κλείνουν σε μια δεκαετία. Η απόφαση να κλείσει η διαδικασία είναι μια πολιτική απόφαση που μόνο με πολιτική απόφαση διορθώνεται», υπογραμμίζει ο κ. Μακρυγιάννης, ο οποίος δεν αποκλείει οι ιδιοκτήτες να βρεθούν αντιμέτωποι και με προβλήματα δηλώσεων καλλιέργειας στον ΟΣΔΕ εάν ζητηθεί κτηματολογικό φύλλο.